გურიის გუბერნიის თანამშრომელი და ცნობილი ეთნოგრაფის, ჟურნალისტის აპოლონ წულაძის ნათესავი ლიკა ღლონტი გურული ღვეზლის ტრადიციაზე მოგვითხრობს.
“გურულ სამზარეულოში ყველაზე პოპულარულ კერძს – საშობაო ღვეძელს და მუცლის სალოცავს ძველად შებოლილი კვერცხით ამზადებდნენ.
აპოლონ წულაძე ასე აღწერდა მზადებას შობისთვის – “შობის წინ, 4-5 დღით დაასწრეს და ქალებმა კვერცხები მაგრად მოხარშეს, ნაჭუჭმოშორებული მოხარშული ჩეჩოზე დააწყვეს და ოჯინჯილაზე გამოკიდეს, ცეცხლის სიმხურვალით კვერცხები ხმება, იმჭარტვლება, ქვასავით მაგრდება. დედაკაცები დილიდანვე შეუდგნენ სახვალიო სამზადისს: პურის ფქვილი მოზილეს და რომ “წაღუებულიყო“ საღამომდე თბილად შეინახას. სასუქიდან ორი ქათამი ამოიყვანეს, დაკლეს, გაპუტეს, აჩარიქეს და ქოთნით ცეცხლზე შემოდგეს, ნიგვზით შეკაზმეს, ხმელი სუნელით შეაზავეს, ზაფრანით ფერი ნისცეს და ამრიგად, მისი სუნი მომაკვდავსაც ჭანას მოანდომებდა. ასევე, “ჩააზუბზუნეს“ ერთი კარგა მოზრდილი ქოთნით დამარირებული ჩიტები, საღამო ჟამს, კეცები გაახურეს, მუცლის სალოცავი კვერები დააცხვეს. მუცლის სალოცავი პატარ-პატარა კოკრებია ყველით გატენილი და შუაზე ერთი გამხმარია კვერცხია დატანებული, ყველა ერთი ზომისა და ღირსებისაა, ღირსება ყველისა და კვრცხისა მეტნაკლებობაშია და თითოეილ სულზე თითო ცხვება. ღვეზელი სამკუთხედია, ამასაც სათითადო აცხობენ, მაგრამ ის არაა ერთი ზომისა და ღირსების; აცხობენ საუფროსოს და საუმცროსოს, ზოგს თითოს 4-5 კვერცხს “მიურთავდნენ“ და ისიც მთელს, ზოგში 2-3 გაჭრილ კვერცხს დააყოლებდნენ. საპატიო პირებისათვის თურმე ძველად 60-კვერცხიან ღვეძელს გამოაცხობდნენ და გარდა კვრცხისა, 10-15 მსუქან შაშვს, წინასწარ “მონწალუს“ (მდუღარე ცოტა ხნით ნამყოფს) ჩაურთავდნენ, ჩხავერის ღვინოსთან ერთად, ასეთ ძღვენს სანთლის არაყიც ახლდა.“
“გურია ნიუსი“ გილოცავთ დამდეგ შობას.
