იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს არამოსამართლე წევრი უარყოფითად აფასებს საბჭოს მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებას, რომლის მიხედვითაც თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის თავმჯდომარე თანამდებობიდან გადააყენეს.
ნაზი ჯანეზაშვილის მისი გადაყენებისთვის მხარი არ დაუჭერია და მიიჩნევს, რომ ეს არც საბჭოს სხვა წევრებს უნდა გაეკეთებინათ, რადგან საკითხი სამართლებრივად გაუმართავი და დაუსაბუთებელია.
რა სამართლებრივ უზუსტობებს შეიცავს საბჭოს აღნიშნული გადაწყვეტილება, შეეწირა თუ არა გიორგი ებანოიძე სასამართლო სისტემაში მოქმედ კლანს და როგორ შეძლებს საბჭო შეცდომის გამოსწორებას, _ამ საკითხებზე „გურია ნიუსს“ იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს არამოსამართლე წევრი ნაზი ჯანეზაშვილი ესაუბრა.
_24 ივლისს იუსტიციის უმაღლესმა საბჭოს მიიღო გადაწყვეტილება, რომ თბილისის საქალაქო სასამართლოში გაეერთიანებინა კოლეგიები და ერთ-ერთი კოლეგიის თავმჯდომარე გიორგი ებანოიძე გადაეყენებინა თანამდებობიდან. იყო თუ არა თქვენთვის ეს საკითხი ცნობილი საბჭოს სხდომამდე?
_ ზოგადად, კოლეგიებთან დაკავშირებული ფორმირების საკითხი დღის წესრიგში შესული იყო, მაგრამ სისხლის სამართლის კოლეგიის თავმჯდომარის გათავისუფლების საკითხი არ იყო დღის წესრიგში. გარდა ამისა, კოლეგიების გაერთიანების შესახებ პროექტი, რომელიც უშუალოდ სხდომაზე მომზადდა, არ იყო წინასწარ ატვირთული და ჩვენ არ გვქონდა ინფორმაცია, რომ წინასწარ გავცნობოდით, მოვმზადებულიყავით და გვქონოდა ჩვენი მოსაზრებები. ეს პირობაც არ იყო დაცული. ზოგადად აუცილებელია, რომ საბჭოს წევრებისთვის წინასწარ იყოს ინფორმაცია ცნობილი; რა სამართლებრივი საფუძვლით ხდებოდა კოლეგიის თავმჯდომარის გათავისუფლება, თავდაპირველად ცნობილი არ იყო, ეს გვეცნობა სხდომის მიმდინარეობისას.
_კონკრეტულად თქვენ არ გქონდათ ინფორმაცია თუ საბჭოს ყველა წევრს?
_ზოგადად, როდესაც საბჭო დღის წესრიგს და ინფორმაციას წინასწარ ტვირთავს საიტზე საბჭოს წევრებისთვის, თანმდევი დოკუმენტებით. სამართლებრივი საფუძვლები ჩვენთვის ელექტრონული სისტემით არ იყო წინასწარ გაზიარებული. მქონდა ინფორმაცია მხოლოდ კოლეგიების ფორმირებასთან დაკავშირებით, რაც საჯაროდაც იდო. მეტი ინფორმაცია ამის შესახებ არ მქონია.
_რაც შეეხება თავად გიორგი ებანოიძის გადაყენების საკითხს?
_ეს დღის წესრიგში არ ყოფილა და ბუნებრივია, არც წინასწარ გვქონდა ინფორმაცია. მისი დანიშვნის აქტი, როდესაც 2016 წელს დაინიშნა კოლეგიის თავმჯდომარის პოზიციაზე ის აქტი ცნეს ძალადაკარგულად. ეს პროექტი შემდეგ მოამზადეს სხდომაზე.
_როგორც აღნიშნეს, გიორგი ებანოიძის გადაყენების საკითხი კოლეგიების გაერთიანებამ გამოიწვია…
_დიახ, მისი კოლეგია აღარ არსებობს. არის სრულიად სხვა კოლეგია.
_კოალიცია „თავისუფალი და გამჭვირვალე მართლმსაჯულებისთვის“, რომელმაც დღეს განცხადება გაავრცელა, აღნიშნავს, რომ ებანოიძის გადაყენება და კოლეგიების გაერთიანება კანონის გვერდის ავლით მოხდა. როგორია თქვენი შეფასება, არის თუ არა ეს ასე?
_ჩემი შეფასებით, იუსტიციის საბჭოს გადაწყვეტილებას აქვს სამართლებრივი პრობლემები.
_კონკრეტულად რას გულისხმობთ?
_ანუ როგორ მიიღო გადაწყვეტილება საბჭომ, როგორ ცნო ძალადაკარგულად ებანოიძის დანიშვნის ბრძანება; აქ არის ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის საკითხიც, რომელიც ზოგადად არ ვრცელდება იუსტიციის საბჭოს საქმიანობაზე. სამართლებრივი პრობლემები აქვს ამ გადაწყვეტილებას და ვფიქრობთ, რომ ამაზე საჭიროა საუბარი.
_რა ბერკეტი გაქვთ რომ გამოასწოროთ „სამართლებრივი პრობლემა“? და თუ შეიძლება ამის გამოსწორება საერთოდ?
_ამის გამოსწორება შესაძლებელია თუკი საბჭო შეცვლის მის მიერ მიღებული გადაწყვეტილებას. მაგრამ ეს არ ვიცი რამდენად შესაძლებელია. ფაქტია, რომ ამ გადაწყვეტილებას სამართლებრივი პრობლემები აქვს და არაერთი.
_როგორც ცნობილია გიორგი ებანოიძე არც საბჭოს ამ სხდომაზე ყოფილა და არც იცოდა საკითხთან დაკავშირებით…
_საბჭოს სხდომაზე არ იყო მოწვეული, მისთვის არ მოუსმენიათ და რამდენადაც ჩემთვის არის ცნობილი მან გადაწყვეტილების შესახებ მისი მიღებიდან მეორე დღეს გაიგო.
_ითვლება თუ არა ეს დარღვევად?
_კანონმდებლობა არ ითვალისწინებს მის მოწვევას, მაგრამ იუსტიციის უმაღლესი საბჭო არის ორგანო, რომელმაც დასაბუთებული, დამაჯერებელი, სანდო გადაწყვეტილებები უნდა მიიღოს. ამ პრინციპებს თუ გავყვებით, თუ გვინდა რომ მოსამართლეები გვენდობოდნენ, ამ შემთხვევაში, ის სხდომაზე უნდა მოგვეწვია. მისი აზრი მოგვესმინა არა გათავისუფლებაზე, არამედ კოლეგიების გაერთიანებაზე, რადგან ის იყო ერთ-ერთი კოლეგიის თავმჯდომარე. და იმაზეც, რამდენად შეუწყობს ხელს კოლეგიების გაერთიანება გაჭიანურებული საქმეების შემცირებას. თუმცა, კანონმდებლობა, რეგულაციები და რეგლამენტი ამას არ ადგენს. ეს შეიძლება კანონის ხარვეზადაც ჩაითვალოს. რეგლამენტი, როგორც აღვნიშნე, ამას არ ითვალისწინებს, თუმცა შეგვეძლო მოგვეწვია და ეს პროცესი ბევრად სანდო იქნებოდა.
_გარდა ამისა, მინდა გკითხოთ ებანოიძის მიმართ გაჟღერებულ ბრალდებაზე, რომ მას არ გააჩნია მენეჯერული თვისებები და ვერ უმკლავდება საქმეებს. რამდენად დამაჯერებელია თქვენთვის ეს არგუმენტი?
_ჩემთვის ამ კონკრეტულ საკითხთან დაკავშირებით არ არის მნიშვნელოვანი რამდენად კარგი თავმჯდომარე იყო ებანოიძე. ეს საკითხი არ დამდგარა – ჩვენ იმიტომ ვათავისუფლებთ მას რომ ცუდი თავმჯდომარეა თუ იმიტომ, რომ კოლეგიები გაერთიანდა? მე როგორც საბჭოს სხდომაზე მოვისმინე მთავარ არგუმენტად, მისი გათავისუფლების მიზეზი კოლეგიების გაერთიანება გახდა, თუმცა თქვენს მიერ ხსენებულმა ბრალდებამაც გაიჟღერა. თუ ამის გამო მოხდებოდა მისი გადაყენება, მაშინ ვისურვებდი, რომ სრულიად სხვა პროცედურებით წარმართულიყო საკითხი. საკმაოდ მნიშვნელოვანია მოსამართლის ავტორიტეტი, მაშინ, როდესაც პრობლემები ისედაცაა სასამართლო სისტემაში. მის მენეჯერულ თვისებებზე ასე საუბარი, ვფიქრობ, მისაღები არ არის. ამაზე სხვა ფორმატში შეიძლებოდა გვესაუბრა და სხვაგვარად დაგვესვა საკითხი. თუ კოლეგიები იმიტომ გაერთიანდა, რომ ერთ-ერთი კოლეგიის თავმჯდომარე ცუდი მენეჯერი იყო, ეს უკვე სხვა თემაა.
ეს აგზავნის ცუდ შეტყობინებას მოსამართლეთა კორპუსში, რომ შეიძლება ნებისმიერ ადამიანს დაემუქროს მსგავსი ტიპის საფრთხე. მოსამართლე პირველ რიგში მოსამართლეა და შემდეგ აქვს მას მენეჯერული ფუნქციები. მაგრამ ნებისმიერ შემთხვევაში, ასეთი ტიპის გადაწყვეტილებები ეჭვქვეშ აყენებს მის პროფესიონალიზმს. ყოველ შემთხვევაში, საბჭო ასეთი გადაწყვეტილებით ამას ამბობს. ეს არ არის ერთი ადამიანის პრობლემა და ძალიან ცუდ შეტყობინებას გზავნის მოსამართლეთა კორპუსში. ჩვენ მოსამართლეთა კორპუსს უნდა ვაძლიერებდეთ, ვუქმნიდეთ დამოუკიდებლობის გარანტიებს, სრულიად სხვა დამოკიდებულებას უნდა ვავლენდეთ მათ მიმართ და როცა ასე საჯაროდ გამოვდივარ, ვსაუბრობთ, რომ შესაძლოა ამ გადაწყვეტილების მიზეზი დაკისრებული მოვალეობისთვის თავის ვერგართმევა იყოს, ვფიქრობ, ეს სასამართლო სისტემას ძალიან დიდ ზიანს აყენებს.
_არასამთავრობო სექტორი დიდი ხანია საუბრობს სასამართლო სისტემაში კლანურ მმართველობაზე. კოალიციის დღეს გავრცელებულ განცხადებაშიც აღნიშნულია, რომ „სასამართლო სისტემა არა კანონის საფუძველზე, არამედ კლანური ინტერესებიდან გამომდინარე იმართება“. ხომ არ შეეწინა სწორედ ასეთ კლანურ დაპირისპირებას ებანოიძე?
_საკმაოდ მწირი ინფორმაცია მაქვს უშუალოდ გიორგი ებანოიძესთან დაკავშირებით; იმასთან დაკავშირებით არის თუ არა ის კლანში, ან არის თუ არა ზოგადად ვინმესთან. არანაირი ინფორმაცია არ მაქვს, გარდა იმისა, რაც საჯაროდ ვრცელდება. ნებისმიერ შემთხვევაში, ბუნებრივია მიუღებელია, ასეთი ტიპის კლანებს ადგილი ჰქონდეს სასამართლო სისტემაში. სასამართლო არის მნიშვნელოვანი რგოლი ჩვენს ქვეყანაში და ასეთი განცხადებები დიდ ზიანს აყენებს მას.
შენიშვნა: „გურია ნიუსი“ ამ დრომდე ელოდება იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს პოზიციას აღნიშნულთან დაკავშირებით. კომენტარის მოწოდების შემთხვევაში მათ მოსაზრებას უცვლელად შემოგთავაზებთ.