პარლამენტის პლენარული სხდომაზე, დღეს, პირველი მოსმენით, დაჩქარებული წესით განიხილეს და 92 ხმით, ერთხმად მიიღეს ორგანული კანონის პროექტი „საქართველოს ეროვნული ბანკის შესახებ“ საქართველოს ორგანულ კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“.
ცვლილების თანახმად, საფინანსო სექტორის ზედამხედველობის განმახორციელებელ ორგანოდ, საჯარო სამართლის იურიდიული პირის – საქართველოს საფინანსო ზედამხედველობის სააგენტოს ნაცვლად, საქართველოს ეროვნულ ბანკი განისაზღვრება.
საკანონმდებლო პაკეტის ინიციატორია საქართველოს მთავრობა.
როგორც მომხსენებელმა, ფინანსთა მინისტრის მოადგილემ, ნიკოლოზ გაგუამ განაცხადა, კანონში ცვლილება ითვალისწინებს სტატუს-კვოს აღდგენას, რომელიც იყო 2015 წლამდე და ეროვნულ ბანკში ზედამხედველობის ფუნქციის უკან დაბრუნებას.
მისივე თქმით, მას შემდეგ, რაც ცვლილებები შევიდა ეროვნული ბანკის შესახებ კანონში, სხვადასხვა საერთაშორისო ორგანიზაციების მხრიდან გამოთქმული იყო გარკვეული რეკომენდაციები ამ საკითხთან დაკავშირებით. ამასთანავე, ცვლილებები გასაჩივრებული იქნა საკონსტიტუციო სასამართლოში და საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე საფინანსო სექტორის ზედამხედველობის ფუნქციას საქართველოს ეროვნული ბანკი ახორციელებს.
„იმისათვის, რომ იყოს სწორი მოლოდინები საბანკო სექტორთან არსებულ გარემოსთან დაკავშირებით, მნიშვნელოვანია აღნიშნული ფუნქცია დაუბრუნდეს ეროვნულ ბანკს. გარდა ამისა, მინდა აღვნიშნო, რომ ეროვნულ ბანკსა და საქართველოს მთავრობას შორის დღეს არსებული კომუნიკაცია, თანამშრომლობა საკმაოდ ეფექტური და ნაყოფიერია. ყველა ამ ფაქტორიდან გამომდინარე, მთავრობამ იმსჯელა, გააანალიზა საკითხის დადებითი და უარყოფითი მხარეები და მიზანშეწონილად მიიჩნია საფინანსო სექტორის ზედამხედველობის ფუნქია დაუბრუნდეს ეროვნულ ბანკს და ეროვნული ბანკი აერთიანებდეს როგორც მონეტარული პოლიტიკის ფუნქციას, ასევე, საფინანსო სექტორის ზედახდეველობის ფუნქციას“,-აღნიშნა ნიკოლოზ გაგუამ.
საპარლამენტო უმცირესობის წევრმა, ვიცე-სპიკერმა სერგი კაპანაძემ კანონპროექტის გამო ხელისუფლება გააკრიტიკა. მისი შეფასებით, 2015 წელს განხორციელებული ცვლილებები მცდარი იყო. უმცირესობის წევრებმა იმ მიზეზების დასახელება მოითხოვეს, რის გამოც, როგორც 2015 წელს, ასევე დღეს, ეროვნული ბანკის შესახებ კანონში ცვლილებები შედის.
საპარლამენტო უმრავლესობის ლიდერის, არჩილ თალაკვაძის განცხადებით, ფინანსური ზედამხედველობის სამსახურის ეროვნული ბანკიდან გამოყოფისა და შემდეგ უკან დაბრუნების გადაწყვეტილება წინა ხელისუფლების დროსაც იყო მიღებული. როგორც საპარლამენტო უმრავლესობის ლიდერმა აღნიშნა, 2015 წელს მიღებული გადაწყვეტილება განპირობებული იყო რამდენიმე მიზეზით, კერძოდ, ადგილი ჰქონდა ეროვნული ვალუტის მკვეთრ გაუფასურებას და რეზერვების არაადკვატურ მართვას, იყო ბევრი კითხვა რეფინანსირების აუქციონებთან დაკავშირებით და არ არსებობდა კომუნიკაცია ეროვნულ ბანკსა და მთავრობას შორის.
„ამჟამად აღმოფხვრილია თანამშრომლობის პრობლემა, რომელიც ეროვნულ ბანკსა და მთავრობას შორის არსებობდა. დღეს არსებობს ნორმალური თანამშრომლობა. გარდა ამისა, შექმნილია სამართლებრივი ჩიხი – საკონსტიტუციო სასამართლომ საკითხის განხილვა დაიწყო და ამ განხილვას ბოლო არ უჩანს. ბუნებრივია, ადეკვატურია გადაწყვეტილება, რომ ისევ რეინტეგრაციის მექანიზმით დავასრულოთ ეს სამართლებრივი გადაწყვეტილება, რადგან ვერ დაელოდება მთელი სისტემა, როდის მიიღებს სასამართლო გადაწყვეტილებას. ეს ორი არგუმენტი ჩვენთვის საკმარისია”, – განაცხადა არჩილ თალაკვაძემ.
საპარლამენტო უმრავლესობის წევრის, გიორგი გაჩეჩილაძის განცხადებით, 2015 წელს ეროვნული ბანკის მიერ გატარებული პოლიტიკის გამო მოხდა ლარის გაუფასურება. მისივე შეფასებით, ეს „ხელოვნური პროცესი“ იყო.
პარლამენტის წევრის, ზურაბ ჭიაბერაშვილის განცხადებით, „ევროპული საქართველო“ მხარს დაუჭერს წარმოდგენილ კანონპროექტს, რადგან მიაჩნია, რომ 2015 წელს მიღებული გადაწყვეტილება არასწორი იყო.
ირაკლი კოვზანაძემ, როგორც საფინანსო-საბიუჯეტო კომიტეტის თავმჯდომარემ, მხარი დაუჭირა კანონპროექტს და რეკომენდაცია გაუწია კოლეგებსაც მხარი დაუჭირონ ცვლილებებს: „მხარი დავუჭიროთ ცვლილებებს იმ ვალდებულებით, რომ ეროვნული ბანკი გაამკაცრებს ზედამხედველობას როგორც საბანკო სექტორში, ასევე, გაამკაცრებს ზედამხედველობას არასაბანკო ნაწილშიც და მიდგომა იქნება ერთგვაროვანი ბაზრის ნებისმიერი მოთამაშის მიმართ“.