ჭყონია კი ბრალდებას უარყოფს და მოწინააღმდეგე მხარის ადვოკატს ფიზიკური ანგარიშსწორებით ემუქრება.
1995 წლის 30 ოქტომბერს, დიდუბე-ჩუღურეთის სასამართლომ რეგისტრაციაში გაატარა სააქციო საზოგადოება “ექსპორტ-იმპორტ ბანკი”, რომელსაც რამდენიმე აქციონერი და დამფუძნებელი ჰყავდა: თურქეთის მოქალაქე ალი ტურგაი იეტიში 25%-იანი წილით, შვეიცარიის მოქალაქეები დოგან ერბეკი – 25% -ით და ვერნერ მეტცი – 15%-ით, ბანკის სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე თემურ ჭყონია – 8,91%-ით და დირექტორთა საბჭოს თავმჯდომარე მურთაზ კოკორია – 1,40%-ით. 1999 წლის ნოემბრის მდგომარეობით, ბანკის საწესდებო კაპიტალი 2 000 000 ლარს შეადგენდა. იეტიშის, ერბეკის და მეტცის წილი არც შემდგომში შეცვლილა, თუმცა შენატანის ოდენობა თანდათან გაიზარდა და 1999 წლის 30 ნოემბრისთვის 1 300 000 ლარს შეადგენდა.
საქართველოს ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის 1999 წლის 25 მაისის ბრძანებით, საქართველოში არსებული კომერციული ბანკების საწესდებო კაპიტალი 3 000 000 ლარით განისაზღვრა. საჭირო გახდა “ექსპორტ-იმპორტ ბანკის” საწესდებო კაპიტალის გაზრდა და 1999 წლის 30 დეკემბერს, ბანკის სამეთვალყურეო საბჭომ, რომელსაც აქციათა 65% მფლობელი მეწილეები არ დასწრებიან, “დისკონტბანკთან” შერწყმა-გაერთიანების გადაწყვეტილება მიიღო. უცხოელი მეწილეებისთვის საბჭოს სხდომის შესახებ არც კი უცნობებიათ.
ადვოკატი ალეკო ალადაშვილი, რომელიც ალი ტურგაი იეტიშის ინტერესს იცავს, ამბობს რომ თემურ ჭყონიამ “ექსპორტ-იმპორტ ბანკის” აქციონერთა კრების ოქმი გააყალბა, როდესაც მიუთითა რომ სხდომას 65% აქციების მფლობელებიც დაესწრნენ, თუმცა დოკუმენტში დამსწრეთა ვინაობა არ დაუკონკრეტებიათ.
“საქართველოს კანონის “მეწარმეთა შესახებ” შესაბამისად მხოლოდ სააქციო საზოგადოების საერთო კრებაა უფლებამოსილი მიიღოს გადაწყვეტილება შერწყმა-გაერთიანების შესახებ, რისთვისაც საჭიროა ხმის უფლების მქონე დამსწრე კაპიტალის ¾ -ზე მეტის შესაბამისი აქციების მფლობელთა ხმა, ანუ ამ შემთხვევაში შერწყმისათვის საჭირო იყო 75% ხმა,” _ ამბობს ადვოკატი ალადაშვილი, რომელიც ამტკიცებს რომ თემურ ჭყონიამ უცხოელი ბიზნესპარტნიორები ეროვნულ ბანკის მხარდაჭერით “გადააგდო”. ბანკების შერწყმის შედეგად, ახალი ბანკი “აბრეშუმის გზა” შეიქმნა, სადაც იეტიში, ერბეკი და მეტცი დამფუძნებლებად აღარ შეიყვანეს. უფრო მეტიც, ისინი არც აქციონერებად დაასახელეს და არც “ექსპორტ-იმპორტ ბანკში” არსებული მათი კუთვნილი 1 300 000 ლარი დაუბრუნეს.
დაზარალებულმა აქციონერებმა ფულის დასაბრუნებლად სამოქალაქო დავა წამოიწყეს. სხვადასხვა ინსტანციის სასამართლოებს 8 წლის მანძილზე ხან ერთი მხარის სასარგებლო გადაწყვეტილება გამოჰქონდათ, ხან მეორე მხარის. თემურ ჭყონიას თბილისის საქალაქო სასამართლომ იეტიშის სასარგებლოდ 500 000 ლარის გადახდა დააკისრა, მაგრამ აპელაციამ თანხა გაანახევრა და საბოლოოდ, ჭყონიამ, რომელიც მაშინ, დღევანდელისგან განსხვავებით ვალს აღიარებდა, 250 000 ლარი გადაიხადა. ალადაშვილი ამბობს, რომ სასამართლოს გადაწყვეტილება უკანონო იყო, მაგრამ მისი გასაჩივრება 8-წლიანი პროცესის ხელახლა წამოწყებას ნიშნავდა.
თემურ ჭყონია თბილისის საოლქო სასამართლოს სამოქალაქო და სამეწარმეო საქმეთა კოლეგისთვის გაგზავნილ განცხადებაში წერდა:
“ბანკი აღმოჩნდა მძიმე ფინანსურ მდგომარეობაში. თვით მოსარჩელის, როგორც ერთ-ერთი მსხვილი აქციონერის ჩართვა ბანკის გადარჩენის პროცესში შეუძლებელი გახდა მისი ფიზიკურად საქართველოში არყოფნის გამო, მისაღები იყო ოპერატიული გადაწყვეტილება, ან ბანკი უნდა გაკოტრებულიყო ან მონახულიყო სხვა ბანკი, რომელთან გაერთიანებითაც შეიძლებოდა ბანკის გადარჩენა. მიღებული იქნა გადაწყვეტილება და 2000 წლის 31 იანვარს “ექსპორტ-იმპორტ ბანკი” და “დისკონტბანკი” გაერთიანდა და შეიქმნა ბანკი “აბრეშუმის გზა”.
ჭყონია ამტკიცებდა, რომ ეს გადაწყვეტილება აქციონერთა წილების გადასარჩენად მიიღო, თუმცა ახალ ბანკში მათ წილი აღარ მისცა.
“რაც შეეხება მოსარჩელის პრეტენზიებს, ჩვენ მზადა ვართ ისინი განვიხილოთ და დავაკმაყოფილოთ “აბრეშუმის გზაში” ჩვენი წილობრივი მონაწილეობის ფარგლებში,” _ წერდა თემურ ჭყონია.
ამჟამად “ექსპორტ-იმპორტ ბანკის” საქმეს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახური იძიებს. გამოძიების დაწყებიდან 1 წელი გავიდა, თემურ ჭყონია კი დღემდე არ დაუკითხავთ. როგორც ადვოკატი ალადაშვილი ამბობს, ბიზნესმენს მფარველები ახალ მთავრობაშიც გამოუჩნდნენ და მისთვის პასუხისმგებლობის არიდებას სხვადასხვა ხერხით ცდილობენ.
“გამოძიებას სურს საქმეს მისცეს არასწორი კვალიფიკაცია თაღლითობის მუხლით, რადგან ეს მუხლი წარმოადგენს მძიმე დანაშაულს და ხანდაზმულობის ვადის გასვლის გამო დამნაშავე პასუხისმგებლობისგან გათავისუფლდება. ხოლო თუ ქმედებას მიეცემა სწორი სამართლებრივი კვალიფიკაცია მითვისების მუხლით, მაშინ სისხლის სამართლებრივი დევნა აღარ შეწყდება, რადგან ეს უკანასკნელი წარმოადგენს განსაკუთრებით მძიმე დანაშაულს,” _ ამბობს ადვოკატი.
ალადაშვილმა დახმარებისთვის ადამიანის უფლებათა დაცვისა და სამოქალაქო ინტეგრაციის კომიტეტის თავმჯდომარეს ეკა ბესელიას მიმართა. 31 ივლისს ეკა ბესელია მთავარ პროკურორს არჩილ კბილაშვილს წერდა:
“გიგზავნით რა ადვოკატ ალექსანდრე ალადაშვილის განცხადებას, გთხოვთ, შეისწავლოთ მასში მითითებული გარემოებები, მოახდინოთ შესაბამისი რეაგირება და შედეგების შესახებ ერთი თვის ვადაში აცნობოთ კომიტეტს და განმცხადებელს”. მას შემდეგ რამდენიმე თვე გავიდა, თუმცა გამოძიება ერთ ადგილს ტკეპნის.
რაც შეეხება თავად ბიზნესმენ ჭყონიას, “გურია ნიუსთან” ის მოკლე კომენტარით შემოიფარგლა:
“ერთ რამეს გეტყვით, ჩემი კომენტარი არის ასე ჩამოყალიბებული: ადვოკატი ალეკო ალადაშვილი ცოცხალი თუ იყო, არც მეგონა, რა დროის ალეკო ალადაშვილია, რა კომენტარი უნდა გავაკეთო?! მე მეუბნებით, რომ ვიღაცის თანხა მივითვისე? ცოტა დაუფიქრდით რა, ვის ელაპარაკებით, რას ჰქვია მივითვისე? ალეკო ალადაშვილი არის გამომძალველი და აფერისტი, მე მაგის შანტაჟებს არ წამოვეგები! მაგან ერთი ადგილი დააყენოს, თორემ ცხვირ-პირს დავუნგრევ.”
ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურში “გურია ნიუსს” უთხრეს, რომ აღნიშნული საქმის გამოძიება ინტენსიურად მიმდინარეობს და თემურ ჭყონიასაც აუცილებლად დაჰკითხავენ.
“მთელი დავა მიდის იმაზე, რომ დაიკითხოს თემურ ჭყონია. ნებისმიერ ქვეყანაში, პირველ რიგში, დაიბარებდნენ ჭყონიას და ჰკითხავდნენ, მიითვისე თუ არა სხვისი ფულიო. არსებობს წერილი, სადაც თავადვე ადასტურებს რომ მიითვისა. რად უნდა ამას ბევრი გამოძიება? ვეუბნები, დაკითხეთ ჭყონია, მპასუხობენ უცხოელი აქციონერები უნდა ჩამოვიდნენო. მაგრამ იმ ხალხს ეშინია, ჭყონიას ისეთი გავლენა აქვს _ გვეშინია, რამე პროვოკაცია არ მოგვიწყოსო. ჭყონიას არ კითხავენ პრინციპულად, გასაგებია რომ ყოფილი ხელისუფლება ხელს აფარებდა, როგორც დამფინანსებელს, მაგრამ ამ ხელისუფლებაში ვინ გამოუჩნდა მფარველად?! ვერ მივაღწიე იმას, რომ ეს კაცი დაკითხვაზე მიიყვანონ, რა სამართლიანობაზეა ლაპარაკი საერთოდ? გვითხრან, რომ ხელშეუხებელია ეს კაცი და მოგვთხოვონ, ბოდიშიც კი მოვუხადოთ. ყველა კარგად იცნობს ჭყონიას, ეს მისგან პარტნიორების გადაგდების პირველი შემთხვევა არ არის, ასე რომ ნურავის გამომძალველობაზე და აფერისტობაზე ნუ ილაპარაკებს, სასაცილოდ ჩანს, უბრალოდ.”
ადვოკატ ალადაშვილის თქმით, დღეის მდგომარეობით თემურ ჭყონიას ყოფილი პარტნიორებისთვის დაახლოებით 1 300 000 ლარი აქვს გადასახდელი.