მაგალითად, ყველას კარგად ახსოვს ყბადაღებული 100 ახალი საავადმყოფოს პროექტი, რომელიც სადაზღვევო სექტორს უნდა განეხორციელებინა. რა ბედი ეწია ამ პროექტს, ესეც კარგად ახსოვს საზოგადოებას.
მიუხედავად იმისა, რომ ერთი-ორი გამონაკლისის გარდა ამით დაზარალებული თავად სადაზღვევო კომპანიები რჩებოდნენ, პროტესტის გამოთქმას დაკისრებულ ვალდებულებებზე, რომელთა შესრულება მათ რეალურ შესაძლებლობებს ბევრად აღემატებოდა, გარკვეული მიზეზების გამო, ყველა ერიდებოდა.
ყოფილმა პრემიერ-მინისტრმა ბიძინა ივანიშვილმა ამ საკითხთან დაკავშირებით “გურია ნიუსთან” ვრცელი კომენტარი გააკეთა:
“ჩვენ ძალიან რთული მემკვიდრეობა მივიღეთ ამ სფეროში. სადაზღვევო კომპანიების და საავადმყოფოების დაფინანსება ძირითადად მხოლოდ ერთ ჯგუფისთვის ხდებოდა.
ვცდილობ, აქაც შევინარჩუნო მაქსიმალურად ნეიტრალურობა და არ მინდა კრიტიკული პოზიცია გამოვხატო, მაგრამ ავიღოთ თუნდაც ის ფაქტი, რომ სადაზღვევო კომპანიებმა ააშენეს საავადმყოფოები. გასაგებია ის ხელისუფლება რასაც აკეთებდა, ან ის ერთი კაცი, რომელიც მათ რეკომენდაციას უწევდა და ამიტომაც მოხდა ძალიან ბევრი გაუგებრობა. ჩვენ ვდგავართ ძალიან რთული პროცესების წინაშე. აი, თქვენ დაასახელეთ რამდენიმე კლინიკა, მე შემიძლია დავამატო ჭიათურა, საჩხერის საავადმყოფოში ვეღარ შეხვალ. ის საავადმყოფო, რაც ააშენეს, პრაქტიკულად აღარ ფუნქციონირებს. დანარჩენები კი დახურეს.
რაც მთავარია, დღეს სადაზღვევოებს არ აქვთ ფინანსური საშუალება შეინახონ ის კლინიკები, რაც მათ საკუთრებაშია. საოცრებები ხდება. სახელმწიფომ დააზღვია, ფულს უხდის მოქალაქეებს, მათ უნდა მიიღონ მკურნალობა და საავადმყოფოები ამას ვერ ახერხებენ.
მე და სერგეენკომ ბევრი ვიფიქრეთ და შევქმენით სპეციალური სააგენტო, რათა სადაზღვევოებისთვის მაქსიმალურად მიგვეცა საშუალება კანონთან შესატყვისობაში მოეყვანათ ყველაფერი, მოემართათ, ან უარი ეთქვათ. ყველა გზას ვეძებდით, ამ მდგომარეობიდან გამოსასვლელად. რთულია, მაგრამ გადაწყვეტადია. ვიცი, რომ იქნება გაუგებრობები, განაწყენებაც, მაგრამ მათ აქვთ საკუთრება, რომელსაც ვერ მართავენ. ამ საკუთრებაზე კი ჩვენ, სახელმწიფო გავცემთ ფულს, ოღონდ, ამას ვაკეთებთ იმისთვის, რომ მოქალაქემ მაქსიმალური მომსახურება მიიღოს.
მათ უნდათ, ზოგიერთ შემთხვევაში, მთელი ვალები ჩამოაწერონ, რომელიც 3-4-ჯერ ძვირია, ვიდრე ის საავადმყოფო, რომელსაც ეს ვალები გააჩნია.”
9 წლიანი პოლიტიკის რღვევა…
ახალი ხელისუფლების მოსვლის შემდეგ, აქტიურად დაიწყო სადაზღვევო კომპანიების საქმიანობის შესწავლა, რასაც მათი მხრიდან გარკვეული პროტესტი მოჰყვა. განსაკუთრებული ყურადღების ქვეშ კომპანია “არქიმედე გლობალ ჯორჯია” მოექცა, რომელმაც დახმარებისთვის ებრაელ ინვესტორებსაც კი მიმართა, რასაც მათი მხრიდან ყოფილი პრემიერის, ბიძინა ივანიშვილის სახელზე წერილის გამოგზავნა მოჰყვა…
წერილის დაწერის მთავარი მიზეზი კი სადაზღვევო კომპანია “არქიმედე გლობალს ჯორჯიაში” დროებითი, იძულებითი მმართველის დანიშვნა გახდა. ასეთი ღონისძიების გატარებას, საჭიროების შემთხვევაში, საქართველოს კანონმდებლობა ითვალისწინებს.
ჯანდაცვის მინისტრი, დავით სერგეენკო ამ საკითხთან დაკავშირებით “გურია ნიუსთან” აცხადებს:
“ეს არის აბსოლუტურად კონკრეტული თემა, როდესაც სახელმწიფო სტრუქტურა, კერძოდ სადაზღვევო კომპანიების ზედამხედველობის სამსახური იცავს იმ ფინანსურ პარამეტრებს, რომლის ვალდებულებაც მას აქვს. ეს არის საერთაშორისო დონეზე მიღებული პრაქტიკა. ჩვენი ამოცანა იყო, კომპანიას გაეგრძელებინა თავისი აქტივობა და რადგან ეს მისმა ადგილობრივმა მენეჯმენტმა ვერ შეძლო, მიუხედავად მისთვის მიცემული არაერთი შანსისა და წერილობითი გაფრთხილებისა, მხოლოდ ამის შემდეგ შევიდა იძულებითი მმართველი.
ჩვენი ამოცანაა, რომ საქართველოს მოქალაქეების ჯანმრთელობა და სიცოცხლე იქნას დაცული.”
“მთელი კამპანია დაიწყო იმაზე, რომ საქართველოში ებრაულ ინვესტიციას ებრძვიან. “არქიმედეს“ დამფუძნებელი არის არქიმედეს გლობალი, რომელიც რეგისტრირებულია კიპროსზე, ჩვეულებრივი ოფშორული კომპანიაა, მაგრამ როგორც ისინი ამბობენ, ეს არის ებრაული კომპანია და კი ბატონო, იყოს, არავინ უშლის, ვისაც სად უნდა, იქ დარეგისტრირდება.
მათი პრეტენზია გამოიხატა იმაში, ჩემი ინვესტორი რატომ არ გააფრთხილეო. უკაცრავად და, რატომ უნდა გავაფრთხილო მე ინვესტორი? ისინი თვითონ ვერ ხედავდნენ თვეების განმავლობაში რა ხდებოდა მათ კომპანიაში? გავაფრთხილე და რაც მომწერეს, უკვე გითხარით.
ვინც არ უნდა იყოს ამ კომპანიის დამფუძნებელი, ჩემი საკუთარი დედ–მამაც კი, რეგულატორი ხედავს რა პრობლემას ჰორიზონტალურ ჭრილში, უნდა მოახდინოს რეაგირება! ჩემი ქმედება სხვანაირი რომ ყოფილიყო, აი ეს იქნებოდა საეჭვო. ჩემი ვალდებულება არ არის ვეძებო სად და რომელ კუნძულზე ისვენებს ესა თუ ის ინვესტორი. მე უნდა შევასრულო ჩემი ვალდებულება.” _ აცხადებს დაზღვევის ზედამხედველობის სამსახურის ხელმძღვანელი ლაშა ნიკოლაძე “გურია ნიუსთან”.
სახელმწიფო პოლიტიკა და 300 ათასი დაზღვეულის ბედი…
სადაზღვევო კომპანია “არქიმედეს გლობალ ჯორჯიამ” დადგენილ ვადაში დავალიანების დაფარვა ვერ შეძლო და გაკოტრდა. კომპანია ძირითადად პენსიონერების, 5 წლამდე ასაკის ბავშვების და სტუდენტების დაზღვევაზე მუშაობდა.
კომპანიის კლიენტების მომსახურების ხარჯებს სახელმწიფო საყოველთაო დაზღვევის პროგრამის ფარგლებში თავის თავზე აიღებს. სულ კომპანიაში დაახლოებით 300 ათასი ადამიანი იყო დაზღვეული.
კომპანიის გაკოტრების მიზეზი მისი დავალიანებები გახდა, რომელიც საავადმყოფოების და კლინიკების მიმართ დაუგროვდა.
„არქიმედეს გლობალ ჯორჯიას“ ფინანსური სიტუაციის გამოსასწორებლად ვადა 31 დეკემბრამდე ჰქონდა, თუმცა კომპანიამ ეს ვერ მოახერხა.
მედიაციის სამსახური არ ასახელებს იმ კლინიკებს, რომელთა დავალიანებაც “არქიმედეს” აქვს, თუმცა განმარტავენ, რომ საუბარია თითქმის ყველა კლინიკაზე, რომელიც თბილისშია.
“გურია ნიუსის” ინფორმაციით, “არქიმედეს” დავალიანება რამდენიმე მილიონი ლარს შეადგენს. ჩვენს ხელთ არსებული მონაცემებით (აგვისტოს თვის), კომპანიის დავალიანება მხოლოდ რამდენიმე კლინიკის მიმართ ასეთია:
ღუდუშაურის კლინიკის _ 1 696 879; შარაშიძის კლინიკის _ არქიმედე-34 000; პარაზიტოლოგიის ინსტიტუტის _11 000; კრიტიკული მედიცინის ინსტიტუტის _ 370 000 ს.ს.“თანამედროვე სამ.ტექნოლოგიების“ _ 117 060; ს.ს.“კ.ერისთავის სახ. ექსპერიმენტული და კლინიკური ქირურგიის ეროვნული ცენტრის“ არქიმედე-155 609; ჩაფიძის კარდიოლოგიური კლინიკის: _ 450 000; თვალის კლინიკის “ახალი მზერა” _ 75 629,98; წმ. მიქაელის კლინიკის: _ 377 440…
თუმცა, სია გაცილებით დიდია და შესაბამისად, თანხობრივი რაოდენობაც. ჩვენს ხელთ არსებული ინფორმაციით, დავალიანება 12 მილიონ ლარს აჭარბებდა.
“სადაზღვევო კომპანიებმა ეროვნულ ბანკს, როგორც ზედამხედველს მარტის თვის ფორმა ჩააბარეს და ამის შემდეგ, 6 თვის შედეგები ჩავიბარეთ ჩვენ, როგორც ახალმა, დამოუკიდებელმა სამსახურმა. ეს შედეგები რომ ჩავიბარეთ, აღმოჩნდა რომ “არქიმედეს” ძალიან მნიშვნელოვანი ფინანსური პარამეტრები ჰქონდა დარღვეული.
ვინაიდან არქიმედე მონაწილეობსდა სახელმწიფო პროექტში, რაც შეადგენს მისი კომპანიის მოცულობის 95%-ს და ძალიან მნიშვნელოვანია ეს სახელმწიფოსთვის, ამის შესახებ ვაცნობეთ მის ფინანსურ მენეჯმენტს და ბატონ სერგეენკოს, როგორც უწყებათაშორისი კომისიის თავმჯდომარეს. განვაცხადეთ, რომ ასეთი საშიშროება არსებობს, რომელიც პირდაპირ ეხება სახელმწიფო პროექტს.” _ განაცხადა “გურია ნიუსთან” საუბრისას დაზღვევის ზედამხედველობის სამსახურის ხელმძღვანელმა ლაშა ნიკოლაძემ.
როგორი იქნება ჯანდაცვის სამინისტროს პოლიტიკა სადაზღვევო კომპანიების მიმართ და რა ცვლილებები იგეგმება, ამის შესახებ ჯანდაცვის მინისტრის, დავით სერგეენკოს ვრცელი კომენტარიდან შეიტყობთ.