ასეთი ფაქტები ძალიან ხშირია, რის გამოც ოზურგეთში აქციის გამართვასაც გეგმავენ.
ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის სოფელ ნატანებში მცხოვრები ლადო გოგოტიშვილი, ერთ-ერთი იმათგანია, რომლებსაც წლებია, ციტრუსი ულპებათ:
_ 30 ტონა მანდარინიდან მხოლოდ 6 ტონა გავყიდე, ისიც საუკეთესო ამოვარჩიე, რომელიც აზერბაიჯანელებმა წაიღეს. ამის შემდეგ მანდარინი არ გამიყიდია. ჩავიტანე ქობულეთში, სადაც 15 დღე მომიხდა ლოდინი. საშინლად დავიტანჯეთ და ბოლოს უკან უარით გამოგვისტუმრეს, მანდარინი არ ვარგაო. რა უნდა ვქნათ? მივმართე ადგილობრივი ხელისუფლების წარმომადგენლებს, მაგრამ პასუხს ვერავინ მაძლევს. ძალიან ბევრი დაზარალებულია სოფელში, რომლებიც დახმარებას ითხოვენ.
გურიის გუბერნატორი გიორგი ჩხაიძე “გურია ნიუსთან“ აცხადებს, რომ წელს სახელმწიფოს მოსახლეობის დასახმარებლად სხვა ბერკეტი არ გააჩნია:
_ ეს არის რეალური პრობლემა. დადებითად გადაწყდა მანდარინის იმ კატეგორიის გაყიდვის საკითხი, რომელიც ვარგისიანია. ჩვენც მივიღეთ მონაწილეობა იმაში, რომ ექსპორტი გაგვეხორციელებინა სხვადასხვა ქვეყანაში. ციტრუსის იმ ნაწილზე, რომელიც არ არის ვარგისი, ე. წ. “ენესი“, არის რეალური პრობლემა, რადგან საქართველოში არსებობს მხოლოდ ერთი მიმღები წარმოება _ ქობულეთში. წლევანდელი მოსავალი იყო იმაზე მეტი, ვიდრე ამ ერთმა წარმოებამ შეძლო გადაემუშავებინა. აქ სახელმწიფოც უძლურია და ერთადერთი გამოსავალი არის, ის, რაზეც მიდის ინტენსიური მუშაობა, ჩვენის მხრიდან, რომ 2014 წელს გადამამუშავებელი ქარხანა გურიაშიც ამუშავდეს. ეს მოხსნის პრობლემას ჩვენ მხარეში. სხვა გზა და სხვა ბერკეტი სამწუხაროდ სახელმწიფოს არ აქვს, რომ მოსახლეობას დაეხმაროს.
აჭარის მთავრობის თავმჯდომარე არჩილ ხაბაძე ამბობს, რომ ხელისუფლებაც და მოსახლეობა ციტრუსის რეალიზაციასთან დაკავშირებით კმაყოფილია.
_ ბატონო არჩილ, გურულ მეციტრუსეებს ქობულეთში დღეების განმავლობაში უწევთ რიგში დგომა, ბოლოს კი ციტრუსი უფუჭდებათ. ამის გამო, მოსახლეობაში დიდი უკმაყოფილებაა.
_ პირველ რიგში, მინდა სტატისტიკა მოვიყვანო _ ჩვენი წინასწარი მონაცემებით, დაახლოებით, 8 იანვრის მდგომარეობით, 60 000 ტონა ციტრუსი იქნა ექსპორტირებული, ქობულეთის ქარხანას 7 000 ტონა ჰქონდა მიღებული, რაც ჯამში 67 000 ტონაა. ქობულეთის, ხელვაჩაურის თუ თუნდაც გურიის რეგიონში ინახავენ მაღალი ხარისხის მანდარინს შემდგომი გაყიდვის მიზნით, ამიტომ, ძლიერი ყინვის გამო, დაახლოებით, 10 000 ტონა ციტრუსი გაიყინა. მოყინული პროდუქციის ჩაბარებასთან დაკავშირებით არის ორი ვარიანტი _ ერთი ის, რომ ისევ ქობულეთის ქარხანამ მიიღოს, თუმცა, ექსპერტების აზრით, მოყინულ მანდარინის ხარისხი შეცვლილია, შესაბამისად, ის ქარხნისთვის მიუღებელია; და მეორე ვარიანტი _ მოყინული პროდუქტი უნდა გადაიყაროს, რასაც მოსახლეობა აპროტესტებს. ჩვენი ხელისუფლება მოუწოდებდა მოსახლეობას, რომ დროულად მოეკრიფათ მანდარინი, მთავრობა კი შეეცდებოდა, დახმარებოდა, ხარისხიანი და სტანდარტული თუ არასტანდარტული ციტრუსის რეალიზებაში. არარეალურია მოთხოვნა, რომ ხეებზე შერჩენილი მოყინული მანდარინის სანაცვლოდ გაიცეს კომპენსაცია. ამიტომ მორალურად ჩვენ, მთავრობა, მართალი ვართ. დღეს არსებული ინფორმაციით, ბაზარზე სტანდარტული მანდარინის დეფიციტია. ამ ეტაპზე ფასმაც მოიმატა _ კილოგრამი, დაახლოებით, 60-70 თეთრი ღირს.
_ ბატონო არჩილ, ხდება თუ არა მანდარინის მიღება ქობულეთის ქარხანაში?
_ რა თქმა უნდა, ხდება. როგორც გითხარით, ქობულეთის ქარხანას 8 000 ტონამდე აქვს უკვე მიღებული. ქარხანა არის კერძო _ მას შეუძლია მიიღოს ან არ მიიღოს პროდუქტი, თუმცა ვამბობ, რომ იბარებს. ჩვენი შეთანხმებით, მას აქვს საშუალება 18 000 ტონამდე ციტრუსი მიიღოს, მაგრამ ყოველდღიური რიგებიდან გამომდინარე, ხანდახან იყო შეფერხებები.
_ ბატონო არჩილ, ჩვენი წყაროს ინფორმაციით, ქობულეთის ქარხანა არ იბარებს გურიიდან ჩატანილ მანდარინს.
_ როცა დიდ მანქანებზე პირდაპირ ყრია მანდარინი, ხდება მათი ერთმანეთთან შეწებება. ამ დროს ქარხანას ტექნოლოგიური პრობლემა ექმნება და რამდენიმეჯერ მოხდა მისი ავარიული გაჩერება. ამის გამო, განახევრდა ციტრუსის ჩაბარება, რამაც გამოიწვია დიდი რიგები. მივიღეთ, გადაწყვეტილება, რომ მანდარინში ყუთებში დაფასოებული მიეტანათ ქარხანაში. დღეს ქარხანა იბარებს ციტრუსს, მხოლოდ მოყინული მანდარინის შემთხვევაში არის სირთულეები. თუ წელს რეგიონში არის ერთი ქარხანა, ჩვენ სამომავლოდ ვგეგმავთ ქარხნის გახსნას ხელვაჩაურში, მომავალი წლისთვის ერთი ქარხნის გახსნა იგეგმება გურიაშიც.
_ თქვენი აზრით, ციტრუსის რეალიზაციის წლევანდელი პროცესით მოსახლეობა და ხელისუფლება კმაყოფილია?
_ კი, ბატონო. აჭარაში მოსახლეობა კმაყოფილია. ჩვენც უნდა ვიყოთ კმაყოფილები. წელს გადავედით ახალ სტანდარტებზე, პირველად მოვახდინეთ და ციტრუსის მოსავლის 30 პროცენტი გავიდა რუსეთში. ეს ყველაფერი ჩვენმა მთავრობამ შეძლო, რაც შეეხება შეფერხებებს, ჩვენ სტიქიურ მოვლენებს წინასწარ ვერ დავაზღვევდით.
ია მემარნიშვილი, იურისტი:_ მიუხედავად იმისა, რომ ჩემს კომპეტენციაში არ შედის ამ საკითხებზე საუბარი, ეს მაინც მიხდება. ვწუხვარ იმის გამო, რომ ეს პასუხი ვერ დააკმაყოფილებს ამ გასაცოდავებულ ადამიანებს, რომლებსაც იმედი აქვთ, მოსავალს ჩააბარებენ და რამდენიმე თეთრს აიღებენ, თუმცა, ამ თანხის მიღების რეალური გზა არ არსებობს. ერთ-ერთი მოქალაქე 15 დღის განმავლობაში იდგა რიგში, მანდარინით დატვირთული მანქანის მძღოლი გაიქცა _ ვერ აიტანა რიგში დგომა, ციტრუსი გაფუჭდა და ის მოქალაქე იძულებული გახდა, სახლში დაბრუნებულიყო. უამრავ გლეხს სახლში უყრია ტონობით ციტრუსი და სად ჩააბაროს, არ იცის, მხოლოდ დაპირებები არსებობს, ისიც მომავალი წლიდან. თუმცა, ამ დაპირებებით პურს ვერ ვიყიდით, რომ ოჯახი გამოვკვებოთ. როდემდე შეიძლება თავის გატანა მომავლის იმედით ან ის მაინც ვიცოდეთ, რა ვადა იგულისხმება “მომავალში” _ ერთი, ხუთი თუ ასი წელი?!
ეს პრობლემა პირდაპირ კავშირშია სოფლის მეურნეობაში არსებულ პრობლემებთან, რომელიც ასახვას ჰპოვებს დღეს ჯერ კიდევ არსებული დანაშაულებრივი რეჟიმისა და მისი წინამორბედის გეოპოლიტიკურ სიბეცესა და იმ დროინდელ საშინაო თუ საგარეო პოლიტიკის არარსებობაში.
ამ ინტერვიუს ჩაწერის შემდეგ ორი დღე გავიდა. დღეს კი სოფელ მერიაში ურეკის პოლიციამ, ერთი ტრაილერი გააჩერა, რომელიც მანდარინით იყო დატვირთული _ ტრაილერი, რომელიც ქობულეთში ელოდებოდა ციტრუსის ჩაბარებას, 17 ოჯახის მანდარინით იყო დატვირთული. 18 ტონა მანდარინიდან ქობულეთის ქარხანაში მხოლოდ 1 ტონა ჩაიბარეს. რასაც მოსახლეობის პროტესტი მოჰყვა და გადაწყვიტეს, რომ ეს მანდარინი გამგეობის წინ დაეყარათ, თუმცა, პოლიციამ მათ ამის საშუალება არ მისცა.