პასკას ქრისტიანები სააღდგომოდ აცხობენ მაცხოვრის აღდგომის რწმენის ნიშნად. სიმბოლურად იგი გოლგოთას მთას აღნიშნავს, სადაც მაცხოვარი აწამეს და ჯვარს აცვეს.
მიუხედავად იმისა, რომ დღეს პასკის შეძენა ყველა მაღაზიაშია შესაძლებელი, სახლში, საკუთარი ხელით გაკეთებულს სულ სხვა გემო აქვს.
"კარმიდამო ჩემი" გემრიელი პასკის რამდენიმე რეცეპტებს გთავაზობთ.
კარგი პასკის გამოსაცხობად მზადება რამოდენიმე დღით ადრე იწყება. პასკა ფორმებში ცხვება _. სახლის პირობებში, ძველი კონსერვის ქილაც გამოდგება პასკის ფორმად.
გამზადებულ ფორმებს ჩავუფინოთ კალკა. გამოცხობისას პასკა ფუვდება და სასურველია, რომ კალკა ფორმაზე ოდნავ მაღალი იყოს. კალკას მოვუსვათ ცხიმი (ზეთი) და დავდგათ სითბოში.
შემადგენლობა: 1,4 კგ. შაქარი; 1 ჩ/ჭ წყალი; 300 გრ. ქიშმიში; 1,1 ლ. რძე; 2,5 კგ. ფქვილი; 50 გრ. საფუარი; 10 ც. კვერცხი; 2 შეკვრა მარგარინი; 150 გრ. კარაქი; 200 გრ. + ზეთი; 4 შეკვრა ვანილი (0,8 გრ.); 1 ს/კ მუსკატის კაკალი, ილი, კარდამონი, ლიმონის ცედრა; მარილი.
რეცეპტის მომზადების წესი: 0,5 ჩ/ჭ შაქრის ფხვნილისგან და 1 ჩ/ჭ წყლისგან გავაკეთოთ სეროფი. ჩავყაროთ გარჩეული და კარგად გარეცხილი ქიშმიში (300გრ) და ვადუღოთ 5 წთ. მოდუღების შემდეგ ქიშმიში საწურზე დავაწყოთ, სეროფი კი შევინახოთ.
ღრმა ქვაბში ჩავასხათ 1 ლიტრი თბილი რძე, 1 ჩ/ჭ შაქარი, 100 გრ ფქვილი, 50 გრ საფუარი (საფუარი გავხსნათ 1 ჩაის ჭიქა რძეში) და ხელით კარგად გავადნოთ, ისე რომ საფუარის ბურთულები დაიშალოს. უნდა იყოს არაჟანის სისქის. დავაფაროთ პოლიეთილენი, დავდგათ თბილ ადგილზე და ვაცალოთ ამოსვლა (დაახლოებით 20 წთ დასჭირდება).
ამასობაში მოვზილოთ ცომი. წინასწარ კვერცხის ცილები უნდა შევდგათ საყინულეში, ოღონდ არ გავყინოთ. 10 კვ. გულითა და 0,5 კგ შაქრის ფხვნილით გავაკეთოთ გოგლი-მოგლი.
ცალკე ჯამში აცთქვიფოთ ცილები. თქვების დაწყებისას დავამატოთ 1 პატარა კოვზის პირი ლიმონის მჟავა ან მარილი და ვთქვიფოთ სანამ ღრუბელს არ მივიღებთ. დავუმატოთ 500 გრ. შაქარი და გოგლი-მოგლი. გავაგრძელოთ თქვეფა. შევურიოთ წინასწარ სითბოში გამდნარი 2 შეკვრა მარგარინი, 150 გრ კარქი, 200 გრ ზეთი, საფუარიანი ცომი (თავიდან რომ მოვამზადეთ) და ხელით სათუთად ვურიოთ. დავუმატოთ 4 ც. ვანილი და ქიშმიში (300 გრ. სეროფში რომ მოვამზადეთ). პარალელურად ვურევთ. დავუმატოთ 1 ს/კ მუსკატის კაკალი, 1 ს/კ ილი, 1ს/კ კარდამონი, 1 ს/კ ლიმონის ცედრა და ცოტა მარილი.
ცომი უნდა იზილებოდეს სითბოში. ზელვის დროს ხელი უნდა დავისველოთ ზეთში. ფქვილი დავაცრათ იმდენი რომ ფაფუკი ცომი გამოვიდეს. დაახლოებით 2-2,5 კგ. ეს მასალა დავდოთ თბილად და როცა ამოვა, ჩავზილოთ. ეს უნდა მოხდეს 2-ჯერ. შემდეგ ფორმებში გავანაწილოთ. ხელები ყოველთვის ზეთით უნდა დავისველოთ და ისე შევეხოთ.
ცომი გადავანაწილოთ საცხობ ფორმებში, თითო ფორმაში მოათავსეთ იმდენი ცომი, რომ ფორმის მოცულობის 50 პროცენტზე ოდნავ მეტი შეავსოს. დავაცადოთ ფორმაში აფუება, ზემოდან მოვუსვათ სეროფი (რომელიც თავიდან მოვადუღეთ) და კვერცხის გული, რომ არ დასკდეს.
დაბოლოს, შევდოთ წინასწარ გახურებულ ღუმელში და ვაცხოთ 150 გრადუსზე. კარგად რომ ამოვა, ოდნავ დავუწიოთ ტემპერატურას. ბოლოს ხის ჩხირით გავსინჯოთ. თუ ჩხირს ცომი არ ამოჰყვა, პასკა მზად არის! გამომცხვარ პასკას მოვაყაროთ შაქრის პუდრა.
რეცეპტი #2
მასალა: 15 კვერცხი, 1,6 კგ შაქარი,700 გრამი კარაქი, 1,5 ლიტრი რძე, 120 გრამი საფუარი, დაახლოებით 4 კგ ფქვილი, 10 ცალი ილი ( კარდამონი), 3-4 ცალი მუსკატის კაკალი, ვანილი, დარიჩინი, 7-8 ცალი მიხაკი,ზაფრანა, 400-450 გრამი ქიშმიში, 2-3 წვეთი ლიმონის ესენცია, 2 ცალი ლიმონის ცედრა და წვენი, მაწონი და 3 კვერცხის გული.
მომზადება: ნახევარ ლიტრ რძეში გავხსნათ საფუარის 3/4,ანუ 100 გრამი. დავუმატოთ ცოტა შაქარი და ფქვილი. დავდგათ თბილ ადგილას. რომ აფუვდება დავუმატოთ 1 ლ. ანადუღარი თბილი რძე.
15 კვერცხისა და 1.600 გრ შაქრისაგან გავაკეთოთ გოგლი-მოგლი და დავუმატოთ საფუვრიანი რძე, მოვზილოთ რბილი ცომი 3,5 კილო ფქვილით (პლუს ცოტა ფქვილიც გაითვალისწინეთ საფანელისათვის). შევფუთოთ ცომი პლედით და დავდგათ თბილ ადგილას.
ვანილი, ლიმონის ცედრა და დაფქული: ილი (კარდამონი), მუსკატის კაკალი, დარიჩინი, და მიხაკი მოვათავსოთ ღვინის ჭიქაში და დავასხათ რომი ან სპირტი.
მეორე ჭიქაში ზაფრანას დავასხათ ნახევარი ღვინისჭიქა რომი ან სპირტი. ორივე ჭიქა თავდახურული დავდგათ.
როცა ცომი აფუვდება ხელის დაკვრით დავწიოთ დაბლა. დავაცადოთ და როცა ისევ აფუვდება ისევ ხელის დაკვრით დავწიოთ.
მესამედ კი შევაზილოთ 700 გრ რბილი კარაქი (კარაქი და არა მარგარინი!), მარლაში გაწურული სანელებლებიანი რომი, ლიმონის ესენცია, 2 ლიმონის წვენი. მოვაყაროთ ის დარჩენილი 20გრ. საფუარი, ცოტა მარილი და მოტოვებული ფქვილი დიდხანს ვზილოთ სანამ ცომი ხელს არ მოსცილდება დაახლოებით 45- 60 წუთი. ამისთვის დაფაზე საფანელს მოვაყრით და ცომს ისე დავაგუნდავებთ, რომ მაინცდამაინც ზედმეტად არ შევაზილოთ ეს საფანელი. ცომი ნაზი უნდა იყოს!
რომ ამოვა დავუმატოთ ქიშმიში და ცხიმწასმულ ფორმებში გადავანაწილებთ. საშუალო ზომის რამდენიმე ფორმა იქნება საჭირო. ფორმები ერთნაირი ზომის უნდა იყოს, რათა ცხობის დროში არ იყოს განსხვავება( ქურის კარის გამოღება პასკის საბოლოოდ გამოცხობამდე არ შეიძლება, თორემ პასკა ჩავარდება!). თუ ფორმები არა გაქვთ, ქვაბების გამოყენებაც შეიძლება.
ფორმას წინასწარ ძირზე ცხიმწასმული (უმჯობესია კარაქი) სქელი ქაღალდი უნდა ჩაუფინოთ. ფორმამ ცომი რომ არ მიიკრას, მის ძირსა და კედლებზე, რომლებზეც ცხიმია წასმული, ვაყრით წმინდად დაფქულ ორცხობილას. ფორმები ცომით 1/3-ით უნდა გაავსოთ . ისევ დავდგამთ თბილად და დავაცდით კიდევ ამოსვლას. რომ აფუვდება, ზემოდან წავუსვამთ მაწონში (ან რძეში) გახსნილ კვერცხის გულს, შევდგამთ ქურაში და საშუალოზე ცოტა მაღალ ცეცხლზე ვაცხობთ 1 – 1,5 საათი . ცხობის დრო ფორმების სიდიდეზეა დამოკიდებული.
გამომცხვარი პასკა რომ ფორმიდან კარგად ამოვიდეს, ფორმის ძირს ვდგამთ ცივ წყალში, შემდეგ კი ნელი მოძრაობით პასკა ამოგვაქვს ფორმიდან.
სულ ბოლოს კი მოვაყრით შაქრის პუდრს. შეგვიძლია ნუშით ან მიწის თხილითაც მოვრთოთ.
რეცეპტი #3
15 კვერცხი და 1,5 კგ შაქრის ფხვნილი ავურიოთ, გავაკეთოთ გოგლიმოგლი, დავამატოთ 300 გ გამდნარი თბილი ერბო (უმჯობესია შინაური ერბო), 200 გ გამდნარი თბილი კარაქი. ყველაფერი ეს კარგად ავთქვიფოთ, დავამატოთ 200 გ არაჟანი და 0,5 ლ (1 ქილა) მაწონი.
ცალკე გავაკეთოთ: 3-4 სუფრის კოვზი მშრალი საფუარი გავხსნათ 1ჭ თბილ წყალში, დავასხათ 1ლ თბილი რძე, ცოტა მარილი, 1 სუფრის კოვზი შაქრის ფხვნილი, იმდენი ფქვილი, რომ გამოვიდეს ნაზი ცომი. დავდგათ თბილ ადგილას აფუებამდე.
მომზადებული მასა ჩავასხათ გამზადებულ ცომში და დავიწყოთ ცომის ზელა. ზელის დროს ვაყაროთ ფქვილი. სასურველია ვზილოთ 1 სთ, დროდადრო ხელი უნდა ვასველოთ ზეთში. ცომი მზადაა მაშინ, როცა ხელზე აღარ გვეკრობა. ცომის გამზადებამდე 10-15 წუთით ადრე მას ვამატებთ 1 ჩაის კოვზ ვანილს, 1 ჩაის კოვზ გასრესილ მუსკატის კაკალს, 5 ც მიხაკს, 10 ც ილს – გახეხილს, ორ ქერქიანად გატარებულ ლიმონს. სასურველია 500 გ ქიშმიშიც. ამის შემდეგ ვაგრძელებთ ზელას.
გამზადებულ ცომს ვფუთავთ და ვდგამთ თბილ ადგილას. როცა ცომი კარგად ამოვა, ვათავსებთ კარაქწასმულ ფორმებში.
თითოეულ ფორმაში ვათავსებთ ცომის ნაწილს ისე, რომ ფორმა ნახევრად შეავსოს. შეგვიძლია მოვრთოთ ნუშით ან მიწის თხილით. გამზადებულ ფორმებს ვათავსებთ თბილ ადგილას.
ფორმამ ცომი რომ არ მიიკრას, მის ძირსა და კედლებზე, რომლებზეც კარაქია წასმული, ვაყრით მანანის ბურღულს. როცა ფორმაში ცომი კარგად ამოვა, ვდგამთ ღუმელში და ვაცხობთ საშუალოზე ცოტა მაღალ ცეცხლზე. როცა შევნიშნავთ, რომ ზედაპირი კარგად შეწითლდა, გადმოვდგამთ. პასკა რომ ფორმიდან კარგად ამოვიდეს, ვდგამთ მის ძირს ცივ წყალში, შემდეგ კი ნელი მოძრაობით ამოგვაქვს ფორმიდან. ბოლოს მოვაყრით დაფქვილ შაქარს.