უკვე დიდი ხანია გასული იმის შემდეგ, რაც საქართველოს პრეზიდენტმა მიხეილ სააკაშვილმა განაცხადა, ბახმაროდან ტრასას პირდაპირ ურეკში გაიყვანენო, თუმცა, ეს პროექტი ჯერ არ გახორციელებულა. უფრო მეტიც, თავის დროზე გაპიარებულ კურორტ ურეკს, უკვე რამდენი წელია, გადაუჭრელი პრობლემა აქვს _ უწყლობა და კანალიზაციის არარსებობა. თავის დროზე “იმედის ქალაქად” მონათლული ურეკი, ნამდვილად მოგგვრით უიმედობის განცდას. ურეკის პრობლემებზე “გურია ნიუსი” არაერთხელ წერდა, თუმცა, პრობლემები კვლავ გადაუჭრელია. ღარიბ-ღატაკი, მიტოვებული მოსახლეობა _ ეს დღევანდელი ურეკის რეალობაა.
ზემო ურეკის მცხოვრებლები “გურია ნიუსთან” საუბარში ამბობენ, რომ ურეკი სრულიად მიტოვებულია:
_ არაფერი ჩვენთან არ კეთდება, თქვენ არ იცით, ხალხი რა საცოდავად ცხოვრობს. მოგვიყვანეს წყლის მილები ბინებთან, დაიწყეს გათხრა და მიატოვეს. წყალი ჩვენ არ გვაქვს, ქარი ამოვარდება და შუქი ქრება. გაგვიკეთეს მრიცხველები, შუქის პრობლემა აღარ გექნებათო და შუქი მაინც ითიშება. სოფლის რწმუნებული ამბობს, რა ვქნა, ვერ გავხდი ელქსელებთან ვერაფერსო. ერთ-ერთმა ურეკელმა უთხრა რწმუნებულს, თუ თქვენ ვერაფერს ვერ ხდებით, შევიკრიბებით და თბილისს დავუკავშირდებითო. ხუთი წუთი არ გასულა და შუქი ჩართეს, ესე იგი შეძლებულა, არა? მასხრად გვიგდებენ, უწყლოდ ვიხრჩობით, ამხელა დასახლებაში, კურორტზე წყალი არ გვაქვს. ელემენტარულს ვითხოვთ _ 21-ე საუკუნეში წყალი გვინდა!
საერთო ბინის მცხოვრებლებს სახურავის პრობლემაც აქვთ, მათი თქმით, როცა გაწვიმდება, ოთახებში წვიმა ჩამოდის.
_ ბინებში წყალი ჩამოგვდის, შუქის და კანალიზაციის პრობლემა ხომ ამდენი წელია გვაწუხებს. ძალიან გვიჭირს ეკონომიკურად _ ურეკში მცხოვრებთა 80% უმუშევარია. ყველაზე შემოსავლიანი საკურორტო ზონაა და ხალხს სიღარიბეში ხდება სული. ტელევიზიას არ შეეხედება, ვუყურებთ “იმედს” და “რუსთავი-2”-ს, გამოდის ჩვენი პრეზიდენტი და იძახის: _ ამას ვაკეთებ, იმას ვაკეთებო, თუმცა, გურიას საერთოდ არავინ არ აქცევს ყურადღებას.
_ ურეკში საბავშვო ბაღი არ არის, ნაქირავებ სახლში ჰყავთ ბავშვები. ასეთი მდიდარი თუ არის ჩვენი სახელმწიფო, როგორც სააკაშვილი ამბობს, მოდი და გაუხსენი ურეკს საბავშვო ბაღი. ხომ შეიძლება, რომ შენობის ქირა არ გადაიხადოს მშობელმა?
_ სახანძრო სამსახური არ უნდა იყოს? შარშანწინ კაცი სახლში გამოიწვა, სანამ მეხანძრეები ოზურგეთიდან მოვიდნენ.
_ ის კი არადა, ძველი მილები ჩადეს წყლის გამოსაყვანად, ახალი კი გაყიდეს. ამოთხარეს მილები და სად გააქრეს, ვინ იცის?! ვითომ დაიწყეს წყლის პრობლემის მოგვარება, ამოიღეს ორმოები, გადათხარეს ყველაფერი და არის ასე მიტოვებული. შარშან ამ დროს დაიწყეს და შემოდგომაზე ვითომ დაამთავრეს, თუმცა წყალი ახლაც არაა. ძველ მილებზეა შეერთებული.
_ სოფლის მხარდამჭერ პროგრამას იცნობთ? რა გაკეთდა სოფელში ამ რამდენიმე წლის განმავლობაში?
_ ხედავთ ამ სტადიონს? მის გაკეთებაში შარშან 4 500 ლარზე მეტი გადაიხადეს. ხედავთ რაიმეს გაკეთებულს? ერთი განათება რომ არ ექნება ამხელა უბანს, ესაა საქმე? ღამე გარეთ ვერ გამოხვალ, ტურები შეგჭამენ. ჩვენთან ურეკში არაფერი არ გაკეთებულა, საერთოდ არ ვიცნობთ მაგ პროგრამებს, ვინ ჩაგვახედებს მაგ საქმეში? ჩვენ ვცხოვრობთ ისეთ ქვეყანაში, სადაც კატას აყეფებენ ძაღლის მაგივრად.
_ გაზაფხულდება და დაგვესევა ამერიკული პეპლის მატლები. ჩამოივლიან, ვითომ რამეს შეწამლავენ. ივანიშვილის ვერტმფრენი რაც ჩამოვარდა, იმის მერე ასეთ დღეში ვართ. ურეკს პატრონი არ ჰყავს. გული გვიკვდება, როცა ხელისუფლება ტელევიზორით გაიძახის, ამ სოფელს ეს გავუკეთეთ, იმ ქალაქში ეს გავაკეთეთ, ჩვენ რა დავაშავეთ? _ ამბობენ ზემო ურეკის მცხოვრებლები.
ცისანა შოვნაძე: _ რა კარგია, რომ ამოხვედით და დაინტერესდით. ჩემი პრობლემის შესახებ უნდა გესაუბროთ. 1 000 კვადრატული მეტრი მიწის ფართობი მქონდა, წაიღო მთავრობამ რამდენიმე წლის წინ. ის კაცი ცხოვრობს თბილისში, 1 000 მეტრზე 5 000 დოლარი უნდა გადაეხადა. ამდენი წელი გავიდა და არ გადაუხდია. იმ ადამიანთან შუამავალი იყო ყოფილი პოლიციელი პავლე თევზაძე, გრიგოლეთში ცხოვრობს, მასთან მეგობრობდა.
_ ახალგაზრდები დაუსაქმებლები არიან. სად იმუშაონ? სვამენ, ჩხუბობენ. მშიერი და უმუშევარი ახალგაზრდა, აბა, რას იზამს? თუ რაიმე პატარა დააშავე, იმ წუთში დაგიჭერენ. ჩემი შვილი მართვის მოწმობის გარეშე რომ იჯდა საჭესთან, 900 ლარი გადამახდევინეს ჯარიმის სახით. ვეხვეწეთ, ამდენი არ გამოგვიწეროთ, გვიჭირსო. არაფრით არ გაითვალისწინეს.
_ ახლა თოვლის მოსვლის გვეშინია, თავზე არ დაგვენგრეს ბინები.
_ საავადმყოფოს ვაშენებთო, იძახიან და ვინ დაწვება იქ, არ ვიცით, ვის ექნება მაგისი ფული? ან ერთი სასწრაფო სამედიცინო დახმარების ბრიგადა არ უნდა იყოს აქ?
მერი ხეთაგუროვა: _ მაგ სოფლის მხარდამჭერი პროგრამის შესახებ არაფერი არ ვიცით, არავინ არ გვახედებს. ბევრჯერ მივმართეთ ხელისუფლებას, ოზურგეთშიც ჩავედით, რამდენჯერ?! ხალხს არაფრის იმედი აღარ აქვს. ნიკოლაიშვილი რომ ამბობს _ ბახმარო, ბახმაროო. ურეკსაც მიაქციოს ყურადღება.
_ წვალებით ვხდებით ზამთარს, ფიჩხებს ვეძებთ გასათბობად, მოჭრი რამეს და დაგიჭერენ. ხომ დაიჭირეს გამგებელი? ხალხი იმ ზომამდეა მისული, სააკაშვილამდე ჩაიტანს ამ ამბებს და მე შენ გეტყვი, მიშა დაიხევს უკან ვინმეს დაჭერაზე?
ზემო ურეკელებმა დაბა ურეკში მიხეილ მესხის ქუჩაზე მისვლა გვთხოვეს, სადაც როგორც ნებისმიერ აქ მცხოვრებს, უწყლობა და კანალიზაციის პრობლემა აწუხებს:
_ არ გვაქვს წყალი, კანალიზაცია, არხები გაუწმენდავია, თქვენ მიიტანთ ამ პრობლემებს ხელისუფლებამდე?
გიორგი ბუცხრიკიძე: _ ოზურგეთს მაშინ სჭირდება ურეკი, როცა ფული იშოვება. შეხედეთ, ვითომ გაწმინდეს არხები, ამოყარეს ნაგავი და ნახეთ, როგორაა დაყრილი, დათხარეს და დატოვეს. აქ სიკეთე არც პოზიციას მოუტანია და არც ოპოზიციას. ხალხი მშიერია, მაგრამ ეშინია ხმის ამოღების _ ნათესავები ჰყავთ დასაქმებულები, არ მოუხსნან. რომ შედის ბიუჯეტში ამდენი თანხა, სად მიდის? ხალხს არ უნდა მოახმარონ? სად ნაწილდება? მილიონობით ლარი მიაქვთ, რაც ჩვენ ვიცით და რაც არ ვიცით?! ამ ხალხს ის მაინც ხომ ეკუთვნის, რომ წყალი ჰქონდეს და კანალიზაციაში არ იხრჩობოდეს? ან საბავშვო ბაღი არ უნდა გვქონდეს? მოვიდეს, ვისაც უნდა და დამელაპარაკოს. ურეკის ყველა კუთხე-კუნჭულს ვანახებ. ხომ დაიბეჭდება ეს წერილი, ხომ მოიკითხავენ ჩემს ვინაობას? შემაშინოს გუბერნატორმა მიშათი, მათ არ ამოყონ იქ თავი, სადაც საჭიროა! სოფლის მხარდამჭერი პროექტით იყიდეს წყლის ძრავი და ოთხჯერ გადაიწვა.
_ “ტაჭკებზე” გვილაგია წყლის ბალონები და ისე დავდივართ წყლის მოსატანად. რაც თავი გვახსოვს, იმდენი მთავრობა გამოიცვალა და მაინც ასე უპატრონოდ ვართ დაყრილები.
_ გუბერნატორი ზაფხულში გაივლის კარგ გზაზე, გაისეირნებს, ჩამოივლის და მითითებებს იძლევა. შენს ჯიბეს რომ ითბობ და 5000 ლარს გიხდის სახელმწიფო ხალხის სამსახურისთვის, რას მიკეთებ, მითხარი? იმ ხალხს პატივი უნდა სცე, ვინც შენ ხმას გაძლევს. თავი მოვიკალით წინა არჩევნებზე და ასე დაგვიფასეს.
_ თუ გაიხედავ ივანიშვილისკენ, სამსახურს დატოვებო. ვისაც მინდა, ხმას იმას მივცემ, ვერავინ მაგისთვის სამსახურს ვერ დამაკარგვინებს. აბა, გამიბედონ!
_ ვინ გითხრათ, დაკარგავთო?
_ ყველას ეუბნებიან, არ მოაწერო ხელი მოქალაქეობის აღდგენას, თორემ დაკარგავ სამსახურსო, იმუქრებიან.
_ ვინ დაგემუქრათ?
_ ვინ და მთავრობა. ვიღაცებს აძლევენ მოქალაქეობას, საზღვარგარეთიდან ჩამოსულებს და ივანიშვილს არ უნდა მისცენ, ნახევარი საქართველო მაგის ფულით რომ ცხოვრობს?!
_ ჩვენ ვხედავთ სააკაშვილის გაკეთებულსაც. არ აქვს ჩვენთვის მნიშვნელობა, ივანიშვილი იქნება თუ სააკაშვილი, მთავარია, ხალხმა ამოისუნთქოს. წყალი გვინდა! დაასაქმონ ახალგაზრდები!
ნანა სარიშვილი: _ ნახეთ, ივანიშვილი თავის დასახლებაში, ხუტორში, ხალხს როგორ აცხოვრებს _ ყველას გაულამაზა ბინები, ღარიბებს სახლები აუშენა, ასფალტი დააგო. ვინც ივანიშვილის ობიექტზე მუშაობს, ყველას დიდი ხელფასები აქვს. მე სკოლაში ვმუშაობ, 65 ლარს ვიღებ, მაგის მეშინია? გამიშვან, წავალ.
_ რა გაკეთდა თქვენთან სოფლის მხარდამჭერი პროექტით?
_ არც ვიცნობთ, ჩვენამდე არ მოდის. კულტურის სახლში იყო შეკრება, ტაკიძე იყო მაშინ გამგებელი. დაასახელეს წყლის პრობლემა. დაგვპირდა, ერთ კვირაში იქნება წყალიო. მას შემდეგ ერთი წელი გავიდა. ერთ დღეს მოტორი გადაიწვა, ფული დადევითო, _ გვითხრეს. მარტო აგვისტოში უშვებენ წყალს, სხვა დროს თუ ცხოვრობს აქ ხალხი, არ კითხულობენ. არც განათება ინთება, გადაჭრეს და დატოვეს.
_ მშივრები და სიცივით ვხვდებით ზამთარს, 60-ლარიანი ხელფასით გაიტან თავს?
_ სახლში რაც ხეხილი მქონდა, ყველა მოვჭერი, ძალიან მიჭირს, წამალი ვერ ვიყიდე. ურეკს გაზი რომ არ ექნება, ეგაა საქმე? არც დეპუტატია ჩვენთვის, არც რწმუნებული, _ ამბობენ მიხეილ მესხის ქუჩაზე მცხოვრებლები.
ურეკის პრობლემების შესახებ “გურია ნიუსი” ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის გამგებლის მოვალეობის შემსრულებელს, ილია ვაშაყმაძეს ესაუბრა.
_ ბატონო ილია, როგორც დაბა ურეკის მცხოვრებლები ამბობენ, ისინი საერთოდ არ იცნობენ სოფლის პროექტებით გათვალისწინებულ ჩატარებულ სამუშაოებს.
_ მე ახლა გადავავლებ თვალს, რომელი პროექტები იყო იქ. წყლის პრობლემა რეალურად არსებობს _ დაიწვა ელექტროძრავი, რომელიც საკმაოდ ძვირი ღირს. ვიყიდეთ ერთი და არ გამოდგა. გამომდინარე აქედან, ვიცით, რაც უნდა გავაკეთოთ და ძალიან მალე აღმოვფხვრით ამ პრობლემას. ვიცი ყველაფერი, მეც იმიტომ ჩამოვედი ურეკში, რომ ეგ პრობლემები ჩემი თვალით ვნახო.
_ ეს დაპირება ხომ არ დარჩება მხოლოდ დაპირებად?
_ გააჩნია პრობლემასაც. მე რისი გაკეთების საშუალებაც მექნება, იმას დავპირდები. წავალ იქ, სადაც მწვავე სიტუაციაა და არ ვერიდები მოსახლეობის რისხვას. მირჩევნია, თავად მოვისმინო მათი გასაჭირის შესახებ. მივალ მიხეილ მესხის ქუჩაზეც და ზემო ურეკშიც, _ თქვა ვაშაყმაძემ.
დაბა ურეკის რწმუნებულის, ემზარ გოგიტიძის თქმით, ურეკში პრობლემები არ არსებობს:
_ პრობლემები? პრობლემები არ გვაქვს. ერთი იყო შეშის საკითხთან დაკავშირებით და ისიც უცებ მომიგვარეს. ჯერჯერობით, არაფერია პრობლემატური.
_ ანუ ურეკს არანაირი პრობლემა არ აქვს?
_ ყველამ ვიცით, რომ ხუთიანზე ყველაფერი არ კეთდება, მაგრამ პრობლემატური ნამდვილად არაფერი არ გვაქვს. წყალი და კანალიზაციის პრობლემა რომ არის, ეს ყველამ იცის, ჩასმულია პროექტში და მომავალში გაკეთდება აუცილებლად.
_ როგორც აქაურები ამბობენ, საერთოდ არ იცნობენ სოფლის პროექტებს და შესაბამისად, არც არაფერია გაკეთებული ურეკში.
_ გააჩნია, ვინ გამოკითხეთ, არ ვიცი.
_ თქვენ თუ გამოკითხეთ მოსახლეობა, რა პრიორიტეტები გამოკვეთეთ და რა გააკეთეთ, თანხა რამდენი გქონდათ?
_ 21 000 ლარი იყო. მე მაშინ დავინიშნე, როცა ეს თანხა განაწილებული იყო. მე, უბრალოდ, ვამოწმებდი შესრულებულ სამუშაოებს. ახალი პროგრამით ვიცი, რა უნდა გავაკეთო და როგორ დავუდგე მოსახლეობას გვერდით. უპირველესად უნდა შევღობო სასაფლაო და გზები შევაკეთო.
_ როგორი პოლიტიკური სიტუაციაა ურეკში?
_ მე არავის არაფერს ვეტყვი. ყველას აქვს უფლება, ვისაც უნდა, ხმა იმას მისცეს.