"ნეპოტიზმი" ნიშნავს მეგობრებისა და ნათესავებისათვის განსაკუთრებული პრივილეგიების მინიჭებას მათი ცოდნის, დამსახურების და გამოცდილების მიუხედავად.
სიტყვა "ნეპოტიზმი" მომდინარეობს ლათინური სიტყვა "ნეპოსგან", რაც დისშვილს/ძმისშვილს ან შვილიშვილს ნიშნავს.
ნეპოტიზმმა სახელწოდება შუა საუკუნეების ეკლესიური გამოცდილებიდან შეიძინა, როდესაც კათოლიკური პაპები და ეპისკოპოსები, რომელთაც უბიწოების აღთქმა ჰქონდათ დადებული და თავიანთი შვილები არ ჰყავდათ, დისშვილებს/ძმისშვილებს ისეთ პრივილეგირებულ თანამდებობებს აძლევდნენ, რომლებიც ჩვეულებრივ მამიდან შვილზე გადადიოდა ხოლმე.
ზემოთხსენებული ნათესავები ხშირად პაპების არალეგიტიმური შვილები იყვნენ, სწორედ ამიტომ, ზოგიერთ ძველ განმარტებით ლექსიკონში "დისშვილი/ძმისშვილი" განმარტებულია, როგორც სასულიერო პირების უკანონო შვილი.
ზოგიერთმა პაპმა ასეთ "ნათესავს" პოზიცია კარდინალამდე აუმაღლა და ხშირად ასეთი ქმედებები პაპის "დინასტიის" გაგრძელებას ნიშნავდა. ნეპოტიზმის ასეთი ქმედებები 1692 წელს აიკრძალა პაპ ინოკენტ XII–ის მიერ. გამონაკლისად დაიშვა მხოლოდ კვალიფიციური ნათესავების დანიშვნა წამყვან თანამდებობებზე.
დღევანდელი ხელისუფლება 2012 წლის არჩევნებამდე "ნაციონალურ მოძრაობას" ნეპოტიზმში ხშირად ადანაშაულებდა და სავსებით სამართლიანად _ როგორც მანამდე, 2003 წლიდან 2012 წლის ჩათვლითაც, სამსახურის შოვნა იმ ადამიანებისთვის იყო იოლი, რომელთა ახლობელი, ნათესავი მაღალ თანამდებობაზე მუშაობდა.
მიუხედავად დღევანდელი ხელისუფლების დაპირებისა, ეს პრაქტიკა არც 2012 წლის არჩევნების შემდეგ შეცვლილა _ პარლამენტარების, მინისტრის მოადგილეების, დეპარტამენტების ხელმძღვანელების ოჯახის წევრები დღეს მაღალ თანამდებობებზე არიან დასაქმებულები.
გამონაკლისი არც რეგიონებია.
ეს ყველაფერი თვითმმართველობის მოხელეთა შესარჩევ კონკურსს თითქოს უნდა დაერეგულირებინა, თუმცა, აღმოჩნდა, რომ ნათესავის დასასაქმებლად სხვა უფრო იოლი გზაც არსებობს _ არასამეწარმეო არაკომერციული იურიდიული პირი, ე.წ. ააიპ-ი, სადაც ხშირია თანამდებობის პირთა ოჯახის წევრების დასაქმების შემთხვევები.
მაგალითად, მანანა მინდაძე ჩოხატაურის სოფლის მეურნეობის სამსახურის უფროსი და საკრებულოს დეპუტატია, მისი მეუღლე სულხან მინდაძე კი _ ააიპ "კურორტ ბახმაროს" დირექტორის მოადგილე; საკრებულოს საფინანსო-საბიუჯეტო კომისიას ხელმძღვანელობს მაია პაიჭაძე, მისი მეუღლე შოთა სირაძე ააიპ "სასპორტო სკოლის" დირექტორის მოადგილეა; საკრებულოს დეპუტატის კლოდი მდინარაძის მეღლე ნინო კეკელიძე ჩოხატაურის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმში მუშაობს; გია გიორგაძე ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის გამგეობის ინფრასტრუქტურის სამსახურის უფროსია, მისი შვილი კი _ ააიპ "კურორტს ბახმაროს" მთავარი ბუღალტერი.
ყველა ეს დანიშვნა 2012 წლის საპარლამენტო არჩევნების შემდეგაა გახორციელებული.
ოზურგეთში, რამდენიმე შემთხვევაში, ოჯახის ერთ-ერთი წევრი მერიაში მუშაობს, მეორე _ საკრებულოში, მესამე _ გუბერნიაში და ა .შ.
მაგალითად ლელა საჯაია ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს განათლების, კულტურის, სპორტის და ახალგაზრდულ საქმეთა, ჯანმრთელობის და სოციალურ საკითხთა კომისიის თავმჯდომარეა, მისი მეუღლე ნესტორ რამიშვილი გუბერნიაში სახელმწიფო რწმუნებულის-გუბერნატორის აპარატში მთავარი სპეციალისტის მოვალეობის შემსრულებლადაა დანიშნული, როგორც გუბერნიაში ამბობენ, კონკურსამდე.
გიორგი ღურჯუმელიძე ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის გამგებლის მოადგილეა, მისი მეუღლე ნათია ზედგინიძე ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს საორგანიზაციო განყოფილების პრესასთან ურთიერთობის სპეციალისტია.
მართალია, ზედგენიძე თანამდებობაზე კონკურსის გავლის შემდეგ დაინიშნა, თუმცა, კონკურსამდე, როცა ღურჯუმელიძე გამგებლის მოადგილე იყო, ზედგინიძე საკრებულოს აპარატის სამდივნო განყოფილების სპეციალისტის მოვალეობას ასრულებდა.
ასე მოხდა მაიზერ ცელაძის და მისი მეუღლის, ნინო მამუკელაშვილის შემთხვევაშიც _ ცელაძე ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის გამგეობის განათლების, ახალგაზრდობის საქმეთა და სოციალური დაცვის სამსახურის უფროსია, მისი მეუღლე კი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის გამგეობის კულტურის, სპორტისა და ტურიზმის განვითარების სამსახურის კულტურის განყოფილებაში კულტურის საკითხებში მთავარ სპეციალისტად მუშაობს.
ცელაძე და მამუკელაშვილი იგივე თანამდებობებს, რაზეც დღეს მუშაობენ, კონკურსამდეც იკავებდნენ და ამას ჩვენთან საუბარში ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის გამგეობის პრესსამსახურის ხელმძღვანელი ეკატერინე მგელაძეც ადასტურებს.
ირინა შალამბერიძე ქალაქ ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის მერიის სპორტის, ახალგაზრდობის საქმეთა და ტურიზმის სამსახურის ტურიზმის განყოფილების უფროსია. მისი ძმა მიხეილ შალამბერიძე _ ქალაქ ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის მერიის ეკონომიკური განვითარების, ქონების მართვის, ინფრასტრუქტურის, ტერიტორიის კეთილმოწყობის, დასუფთავებისა და ტრანსპორტის სამსახურის, ინფრასტრუქტურის, ტერიტორიის კეთილმოწყობისა და დასუფთავების განყოფილების მთავარი სპეციალისტი.
ორივე მათგანი კონკურსის გავლის შემდეგ არიან დანიშნულები, თუმცა, როგორც მერიის პრესსამსახურის ხელმძღვანელმა ხათუნა შარაძემ გვითხრა, შალამბერიძეები აღნიშნულ თანამდებობებს კონკურსამდეც იკავებდნენ.
ირინა და მიხეილ შალამბერიძეები მამა რეზო შალამბერიძე ოზურგეთის ბაზრის დირექტორია, რომელიც ამ თანამდებობაზე ოზურგეთის მერმა დანიშნა:
_ შპს ქალაქ ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის "სავაჭრო ცენტრი" წარმოადგენს ქალაქ ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის მერიის საკუთრებას, ხოლო დირექტორს ადგილობრივი თვითმმართველობის კოდექსის საქართველოს ორგანული კანონის 54 მუხლის I ნაწილის დ.ბ. პუნქტის, ასევე ასევე შპს-ს წესდების შესაბამისად ნიშნავს ქალაქ ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის მერი, _ ამბობს ხათუნა შარაძე.
მერიის საფინანსო-საბიუჯეტო სამსახურის მატერიალურ-ტექნიკური უზრუნველყოფისა და შესყიდვების განყოფილების მთავარი სპეციალისტი ელიკო დოლიძე თანამდებობაზე კონკურსის გავლის შემდეგ დაინიშნა, მისი შვილი სოფო კაშია კი ცოტა ხნის წინ, სახელმწიფო რწმუნებულის-გუბერნატორის აპარატში, როგორც გუბერნიის პრესსამსახურში გვითხრეს, მასობრივი ინფორმაციის საშუალებებთან ურთიერთობის უფროსი სპეციალისტის მოვალეობის შემსრულებლად კონკურსამდე დაინიშნა.
ნანა სიხარულიძე ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს აპარატში მუშაობს სამდივნო განყოფილების სპეციალისტად. როგორც გვითხრეს, მისი მეუღლე ბადრი კვირკველია გუბერნიაში მნეს თანამდებობაზე პარასკევს დანიშნეს, თუმცა, გუბერნიის პრესსამსახურის ხელმძღვანელის ნინო ლომჯარიას ინფორმაციით კვირკველია არ დაუნიშნავთ:
_ რაც შეეხება მნეს პოზიციას, თენგიზ ტოტოჩავამ განცხადება დაწერა თანამდებობის დატოვების შესახებ, მაგრამ სახელმწიფო რწმუნებულ- გუბერნატორს ტოტოჩავას განცხადება ჯერ არ დაუკმაყოფილებია. აქედან გამომდინარე მის პოზიციაზე ვერავინ ვერ დაინიშნება, _ გვითხრა ლომჯარიამ.
თუმცა, ამ კომენტარში საყურადღებოა ერთი დეტალი _ ჩვენ ლომჯარიას ვკითხეთ, თუ რა თანამდებობაზე დაინიშნა კვირკველია და სულაც არ გვიხსენებია, რომ საქმე ეხებოდა მნეს თანამდებობას. როგორც ჩანს, გუბერნიამ ბრძანების დაწერამდე ამ დანიშვნის გასაჯაროება არ ისურვა, თუმცა, ჩვენი ინფორმაცია ამ კომენტარით თავისდაუნებურად დაადასტურა.
რაც შეხება ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტს, აქ მაგული კუნჭულია გამგეობის ადმინისტრაციული სამსახურის უფროსია, მისი სიძე გოგა ვადაჭკორია ა(ა)იპ კულტურულ დაწესებულებათა გაერთიანებაში კინოს განყოფილების უფროსად მუშაობს; საკრებულოს ეკონომიკის, ქონების მართვისა და ბუნებრივი რესურსების საკითხების კომისიის თავმჯდომარის, გიორგი ჩახვაძის მეუღლე ანა ჩხაიძე ამავე ა(ა)იპ-შია დასაქმებული; სოციალური სააგენტოს ლანჩხუთის განყოფილების უფროსის, მაკა გოგიჩაიშვილის დედა ნუნუ ენუქიძე ცენტრალური ბიბლიოთეკის დირექტორია; კულტურის განყოფილების უფროსის ქეთი ებრალიძის დედა ლალი ჩხაიძე ცენტრალურ ბიბლიოთეკაში მუშაობს; საკრებულოს აპარატის უფროსის ნინო ძიძიგურის დედა ნუნუკა ვადაჭკორია კი _ სამხედრო განყოფილებაში.
"გურია ნიუსი" ამ თემაზე მუშაობას აგრძელებს და ნეპოტიზმის სხვა ფაქტების შესახებ, რომელიც არცთუ ისე ცოტაა, უახლოეს მომავალში გესაუბრებით.