“ლანჩხუთში რომ ჩამოვედი, ძალიან რთული ვითარება დამხვდა _ გაფიცულები იყვნენ პედაგოგები, ავტობუსების მძღოლები, კულტურის სფეროს მუშაკები… პოლიციაში რომ მივედი, კინაღამ გავგიჟდი _ სამსახურს კი არა, რაღაც ბანდას ჰგავდა: ზოგი ჩუსტებით იყო, ზოგი _ კედებით, ზოგს “ტულუპი” ეცვა, ზოგსაც _ “ტელეგრეიკა” და… არ ჰქონდათ იარაღი, საწვავი, ტრანსპორტი… რაიონის ბიუჯეტი 100 ათასი ლარი იყო.”
გასულ კვირაში, 66 წლის ასაკში გურიის ყოფილი გუბერნატორი კარლო გუჯაბიძე გარდაიცვალა. 1995-98 წლებში ლანჩხუთის გამგებელი და 1998-2003 წლებში გურიის გუბერნატორი, ერთ-ერთი პირველი ჩინოვნიკი იყო, “ვარდების რევოლუციის” მეორე დღესვე რომ დატოვა თანამდებობა.
მას გურიაში “პაპა კარლოს” ეძახდნენ. შევეცდებით, მისი ძველი კომენტარებისა და ინტერვიუების საშუალებით გავიხსენოთ რეგიონის ყოფილი თავკაცი.
თბილისში გაზრდილ-დაბადებული კარლო გუჯაბიძე ბავშვობაში ლანჩხუთში ხშირად ჩამოდიოდა: _ მამაჩემი ბაღლეფიდან იყო. იქ მყავდა სამეგობრო, ვთამაშობდით ფეხბურთს, ვთევზაობდით, ვბანაობდით. ბაღლეფში ღვეისწყალი ჩამოდის, მაგრამ იქ ცურვას ვერ ისწავლიდი, თავს თუ დაისველებდი მხოლოდ.
გურიის გუბერნატორი ამბობდა, რომ კარიერაში არავინ დახმარებია _ არც ფულიანი პატრონი ჰყოლია და არც გავლენიანი მფარველი:
_ მშობლები ექიმები იყვნენ, დედა პედიატრი გახლდათ, მამა _ თერაპევტი. რა ფული უნდა ჰქონოდათ? არც “კრიშა” მყოლია ოდესმე.
გურიის ექს-გუბერნატორი კარგი მოსწავლე ყოფილა. მართალია, სკოლა “ოქროს მედალზე” არ დაუმთავრებია, მაგრამ ერთადერთი “სამიანი” ჰქონია ატესტატში. ისიც, როგორც თავად გვითხრა, ცელქობისთვის. ბატონმა კარლომ წარჩინებით დაამთავრა პოლიტექნიკური ინსტიტუტი, პროფესიით ინჟინერ-მექანიკოსი გახლდა.
_ სად ინჟინერი და სად _ გუბერნატორი, მეც ეს არ მიკვირს?! თუმცა გუბერნატორობამდე საკმაოდ გრძელი გზა გავიარე. ქარხანაში ვმუშაობდი _ ჯერ ბრიგადირად, მერე ოსტატად, საამქროს უფროსად. ვიმუშავე კონტროლის პალატაშიც… გამორჩეული არც კომკავშირელი ვყოფილვარ და არც კომპარტიის წევრი… აღმასკომის თავმჯდომარედ რომ დამნიშნეს, ავტომატურად შემიყვანეს პარტიაში. ქარხანაში მუშაობა მაშინ პრესტიჟული ნამდვილად არ გახლდათ და არც დაწინაურებას ველოდი.
_ მაინც ვინ აღმოაჩინა ქარხანაში ჩაკარგული სახელმწიფო მოხელე?
_ ახალგაზრდა სპეციალისტთა საბჭოს თავმჯდომარე გახლდით და ხშირად გამოვდიოდი შეხვედრებზე… ქარხნიდან ლენინის რაიონის რაიკომის მდივნად ჩემი მისვლა დიდი კურიოზი იყო. მაგარი “წმენდა” ჩავატარე, ქარხნიდან წავიყვანე ხალხი თანამდებობებზე. სიმართლე გითხრათ, ყველამ გაამართლა.
კარლო გუჯაბიძეს კომპარტიის მანდატი თავად არ დაუტოვებია, შემდეგ კი არც “მოქკავშირში” შესულა. ამ ფაქტს ასე ხსნიდა:
_ თქვენ როდისღა დატოვეთ პარტია?
_ არ დამიტოვებია!
_ მაშ, კომუნისტი გუბერნატორი გვყოლია და ეგაა!
_ არა, რაც პარტია გაუქმდა, მას შემდეგ კომუნისტად აღარ ვითვლები.
_ მაოცებთ, ბატონო კარლო! როცა კომპარტია ბრდღვინავდა, ძალად შეუყვანიხართ პარტიაში და როცა გაუქმების პირას იდგა, რაღამ დაგაყოვნათ?
_ როცა პარტია ხალხის მტრად გამოაცხადეს და სასამართლო პროცესი მოეწყო, მაშინ ვთქვი: რას ვერჩით იმ უდანაშაულო ადამიანებს _ კოლმეურნეებს, მეჩაიეებს, რომლებიც ძალით შეგვყავდა პარტიაში-მეთქი! ამ დროს, მოგეხსენებათ, ვინც პარტიის სახელით სარგებლობდა და მას ჩირქს სცხებდა, ყველა დამალული იყო. დღეს კი, ეს ხალხი გამოდის და ქვეყნის გადამრჩენად მოაქვს თავი.
_ ჰო, მართლა, “მოქკავშირში” რაღატომღა არ შეხვედით?
_ უხერხულ კითხვებს მისვამთ! კომპარტიის შემდეგ არც ერთ პარტიაში არ ვყოფილვარ და არც აწი შევალ!
თბილისის ყველაზე ცნობილი რაიონის რაიკომის მდივანი გუჯაბიძე ლანჩხუთის გამგებლობამდე ბიზნესში მოღვაწეობდა _ სადაზღვევო კომპანია “სპორტტრანსის” პრეზიდენტი გახლდათ და პოლიტიკაში დაბრუნებაზე არც კი ფიქრობდა. 1995 წელს, პრეზიდენტმა შევარდნაძემ დაიბარა და ლანჩხუთის რაიონი ჩააბარა. ბატონმა კარლომაც, როგორც ჩანს, უარი ვერ შეჰკადრა, თორემ როგორი საქმეა, ფირმის პრეზიდენტის სოლიდური ანაზღაურება იმ დროისთვის გამგებლის 100-კუპონიან ხელფასში გაცვალო?! მან კომპანია თავის ძმას გადააბარა, თავად კი ლანჩხუთისკენ გამოეშურა.
გურიის გუბერნატორი მდიდარი კაცი გახლდათ _ თბილისში, სანაპიროზე კერძო სახლი ჰქონდა, რომელსაც 150 ათასად აფასებდა და რომლის გასარემონტებლად, დედაქალაქის ყველაზე პრესტიჟულ ადგილზე 220-კვ.მ.-იანი საოფისე ფართი გაყიდა, რის გამოც, წყდებოდა გული. ჰქონდა რამდენიმე ათასი ლარის აქციები და კიდევ “წვრილ-წვრილი” აქციები სხვადასხვა კომპანიებში. “ღმერთმა დამიფაროს და თუ დამჭირდა, გავყიდი ან გავასხვისებ” _ აცხადებდა გურიის პირველკაცი და აზუსტებდა, რომ ყველაფერი საკუთარი ბიზნესით მოიპოვა და თანაც, ლანჩხუთში გამგებლად ჩამოსვლამდე.
მაშინ, როცა გრიგოლეთში ჩინოსნებმა მიწები დაიტაცეს, კარლო გუჯაბიძე ამბობდა, რომ აგარაკი მხოლოდ თბილისთან ახლოს, მამკოდაში ჰქონდა, რომლის ღირებულება მხოლოდ 7 ათასი ლარია და დასასვენებლად არა უშავს. გურიის პირველკაცს ემსახურებოდა 2 მანქანა, “ვაზ-31” და ტერმინალიდან ნათხოვარი _ “ტოიოტას” ძველი მოდელის ჯიპი.
გურიაში ჩამოსვლისას, მართლაც მძიმე სიტუაცია დახვდა. აი, როგორ იხსენებდა ერთ-ერთ ინტერვიუში ლანჩხუთის გამგებლად დანიშვნის პირველ დღეებს:
_ ბატონო კარლო, ლანჩხუთში მდიდარი კაცი ჩამოსულხართ და რატომ ამბობენ, გახუნებული კოსტუმით და დახეული ფეხსაცმლით ჩამოვიდაო?
_ (იცინის) დახეული “ტუფლით” ნამდვილად არ ჩამოვსულვარ! თუმცა “საპარადო” ფორმით რომ მოვსულიყავი, არ იქნებოდა ლამაზი.
_ რატომ?
_ ლანჩხუთში რომ ჩამოვედი, ძალიან რთული ვითარება დამხვდა _ გაფიცულები იყვნენ პედაგოგები, ავტობუსების მძღოლები, კულტურის სფეროს მუშაკები… პოლიციაში რომ მივედი, კინაღამ გავგიჟდი _ სამსახურს კი არა, რაღაც ბანდას ჰგავდა: ზოგი ჩუსტებით იყო, ზოგი _ კედებით, ზოგს “ტულუპი” ეცვა, ზოგსაც _ “ტელეგრეიკა”… არ ჰქონდათ იარაღი, საწვავი, ტრანსპორტი… რაიონის ბიუჯეტი 100 ათასი ლარი იყო.
_ როგორც ვიცი, გამგებლობის პირველ დღეს საკმაოდ არასასურველ მდგომარეობაში აღმოჩნდით…
_ (იცინის) კი, ასე იყო. დაღამდა. სად წავსულიყავი, არ ვიცოდი _ გამგებლის სახლი გაყიდული იყო, მანქანაც. უხერხულ მდგომარეობაში ჩავვარდი, კაბინეტში უნდა გამეთია ღამე ან ისევ თბილისში გავყოლოდი მატარებელს. როცა ჩამოვედი, ძმა მახლდა თან და მისმა ახლობელმა სახლში წაგვიყვანა ჩიბათში. 6 თვე იქ ვცხოვრობდი. ჩემი მძღოლი ახალი ჩამოსული იყო რუსეთიდან და თვეების განმავლობაში საკუთარი მანქანით მემსახურებოდა.
ახალი ჩამოსული ვარ და იმ დღეს 50 კაცი მივიღე. ბოლოს ერთი ლტოლვილი შემოვიდა და მეუბნება _ სახლი ნათესავმა დამითმო, არც საჭმელი მიჭირს, მაგრამ ლტოლვილს ხომ მაინც უნდა დამეხმაროთო. ვუთხარი _ მე არც სახლი მაქვს, არც მანქანა და ღამის კაბინეტში გათევა მომიწევს-მეთქი. შენც ლტოლვილი ყოფილხარ, ჩემზე უარესად გაჭირვებულიო, ხელი ჩაიქნია და წავიდა. სხვათა შორის, როცა დაღამდა, ისიც აღმოვაჩინე, რომ გამგეობაში უმეტეს ადგილას შუქი არ იყო, ხელების ცეცებით ძლივს ჩამოვაღწიეთ ქვემოთ.
ლანჩხუთის გამგებელი სამ წელიწადში გუბერნატორი გახდა. მკაცრი მამა და მოსყვარულე მეუღლე ვარო, ამბობდა.
_ როგორ ეგუება ცოლ-შვილი ასეთ სამსახურს, თქვენ ხომ ოჯახს, ფაქტობრივად, მოწყვეტილი ხართ?
_ მეტ-ნაკლებად. არა, გაშორებულები არ ვართ (იცინის). ყოველ ოთხშაბათს მთავრობის სხდომებია, რომელსაც უნდა დავესწრო, მაგრამ ზოგჯერ ვერ ვახერხებ. ჩვენც პრობლემა გვაქვს მგზავრობის მხრივ. წესით, ამაზე გუბერნატორი არ უნდა წუწუნებდეს, მაგრამ… გუბერნატორს ხელფასი მხოლოდ 150 ლარი აქვს და რომ არა ძველი შემოსავლები…
კარლო გუჯაბიძე გუბერნატორობისას დღეში ერთ კოლოფზე მეტ აქციზიან “პარლამენტი ლაითს” ეწეოდა. მასზე ამბობდნენ, მართალია, “საქართველოს მოქალაქეთა კავშირის” წევრი არ არის, მაგრამ სამაგიეროდ, “საქართველოს მოქეიფეთა კავშირის” (ესეც სმკ!) “ნამდვილი” წევრიაო. თავად სიცილით ამბობდა:
_ არც ერთი “სმკ”-ს წევრი არ ვარ! განწყობას გააჩნია, კარგ სუფრაზე კარგ საზოგადოებასთან ყოფნა მიყვარს. ჩემზე უკეთესი თამადა ბევრია… ამ ხნის კაცმა თამადობაც თუ ვერ ვისწავლე, გუბერნატორად რა მინდა?!
ბატონი კარლო თვლიდა, რომ ლანჩხუთი გინესის წიგნშია შესაყვანი, რადგან მსოფლიოში არ არსებობს ასეთი პატარა რაიონი, საუკუნეში ქვეყნის 2 პრეზიდენტი რომ გაზარდა.
ერთი კურიოზული ფაქტიც მოხდა მისი გუბერნატორობისას. თათბირზე ერთ-ერთი სოფლის გამგებელმა თქვა, დანაპირები თუ არ შევასრულეთ, ხალხი ჩვენსკენ არ გამოიხედავს და ხმას არ მოგვცემსო. ამაზე გუბერნატორი გაბრაზებია და საყვედური უთქვამს _ რაც დაპირდი, რატომ არ უსრულებ ან ისეთი რატომ დაპირდი, რაც შეუსრულებელიაო. მომდევნო თათბირზე ამ გამგებელს უთქვამს _ შევარდნაძის გერმანიაში ვიზიტმა და გენშერთან შეხვედრამ სოფელი ჩვენსკენ შემოაბრუნაო… ამას ხარხარი მოჰყოლია.
_ ვერ ვიხსენებ, ალბათ იქნებოდა… მოკლედ, თქვენებურად როგორაა, არც ვადასტურებ და არც უარვყოფ… _ სიცილით ამბობდა რეგიონის მაშინ უკვე ყოფილი პირველკაცი, როცა ლანჩხუთს სტუმრის სტატუსით ეწვია.
გურიას და ლანჩხუთს იგი გუბერნატორობის შემდეგ იშვიათად სტუმრობდა _ უმეტესად გასვენებებში. ბოლოს ლანჩხუთის სამრევლო სკოლის იუბილეზე ჩამოვიდა. მის დაარსებაში უდიდესი წვლილი მიუძღვის. კარლო გუჯაბიძემ ჯერ კიდევ 1988 წელს, ლენინის რაიონის რაიკომის მდივნად მუშაობისას, რაიონში აბანოს დანგრევა და ეკლესიის აშენება განიზრახა.
_ ლენინის რაიონი ყველაზე დიდი სამრეწველო ცენტრი იყო. იქ 187 ათასი ადამიანი ცხოვრობდა, 475 ქუჩა იყო. ლენინისა და ოქტომბრის რაიონების მოსახლეობას საერთო აბანო ჰქონდა. თურმე ეკლესია იყო იმ ადგილზე და დაუშლიათ. ვბრძანე, აბანო დაეშალათ და ეკლესია აეშენებინათ. ხალხი სამართლიანად აღშფოთდა, ეკლესია კარგია, მაგრამ სისუფთავეც ხომ გვინდაო. ეს 1988 წელს მოხდა. გვარიან რისკზე წავედი, ეროვნულ მოძრაობას რომ არ გაემარჯვა, პასუხისგება არ ამცდებოდა. კიდევ იცით, რა? იმ პერიოდში პარტიაში აღარავინ შედიოდა და ვინც მანდატს ჩააბარებდა, ყველას ეკლესიის მშენებლობაზე ვუშვებდი.
_ გურიის ბევრი ყოფილი ჩინოსანი “ვარდების რევოლუციის” შემდეგ პროკურატურაში დაიბარეს და “საპროცესოდ” გაურიგდნენ, ამბობენ, ამას მარტო კარლო გუჯაბიძე გადაურჩაო.
_ თქვენ, რა, გინდათ ახლა დამიბარონ? (იცინის).
_ ანუ პრეტენზიები მართლაც არ ჰქონდათ თქვენთან?
_ არა, ცუდი არაფერი გამიკეთებია, პირიქით, ურთულეს დროს გურიაში მნიშვნელოვანი საქმეები გავაკეთეთ, _ ამბობდა კარლო გუჯაბიძე და მართალიც იყო…
“გურია ნიუსის” რედაქცია ღრმა მწუხარებით იუწყება კარლო გუჯაბიძის გარდაცვალებას და თანაუგრძნობს ოჯახს, ახლობლებს.