რამდენიმე საათის წინ, შინაგან საქმეთა სამინისტრომ გაავრცელა შემდეგი სახის ინფორმაცია: “საქართველოს კონტროლის პალატიდან საქართველოს შს სამინისტროს შესაბამის რაიონულ სამმართველოებში გადაიგზავნა მასალები, საქართველოს კონტროლის პალატის პოლიტიკური პარტიების ფინანსური მონიტორინგის სამსახურში მიმდინარე ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის საქმის წარმოების პროცესში განმარტების მისაცემად დაბარებული ცალკეული პირების გამოუცხადებლობისა და შესაბამისად, ჩვენების მიცემაზე უარის თქმის შესახებ.
აღნიშნული მასალების საფუძველზე საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 348 2-ე მუხლით დაწყებულია გამოძიება, რომლის ფარგლებში ამჟამად მიმდინარეობს შესაბამისი პირების დაკითხვა მოწმის სახით”.
აღნიშნული ინფორმაცია განთავსებულია შსს-ს ოფიციალურ ვებგვერდზე.
“გურია ნიუსმა” ამ საკითხთან დაკავშირებით სამართლებრივი შეფასება თხოვა იურისტს, ადამიანის უფლებათა დაცვის საკითხებში ექსპერტს, “ქართული ოცნების” საინიციატივო ჯგუფის წევრს, მანანა კობახიძეს.
_ ქალბატონო მანანა, რას გულისხმობს შინაგან საქმეთა სამინისტროს განცხადებაში აღნიშნული 348.2-ე მუხლი და რა საფრთხის წინაშე დგანან დაბარებული მოქალაქეები?
_ პირველ რიგში, ყველა მოქალაქეს ვურჩევ, პოლიციაში ადვოკატის თანხლებით მივიდნენ და მხოლოდ ადვოკატთან კონსულტაციების შემდეგ მისცენ ჩვენება.
ასევე განვმარტავ, რომ 348-ე მე-2 პრიმა მუხლი ითვალისწინებს ადმინისტრაციულ წარმოებაში მოწმის მიერ ჩვენების მიცემაზე უარის თქმას, როგორც დანაშაულს, რისთვისაც გათვალისწინებულია სანქცია ჯარიმის სახით ან საზოგადოებისთვის სასარგებლო შრომით ან გამასწორებელი სამუშაოთი ან თავისუფლების აღკვეთით ვადით ერთ წლამდე.
როგორც ჩანს, ხელისუფლება უკვე შინაგან საქმეთა ორგანოების პირდაპირი ჩარევით ცდილობს ადამიანების დაშინებასა და დაშანტაჟებას.
საგულისხმოა, რომ აღნიშნული მუხლი ითვალისწინებს მოწმის მიერ ჩვენების მიცემაზე უარის თქმას, თუ ჩვენების მიცემის ვალდებულება განსაზღვრულია კანონით.
რაც შეეხება “ქართული ოცნების” საქმიანობასთან დაკავშირებით კონტროლის პალატის მიერ მოქალაქეების მასობრივ დაბარებას გამგეობის შენობებში, აღნიშნული ხდებოდა არა მოწმის სახით დაკითხვის, არამედ როგორც თავად კონტროლის პალატა იუწყებოდა, ახსნა-განმარტებების მიცემის მიზნით.
ეს ჩვენების მიცემისგან არსებითად განსხვავებული პროცედურაა და არავითარ სისხლის სამართლებრივ პასუხისმგებლობას არ ითვალისწინებს. შესაბამისად, ის მოქალაქეები, რომლებიც გარკვეული მიზეზების გამო არ ან ვერ გამოცხადდნენ გამგეობებში კონტროლის პალატის თანამშრომლებისთვის ახსნა-განმარტების მისაცემად, არ შეიძლება დაექვემდებარონ სისხლის სამართლებრივ პასუხისმგებლობას _ არ არსებობს სასჯელი დანაშაულის გარეშე. იმ შემთხვევაში, თუკი მოქალაქეებს დაიბარებდნენ მოწმის სახით, აუცილებლად, იქვე უნდა მომხდარიყო მათი გაფრთხილება, რომ ჩვენების მიცემაზე უარის შემთხვევაში, მათ დაეკისრებოდათ შესაბამისი სისხლის სამართლებრივი პასუხისმგებლობა გათვალისწინებული კონკრეტული ნორმით. სწორედ ეს გაფრთხილება იქნებოდა იმის პრევენცია, რომ ადამიანებს წინასწარ სცოდნოდათ, თუ რა მოელოდათ, თუკი ჩვენების მიცემაზე განაცხადებდნენ უარს.
_ კონტროლის პალატის უწყებაში, რომელიც მოქალაქეებს მიუვიდათ, წერია ასეთი რამ: “საქართველოს კონტროლის პალატისათვის მოთხოვნილი ინფორმაციის მიწოდების კანონით დადგენილი ვალდებულების შეუსრულებლობა ისჯება კანონით”
_ პირველ რიგში, განგიმარტავთ, რომ კონტროლის პალატის უწყებაში სავალდებულო იყო, ზუსტად მითითებულიყო, რომელი კანონის რომელი ნორმის საფუძველზე რა პასუხისმგებლობა დაეკისრებოდათ. მით უმეტეს, თუკი საუბარია სისხლის სამართლის წესით დასჯაზე. კიდევ ერთხელ მინდა მოსახლეობის საყურადღებოდ განვმარტო, რომ სისხლის სამართლის კოდექსი ადმინისტრაციული ორგანოსადმი ახსნა-განმარტების მიცემაზე უარს არ განიხილავს, როგორც დანაშაულს და ამისთვის ისინი არ შეიძლება დაუქვემდებარონ სისხლის სამართლებრივ დევნას.
აშკარაა, რომ ხელისუფლებამ უკვე ძალოვანი სტრუქტურები აამოქმედა იმ მოქალაქეების წინააღმდეგ, რომლებიც აბსოლუტურად კანონის მოთხოვნათა სრული დაცვით, ლეგიტიმურ ჩარჩოებში ახორციელებდნენ ისეთ საქმიანობას, როგორიცაა გაზეთის გავრცელება და ასე შემდეგ.
მოქალაქეებს აქვთ კონსტიტუციური უფლება, გამოხატონ თავიანთი შეხედულებები, იყვნენ აქტიური მხარდამჭერები ამ თუ იმ ოპოზიციური პარტიის, მიიღონ მონაწილეობა პარტიულ საქმიანობაში და ამისთვის არ შეიძლება ისინი იდევნებოდნენ. სამწუხაროდ, ბოლო პერიოდის მოვლენები აშკარად მეტყველებს, რომ ხელისუფლებამ კონტროლის პალატა სადამსჯელო, ეგზეკუციურ ორგანოდ გადააქცია და მასთან ერთად უკვე პოლიციის ჩარევით ცდილობს რეპრესიული ზომების გატარებას როგორც “ქართული ოცნების” მხარდამჭერების, ასევე რიგითი მოქალაქეების მიმართ. ეს ყველაფერი სცილდება კონსტიტუციურ და ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო სამართლებრივ სტანდარტებს.