ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის სოფელი ზოტი მდებარეობს მესხეთის ქედის ჩრდილოეთით, მდინარე გუბაზეულის ხეობაში, ზღვის დონიდან 820 მ.
სოფელში არის პირიტის საბადო, სანისლიას თერმული მინერალური წყალი. როგორც აქაურები ამბობენ, წყალს სამკურნალო თვისებები აქვს და ეს საკუთარ თავზე მხოლოდ ზოტელებს არ გამოუცდიათ:
_ ზაფხულში ყოველდღიურად ათობით ადამიანი ამოდის წყლებზე სამკურნალოდ, მათ შორის უცხოელებიც. მიუხედავად იმისა, რომ უნიკალური თვისებების მქონე სამკურნალო წყალი ჩამოდის სოფელში, იქამდე მისასვლელი გზა, პრაქტიკულად, უვარგისია. სამწუხაროდ, ეს სიმდიდრე ხელისუფლებისთვის არაფერს წარმოადგენს და ყურადღებასაც არავინ აქცევს, _ სინანულით ამბობენ ზოტელები.
გარდა წყლებისა, ზოტის ერთ-ერთი ღირსშესანიშნაობა ე. წ. ღომის ციხეა, რომელიც შუა საუკუნეების დროინდელია. ახლა იქ ციხის აღმოსავლეთისა და დასავლეთის კედლის ფრაგმენტებია შემორჩენილი.
სოფლის ყველაზე დიდი სიამაყე უახლოეს წარსულს უკავშირდება _ მურთაზ ირემაძემ 2008 წლის აგვისტოს ომში, გმირულად სიკვდილით, სოფლის სახელი ისტორიაში მყარად ჩაწერა. თითოეული ზოტელი მურთაზ ირემაძის სახელს სიამაყით ამბობს და ამაყნი არიან, რომ სწორედ მათ მიწაზე გაზრდილმა ვაჟკაცმა, ქვეყნის ერთიანობა, მომავალი თაობა სიცოცხლის ფასად დაიცვა.
მიუხედავად ამისა, არც ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის და არც გურიის მხარის ვებგვერდებზე აღნიშნულ ინფორმაცის ვერ იპოვით. ონლაინ სივრცეში ამ შესანიშნავი სოფლის შესახებ ძალიან მწირი ინფორმაცია მოიპოვება. როგორც ზოტში ფიქრობენ, ამის მიზეზი სოფლის მიმართ ნაკლები ინტერესია:
_ როდესაც სოფელს ამდენი სიმდიდრე და სიამაყე აქვს, რატომ არის ასეთი მივიწყებული, ვერ გაგვიგია, _ ამბობს ჩვენთან საუბრისას ზოტში მცხოვრები მოსახლეობა, რომლებსაც ეკომიგრანტი აჭარლები შეადგენენ.
ჩვენთან საუბრისას ზოტელები გულახდილად საუბრობენ საკუთარ მ პრობლემებზე:
_ ჩვენთვის ყველაზე დიდი პრობლემა უგზოობა; ამას ხშირი უშუქობაც ემატება _ სუსტი ქარიც საკმარისია, რომ 200 კომლი უშუქოდ დარჩეს. ამ ზამთარსაც თუ ასე დაგვტოვეს, ცუდად იქნება ჩვენი საქმე. მაღალი ძაბვის გადამცემი ხაზები ხის ავარიულ ბოძებზე სახელდახელოდაა მიმაგრებული. ახლა, პროტესტის ნიშნად დახარჯული ელექტროენერგიის ფული არ გადავიხადეთ. იქნებ, ასე მაინც მოგვაქციონ ყურადღება, _ გვითხრეს ზოტში ასულებს.
სოფლის მოსახლეობა მშრომელი ხალხია _ როგორ გურიაში იტყვიან ერთი გოჯი მიწაც კი არ რჩებათ დაუმუშავებელი. თავს სოფლის მეურნეობით და მესაქონლეობით ირჩენენ. განსაკუთრებული სტუმართმოყვარეობით გამორჩეულ ზოტელებს ბევრი საუბარი არ უყვართ. დახმარებასაც იშვიათად ითხოვენ, ისიც მაშინ, როცა გამოუვალი მდგომარეობა აქვთ:
_ ხელისუფლებას ამ დრომდე მხოლოდ წინასარჩევნოდ ვახსენდებოდით _ ხმებისთვის ამოდიოდნენ აქ. ბოლო წლებში ეს ტენდეცია შეიცვალა, ხშირად მოდიან, ამბავს კითხულობენ, ჩვენი პრობლემებით ინტერესდებიან და ეს გვახარებს. როგორც იქნა, თავი ადამიანებად ვიგრძენით და არა საარჩევნო ხმებად. არ ვართ ჩვენ უმადური და დაუნახავი ხალხი. კარგზე კარგს ვამბობთ, ცუდზე ცუდს, _ ამბობენ ზოტში.
"გურია ნიუსთან" სოფლის ცენტრი შეკრებილმა მოსახლეობამ ყველასთვის მტკივნეულ თემაზე _ სოფლიდან სირიაში წასულ ახალგაზრდებზეც ისაუბრეს:
_ რა მოხდა, ახლაც ვერ გამიაზრებია. არ ვიცი, რატომ გადაწყვიტეს და რატომ წავიდნენ სოფლიდან ეს ახალგაზრდები. აქ ყველა მშვიდად ვცხოვრობდით. არჩევნების პერიოდში თამაზ ჭაღალიძეს რაღაც შეურაცხყოფები კი მიაყენეს და ამაზე განაწყენდა მაგრამ ესეც არ ყოფილა ისეთი რამ, რის გარკვევაც არ შეიძლებოდა. რაც შეეხება რობიკო პაქსაძეს, მისმა ასეთმა საქციელმა ყველა შოკში ჩააგდო. ვამბობდით, რომ სოფლის დასაყრდენი ახალგაზრდა იყო, მაგრამ დიდი შეცდომა დაუშვა და მთელ სოფელს ჩირქი მოგვცხო, _ ამბობს სოფლის ერთ-ერთი უხუცესი მუჰამედ ჭელიძე.
მისივე თქმით, იმისთვის, რომ ახალგაზრდებს გონება არ აერიოს, ყველა ყურადღებით უნდა იყოს:
_ ჩემ საგვარეულოში რომ ვიღაცამ ასეთი რამ ჩაიდინოს, არ ვიცი, რას ვიზამ. ამიტომ გადავწყვიტე, რომ წინასწარ მოვიკითხო ყველაფერი. მოვამზადოთ, ვესაუბროთ ახალგაზრდებს, რომ იქ არ წავიდნენ, _ ამბობს ბატონი მუჰამედი.
სოფლის მოსახლეობის ნაწილი მიიჩნევს, რომ წინასწარ ამის გაგება შეუძლებელია, რასაც მუჰამედ ჭელიძე არ ეთანხმება და აღნიშნავს, რომ ახალგაზრდებთან ხშირი საუბარია საჭირო.
უხუცესს თანასოფლელები ამ საკითხში ერთხმად ეთანხმებიან და ამბობენ, რომ ამიერიდან უფრო ყურადღებით უნდა იყონ.
ზოტელები ჩვენთან საუბარში ამბობენ, რომ ისლამს ტერორიზმთან კავშირი არ აქვს:
_ რომელი სარწმუნოებაა, რომ ტერორს, ადამიანის კვლას და ცუდ რამეს ქადაგებს? ეს არ არის რწმენა _ ეს არის ისლამის და მუსულმანური მოსახლეობის შეურაცხყოფა, _ ამბობს მამუკა ირემაძე.
_ ჩვენი მოციქული იმას გვკარნახობს, რომ მეზობელი, თუნდაც ურწმუნო იყოს, თუკი დახმარებას საჭიროებს, დავეხმაროთ, თუ საჭმელი არ აქვს, გამოვკვებოთ, _ ამბობს მუჰამედ ჭელიძე.
ზოტელები უარყოფენ გავრცელებულ ინფორმაცის, რომ სოფელში ვაჰაბისტები იმყოფებიან:
_ არა, ეგ გამორიცხულია _ აქ რადიკალურად განწყობილ ადამიანებს ვერ იპოვით. წლებია, ზოტში ვცხოვრობთ, მშვიდად და წყნარად. ბუკნარშიც ვიყავით. არაჩვეულებრივი ურთიერთობა გვაქვს ქრისტიანებთან და კონფლიქტი არავისთან გვქონია. არ დაიჯეროთ სირიაში წასული ადამიანების ნათქვამი, რომ მათ დევნიდნენ და იმიტომ წავიდნენ. არასოდეს მსგავსი რამ არ ყოფილა. ხელისშეწყობის მეტი არაფერი გვახსოვს. აი, ახლაც, ჩვენც ვსაუბრობთ და ეს პირველი საუბარი არ არის. ხშირად მოდიხართ და ეს თქვენ ყველაზე უკეთ იცით, _ აღნიშნავენ ჩვენთან საუბრისას ზოტელები და თავიანთი სიტყვის დასტურად, მათი საფირმო სანთლის არაყით, სარწმუნოების და მშვიდობიანი თანაცხოვრების სადღეგრძელოს ფეხზე მდგომნი ერთხმად სვამენ.
ამბობენ, რომ ხელისუფლების სადღეგრძელოსაც საჯაროდ დალევენ, ოღონდ მას შემდეგ, რაც პირობას შეუსრულებენ _ სოფელში ახლა გუბერნატორის დაპირების შესრულების მოლოდინში არიან _ გია სალუქვაძე ზოტის მოსახლეობას ელექტროენერგიის პრობლემის სასწრაფოდ მოგვარებას დაპირდა.
ზოტში მყოფმა გუბერნატორმა და ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის პირველმა პირებმა მათ გზის შეკეთების პირობაც მისცეს, ოღონდ კონკრეტული ვადა არ დაუთქვამთ. სოფელში იმედი აქვთ, რომ დაპირებები აუცილებლად შესრულდება. ამ იმედს ახალი საბავშვო ბაღიც აძლევთ, რომლის გახსნაც ხუთ წელზე მეტია ითხოვენ და რომლის შესახებაც "გურია ნიუსი" არაერთხელ წერდა.
ბაღის მნიშვნელობაზე, რომელსაც 30 აღსაზრდელი ჰყავს, გახსნის დღეს, როგორც ზოტში მცხოვრებმა მოსახლეობამ, ასევე მხარის და ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის ხელმძღვანელებმაც ისაუბრეს.
თუმცა, ხელისუფლების პირველ პირებს არაფერი უთქვამთ იმის შესახებ, რომ ახალგახსნილ ბაღში, რომლის მშენებლობა 2014 წელს დაიწყო და 2015 წლის ივლისში დასრულდა, ბევრი პრობლემაა.
სამშენებლო სამუშაოები შპს"კოხტის ძირი"-ის მიერ 130 000 ლარად შესრულდა.
დაბზარული კედლები, ცუდად დაგებული იატაკი, კედლებიდან ჩამოცვენილი საღებავი ზოტელებს შეუმჩნეველი არ დარჩენიათ:
_ კარგია, რომ გვიკეთებენ, თუმცა, ხარისხს ყურადღება უნდა მიაქციონ, _ გვითხრეს აღსაზრდელების მშობლებმა და ყურადღება სკოლის მშენებლობაზეც გაამახვილეს, რომელიც ხელშეკრულების თანახმად, უკვე დასრულებული უნდა იყოს.
თუმცა, ის რაც ფურცელზე წერია, რეალობაში სხვანაირადაა _ ზოტელებს ახალი სკოლის ნაცვლად, ჯერჯერობით, მხოლოდ ახალჩასხმული ფუნდამენტი აქვთ.
აღსანიშნავია, რომ ამ თემით "გურია ნიუსი" 10 დღის წინ დაინტერესდა და დეტალების გარკვევა განათლების მინისტრთან სცადა:
_ ზოტში იყო მცირედი შეფერხებები, ასე ვთქვათ, გაურკვევლობები. ვიცი, რომ ამ ეტაპისთვის ეს პრობლემები აღმოფხვრილი იქნება. ზუსტად ვერ გეტყვით, როდის დამთავრდება მშენებლობა, მაგრამ, როგორც ვიცი, ხელშეკრულების ჩარჩოებიდან ძალიან არ გამოსულა., _ ასეთი იყო თამარ სანიკიძის პასუხი ჩვენს კითხვაზე, რატომ ვერ ხერხდებოდა ზოტის სკოლის მშენებლობის დასრულება.
ზოტში სკოლის საუკუნოვანი ძველი ხის შენობა იმდენად ავარიულია, რომ იქ გაჩერება სიცოცხლისთვის სახიფათოა. "გურია ნიუსი" ამ პრობლემის შესახებ ბევრჯერ წერდა. მაღალმთიან არსებულ სოფელში მდებარე ავარიულ სკოლაში ამ ეტაპზე 220 მოსწავლე სწავლობს, თუმცა, კონტიგენტი ყოველწლიურად მატულობს. განათლების მინისტრი ჯერ კიდევ გასულ წელს გვპირდებოდა, რომ ზოტელ მოსწავლეებს წელს ახალი სკოლა ექნებოდათ, თუმცა, როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, ახალი მხოლოდ ფუნდამენტია.
როგორც გავარკვიეთ, იმ კომპანიის მფლობელი, რომელსაც ზოტის საჯარო სკოლა უნდა აეშენებინა, ლანჩხუთის ყოფილი მაჟორიტარი დეპუტატი "ნაციონალური მოძრაობიდან" გია გოგუაძეა. ჩვენ შევეცადეთ გოგუაძესაც დავკავშირებოდით, თუმცა უშედეგოდ _ მისი ტელეფონი გამორთული იყო.