ამ ადგილიდან დანახულ ხედებს ჩვენთან სტუმრად მყოფი უცხოელი აღუფრთოვანებია. ახლა მიადგნენ და გვინგრევენ, რატომ? იმიტომ ხომ არა, რომ ინერტული მასალისთვის იაფი საშუალება გამონახეს, ზედმეტი ხარჯები აიცილეს და ჩვენი გაჩანაგების ხარჯზე სურთ, იხეირონ? გვაქვს ეჭვი, რომ საკმაოდ დიდი ფული კეთდება საგზაო მშენებლობებზე, რის გათეთრებასაც ჩვენი “კატისციხის” ხარჯზე ცდილობენ”, _ ამბობს სოფელ კონჭკათის მკვიდრი ნარი მუჯირი.
ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის სოფელ კონჭკათში, ტოპონიმიკით “კატისციხედ” წოდებულ ტერიტორიაზე, ხელისუფლებამ ქვის კარიერი გახსნა, რასაც ადგილობრივი მოსახლეობა კატეგორიულად ეწინააღმდეგება და საკმაოდ მწვავე პროტეტს გამოთქვამს.
3 მაისს ადგილზე მივიდნენ კოალიცია “ქართული ოცნების” წარმომადგენლები და ჟურნალისტები. საკმაოდ მასიურ კლდოვან სერს, რომელიც სიგრძივად, გალავანივით გასდევს სოფლის დასახლებულ ნაწილს, ექსკავატორი ძალუმად უქნევდა ციცხვს და ქვის მოზრდილ ლოდებს ამტვრევდა, შემდეგ კი თვითმცლელზე ყრიდა. რამდენიმე მამაკაცი ნიჩბებით და ძალაყინითაც მუშაობდა. სტუმრების მისვლისთანავე მუშაობა ყველამ შეწყვიტა და სასწრაფოდ თვალს მიეფარნენ. ადგილობრივი მოსახლეობის წარმომადგენლებმა თქვეს, რომ არ შეიძლება აქ კარიერის გახსნა, ეს კლდოვანი სერი ქარსაფარი ზოლიცაა და ამავე დროს წყლის სათავედაც მოიაზრება. მათ მიუთითეს 50-ოდე მეტრით დაბლა მდებარე აუზზე, საიდანაც სოფლის ერთ უბანს სასმელი წყალი მიეწოდება. ეს ადგილი, ამასთანავე, სანახაობრივი თვალსაზრისითაც უნიკალურია _ სოფელი ოდითგან მოიაზრებს “კატისციხეს”, როგორც ულამაზეს გადასახედს. იხსენებენ ლეგენდებსაც, რომლის მიხედვითაც აქ უხსოვარ დროში ზღვა იყო.
_ ეს ჩვენი “კოხტაგორაა”, ჩვენი ფუნიკულორი”, ჩვენი ნავსაყუდელი, საიდანაც ზღვაც კი, თითქოს, ხელის გაწვდენაზე ჩანს. ამ ადგილიდან დანახულ ხედებს ჩვენთან სტუმრად მყოფი, არა ერთი უცხოელიაღუფრთოვანებია, ახლა მიდგნენ და გვინგრევენ, რატომ? იმიტომ ხომ არა, რომ იაფი საშუალება გამონახეს, ზედმეტი ხარჯები აიცილეს და ჩვენი გაჩანაგების ხარჯზე სურთ, იხეირონ? გვაქვს ეჭვი, რომ საკმაოდ დიდი თანხა კეთდება საგზაო მშენებლობებზე, რის გათეთრებასაც ჩვენი კატისციხის ხარჯზე ცდილობენ, _ ამბობს სოფელ კონჭკათის მკვიდრი ნარი მუჯირი და განსაკუთრებით უკმაყოფილოა სოფლის გამგებლის პოზიციით, რომელსაც წინა დღით შეხვდა, ისაუბრეს და შეთანხმდნენ, რომ კლდოვანი ბორცვის ბოლო ნაწილში მდებარე ჩამოშლილ ღორღს წაიღებდნენ. თუმცა, მეორე დღეს, ანუ 3 მაისს, აქ მაინც მოვიდნენ და დაიწყეს კლდის ახალი ნაწილის ჩამოშლა და ტრაქტორსა და თვითმცლელზე დაყრა.
_ ამის მოთმენა არ შეგვიძლია. გამგებელი კი “კაპრიზად” თვლის, რატომღაც. აქ ზედამხედველობის სამსახურის უფროსი შუქრი გაბრიჩიძე იყო, საღად შეხედა ჩვენს მოთხოვნას, მადლობა გვითხრა კიდეც საკუთარი სოფლის კუთხე-კუნჭულის დაცვისთვის და საჭიროდ ჩათვალა მხოლოდ ჩამოშლილი ნაწილის გამოყენება, დღეს კი ხედავთ, რასაც აკეთებენ, _ ასეთი იყო აქ შეკრებილთა აზრი.
_ მართალია, კლდის ჩამოშლა შეწყვიტეს, მაგრამ ეს ერთი დღით მოხდა. დღესაც გაჩერდნენ, ხალხი რომ დაინახეს, მაგრამ როცა ვერავის დაინახავენ, კვლავ გააგრძელებენ თავისას. დანგრევა გვაკლია ჩვენ? ნახევარი უბანი მეწყერს მიაქვს, ხომ იციან, კონჭკათს როგორი რელიეფი აქვს, არ უნდა მოუფრთხილდნენ? _ დაინტერესებულია გულვარდი ცენტერაძე.
კითხვაზე, იყო თუ არა გეოლოგთა ან ვინმე კომპეტენტურ პირთა ჯგუფი, ვინც ქანების შესწავლის ნიადაგზე, დასკვნას დადებდა, კონჭკათელები ამბობენ, რომ ასეთი რამ არ მომხდარა: _ იმასაც ამბობენ, თითქოს, ნებართვა გილაურს გაუცია, თუმცა, გილაურმა რა იცის, კონჭკათში რა ხდება, თუ ინფორმაცია აქედან არ მიაწოდეს, _ ბრაზობს ციალა ბარბაქაძე.
დღეისთვის “კატისციხედ” წოდებულ კლდოვანი გორაკების სიგრძივ ზოლს, საწყის ნაწილში ძირი უკვე გამოთხრილი აქვს და იმდენად დამრეცადაა ქცეული, შესაძლოა, თავისითაც ჩამოიქცეს. მოსახლეობა ამ კლდოვანი ფენის მოშლას ქარსაფარი გალავნისა და სასმელი წყლის მიწისქვეშა ზოლის გაქრობად აღიქვამს.
ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის გამგეობის ზედამხედველობის სამსახურის უფროსი შალვა გაბრიჩიძე “გურია ნიუსთან” ამბობს, რომ ეს ინერტული მასალა იმავე სოფლის გზებისთვის სჭირდებათ: _ სოფლის პროგრამა ხორციელდება და კონჭკათის მოსახლეობის დიდმა ნაწილმა გადაწყვიტა ასე. იქ, ძირითადად, იმ უბნის მოსახლეობაა კლდის დაშლის წინააღმდეგი, მე ვურჩიე, რაც შემეძლო, _ ამბობს გაბრიჩიძე.
კონჭკათის თემის რწმუნებული ჯუმბერ მიქატაძე, რომელიც ადგილზე მისულ ხალხთან არ მივიდა, “გურია ნიუსის” კითხვებს ტელეფონით პასუხობს:
_ ბატონო ჯუმბერ, კონჭკათში, კატისციხის მიდამოებში მოსახლეობამ პროტესტი გამოხატა კარიერის გახსნის გამო. თქვენ არ მოხვედით. შეგიძლიათ, გვითხრათ, როგორ და ვისი ნებართვით მოხდა აქ კარიერის გახსნა?
_ ეს ყველაფერი კანონიერად მოხდა. ალბათ, 10 კომისია იყო თბილისიდან მოსული, შეისწავლეს ეს ადგილი, პარლამენტის სხდომაზე გადაწყდა, რომ აქ მშრალი კარიერია და მოვიდა დადგენილება, რის მიხედვითაც გადაწყდა ინერტული მასალის აღება. სოფლის პროგრამით კეთდება შიდა გზა და მოსახლეობის უმრავლესობა კრებაზე დაეთანხმა აქ მცირე კარიერის გაკეთებას.
_ აქაურები ამბობენ, რომ გილაურის არანაირი დადგენილება არ უნახავთ.
_ გამგეობაშია და შეუძლიათ, ნახონ.
_ სხვა ადგილიდან რომ მოგეტანათ ინერტული მასალა, არ შეიძლებოდა?
_ ძალიან დიდ ხარჯს მოითხოვს, რომ სუფსიდან მოვიტანოთ ხრეში, ამიტომ გადაწყდა ამ კლდის დაშლა. რაც ეს სოფელი არსებობს, გზაზე დასაყრელ ქვას, ურმით თუ სხვა საშუალებით, აქედან ეზიდებოდნენ.
_ თუ უხსოვარი დროიდან ასე ეზიდებით, განსაკუთრებული სიფრთხილე ახლაა საჭირო, რომ მთლიანად არ დაინგრეს. გარდა ამისა, კლდოვან ზოლს მოსახლეობა ქარსაფარად და წყლის სათავედ მოიაზრებს.
_ ცოტას ვანგრევთ(?), თან “კოდალა” ტრაქტორი გვყავს, რომელიც ამტვრევს და ისე შლის, რომ საფრთხე არაფერს ემუქრება.
_ ახლა ტელეფონში კაკუნი მესმის, თქვენ უკვე კარიერზე ხართ, “კოდალასთან” ერთად და გუშინ შეწყვეტილ მუშაობას განაგრძობთ?
_ დიახ, დიახ, “კოდალა” ძლივს შლის, ისეთი მშრალი კარიერია.
_ ისე რომ დაშალოთ, ხელთ არაფერი შემოგრჩეთ, არ გენანებათ “კატისციხე”?
_ ყველაზე მაღალი ადგილი, რომელიც არის მწვერვალივით, იმას ვტოვებთ(?). იქ ჯვარიც დავდგით, არ დაინგრევა.
_ ყველამ რომ ასე ანგრიოს, შთამომავლობას რა დარჩება? თქვენ თვითონ ამბობთ, უხსოვარი დროიდან ანგრევდნენო.
_ ჯერჯერობით, ეყოფათ(?). ჩვენ პატარა ნაწილი გვინდა, გამორიცხულია, ზიანი მოიტანოს. ყოველ წელს ასე ვშვრებით.
_ ყოველ წელს რომ მასე შვებით, ამიტომ ყვირის ხალხი, განსაკუთრებით იმ უბნის მცხოვრებლები. ამასთანავე, ეჭვობენ, რომ მუქთ მასალას იძიებს ვიღაც და მერე ამაზე ფული კეთდება.
_ არა, ბატონო, რომ გაკეთდება გზა, ეს ხარჯთაღრიცხვაში ყველაფერი ზუსტად იქნება.
_ ხალხი ამბობს, რომ ორჯერ გაწვიმების შემდეგ, გზები სულ ირეცხება და ზარალის მეტი არაფერია ის, რასაც აკეთებენ.
_ ხეირია ეს და ვის რა ჰგონია, არ ვიცი. საქმე კეთდება, ჩვენი აზრით.
ასე ფიქრობს რწმუნებული. “კოდალას” კაკუნი კი, კვლავ აყრუებს კატისციხეს.