_ არ დავინახავდი და ვერ გავიგონებდი მაინც ტელევიზორში ამდენ ტყუილს, ან ყველა არხზე ყოველ წუთს პრეზიდენტი როგორ უნდა იყოს?!” _
უთხრეს “გურია ნიუსს” მელექედურში.
ადგილობრივი მცხოვრებლები გაზის შემოყვანას ითხოვენ, მაგრამ იმასაც დასძენენ, ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის სოფელ მელექედურს, ისევე როგორც ყველა სოფელს, ბიუჯეტი არ აქვს და რომელიღაც ფირმის შეპირებულით საქმე არ კეთდება, ან უსაშველოდ აგვიანდება: _ წყალი და გზაც სანატრელია ჩვენთვის, ჩვენს ხელისუფლებას ოზურგეთი საერთოდ დავიწყებული აქვს, _ შემოგვჩივიან ისინი. განსაკუთრებით, ბოლო დროს მელექედურის საჯარო სკოლაში განვითარებულ მოვლენებზე ამახვილებენ ყურადღებას და ამბობენ, რომ ყოფილი დირექტორის წინააღმდეგ უსაფუძვლო ბრალდება შეთითხნეს: _ თითქოს, პრობლემები გვაკლდა, ახლა ამ წესიერ ქალს დაეტაკნენ, _ აცხადებენ “გურია ნიუსთან” საუბარში მელექედურის მცხოვრებლები
_ მე მაინც ვერ მოვითმენ, სკოლასთან დაკავშირებით რომ არ ვილაპარაკო. ეს იყო უსინდისობა, რაც ნათელა თოხაძეს გაუკეთეს, მაგრამ რა აზრი აქვს თქმას? აქ სამართალი არ არსებობს, განწყობის და პირადი სიმპათიების მიხედვით მიხვალ რამდენიმე გაჭირვებულთან, მაგრამ რა, აქვს რაიმე შედეგი? ჩემი მეზობელი, რამდენიმე წელია, დავარდნილია, არანაირი დახმარება არ მიუღია. თენდება და ღამდება, მეტი არაფერი.
_ რა უნდა ხდებოდეს ამ სოფელში კარგი და ახალი? სხვაგან თუ იგივე ხდება და წინსვლა არაა, მელექედურში საიდან იქნება უკეთესი ცხოვრება? ჩვენთან უკუსვლა და ნგრევა უფრო მეტია, შენების არაფერი ჩანს. ერთი ეკლესიის აშენება დავიწყეთ და ისიც მიატოვეს. ადამიანებს იმდენი პირადი პრობლემები აქვთ, სოფლის პრობლემებისთვის ვის სცალია? მატერიალური პრობლემები, უმუშევრობა, უსახსრობა წელში წყვეტს ხალხს.
_ რა ხდება სოფელში საგაზაფხულო სამუშაოებთან დაკავშირებით?
_ მიშას ვაუჩერით კი დახნავენ ფართობებს. მე შენ გეტყვი და არ გვეყოფა თუ რა?!
_ აი, ნახეთ, ახლა ლაო ჩაის ვკრეფთ. 14 თეთრს გვაძლევენ კილოგრამში და ასე გაგვაქვს თავი. გავერანებულია პლანტაციები, არ სჭირდება აღარავის, ფაბრიკები აღარ მუშაობს. აქ მარტო ტურების კივილი ისმის, _ ამბობს მელექედურის საჯარო სკოლის ერთ-ერთი მოსწავლე, _ ჩვენ, სკოლის მოსწავლეები ვკრეფთ ჩაის. მე, მაგალითად 6 წელია, ასე ვმუშაობ. ბავშვობაა ეს?
ახლა 16 წლის ვარ. არავინ მყავს სახლში, დედის გარდა. მეცოდება, მარტომ რა უნდა ქნას? არანაირი სხვა შემოსავალი არ არის, არც სამუშაოა. არ მუშაობს დედაჩემი. მოგვცეს 30-ლარიანი ვაუჩერი _ ესაა სულ ჩვენი ქონება.
_ შენსავით შენი თანატოლებიც მუშაობენ?
_ ვისაც გაუჭირდა, კი. ძალიან ბევრი არ თაკილობს. მუშაობა არასდროს ყოფილა სათაკილო, მაგრამ ეს არ უნდა იყოს ბავშვის საქმე. მე სხვა ბავშვებივით ლაღი ცხოვრება არასდროს მქონია. მელექედურში ასეა _ მგონი, ყველაზე ღარიბი სოფელია.
_ სოფელში იმდენ გაჭირვებულ ოჯახს ნახავთ, ვისაც სოციალური დახმარება ეკუთვნის და არ აქვთ, გაგიკვირდებათ. ახლა ერთი კილოგრამი ჩაი 14 თეთრი ღირს, თუმცა, იყო დრო, როცა 7 თეთრად ვკრეფდით. არც საყანე ფართობებია მწყობრში, წყალს მიაქვს. არაფერი კეთდება, რა უნდა გითხრათ, თქვენ არ ნახეთ სოფლის ცენტრი? ქუჩები? გზები? მე მგონი, ხალხს აღარაფერს უნდა ეკითხებოდეთ, ყველაფერს ხედავთ.
_ თქვენმა რწმუნებულმა გვითხრა, რომ სოფლის პროექტებით მიხედა საყანე ფართობებს, არხებს, არ არის მართალი?
_ ვინ თქვა? მაგას რამდენი ხანია, აკეთებენ და ნახეთ, თუ არის გაკეთებული.
_ ისეთი ქალბატონი მოხსნეს სკოლის დირექტორობიდან, ქვეყანაზე არაფერი რომ არ დაუშავებია. ასეთ ადამიანებს უნდა უფრთხილდებოდნენ, სანთლით საძებარია ასეთი ქალები, ასეთი მასწავლებლები. ოპოზიცია ხარო, აბრალებენ.
_ შევარდნაძე და მისი ჩაბნელებული ქვეყანა მერჩია დღევანდელ ცხოვრებას, მაგენი რომ იძახიან, დენი მოგეცითო, არ მინდა მასეთი დენი, არ დავინახავდი და ვერ გავიგონებდი მაინც ტელევიზორში ამდენ ტყუილს, ან ყველა არხზე ყოველ წუთს პრეზიდენტი როგორ უნდა იყოს? გვამადლიან გზა გაქვთ და შუქიო, გვაჩვენეთ, გზა სადაა? შუქია და ქარის ერთ ამოვარდნაზე ქრება.
_ ჩემი მეუღლე დათო კურტანიძე იყო ავღანეთის ომის ვეტერანი. იმ ბიჭებს, ვინც იმ დროს იბრძოდა ომში, სამარცხვინოდ, 22 ლარი აქვთ დანიშნული. თუ შეიძლება, რომ იყოს განსხვავება, ან მეტი დახმარება ჰქონდეს? იქნებ, მივიდეს პრეზიდენტამდე ეს ამბავი და მიაქციოს ყურადღება.
_ მასწავლებელი ვიყავი, არც პოლისს ვიღებ და არც სოციალურ დახმარებას. თვალზე სასწრაფოდ გასაკეთებელი მაქვს ოპერაცია, მაგრამ არ მაქვს საშუალება, არადა, ვბრმავდები. იქნებ, დამეხმაროს ვინმე, _ შემოგვჩივლა ლიანა გადახაბაძემ.
ნუნუ ღლონტი: _ ვარ მარტოხელა, 87 წლის. ფეხმოტეხილი ვწევარ, მეზობელი მივლის, არც ის ვიცი, ვის მივმართო, ერთი ძმისშვილი მყავს სახლში, ასჯერ ვიფიქრე, თავს ჩამოვიხრჩობ,-მეთქი, ძალიან მიჭირს.
ლალი კიკვაძე: _ მე ავადმყოფი მამა მყავს, 81 წლისაა. დახმარება გვინდა, ვის მივმართოთ, ისიც კი არ ვიცით. საავადმყოფოები აშენდა, მაგრამ ფული არ გვაქვს და შიგ ვინ შეგვიშვებს? იძახიან, საქმე კარგადააო, ჩვენთვის კი არაფერი გამოსწორებულა, მუდამ გასაჭირია.
ლ. მხეცაძე: _ ძალიან გთხოვთ, ჩამობრძანდით, შეამოწმეთ როგორ ვცხოვრობ, თქვენ ხომ ჭამეთ დღეს საჭმელი? მე არაფერი არ მიჭამია, შვილიშვილიც კი უჭმელი მყავს, ზღვის სეზონზე პლაჟს ვხვეტავდი, ქმარიც, შვილიც და რძალიც უმუშევარია, ავადმყოფი ვარ, სამჯერ ნაოპერაციევი, ჩემი ქმარი ონკოლოგიური ავადმყოფია, მეტი უბედურება რა უნდა მჭირდეს?
ჯემალი ცეცხლაძე: _ ხომ გამოიარეთ ცენტრი? ნახეთ, გზა რა მდგომარეობაშია? უმუშევრობა ყველაზე დიდი პრობლემაა; ხალხს ყანის დათესვის პირობები არ აქვს, საიდან მოვიტანო მე, პენსიონერმა 35 ლარი 1000 კვადრატული მეტრი მიწის ფართობის დასათესად? მომცეს 30-ლარიანი ვაუჩერი, რომლითაც, დაახლოებით, 14 ლიტრი საწვავის ყიდვა შეიძლება, რაც 1 000 მეტრსაც არ ყოფნის. არაფერი მელექედურში არ გაკეთებულა, ყველაზე ღარიბი სოფელია, ხარობს ჩაი და გვიმრა. შარშან ფართობები მოსახლეობამ დაუთესავი დატოვა, წელს უარესი იქნება _ სათესლე სიმინდი არ აქვს ხალხს. კაცი არაა პატრონი ამ საგაზაფხულო სეზონზე.
_ ძალიან ცუდად ცხოვრობს მოსახლეობა, მშიერია ხალხი, რომ მოიაროთ მთელი სოფელი, ერთ ლარს ვერ მოგცემს ვერავინ, აღდგომას ქათამი არ დაუკლავთ, დაიჯერებთ?
_ ჩვენ, რამდენიმე თვის წინ ვიყავით მელექედურში და თქვენმა სოფლის რწმუნებულმა გვითხრა, რომ აქ ცხოვრება გაუმჯობესებულიაო…
_ გაუმჯობესებული? ოჯახის წევრები უმუშევარი მყავს, პენსიას ავიღებ, ჩავალ ბაზარში და ხორცს ვერ ვყიდულობ, თვეში ერთხელ შვილისთვის ხორცი არ უნდა იყიდო?
_ სოფლის პროექტებს თუ იცნობთ და რა კეთდება?
_ მე არაფერი ვიცი, ნახეთ, ჰკითხეთ სხვებს. იქნებ, ვინმემ იცის რამე? გზა ჩვენთან არაა, ცენტრი დანგრეულია, რაღაც მონაკვეთი გააკეთეს ხიდთან და ისიც ამოყრილია. ჩააწებეს მერე რაღაც. სხვა რაში დაიხარჯა თანხები, არ ვიცით. ან რაა 25 ათასი ლარი? ეს არის, დაახლოებით, 20 მანქანა ხრეში. არც გაზია, არც გამრიცხველიანება და არც გზა. ჩვენ იმას არ ვამბობთ, სააკაშვილი მოვა და საჭმელს გვაჭმევსო, მაგრამ ეს სამი უმთავრესი რამ 21-ე საუკუნეში სოფელში არ უნდა იყოს?
_ რის გამო გაათავისუფლეს სკოლის დირექტორი, უპატიოსნესი, განათლებული, ჭკვიანი ქალი? საუკეთესო პედაგოგს, დაფასებულს, რომელმაც მასწავლებელთა და დირექტორების გამოცდები ჩააბარა, ასე უნდა მოექცე? სოფელი აღშფოთებულია და ფეხზე დგას. ბნელა? _ ამბობენ მელექედურელები.
ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის სოფელ მელექედურის რწმუნებული გაგა ცხომელიძე “გურია ნიუსთან” საუბარში ამბობს, რომ წინა წლებთან შედარებით, მელექედურის მოსახლეობა ნამდვილად უკეთესად ცხოვრობს.
_ ბატონო გაგა, ჩვენ რამდენიმე თვის წინ ვიყავით მელექედურში და თქვენ გვითხარით, რომ აქ ცხოვრება გაუმჯობესებულიაო, ახლა ისევ აქ ვართ და ხალხი კვლავ ძალიან უკმაყოფილოა, განსაკუთრებით, საგაზაფხულო სამუშაოებზე დარდობენ.
_ ყველაფერი ერთად არ იქნება. მუნიციპალიტეტში 28 სოფელია და ყველა სოფელში პრობლემების თანმიმდევრულად გადაჭრა ხდება. ამ წელში არის ჩვენი სოფლის რიგი (?!) და დაიწყება გამრიცხველიანება. რაც შეეხება გზას, ეს არ არის მარტო მელექედურის პრობლემა.
_ კიდევ ერთხელ გეკითხებით, როგორ ცხოვრობს მელექედურის მოსახლეობა?
_ მეტ-ნაკლებად კარგად. ყველა სოფელშია გაჭირვებული მოსახლეობა. წინა წლებთან შედარებით, უკეთესობაა ნამდვილად და რა მხრივ, აგიხსნით _ შუქის პრობლემა არ გვაქვს, ეს გამოსწრებულია, მალე დაიწყება გამრიცხველიანება. ბევრი ოჯახი პენსიაზეა დამოკიდებული და თავს კი ირჩენენ. იცით, რომ პენსიები გაზრდილია, არის დასაქმებული ახალგაზრდები, სადაც მშენებლობებია.
_ სად?
_ ოზურგეთში.
_ დაგვისახელეთ ერთი სამუშაო ადგილი ოზურგეთში, სადაც მელექედურელები მუშაობენ.
_ მელექედურელები?! კი, არის ასეთი ადგილები, ასე კონკრეტულად არ ვიცი. თუ ადამიანს მუშაობა უნდა, არის მშენებლობები და შეუძლია, იმუშაოს. მივიდეს და მონახოს სამსახური(?).
_ აქაურები ამბობენ, რომ სოფელში არაფერი გაკეთებულა.
_ როგორ არ გაკეთდა? რაც გაკეთდა, ხალხის არჩევით გაკეთდა, მათი მოთხოვნის და გამოკითხვის საფუძველზე. 25 ათასი ლარი რამდენს უნდა ეყოს? რასაც ეყო, ის გავაკეთეთ. ნამდვილად გავაკეთეთ.
_ აი, მაგალითად, ერთ-ერთ უბანში დაჭაობებული ადგილები გვაჩვენეს, დახმარებას ითხოვენ…
_ არ გვეყო თანხები იმისთვის, რომ ეგ პრობლემა მოგვარებულიყო. 25 ათასად რამდენი რამ უნდა გაგვეკეთებინა?
_ სოფლის მცხოვრებლებმა თქვეს, რომ მელექედურს პატრონი არ ჰყავსო. ადასტურებთ ამ ინფორმაციას?
_ პატრონი როგორ არ ჰყავს?!
_ ვინ? თქვენ?
_ ნუ, ახლა მარტო მე რა შუაში ვარ. სხვებიც.
_ რა ხდება საგაზაფხულო სამუშაოებთან დაკავშირებით?
_ მაგასთან დაკავშირებით ჩავატარეთ შეხვედრა. გვყავს ორი ტრაქტორი დარეგისტრირებული, სახელი და გვარი რად გინდათ, რომ გითხრათ, არის ინდმეწარმე და ჩვეულებრივად ხვნა-თესვის ვაუჩერით დახნავს, მოემსახურება სოფელს.
_ მოსახლეობაში ამბობენ, რომ ტრაქტორი არ არის სოფელში.
_ რატომ არ გვყავს?! გვყავს. დიდი ტრაქტორიც გვყავს და პატარაც.
_ სკოლის დირექტორის გათავისუფლებასთან დაკავშირებით რას გვეტყვით?
_ ეს იყო გენინსპექციის გადაწყვეტილება, რომლის საქმიანობაში ჩვენ ვერ ჩავერევით. მან მიიღო გადაწყვეტილება, გაეთავისუფლებინათ ნათელა თოხაძე.
_ რატომ, ოპოზიციონერია?
_ არანაირად. ამ ინფორმაციას არ ვადასტურებ არც მე და არც არავინ. ვერ წარმომიდგენია, რომ სახელმწიფო სამსახურში მომუშავე, საჯარო სკოლის დირექტორი იყოს ოპოზიცია.
_ სახელმწიფომ ოპოზიციონერისაც არ არის? ისე, გაჭირვება ხალხს კრიტიკულ განწყობაზე აყენებს…
_ სოფელი 10 და 15 კაცით არ განისაზღვრება. ოპოზიცია რომ იყო სკოლის დირექტორი, იმიტომ გაუშვეს(?!). სოფელს იმიტომ თვლიან ოპოზიციურად, რომ წინა არჩევნებზე გაიმარჯვა ქრისტიან-დემოკრატების წარმომადგენელმა. მომავალში რა იქნება, წინასწარ ვინ იცის?
_ ვნახეთ ძალიან ბევრი გაჭირვებული ოჯახიც, ერთმა მელექედურელმა გვითხრა, რომ ორი დღეა, საჭმელი არ უჭამია.
_კი, არიან ასეთებიც. მე მოვიკითხავ ოჯახებს და შუამდგომლობას გავუწევ, რომ ამ ეტაპზე ერთჯერადი დახმარება მაინც მიიღონ.