“ფოტო _ ავთო ჯორბენაძე”

ზუსტად 83 წლის წინათ, 1928 წლის 25 იანვარს მამათში დაიბადა ადამიანი,  რომელიც ერთ დროს სოფლის, რაიონისა და ქვეყნის სიამაყეს წარმოადგენდა, მაგრამ “30-წლიანმა ინტრიგებისა და ლავირების პოლიტიკამ” ეკლიან ვარდებთან ვერაფერი გააწყო და “დიდ მამათელს” უკვე შინაურებმაც დასჭექეს _ “წაი!” ამბობენ, ექს-პრეზიდენტი გაცინებული დაიბადაო. ვინ იცოდა მაშინ, რომ ათწლეულების შემდეგ, სწორედ ეს ღიმილი იქნებოდა, მთელ მსოფლიოს რომ მოაჯადოვებდა.
…ყველაფრის მიუხედავად, გურიაში დღესაც უყვართ შევარდნაძე. გურული კაცი მთლად ვერ წირავს “დიდ და საამაყო მამათელს” და ეს მიუხედავად იმისა, რომ გურია მისი მმართველობის დროსაც და დღესაც, ყველაზე ჩამორჩენილი რეგიონია. შევარდნაძე ამით “ამაყობდა” _ ხომ ხედავთ, გურიას განსაკუთრებულ ყურადღებას არ ვაქცევო. გურიის ასეთ მდგომარეობას კი იმით ხსნიდა, რომ “გურულებმა შრომას თავი ანებეს და ჩემს კრიტიკას მოუხშირესო”.
ექს-პრეზიდენტი 82 წლის კი გახდა, თუმცა, გურიაში დღესაც ფიქრობენ, რომ “მაი იმფერი კაცია, ერთი-ორი წელი ნაღდათ ექნება მოპარულიო”. თუ “გურული ხმები” სინამდვილეა, მაშინ “დიდი მამათელი” 84 წლის ხდება ან შარშან გახდა.
ჩვენ შევეცადეთ ექს-პრეზიდენტზე ლანჩხუთთან დაკავშირებული მხიარული ამბები გაგვეხსენებინა:
ეს ყველაფერი წლების წინ ლიკანში მოხდა, სადაც იმ დროს ლანჩხუთის საკრებულოს მაშინდელი თავკაცის დავით წულაძის ვაჟი, ვაკოც იმყოფებოდა. მაშინ ჯერ კიდევ პრეზიდენტი ედუარდ შევარდნაძე მისულა და გამოლაპარაკებია ახალგაზრდებს. ვაკოს პრეზიდენტთან სურათის გადაღება მოსურვებია. შევარდნაძე სიამოვნებით დათანხმებულა. ყველამ მოინდომა პრეზიდენტთან “ჩაკარტოჩკება” და გადამღები არავინ აღმოჩნდა. ამ დროს ვაკომ იქვე მდგარ ჯინსებში გამოწყობილ მამაკაცს “ჩაუგრულა”: _ მოი, ძამა, აგერ, მაინც აფერს არ აკეთებ და აფერი არ გიჭირს, გადაგვიღე სურათიო. ჯინსიანს გაუცინია და თხოვნა შეუსრულებია. შევარდნაძემაც ჩვეულად გაიღიმა და წულაძეს უთხრა, შენ თუ იცი, სურათი ვის გადააღებინე, ეს ავთო ჯორბენაძეაო. ვაკო მოულოდნელობისა და ნერვიულობისაგან “გაშავებულა”, ეგ რა დამემართაო: _ ვერ წარმოვიდგენდი ჯინსებში თუ იქნებოდა, და თან ახალგაზრდა ბიჭივით გამოიყურებოდა, თორემ, სახელმწიფო მინისტრს ფოტოგრაფობას როგორ ვაკადრებდიო.
ერთი მამათური ამბავი ამასწინათ მამათელმა სახალხო მთქმელმა, რევაზ როყვამ გვიამბო: ერთხელ, ედუარდ შევარდნაძის ბიძაშვილი პრომეთეოსი მამათელ ვაჟა დობორჯგინიძესთან ერთად მგზავრობდა. ქუთაისში გააჩერეს ავტოინსპექტორებმა და ვაჟას დოკუმენტებთან ერთად უსაფრთხოების ქამრები შეუმოწმეს. პრომეთეოსს ღვედი არ ჰქონდა შეკრული და ინსპექტორმა წიგნაკის წართმევა მოუნდომა. “კაცო, მე ხომ მაქვს დაბმული? აბა, იი შევარდნაძეა და ერთი, ჩემი ძამია, შენ მოსიჯნე, რაფერი დასაბმელი იქნება” _ უთხრა ვაჟამ. შეშინებულმა ინსპექტორმა საბუთები უმალ დააბრუნა.
“გურულების მმართველობისას” ჩაბნელებულ-ჩასკვარამებული ლანჩხუთელები მწარედ ხუმრობდნენ, ორი პრეზიდენტისა და ამდენი მინისტრის გაზრდას, ერთი დისპეტჩერი გაგვეზარდა ჯობდა, შუქს მაინც ჩაგვირთავდაო.
ბოლოს კი ყველაზე პოპულარული ანეკდოტი ედუარდ შევარდნაძეზე: მადლიერმა ქართველებმა შევარდნაძისთვის ძეგლის გაკეთება სიცოცხლეშივე გადაწყვიტეს. მამათის გზაზე სატვირთო მანქანა, რომელსაც ძეგლი მიჰქონდა, გაფუჭდა. მძღოლი იქვე ეზოში ჩავიდა და დახმარება ითხოვა. “ძამა, რეიზა იკლავ თავს, ჩამოდგი აქანე. მაი იმფერი კაცის ძეგლია, მამათში მისი ფეხითაც კი ავაო,” _ “დააკვალიანა” მასპინძელმა.
და მაინც, შევარდნაძეს მამათმაც “უღალატა” და “ისტორიული ხმალი” მიხეილ სააკაშვილს სწორედ ამ სოფელში გადასცეს, “შევარდნაძისთვის თავის მოსაჭრელად” და სწორედ მამათში დაიწერა ახალი ლექსი, რომლის ერთ-ერთი ფრაზა “ვარდების რევოლუციაზე” გურულებმა ლოზუნგად წარმოადგინეს: “გადაირია ქვეყანა და დაიკარგა ელფერი, მამათში სექსი ავკრძალეთ, რომ აღარ გაჩნდეს შენფერი”. სამწუხაროდ, ვერ გავარკვიეთ, ვინ არის ამ სიტყვების ავტორი. “ხმლის გადამცემი”, 90 წლის შალვა კილაძე კი ირწმუნება, რომ “ამას ბაღნები მამათში რევოლუციამდე მღეროდნენ”.