თუშურაშვილის განმარტებით ექსპერტიზის ბიუროს ხელმძღვანელმა, გიორგი ხიზანიშვილმა მისი მეუღლის, პოლიტიკური შეხედულებების გამო გაათავისუფლა სამსახურიდან. პაატა თუშურაშვილი, საქართველოს ამჟამინდელი საგარეო საქმეთა მინისტრის და ბიძინა ივანიშვილის ყოფილი პრესსპიკერის, მაია ფანჯიკიძის მეუღლეა.
დეპარტამენტის ყოფილი უფროსი, სამსახურში სამართლებრივი გზით მისი სამსახურიდან გათავისუფლების ბრძანების გაუქმებას, სამსახურში აღდგენას და განაცდენის ანაზღაურებას ითხოვს. მის უფლებებს სასამართლოში ადვოკატი სოსო ბარათაშვილი დაიცავს.
რა იყო ქიმიურ-ნარკოლოგიური დეპარტამენტის უფროსის გათავისუფლების კონკრეტული მიზეზი, ამასთან დაკავშირებით “გურია ნიუსი” პაატა თუშურაშვილს ესაუბრა.
_ ბატონო პაატა, რა იყო სამსახურიდან თქვენი დათხოვნის კონკრეტული მიზეზი?
_ მიზეზს რაც შეეხება, ის აბსურდულია _ პრაღაში ერთ-ერთი მივლინების დროს, ჩემსა და გიორგი ხიზანიშვილს შორის, რომელიც გახლავთ სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს უფროსი (იქ იყო მისი მოადგილეც), საუბარი შედგა სასტუმროს ჰოლში. სწორად გამიგეთ _ ასეთ რაღაცას რომ გეუბნებიან, რა რეაქცია შეიძლება ჰქონდეს ადამიანს?! პირველად იყო ჩემს ცხოვრებაში ამ თემაზე საუბარი. მკითხა, თუ შეიძლება ქალბატონი მაია ჩამოშორდეს პოლიტიკას, რადგან ეს მე გარკვეულ პრობლემებს მიქმნისო. ზუსტად არ მახსოვს, მაგრამ ეს ხდებოდა არჩევნებამდე რამდენიმე თვით ადრე, აპრილში თუ მარტში.
ვუპასუხე, რომ ქალბატონი მაია არის სრულწლოვანი ადამიანი და მისი გადასაწყვეტია, რომელ მხარეს და სად იქნება,-მეთქი. შევახსენე, რომ ჩემს საქმიანობაზე არავისი პოლიტიკური აქტივობა არ მოქმედებს. მე ჩემს საქმეს როგორც ვაკეთებდი პირნათლად, ისე ვაკეთებ. სიმართლე გითხრათ, ეს საუბარი სერიოზულად არც მიმიღია. ალბათ, იმიტომ, რომ ადრე მომდიოდა რაღაც ხმები _ თანამშრომლები შემოდიოდნენ და მეკითხებოდნენ, მართალი იყო თუ არა, რომ სამსახურიდან წასვლის თაობაზე განცხადება დავწერე. გასაგები იყო, რის გამო ხდებოდა ეს ყველაფერი. თუ სამსახურიდან ვინმეს ჩემი გაშვება უნდოდა, დღევანდელი კანონმდებლობით ისეთი კონტრაქტებია, ნებისმიერ დროს ნებისმიერი თანამშრომელი შეუძლია გაუშვას. ამის შესახებ ვისაუბრეთ ოჯახში. რა თქმა უნდა, მქონდა გათავისუფლების მოლოდინი.
ამის შემდეგ, ხიზანიშვილმა დამიბარა თავის კაბინეტში, შემახსენა ჩვენი საუბარი პრაღაში და პირდაპირი მითხრა, რომ თქვენი მეუღლის პოლიტიკური აქტიურობის გამო, ხვალიდან თქვენ ჩვენთან აღარ მუშაობთო. კი, ბატონო,-მეთქი. მეორე დღეს მივედი. მეგონა, ჩემი გათავისუფლების თაობაზე ბრძანება იქნებოდა დაწერილი. ბრძანების ნაცვლად დამიდეს ჩემი სახელით დაწერილი განცხადება, სადაც ეწერა _ “გთხოვთ, გამათავისუფლოთ თანამდებობიდან”.
_ თქვენ რა თანამდებობდა გეკავათ ექსპერტიზის ბიუროში?
_ მე ვიყავი ქიმიურ-ნარკოლოგიური დეპარტამენტის უფროსი. ჩემთან შემოდიოდა ნარკოლოგია, ნარკოტიკები, ასაფეთქებელი ნივთიერებები. ქიმიასთან რასაც აქვს კავშირი ყველა ექსპერტიზაზე ჩვენთან მოდიოდა.
_ თქვენ დაწერეთ გათავისუფლების შესახებ განცხადება?
_ არა. ჩემს სახელზე ჰქონდათ შედგენილი და მთხოვეს ხელი მოაწერეო. რაზეც მე უარი განვაცხადე. ამაზე გავბრაზდი და ვუთხარი: მათავისუფლებ, გამათავისუფლე, მაგრამ აბა ეს რა არის, რა ლაპარაკია მეთქი. მოკლედ, ხელი რომ არ მოვაწერე, ამან გამოიწვია გაურკვევლობა. ეტყობა ეგონათ, მე ხელს მოვუწერდი. ეს გაუგებრობა და გაურკვევლობა სადღაც 24 საათი გაგრძელდა. მეორე დილით დამირეკეს, ბრძანება მზად არის და მობრძანდიო.
რა თქმა უნდა, მივედი, საშვი უნდა ჩამებარებინა, ინვენტარის გადაბარება უნდა გამეკეთებინა. ჩავაბარე ყველაფერი და მომცეს ბრძანება.
_ რა ეწერა ბრძანებაში, რა მიზეზით გათავისუფლებდნენ დაკავებული თანამდებობიდან?
_ ბრძანებაში ეწერა, მოვალეობის არასათანადოდ შესრულების გამო. საბაბად კი ერთი ეპიზოდი ჰქონდათ მოყვანილი, გამომდინარე იქედან, რომ ეს გამოძიების საქმეა, არ მინდა დეტალებში ვისაუბრო.
_ რას ეხებოდა კონკრეტული ეპიზოდი?
_ ჩვენს მიერ გაკეთებულ დასკვნას. ოღონდ არა იმას, რომ დასკვნა არ არის სწორი, პირიქით ეს ექსპერტიზა დროულად გაკეთდა. ფოკუსი მაგაშია, რომ ექსპერტიზა ჩატარდა ბადეკანონით გათვალისწინებულ ვადებში და შედეგიანად დასრულდა.
_ შედეგიანად ვისთვის დასრულდა და რა ექსპერტიზაზეა საუბარი?
_ შედეგიანად ექსპერტიზისთვის. საუბარი იყო აბის ქიმიური შემადგენლობის დადგენაზე ანუ რა აბი იყო.
მოკლედ, ვიღაცას ამოუღეს აბები, რომელიც წაიღეს შინაგან საქმეთა სამინისტროს ექსპერტიზის განყოფილებაში, სადაც არის თანამედროვე ტექნიკა იმისთვის, რომ დაედგინათ, ხომ არ არის კანონით აკრძალული ნივთიერება, მათ შორის ნარკოტიკული საშუალება. პასუხი მიიღეს, რომ ეს არ არის არანაირი ნარკოტიკული ნივთიერება. წესით, ამაზე უნდა გაჩერებულიყვნენ, მაგრამ ეს კონსტიტუციური უსაფრთხოების დეპარტამენტის საქმე იყო. მე როგორც ახლა ვხდები, იქ სხვა ამოცანა ჰქონდათ, ის ადამიანი რომელიც დაიჭირეს, იქნებ რამე გამოეჩიჩქნათ, იქნებ რამე კანონსაწინააღმდეგო ყოფილიყო და პარალელურ რეჟიმში, ექსპერტიზაზე ჩვენთან შემოიტანეს.
ნივთიერებები ანალიზისთვის „კუდს“ ჩვენთა, ადრეც შემოჰქონდა, მაგრამ გამომძიებელს ჰქონდა მჭიდრო კონტაქტი, ანუ სანამ ექსპერტიზაზე შემოიტანდა რამეს, იგი წინასწარ ამზადებდა ექსპერტისთვის კითხვებს. მაგალითად რა ნივთიერებაა? და ა.შ. კონკრეტულ შემთხვევაში, გამომძიებელთან ურთიერთობა არ შემდგარა. შემოვიდა საქმე, იმავე დღეს გაიცა პასუხი. რა თქმა უნდა, ჩვენც იგივე შედეგი მივიღეთ, რაც შსს-ს ექსპერტიზის განყოფილებამ. იქ არ იყო არანაირი ნარკოტიკული, არანაირი მომწამლავი აკრძალული ნივთიერება. ეს ექსპერტიზა ყველა წესით უნდა დამთავრებულიყო. თუ არ ვცდები, მეორე დღეს ისევ შემოუტანია. ყოველ შემთხვევაში, მე აქ არ ვიყავი. პრაღაში ვიყავი. საქმე მთლიანად ჩემს გარეშე წარიმართა.
_ ე.ი. თქვენს მიერ ჩატარებული ექსპერტიზის შემდეგ, რაზეც დასკვნა გქონდათ დაწერილი, იგივე ნივთიერება ხელმეორედ შემიტანეს ექსპერტიზისთვის?
_ დიახ, თავიდან შემოიტანეს. იგივე გამომძიებელმა, იგივე აბები, საქმის ვითარების გრძელი ჩამონაწერით, იგივე კითხვებით, ოღონდ ერთი კითხვა შეცვალა. არ მინდა ამ საკითხს შევეხო, რადგან აქ მე მაქვს ჩემი არგუმენტები, რომელსაც სასამართლოსთვის შემოვინახავ. იცით რაშია საქმე, პრინციპული განსხვავება არის 2 რაღაცაში. ერთი არის, როცა გეკითხებიან: მე მოგეცით აბი და გეკითხებით, ამ აბში არის თუ არა მომწამვლელი, ან ნარკოტიკული ნივთიერება? ეს არის სხვა მიდგომა. მეორე მიდგომაა, როდესაც გეკითხებით აბა გამოიცანი, რა აბია და რა არის შიგნით? ზოგადად, ეს სულ სხვა საკითხია, თუმცა სხვა დრო ჭირდება. მეორე შემთხვევაში, კითხვაზე _ მითხარი რა ნივთიერებაა, შეიძლება ისე მოხდეს, რომ პასუხი ვერც მიიღო. თუ ხელმოსაჭიდი არაფერი გაქვს, დეტალური ანალიზის პასუხს 10 – 20 წლის მერე მიიღებ. მოგეხსენებათ, ქიმიური ნივთიერება ძალიან ბევრია ჩვენს გარშემო, მათ შორის ფარმაცევტული პრეპარატები ბევრი და განსხვავებულია. ეს სულ სხვა ამოცანაა. ზუსტად ამ მიზეზით არ შეიტანეს შსს-ს ექსპერტიზის განყოფილებაში. იცოდნენ, ამაზე უარს ეტყოდნენ. წესით, პრინციპულად ჩვენც უარი უნდა გვეთქვა.
_ ვის უნდა შეეტანა და ვინ არ შეიტანა შსს-ს ექსპერტიზის განყოფილებაში?
_ არ შეიტანა კონსტიტუციური უსაფრთხოების დეპარტამენტმა. ზუსტად იგივე ხელსაწყო აქვს შსს-ს და იგივე ქიმიკოსი მუშაობს. იქ კი არ შეიტანა, არამედ შემოიტანა ჩვენთან. რადგან იქ ეტყოდნენ, არა არ გაგიკეთებთ, რადგან ეს არ არის ჩვენი საქმეო.
ჩვენი ხელმძღვანელობა ხშირად ზედმეტ ინიციატივას იჩენს. შეიძლება იმიტომ, რომ შესაბამისი და სათანადო ქიმიის ცოდნა არ აქვთ. ინიციატივას იჩენენ და ასე ჰგონიათ, პასუხები ციდან დაფრინავს. პასუხები ციდან არ დაფრინავს! ერთი სიტყვით, ეს საქმე განიხილეს ექსპერტებმა. პრინციპულად, რომ აღმოეჩინათ რამე ნივთიერება იმას მიანიშნებდნენ, მაგრამ ვერ აღმოაჩინეს.
რეალურად, უნდოდათ იმ ადამიანის სადღაც “გაჭედვა.” მოკლედ ექსპერტები მივიდნენ იმ დასკვნამდე, რომ ამის კეთებას აზრი არ აქვს. ამ საკითხზე ვიმსჯელეთ და მეც დავეთანხმე. ჩვენთან, არსებობდა საბუთის ჩამოწერის გარკვეული ფორმა. იწერება წერილი, ამას წერს ექსპერტი, ჩემი სახელით მიმართავს უფროსს, სადაც წერია: გთხოვთ, ეს საქმე ამა და ამ მიზეზით ჩამოგვაწეროთ, რასაც მე მოვაწერე ხელი. იმისთვის, რომ საქმე ჩამოიწეროს, აუცილებელია მეორე წერილის დაწერა, რომლითაც ატყობინებ დამკვეთს, ამ შემთხვევაში გამომძიებელს, სადაც წერია: შენი საქმე გავაჩერეთ და არის ჩამოწერილი. თუ კიდევ უნდა სხვა რაღაცა, მან თავიდან უნდა შემოიტანოს წერილი.
მოკლედ, ეს წერილი გამზადებული იყო და მოვუწერე ხელი. იქ აბსოლუტურად არანორმალურ რეჟიმში ვმუშაობდით. ძალიან ბევრი საქმე გვქონდა. უამრავი ექსპერტიზა ტარდება, არა მარტო ნარკოტიკზე და გვამებზე და ა.შ. ყოველდღიურად, ძალიან დაძაბული მუშაობა გვქონდა. ერთი სიტყვით, რაღაცნაირად ჩამოწერის წერილი აღმოჩნდა კანცელარიაში. არადა, ეს წერილი კანცელარიაში არ უნდა აღმოჩენილიყო. წერილი უნდა ყოფილიყო ექსპერტთან რათა დანარჩენი ეტაპები გაევლო.
გარკვეული პერიოდის გასვლის შემდეგ, გამომძიებელმა დარეკა და მოიკითხა საქმე. ექსპერტს რომ ჰკითხეს, _ რა ხდებაო, ამან უთხრა, მგონი ჩამოვწერეთ ეს საქმეო. მაგრამ, „მგონი“ და „ჩამოვწერე“ სულ სხვა რამეა. მერე დამირეკეს თხოვნით, მე გამერკვია რა ხდებოდა. რა თქმა უნდა გავარკვიე, მეორე დღეს გამომძიებელმა მიიღო პასუხი. ანუ საბოლოო ჯამში, არც არაფერი მომხდარა. გამომძიებელმა მიიღო თავისი პასუხი, რაც არ იყო მისთვის მარტივი.
ჩემი საქმე არ არის ექსპერტის საქმეში ჩარევა. მე შემიძლია რაღაცა ვურჩიო. აბა იმ კუთხიდან ნახე, აბა _ ამ კუთხიდან. თავის ქმედებებში, ექსპერტი აბსოლუტურად დამოუკიდებელია. მისი გადასაწყვეტია, რა დასკვნას დადებს. ორივე ექსპერტი, რომელიც ამ საქმეზე მუშაობდა, ყველაზე გამოცდილი და ყველაზე კარგი სპეციალისტები არიან. მათი უშუალო უფროსი, ასევე ძალიან კარგი სპეციალისტი.
_ შეგიძლიათ, ამ ექსპერტების სახელები და გვარები დაასახელოთ?
_ არ მინდა. მორჩეს ეს სასამართლო პროცესი და შემდეგ თუ გაგიჩნდებათ კითხვები, გიპასუხებთ. სიტუაცია ისე განვითარდა, რომ ორივე ექსპერტს, რომელმაც ჩაატარა კვლევა საყვედური გამოუცხადეს და არ მისცეს პრემია.
სიმართლე გითხრათ, მე მოვითხოვე მენახა საბუთი, რა იყო ორი ექსპერტისთვის საყვედურის გამოცხადების მიზეზი, მაგრამ არ მინახავს, რადგან არ მომცეს.
ამ საქმის უცნაურობა ის არის, რომ იმ თვეში მე მომცეს პრემია და არანაირი საყვედური არ გამოუცხადებიათ.
ამ ამბიდან დაახლოებით ერთი კვირის შემდეგ, განმიცხადეს, რომ არ მივსულიყავი სამსახურში. როგორც კი ნახეს, რომ ჩემი სამსახურიდან გათავისუფლების მათ მიერ შედგენილ განცხადებას არ მოვაწერე ხელი, მოიმიზეზეს ეს საქმე.
ჩემი აზრით, ეს არის თითიდან გამოწოვილი. იქ აქვთ იურიდიული ლაფსუსები. ეს ჩემი არგუმენტებია სასამართლოზე. ამაზე არსებობს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის დასკვნაც.
_ რას ითხოვთ სასამართლოსგან?
_ კონკრეტული ბრძანების გაუქმებას, რომელიც გულისხმობს სამსახურში აღდგენას და განაცდენის ანაზღაურებას.