მთავრობის ახალი შემადგენლობა პრემიერ-მინისტრმა პარლამენტს, დაახლოებით, ერთი კვირის ვადაში უნდა წარუდგინოს, პარლამენტში კი ნდობის გამოცხადების პროცედურას შემადგენლობის უმრავლესობა სჭირდება.
თუმცა, გამოუცხადებს თუ არა ნდობას პარლამენტი მთავრობის ახალ შემადგენლობას და კონკრეტულად რა ვადაში დამტკიცდება ახალი მთავრობა, უცნობია.
შეგახსნებეთ, რომ დღეს, პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი ღარიბაშვილმა გარემოს დაცვის მინისტრი ხათუნა გოგალაძე, კულტურისა და ძეგლთა დაცვის მინისტრი გურამ ოდიშარია, ლტოლვილთა და განსახლების მინისტრი დავით დარახველიძე, სოფლის მეურნეობის მინისტრი შალვა ფიფია, სასჯელაღსრულების მინისტრი სოზარ სუბარი, რეგიონალური განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის მინისტრი ელგუჯა ხოკრიშვილი, დიასპორის საკითხებში საქართველოს სახელწმიფო მინისტრი კონსტანტინე სურგულაძე, დაკავებული თანამდებობიდან გაათავისუფლა.
ახალ მთავრობაში კი, სასჯელაღსრულების უკვე ყოფილი მინისტრი სოზარ სუბარი, დევნილთა სამინისტროს ჩაიბარებს, ხოლო რეგიონალური განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის მინისტრი ელგუჯა ხოკრიშვილი გარემოს დაცვის მინისტრი გახდება.
"ამ გადაწყვეტილების მიზანია, მთავრობის საქმიანობის ეფექტიანობა კიდევ უფრო მეტად გაიზარდოს", _ განაცხადა პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი ღარიბაშვილმა, დღეს გამართულ სპეციალურ ბრიფინგზე.
როგორც ირაკლი ღარიბაშვილმა აღნიშნა, "მინისტრებს ჩემი გადაწყვეტილება პირადად გავაცანი და მათ ეს ნორმალურად მიიღეს“.
მისივე განმარტებით, საგანგებო ბრიფინგის გამართვამდე აღნიშნული გადაწყვეტილების შესახებ მინისტრების გარდა ინფორმირებული იყო კოალიციის პოლიტსაბჭოც.
"მე კორექტულობას ყოველთვის ვიცავ. გუშინ გვქონდა კოალიციის პოლიტსაბჭოს სხდომა, რომელზეც ამ ცვლილებების თაობაზე ვისაუბრეთ. მე პოლიტსაბჭოს წევრებს გავაცანი ჩემი ხედვები და დასაბუთება თუ რატომ მიმაჩნია სწორად ზოგიერთ სამინისტროში ცვლილებების განხორციელება. მინდა გითხრათ, რომ კოალიციის პოლიტსაბჭო აბსოლუტურად ერთსულოვანი იყო და ჩემი გადაწყვეტილება მოწონებული იქნა. რაც შეეხება უშუალოდ იმ მინისტრებს, რომლებსაც ცვლილებები შეეხოთ, მე მათ პირადად გავაცანი ჩემი გადაწყვეტილება და მათ ეს ნორმალურად მიიღეს", _ აღნიშნა ირაკლი ღარიბაშვილმა.
ამასთან, პრემიერის განმარტებით, მინისტრთა კაბინეტის ახალი წევრების ვინაობა ცნობილი ხვალ ან ზეგ გახდება.
ადამიანის უფლებების სწავლებისა და მონიტორინგის ცენტრის წარმომადგენელი ვახუშტი მენაბდე "გურია ნიუსთან“ საუბრისას ამბობს, რომ მთავრობის ახალი შემადგენლობის დასამტკიცებლად პარლამენტის ნდობის მოპოვებაა საჭირო.
"საქართველოს კონსტიტუციის მიხედვით, მთავრობის თავდაპირველი შემადგენლობის 1/3-ის ცვლილების შემდეგ საქართველოს პრეზიდენტი წარუდგენს პარლამენტს მთავრობის ახალ შემადგენლობას ნდობის მოსაპოვებლად. აქამდე მთავრობა 20 მინისტრისგან შედგებოდა, 2 უკვე შეცვლილი იყო, 7 დღეს შეიცვალა და ამგვარად, 1/3-ს უკვე გადავაცილეთ. ახლა ჩვენ პარლამენტში ახალი მთავრობის ნდობის გამოცხადების პროცედურებს უნდა ველოდოთ. ის, რომ 8 მინისტრიდან 2 სხვა თანამდებობაზე გადაიყვანეს, ამაზეც არსებობს, გარკვეული დისკუსია, თუმცა მგონია, რომ ეს ამ შემთხვევაში არაფერს ცვლის, ამიტომ პარლამენტისგან ახალი ნდობის გამოცხადებაა საჭირო.
2010 წელს 1/3-ის ნორმა გაუქმდა, თუმცა 2013 წელს ხელახლა აღადგინა, პარლამენტმა, მაგრამ გამორჩათ ის მიდგომა, თუ რა როლი აქვს პრეზიდენტს და რა პროცედურით წარდგება მთავრობა პარლამენტში. ამგვარად, ეს იძლევა ინტერპრეტაციის საშუალებას, რაც უახლოეს მომავალში, ალბათ გახდება დისკუსიის საგანი“, _ აცხადებს მენაბდე და დასძენს, რომ ახალი მთავრობა, დაახლოებით, ერთ კვირაში უნდა დამტკიცდეს.
ცენტრ "მომავლის ინიციატივების“ ხელმძღვანელი, იურისტი ლევან ალაფიშვილი აცხადებს, რომ ცვლილებები პრემიერ-მინისტრს არანაირად არ შეეხება.
"განსხვავებით, თავდაპირველი ფორმირებისა, როდესაც პრემიერის კანდიდატურაც უნდა შეირჩეს, ამ შემთხვევაში ეს ცვლილებები უშუალოდ პრემიერს არ შეეხება. ეს ეხება მის გუნდს, რომელსაც იგი შეარჩევს და წარუდგენს პარლამენტს ხელახალი ნდობის მოსაპოვებლად. კონსტიტუციური რეგულაციით, ამისთვის ერთკვირიანი ვადაა საჭირო. შემდგომ, განხილვის პროცედურები დაახლოებით, მაქსიმუმ 20 დღეში უნდა დასრულდეს, თუმცა, შეიძლება ვადების შემჭიდროებაც.
ერთი ის არის, რომ პარლამენტის თავმჯდომარეს მოუწევს პრეზიდენტისთვის მიმართვა, რომ რიგგარეშე სესია მოიწვიოს, რადგან ახლა პარლამენტში ახლა საზაფხულო არდადეგებია. შესაბამისად, პრეზიდენტის მიერ, სხდომის დანიშვნის შემდეგ, პარლამენტი განიხილავს მთავრობისთვის ნდობის გამოცხადება-არგამოცხადების საკითხს. ნდობის გამოცხადებას იგივე პროცედურა, პარლამენტის შემადგენლობის ხმათა უმრავლესობა სჭირდება. რაც შეეხება თავად პროცედურას, პარლამენტი ნდობას მთავრობის სრულ შემადგენლობას უცხადებს, ხოლო უნდობლობა შესაძლოა, ინდივიდუალურად ერთ მინისტრსაც გამოუცხადოს“, _ აცხადებს ალაფიშვილი.
მისივე განცახდებით, არ არის მოსალოდნელი, რომ მთავრობის ახალ შემადგენლობას პარლამენტმა მხარი არ დაუჭიროს.
"ეს უკვე წმინდა პოლიტიკური საკითხია. თუკი დავაკვირდებით, ამ ცვლილებებში პრემიერმა შეინარჩუნა კოალიციაში შემავალი ყველა სუბიექტის ლიდერი – ალასანია, წულუკიანი თუ სხვა. თუ არ ჩავთვლით, დევნილთა და განსახლების მინისტრ დარახველიძეს, რომელიც ეროვნული ფორუმიდან“ იყო. ყოველ შემთხვევაში, კოალიციური მთავრობის ფორმატი შენარჩუნებული მაინც იქნება.
შესაბამისად, არა მგონია, რომ პარლამენტში, ვინმემ არ დაუჭიროს მმართველი კოალიციიდან მხარი ახალ შემადგენლობას. ამდენად, ამ მიმართულებით, პოლიტიკურ ცვლილებებს არ ველოდებით და ეს არც მთავრობისთვის იქნება ოპტიმალური“, _ აღნიშნა ალაფიშვილმა და დასძინა, რომ "ამ ცვლილებებით არჩევნებთან დაკავშირებული პოლიტიკური ციკლი დასრულდა, 2012 წლის საპარლამენტო, 201 წლის საპრეზიდენტო და 2014 წლის ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებით. ბუნებრივია, ანალიზის და შედეგების შეფასების დროც დადგა, რაც მთავრობას ახალი გამოწვევების წინაშე აყენებს. ახლა უკვე ზამთარია, 2015 წელია დასაგეგმი, 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებიც მოდის. ეს ცვლილება კი ძალიან დროული იყო“.
ამასთან, ალაფიშვილი განმარტავს: "ძალიან არასწორი მიდგომაა, რომ მინისტრების ნაწილს ცვლილება არ შეხებია, როდესაც 5 მინისტრი იცვლება, კონსტიტუციური რეგულაციაა, რომ მთავრობის ყველა წევრი ავტომატურად გადადის მოვალეობის შემსრულებლად“.
"ვის რა არ შეეხება ან შეეხება, ეს ჯერ კიდევ არ არის საბოლოოდ გარკვეული. ფაქტია, რომ მთავრობა მოვალეობის შესრულების რეჟიმშია გადასული, 7 მინისტრი შეიცვალა, შესაბამისად, პრემიერი არ არის შეზღუდულია თავის უფლებამოსილებაში, რომ გარდა ამ 7 გათავისუფლებული მინისტრისა, შესაძლოა, დარჩენილი მინისტრები სხვა პოსტებზე გადააადგილოს“, _ აცხადებს ალაფიშვილი "გურია ნიუსთან“ საუბრისას.
