ისტორიები ბევრია, ხშირად ერთმანეთის იდენტური: ვადაგადაცილებული სესხის შედეგად წარმოქმნილი მუქარები, შანტაჟის შემცველი ქმედებები, სხვადასხვა ორგანიზაციების აბლაბუდაში გახლართული უმწეო ადამიანების შიშით სავსე ყოველდღიურობა და კითხვა: რა გველის მომავალში?
ნაწილი II
ნია თავის ვინაობის გასაჯაროებისგან თავს ერთი მიზეზით იკავებს, ისიც სასამართლოს მოლოდინშია და ეშინია, კიდევ უფრო არ გაამწვავოს მდგომარეობა. "მე ორსულად ვარ და ვერ წარმოიდგენთ, რამხელა სტრესს ვიღებ ყოველდღიურად ჩემს მდგომარეობაში. მუდმივი შანტაჟი და დაშინება მიდის. გამუდმებით მიწევს იმის მოსმენა, რომ ორსულობა ავადმყოფობა არ არის, თავზე ხელი რომ გადაგისვათო."
ონლაინ საკრედიტო ორგანიზაციის ერთ-ერთი მსხვერპლი ხათუნა ს. გვწერს: "ჩემს ისტორიასაც მოგწერთ, ალბათ დაგაინტერესებთ. ერთ დღეს მირეკავს ტელეფონი და უცნობი სასიამოვნო ხმის გოგონა მატყობინებს, რომ ვიმყოფები ვადაგადაცილებაში. ვინ ხართ -მეთქი და ვივუსიდან გაწუხებთო. გავგიჟდი, მე არაფერი ამიღია-მეთქი. როგორ არა, 650 ლარი გაქვთ გატანილიო. როგორც გავარკვიე, ჩემს შვილს აუღია ჩემი პირადობით და უსარგებლია ჩემი ინტერნეტ ბანკით. ეს რა უბედურებაა, ვალი რომ დამედო და მერე მატყობინებ, სესხს რომ გასცემ, მანამდე დამირეკე და მკითხე, ნამდვილად მე ვარ თუ სხვა ვინმეა. ასეთი ისტორიები მრავლადაა. ჩემი თხოვნაა, თუ გამოაქვეყნებთ ამ ისტორიას, ჩემს ნამდვილ ვინაობას ნუ დაწერთ, არ მინდა ოჯახში ვინმემ გაიგოს (მეუღლეს გული აწუხებს)."
ერთ-ერთი დაზარალებული გვწერს: "სწრაფ სესხებთან დაკავშირებით მომივიდა სამართლიანი არბიტრის სარჩელი (სტილი დაცულია რედ.), სადაც მთხოვენ 10 დღის ვადაში წარვადგინო წერილობითი შესაგებელი ამ საარბიტრაჟო სარჩელზე. სარჩელში დაწესებულია რა გადასახადები მეკისრება და ბოლოს მემატება საარბიტრაჟო მოსაკრებელი 150 ლარი. ამ თანხის გადახდის საშუალება არ მაქვს და ვერც გადავიხდი. ხომ ვერ მეტყვით, რა მემუქრება?"
მერაბ ჯანიაშვილი "აფბას" ვიცე პრეზიდენტი:
მსესხებლებს ხელშეკრულებაში უწერიათ, რომ თუ სესხის გადახდა არ მოხდა ან პრობლემურებში გადავიდა, მათ აქვთ უფლება, რომ თავად აირჩიონ კერძო საარბიტრაჟო სასამართლო, რომელიც, ასე ვთქვათ, ორ კერძო პირს შორის დავას გადაწყვეტს. ამ ადამიანს შეუძლია კერძო არბიტრაჟში არ გამოცხადდეს, მაგრამ შემდეგ მოუწევს სასამართლოში ამის გასაჩივრება. როგორც წესი, თუ საქმე მიდის სასამართლომდე, ჯარიმების 80 პროცენტს სასამართლო ჩამოწერს.
თანხის ამოღების რა მექანიზმები არსებობს, მას შემდეგ რაც სასამართლო გადაწყვეტს, რომ მსესხებელმა უნდა გადაიხადოს ეს თანხა? ეს პიროვნება ამბობს, რომ მას ამ ეტაპზე არ აქვს არანაირი შემოსავალი და არ შეუძლია გადახდა.
შეიძლება ამ ეტაპზე ვერ მოხერხდეს ამ თანხის ამოღება, მაგრამ მოხდება მისი ანგარიშის დაყადაღება, როცა მას გაუჩნდება შემოსავალი. ჩემი აზრით, ის მაინც უნდა გამოცხადდეს კერძო არბიტრაჟთან და წავიდეს მოლაპარაკებაზე, გაარკვიოს რას სთავაზობს ეს კერძო არბიტრაჟი. მას შეუძლია არ დათანხმდეს ამ პირობებს, მაგრამ შემდეგ საქმე აუცილებლად მივა სასამართლომდე, რომელიც ჯარიმების დიდ ნაწილს ჩამოაჭრის, მაგრამ მას მაინც მოუწევს ძირი თანხის დაფრვა.
მერაბ ჯანიაშვილი განმარტავს, რომ ონლაინ საკრედიტო ორგანიზაციების მუშაობას ქვეყანაში არცერთი კანონი არ არეგულირებს და მათ საქმიანობაში სრული თავისუფლება ენიჭებათ. თითოეულ მათგანს შეუძლია საკუთარი სურვილისამებრ დააწესოს საპროცენტო განაკვეთი, რაც ხშირად წარმოუდგენელ ნიშნულს აღწევს.
არ არსებობს დაზარალებულთა ოფიციალური სტატისტიკა. მისი განმარტებით, "ახალგაზრდა ფინანსისტთა და ბიზნესმენთა ასოციაცია" შეეცადა მოიძიებინა, დაზარალებულთა რა რაოდენობაა სახელმწიფოში, მაგრამ არცერთ ოფიციალურ სტრუქტურას მსგავსი მონაცემები არ აღმოაჩნდა.
"ეს, ჩემი აზრით, საშინელებაა. მე ვცდილობ, ჩემს ირგვლივ ყველა გავაფრთხილო, რომ თავი შეიკავონ მათი მომსახურებით სარგებლობისგან. ჩემი რჩევა იქნება მათთვის, ვინც უკვე გაიხლართა ამ გამოუვალ მდგომარეობაში, მაინც წავიდნენ მოლაპარაკებაზე, ხშირ შემთხვევაში ასეთი ორგანიზაციები მიდიან ჯარიმების ჩამოწერაზე და რჩება მხოლოდ ძირი ფული გადასახდელი."-ამბობს "აფბას" ვიცეპრეზიდენტი.