19 ივნისი მამის დღეა. თარიღს, რომელსაც მსოფლიოს არაერთ ქვეყანაში აღნიშნავენ, საქართველოც უერთდება. გაეროს მოსახლეობის ფონდის (UNFPA) საქართველოს ოფისისა და არასამთავრობო ორგანიზაცია „ვიზრუნოთ ერთად“ ინიციატივით, კამპანიის „კაცები ზრუნავენ“ ფარგლებში, მამის დღე საქართველოში წელს მეშვიდედ აღინიშნება.
სპეციალურად მამის დღის აღსანიშნავად, ქალაქ ოზურგეთში, გაბრიელ ეპისკოპოსის #1-ში მდებარე შენობა ილუსტრაციით მოიხატა. კედელი მოხატა მხატვარმა ლია უკლებამ, ილუსტრაცია კი თათია ნადარეიშვილს ეკუთვნის. ილუსტრაციაზე გამოსახულნი არიან მამა და შვილი სამზარეულოში საქმიანობის დროს, როცა ისინი ერთად, მხიარულად და სიამოვნებით ამზადებენ სადილს. ნახატი ხაზს უსვამს, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია კაცების, როგორც მზრუნველი მამების, მეუღლეებისა და პარტნიორების ჩართულობა შვილების აღზრდაში და საოჯახო საქმეებში, ქალთა, ბავშვთა, ოჯახების და ზოგადად, საზოგადოების და ქვეყნის კეთილდღეობისთვის და ნამდვილი გენდერული თანასწორობის მისაღწევად.
(ფოტოების ავტორია: დინა ოგანოვა/UNFPA)
გაეროს მოსახლეობის ფონდის პროექტის ოფიცერი ეთუნა ნოღაიდელი “გურია ნიუსთან“ საუბრის დროს ამბობს, რომ კამპანიას საფუძვლად დაედო კვლევა „კაცები და გენდერული ურთიერთობები საქართველოში“, რომელმაც აჩვენა, რომ მამები ნაკლებად არიან ჩართულები შვილების ცხოვრებასა და ყოველდღიურ აღზრდაში.
გთავაზობთ ინტერვიუს ეთუნა ნოღაიდელთან.
ეთუნა ნოღაიდელი: აღმოჩნდა, რომ ისეთ აქტივობაშიც კი, როგორიც არის წიგნის წაკითხვა, ძალიან ცოტა მამა იყო ჩართული. განმეორებითი კვლევა ჩატარდა 2020 წელს და ჩვენ ვნახეთ, რომ ძალიან ბევრი დადებითი ტენდენციაა, თუმცა, რა თქმა უნდა, ეს ცვლილებები ხდება ძალიან ნელა, ხდება ახალგაზრდების ხარჯზე, მაგრამ დამოკიდებულებები იცვლება და იცვლება უკეთესობისკენ. მათ შორის, ეს არის არა მხოლოდ აღზრდაში ჩართულობა, არამედ დადებითი დამოკიდებულება მამობის შვებულებასთან დაკავშირებით. მამობის შვებულების არსებობას უკვე ძალიან ბევრი ადამიანი მხარს უჭერდა 2020 წლის კვლევაში. დღეს ჩვენ ვიცით, რომ მამობის შვებულების გამოყენება კანონით შესაძლებელია, ზუსტი მონაცემები არ გვაქვს, რამდენი მამა იყენებს ამ შესაძლებლობას, მაგრამ ფაქტია, რომ მამობის შვებულების მოთხოვნა კაცებს საქართველოში შეუძლიათ. ასევე, გაიზარდა კაცების ჩართულობა ორსულობის პერიოდში, გაუმჯობესდა მშობიარობაზე დასწრების მაჩვენებელი. მიუხედავად იმისა, რომ ეს უკანასკნელი მონაცემი მცირედით არის მომატებული წინა წლებთან შედარებით (5-დან 7-%-მდეა გაზრდილი), ნათლად ჩანს, რომ დღეს ბევრად უფრო მეტი კაცი აცნობიერებს თავის, როგორც მზრუნველი პარტნიორის როლს, და ასევე, საკუთარ წვლილს გენდერული თანასწორობის გაძლიერებაში, რასაც აქვს ძალიან დადებითი გავლენა არა მარტო შვილებზე და მათთთან ურთიერთობაზე, არამედ თავიანთ პარტნიორებზე და თავად მათზე.
_ ეთუნა, “კაცები ზრუნავენ“ კამპანია საქართველოს რამდენ რეგიონს მოიცავს? რამდენად ესწრებიან მამები ტრენინგებს?
_ ჩემი პროექტის ფარგლებში სამიზნე რეგიონები არის: იმერეთი და გურია, ასევე, კამპანია მიმდინარეობს სამეგრელოში, კახეთში, ქვემო ქართლში, სამცხე-ჯავახეთსა და თბილისში.ამ კამპანიის ფარგლებში ჩვენ აქტიურად ვცდილობთ ჩავრთოთ კაცები გენდერული თანასწორობის მხარდასაჭერად. აი, ისეთი ღონისძიებებით, როგორიცაა თუნდაც მამის დღე, ამ დღის აღნიშვნა და დამკვიდრება. ჩვენ ვცდილობთ წავახალისოთ კაცები, რომ ისინი გახდნენ უფრო აქტიურები, იგრძნონ თავიანთი როლის მნიშვნელობა.
_ რა ღონისძიებები არის დაგეგმილი ოზურგეთში 19 ივნისს მამის დღესთან დაკავშირებით.
_ მამის დღე საქართველოში აღინიშნება 2016 წლიდან და ეს გახლავთ ერთობლივი ინიციატივა გაეროს მოსახლების ფონდის საქართველოს ოფისის და ორგანიზაციის „ვიზრუნოთ ერთად“.
რაც შეეხება ოზურგეთს, ჩვენ მოვხატეთ კედელი ერთ-ერთ ცენტრალურ ქუჩაზე _ წარმოდგენილია თათია ნადარეიშვილის არაჩვეულებრივი ილუსტრაცია, სადაც მამა-შვილი სამზარეულოში ერთად ტრიალებს. თავად კედელი მოხატა ქუთაისელმა არტისტმა ლია უკლებამ. ქალაქის ცენტრალურ ქუჩაზე კედლის მოხატვა მიზნად ისახავს, რომ რაც შეიძლება ბევრმა ადამიანმა დაინახოს ეს ილუსტრაცია და გაიაზროს, რამდენად მრავალფეროვანი შეიძლება იყოს მამის ყოველდღიური ჩართულობა ისეთ საქმიანობებში, რომლებიც სტერეოტიპულად, ქალის სივრცედაა მიჩნეული. ამ ილუსტრაციით და იმ სხვადასხვა ღონისძიებებით ჩვენ სწორედ იმის ჩვენება გვინდა, რომ ზრუნვის შრომა, საოჯახო შრომა – წყვილს შორის გადანაწილებული უნდა იყოს არა სტერეოტიპების, არამედ უნარებისა და შესაძლებლობების მიხედვით, რაც ოჯახის სხვადასხვა წევრს გააჩნია. ასევე, ეს არის ის შრომა, რომელსაც ჩვენ მნიშვნელობა უნდა გავუზარდოთ.
მამობის მნიშვნელობის გაფართოება ქმნის სივრცეს, რათა ოჯახის წევრებს შორის გაძლიერდეს მეტად ემოციური და ემპათიაზე დაფუძნებული, არა ძალადობრივი ურთიერთობები. ამგვარ ურთიერთობებში მყოფი კაცები, როგორც კვლევები აჩვენებს, ცხოვრობენ უფრო დიდხანს, აქვთ უფრო ნაკლები ფიზიკური თუ მენტალური პრობლემები, არიან უფრო პროდუქტიულები სამსახურში და ზოგადად, არიან უფრო ბედნიერები. როგორც შვილების ჯანმრთელობაზე ახდენს ძალიან დიდ გავლენას ორივე მშობლის ჩართულობა, ასევე, კაცებზე ახდენს ეს მრავალმხრივ დადებით გავლენას _ გვითხრა ეთუნა ნოღაიდელმა.
ილუსტრაცია შეიქმნა გაეროს ერთობლივი პროგრამის “გენდერული თანასწორობისათვის” ფარგლებში, რომელიც ხორციელდება შვედეთის მთავრობის ფინანასური მხარდაჭერით, ხოლო კედელი მოიხატა პროგრამის „ევროკავშირი გენდერული თანასწორობისათვის: ერთად გენდერული სტერეოტიპებისა და გენდერული ძალადობის დასაძლევად” ფარგლებში, რომელიც ხორციელდება გაეროს მოსახლეობის ფონდის (UNFPA) და გაეროს ქალთა ორგანიზაციის (UN Women) მიერ, ევროკავშირის მხარდაჭერით.
კამპანია „კაცები ზრუნავენ“ მიმდინარეობს UNFPA-ს საქართველოს ოფისისა და არასამთავრობო ორგანიზაციის „ვიზრუნოთ ერთად“ თანამშრომლობით. მისი მიზანია წაახალისოს კაცების, როგორც არამოძალადე და მზრუნველი მამების და მეუღლეების ჩართულობა ოჯახების ჯანმრთელობისა და კეთილდღეობისათვის, რათა მამაკაცებმა მეტად დაუჭირონ მხარი გენდერულ თანასწორობას, ამ გზით – ქალების სოციალურ და ეკონომიურ მონაწილეობას და საზოგადოების გაძლიერებას. კამპანიაში მონაწილეობა შეუძლია ყველა კაცს, რომელიც მის იდეას იზიარებს.
ავტორი