დიდ ბრიტანეთში გამოძიება კოვიდპანდემიაზე მთავრობის რეაგირების შესახებ განახლდა. გამოძიების საწყისი ეტაპის მოსმენები ლონდონში ივნისში გაიმართა. დღეს კი ყოფილ პრემიერს, ბორის ჯონსონს მოუსმინეს, რომელმაც პანდემიის შედეგად დაღუპული ადამიანების ოჯახის წევრებს მოუბოდიშა.
”მე მესმის გარდაცვლილი ადამიანების ოჯახების გრძნობები და ღრმა ბოდიშს ვუხდი ამ მსხვერპლისთვის, დანაკარგისთვის, განცდილი ტკივილისა და ტანჯვისთვის. თუმცა მადლობელი ვარ ჯანდაცვის მუშაკების, ვინც დაეხმარა ჩვენ ქვეყნას დაეცვა ასობით და ათასობით ადამიანი ამ საშინელი პანდემიის განმავლობაში. იმედი მაქვს, რომ ეს გამოძიება დაეხმარება მივიღოთ პასუხები ძალიან რთულ კითხვებზე, რომლებსაც ეს დაზარალებულები და ეს ოჯახები სწორად სვამენ… ასე რომ, ჩვენ შეგვიძლია მომავალში უკეთ დავიცვათ თავი და თავიდან ავიცილოთ შემდგომი ტანჯვა“,_ თქვა ჯონსონმა.
ჯონს ჰოპკინსის კორონავირუსის რესურსცენტრის თანახმად, დიდ ბრიტანეთში 100 000 მოქალაქზე 325 ადამიანი გარდაიცვალა COVID-ით, რაც დასავლეთ ევროპაში სიკვდილიანობის ერთ-ერთი ყველაზე მაღალი მაჩვენებელია.
გამოძიება დაიწყო იმისთვის, რომ შესწავლილიყო მთავრობის პასუხი პანდემიაზე და გამოავლინოს პოტენციური გაკვეთილები მომავლისთვის. კოლეგია არ დაადანაშაულებს გადაწყვეტილების მიღების პროცესში ჩართულ პირებს.
ზოგიერთი თვლის, რომ ჯონსონის თავდაპირველმა ყოყმანმა ჩაკეტვის განხორციელებაზე გამოიწვია დიდ ბრიტანეთში სიკვდილიანობის მაღალი მაჩვენებელი. 2023 წლის 12 მარტს გამართულ პრესკონფერენციაზე, როდესაც ერს ჰქონდა ასობით დადასტურებული შემთხვევა, ჯონსონის მთავრობამ მისცა მხოლოდ რბილი მითითებები და თქვა, რომ 70 წელზე უფროსი ასაკის ადამიანებმა და იმუნოკომპრომეტირებულმა პირებმა თავი აარიდონ კრუიზებზე სიარულს და არ იმოგზაურონ საზღვარგარეთ.
დიდმა ბრიტანეთმა კანონიერად არ გაატარა ჩაკეტვის ზომები 2020 წლის 26 მარტამდე. გამოძიების წინა დაკითხვამ წამოაყენა პრეტენზია, რომ ჯონსონს სჯეროდა, რომ პანდემია იყო „ბუნების გზა მოხუცებთან ურთიერთობისთვის“.
მიუხედავად ამისა, ჯონსონის მხარდამჭერებმა აღნიშნეს, რომ დიდ ბრიტანეთს ჰქონდა ვაქცინის ერთ-ერთი ყველაზე ადრეული გამოშვება მსოფლიოში და იყო პირველი ქვეყანა, რომელმაც განათავსა დამტკიცებული ვაქცინა ვირუსისთვის.
„გარდაუვლად რაღაც არასწორად მივიღეთ. მაგრამ მე ვფიქრობ, რომ ჩვენ ყველაფერს ვაკეთებდით იმ დროს, ”- თქვა ჯონსონმა გამოკითხვისას.
სხდომის დარბაზში ატმოსფერო დაძაბული იყო. ერთ მომენტში დაღუპული ოჯახების წევრები ადგნენ და თითოეულს ხელში ქაღალდი ეჭირა ერთი სიტყვით. მათ ერთად შეადგინეს წინადადება: „მკვდრები ვერ მოისმენენ შენს ბოდიშს“. გამოძიებაზე დამსწრე BBC-ის ჟურნალისტის თქმით, მოგვიანებით, როდესაც პანელი შეჩერდა, მომიტინგე ჯონსონს უყვიროდა: “შენ მკვლელი ხარ”.
უგო კიტმა, ადვოკატმა, რომელიც პასუხისმგებელია დღეს ჯონსონის დაკითხვაზე, ვარაუდობს, რომ მის მიერ მიღებული ტექნიკური ანგარიშებიდან გამომდინარე, ჩანდა, რომ შესაძლებელი იყო ჯონსონის ტელეფონზე ქარხნული პარამეტრების გადატვირთვა. ჯონსონმა უარყო მსგავსი რამ. „მე არ წავშალე WhatsApp-ები ჩემი ტელეფონიდან და მოგაწოდე ყველაფერი, რაც ვფიქრობ, რომ გჭირდება“, – თქვა ჯონსონმა.