ბრუცელოზით 12 ადამიანის დაავადებამ საზოგადოების ყურადღება მიიქცია. შემთხვევა ასპინძაში რამდენიმე დღის წინ მოხდა. დაავადებულებს შორის ერთი ბავშვია, რომლის დაავადების წყაროც ბაზარში ნაყიდი ყველი გახდა. დიდ ინტერესს დაავადების მიმართ ოზურგეთშიც იჩენენ და ხალხს აინტერესებს რა მდგომარეობაა ამ მხრივ მუნიციპალიტეტში.
რა დაავადებაა ბრუცელოზი, როგორ ვრცელდება, რა სიმპტომები ახასიათებს და როგორ დავიცვათ თავი _ ამ კითხვების შესახებ “გურია ნიუსი” ოზურგეთის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ცენტრის ეპიდემიოლოგს, ელზა სიმონიშვილს ესაუბრა.
_ რა დაავადებაა ბრუცელოზი?
_ ბრუცელოზი ქრონიკულად მიმდინარე ზოონოზური ინფექციური დაავადებაა, რომლითაც ავადდება მრავალი სახეობის ცხოველი მ/შ შინაური ცხოველები, ასევე ადამიანი.
საქართველოში ბრუცელოზით ადამიანთა დაავადების შემთხვევები რეგისტრირდება ყოველწლიურად. ჩვენს მუნიციპალიტეტშიც ყოველწლიურად გვაქვს ადამიანთა ბრუცელოზით დაავადების შემთხვევები.
მასიური ინფიცირების ფაქტები დადასტურდა რამდენიმე წლის წინ, როცა ჯანდაცვის ცენტრის ექიმებისა და დაავადების კონტროლის ეროვნული ცენტრის სპეციალისტების მიერ სრულად შესწავლილი და გამოკვლეული იქნა სარისკო უბანი, თითოეულ საეჭვო სიმპტომების მქონე ადამიანს ჩაუტარდა ლაბორატორიული კვლევა და დადგენილი იქნა ადამიანთა შორის ბრუცელოზის სავარაუდო შემთხვევები. ყველა მათგანს გაეწია რეკომენდაცია, რომ მკურნალობა გაეგრძელებინათ შესაბამის სამედიცინო დაწესებულებებში.
დღეისათვის მასიური ინფიცირების ფაქტები მართალია ნაკლებია, თუმცა გვაქვს ლაბორატორიულად დადასტურებული შემთხვევები, მ/შ ბავშვთა ასაკშიც, რომლებზედაც მიმდინარეობს ეპიდემიოლოგიური მონიტორინგი.
_ ბრუცელოზით დაავადების რამდენი შემთხვევაა წელს ოზურგეთში გამოვლენილი?
_ რა იწვევს დაავადებას?
_ ბრუცელოზის გამომწვევია ბაქტერია,რომელიც განსაკუთრებით დიდი რაოდენობით გამოიყოფა დაავადებული ცხოველის მშობიარობის პერიოდში ნაყოფთან, სანაყოფე გარსებთან და სანაყოფე სითხესთან ერთად. მიკრობები ასევე შესაძლებელია გავრცელდეს შარდითა და რძით. თავად ცხოველები ავადდებიან დაინფიცირებულ საკვებთან, წყალთან, სადგომთან, მოვლის და სხვა საგნებთან ექსპოზიციის დროს.
ცხოველებში ბრუცელოზის დასადგენად საჭიროა სისხლის სინჯების ლაბორატორიული გამოკვლევა, ხოლო აბორტის შემთხვევაში, ნაყოფის და სანაყოფე გარსების ლაბორატორიაში გადაგზავნა.
დაავადებული ცხოველები მკურნალობას არ ექვემდებარებიან. დაავადების დადგენის შემთხვევაში ცხოველი უნდა დაიკლას სასაკლაოზე ვეტერინარული ზედამხედველობის ქვეშ.
_ როგორ გადაეცემა ბრუცელოზი ადამიანს?
_ ბრუცელოზი ადამიანს ძირითადად გადაეცემა:
კონტაქტური გზით
ავადმყოფი ცხოველის სანაყოფე გარსებთან, საშვილოსნოს გამონადენთან, აბორტულ მასალასთან, სისხლთან, შარდსა და განავალთან შეხებით;
პირუტყვის ტყავისა და მატყლის დამუშავებით.
საკვებით
ინფიცირებული თერმულად დაუმუშავებელი (აუდუღარი, მოუხარშავი) ცხოველური პროდუქტების გამოყენებით (რძე, ყველი, არაჟანი, ხაჭო, კარაქი, ხორცი);
ძალიან იშვიათად:
ასპირაციული გზით
ბრუცელას ბაქტერიებით დასნებოვნებული მტვრის, მშრალი ნაკელის, მატყლის ნაწილაკების პირის, ცხვირისა და თვალის ლორწოვანში მოხვედრით.
_ რა სიმპტომები ახასიათებს ბრუცელოზს?
ბრუცელოზის სიმპტომები ხშირად წააგავს გრიპისას და ის მჟღავნდება მიკრობის ორგანიზმში მოხვედრიდან რამდენიმე დღეში ან თვეში.
დამახასიათებელი სიმპტომებია:
- ცხელება(ხშირად ტალღისებრი)
- ოფლიანობა
- თავის ტკივილი
- საერთო სისუსტე
- დაღლილობის შეგრძნება
- სახსრების ტკივილი
ბრუცელოზის ბაქტერია და მისი ტოქსინები ორგანიზმში შეჭრის შემდეგ ხვდება ლიმფურ ჯირკვლებში. ლიმფისა და სისხლის საშუალებით ისინი ვრცელდება ორგანიზმში. სწორედ ამის შემდეგ იწყებს დაავადება გამოვლენასა და პროგრესირებას.
ბრუცელოზის მიმდინარეობისას შესაძლებელია განვითარდეს თითქმის ყველა სისტემისა და ორგანოს პათოლოგია:
ნერვული სისტემის – თავის ტკივილი, ძილის რეჟიმის მოშლა, ემოციური არასტაბილურობა და უჩვეულო გაღიზიანება.
გულ-სისხლძარღვთა სისტემის პრობლემები.
სასუნთქი სისტემა – სასუნთქი გზების ანთებით პროცესი, ბრონქიტი, პნევმონია.
საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემის გართულებები, სახსრების ტკივილი.
საყურადღებოა ის ფაქტი რომ, ბრუცელოზს ახასიათებს მორეციდივე მიმდინარეობა, ის შესაძლოა ჩამთავრდეს, მაგრამ შემდეგ ისევ იჩინოს თავი. ზოგჯერ, ბრუცელოზს ქრონიკული მიმდინარეობა ახასიათებს და მკურნალობას სჭირდება რამდენიმე წელი.
_ როგორ ხდება დაავადების დიაგნოსტიკა და მკურნალობა?
_ ბრუცელოზის დიაგნოსტირება რთულია, მით უფრო საწყის სტადიაზე, როცა კლინიკური სურათი ბუნდოვანია. დიაგნოსტიკა ხდება კლინიკურად და ეპიდემიოლოგიურად საეჭვო შემთხვევის ეპიდ კვლევებისა და ლაბორატორიული დადასტურების საფუძველზე.
_ ვის უნდა მიმართოს პაციენტმა საეჭვო სიმპტომების შემთხვევაში?
_ ინფექციონისტი ან ოჯახის ექიმი საეჭვო სიმპტომების მქონე პაციენტის მიმართვისას, საქმის კურსში აყენებს ჯანდაცვის ეპიდემიოლოგს, რომელიც უზრუნველყოფს ლაბორატორიულ კვლევაში საეჭვო პირის ჩაბმას.
ამიტომ, თუ:
სხეულის ტემპერატურა მკვეთრად გეზრდებათ, დისკომფორტს გიქმნით კუნთების ტკივილი, გრძნობთ სისუსტეს, ახლო წარსულში კონტაქტი გქონდათ ცხოველებთან, მიიღეთ თერმულად არასაკმარისად დამუშავებული ცხოველური პროდუქტები, დაუყოვნებლივ მიმართეთ სამედიცინო დაწესებულებას.
ბრუცელოზის პრევენციულ ღონისძიებებს მიეკუთვნება: შინაური ცხოველების ვაქცინაცია; შინაური ცხოველების ლაბორატორიული გამოკვლევა, რადგანაც, ბრუცელოზის გამომწვევი ინაქტივირდება მაღალ ტემპერატურაზე (600C–ზე გაცხელებისას კვდება 30 წუთში.) ,თუმცა შედარებით დიდხანს ძლებს ყველში. უსაფრთხოების მიზნით, არ მიიღოთ უმი ან არაპასტერიზებული რძე და რძის პროდუქტები. ცხოველის რეპროდუქციულ ქსოვილებთან შეხების დროს(დახმარება მშობიარობისას) გამოიყენეთ დამცავი ტანსაცმელი (ხელთათმანი, ნიღაბი).
ოზურგეთის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ცენტრის ეპიდემიოლოგი აღნიშნავს, რომ თუ ფიქრობთ, რომ ბრუცელოზი გაქვთ დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოთ ექიმს, რადგან დროული მკურნალობით დაავადება ინკურნება.
