საქართველოს ისტორიის ბოლო პერიოდის ყველაზე მნიშვნელოვანმა მოვლენამ – ბათუმის მეჩვიდმეტე საერთაშორისო კონფერენციამ ისე ჩაიარა, რომ საზოგადოება ფაქტის მიღმა დარჩა და იმ დღის აქცენტები სულ სხვა თემებმა გადაფარეს. ყოველ შემთხვევაში, მედიასივრცეზე ზედაპირული დაკვირვებით ასე ჩანდა.
საქართველოს პრეზიდენტი სალომე ზურაბიშვილი, პრემიერ-მინისტრი ირაკლი ღარიბაშვილი, ევროპული საბჭოს პრეზიდენტი შარლ მიშელი, ასევე უკრაინისა და მოლდოვის პრეზიდენტები – ვოლოდიმირ ზელენსკი და მაია სანდუ, 19 ივლისს, ბათუმის საერთაშორისო კონფერენციაში მონაწილეობდნენ, რომლის სახელწოდება ამჯერად ასე ჟღერდა: “ევროკავშირის მიზიდულობის ძალა და რეგიონის ტრანსფორმაცია”.
ბათუმის კონფერენციის შინაარსი, დასრულებისას, ხელმოწერითაც გაფორმდა _ საქართველომ, უკრაინამ და მოლდოვამ ევროკავშირში ინტეგრაციის შესახებ დეკლარაციას მოაწერეს ხელი. სხვათა შორის, მეოცე საუკუნის დასაწყისში, 1918 წლის მაისში, სწორედ ბათუმის კონფერენციამ საქართველოს დამოუკიდებლობა შვა; და ძალიან დიდია ალბათობა, თუ სწორად და სახელმწიფოებრივად მოვიქცევით, პეტრას ციხე-სიმაგრეში, ოცდამეერთე საუკუნეში ევროპელი საქართველო იშვას.
სამწუხაროდ, მოვლენა, რომლის ვიზუალიზაცია შავი ზღვის ფონზე სამი სახელმწიფოს პირველი პირებისა და ევროპული საბჭოს პრეზიდენტის შარლ მიშელის ერთად დგომა იყო, ვერ აღმოჩნდა საქართველოს პოლიტიკური სპექტრის შესაბამისი ყურადღების “ღირსი“ .
პოლიტიკურ ელიტას არ უმსჯელია, თუ როგორი მნიშვნელობის იყო ეს კონფერენცია და რა სჭირდება ქვეყანას, რომ მაქსიმალურად გამოიყენოს ევრო სტრუქტურებში გაწევრიანების შესაძლებლობები; არავინ მსჯელობს, თუ როგორ უნდა გადავინაწილოთ მიზნის მისაღწევად საჭირო საკეთებელ-საშრომი ხელისუფლებამ, პოლიტიკურმა ოპოზიციამ, ყველა სექტორმა, მედიამ, თითოეულმა მოქალაქემ. ძნელი დასანახ-გასაგები არაა, რომ დიდი პოლიტიკის საჭადრაკო პარტიები ახლა შავ ზღვაზე თამაშდება და საქართველოს აქვს შანსი, ამ პოლიტიკურ კატაკლიზმებში სამშვიდობოს გავიდეს. სხვათა შორის, პირველი თარიღი უკვე დასახელდა და ეს კონფერენცია ამითაც იყო ძალიან მნიშვნელოვანი:
„დეკემბერში ბრიუსელში აღმოსავლეთ პარტნიორობის მორიგი სამიტი გაიმართება. დღეს გპირდებით, რომ ევროკავშირი თქვენი რეგიონისთვის ძლიერ და სანდო პარტნიორად დარჩება… იმედი გვაქვს, რომ განაგრძობთ რეფორმებს არა იმიტომ, რომ ბრიუსელს ასიამოვნოთ, არამედ თქვენი ხალხის, თქვენი საზოგადოებების ინტერესებისთვის“, – განაცხადა ევროპული საბჭოს პრეზიდენტმა შარლ მიშელმა.
საქართველოს პრეზიდენტმა სალომე ზურაბიშვილმა თავის გამოსვლაში აღნიშნა, რომ საქართველოს ევროპული არჩევანი განუყოფელია ჩვენი ისტორიისგან. ის განუყოფელია ჩვენი ღირებულებებისგან და ეს ჩვენს კონსტიტუციაშია ასახული მას შემდეგ, რაც საქართველომ დამოუკიდებლობა აღადგინა.
„ამ არჩევანს, ევროპული გზის არჩევანს, ჩვენი და, როგორც ვიცი, ჩვენი მეგობრებისთვის, ალტერნატივა არ აქვს… ევროპული არჩევანი ჩვენი ხალხის უცვლელი არჩევანია და ეს არის საკითხი, რომელზეც კონსენსუსი, მიუხედავად პოლარიზაციისა, მიუხედავად პოლიტიკურ პარტიებს შორის დებატებისა, არასდროს გამხდარა დავის საგანი“, – განაცხადა საქართველოს პრეზიდენტმა.
პრეზიდენტმა სწორედ ბათუმის კონფერენციის დიდ სიმბოლურ დატვირთვაზე ისაუბრა და აღნიშნა: “ბათუმის კონფერენცია არის სიგნალი იმისა, რომ ჩვენ ამ საქმეში მარტონი არ ვართ… ის, ასევე ნიშნავს, რომ ჩვენ ბევრად მეტი უნდა გავაკეთოთ და ბევრად სწრაფად“!
საქართველოს პრეზიდენტმა ახსენა, რომ ბათუმის კონფერენცია არის ძლიერი გზავნილი აღმოსავლეთ პარტნიორობისთვის და ახსენა ფრაზა: „ეს არის მომენტი, როცა განხილულ უნდა იქნას ევროკავშირის ხელახლა ჩართულობა რეგიონში“.
„აშკარაა, რომ შავი ზღვა რჩება საჭადრაკო დაფის დინამიურ, რეგიონულ წინა ხაზზე. სწორედ ამიტომ ხართ აქ და სწორედ ამიტომ არის ეს კონფერენცია ძალიან მნიშვნელოვანი“, – განაცხადა საქართველოს პრემიერ–მინისტრმა ირაკლი ღარიბაშვილმა თავის გამოსვლაში.
პრემიერმა განაცხადა, რომ ასოცირების შეთანხმების გახორციელება მისი მთავრობის დღის წესრიგის პრიორიტეტად რჩება და რომ მისი მთავრობა აგრძელებს რეფორმებს „ევროკავშირთან უფრო ძლიერი დემოკრატიული ინსტიტუტების, სამართლებრივი დაახლოებისა და მარეგულირებელი ნორმების ევროკავშირის დირექტივებთან თავსებადობისთვის“.
აქვე არ უნდა დავივიწყოთ, რომ უმწვავესი პოლიტიკური კრიზისის დაძლევისას, “ქართული ოცნების“ მთავრობამ ვადა დათქვა – 2024 წელს ქვეყანა მზად იქნება ევროკავშირში გაწევრიანების განაცხადის წარსადგენად. ეს “დედლაინი“ ქვეყნის პრემიერმა კონფერენციაზეც გაიმეორა.
უკრაინის პრეზიდენტმა თავის გამოსვლაში იმ საფასურზეც ისაუბრა, რაც ჩვენს ქვეყნებს ევროპული მისწრაფებები დაუჯდა: „სამწუხაროდ, ჩვენ ქვეყნებს აერთიანებს არა მხოლოდ მისწრაფებები, არამედ ის ფასიც, რომელიც ამაში გადავიხადეთ. ჩვენ ვიცით და არა წიგნებიდან, თუ რა არის ანექსია, რა არის ოკუპაცია, რა არის ომი“. უკრაინის პრეზიდენტის თქმით, ასოცირებული ტრიოს ფორმატში გამართული შეხვედრა ევროკავშირის გაფართოებისთვის ახალ რეგიონულ განზომილებას ქმნის, რომელიც სამ ქვეყანას _ საქართველოს, უკრაინას და მოლდოვას მოიცავს: „მათ გარეშე, ევროპული პროექტის სურათი დაუსრულებელი ფაზლივით იქნება, რომელსაც სულ ცოტა ეს სამი, ჩემი აზრით, მნიშვნელოვანი ნაწილი აკლია“, – განაცხადა ზელენსკიმ.
განსაკუთრებით საინტერესო იყო მოლდოვას ახლადარჩეული პრეზიდენტის მაია სანდუს გამოსვლა. მან ახსნა, როგორ იქცა ევრო ინტეგრაციის გზაზე თავიდან წარმატებული ქვეყანა კორუფციულ მორევში ჩათრეულ ქვეყნად: “თავდაპირველად, მოლდოვა მიიჩნეოდა წარმატებულ ქვეყნად, თუმცა საბანკო სისტემებში შექმნილმა კრიზისმა და კორუფციის შემთხვევებმა გახეთქა „საპნის ბუშტი“. კრიზისებმა, ოლიგარქიულმა სისტემამ და კორუფციამ ქვეყანა ჩაითრია… რეფორმები ქაღალდზე დარჩა, დისკუსია დემოკრატიისა და ანტიკორუფციული ძალისხმევის შესახებ ბრიუსელში მხოლოდ ლამაზ ანგარიშებში იგზავნებოდა“. სანდუს თქმით, მოლდოვამ დაკარგა რეპუტაცია და აღარ იყო სანდო პარტნიორი.
„ჩვენს ხალხს კვლავ უნდა დავაჯეროთ, რომ სახელმწიფო არსებობს და მუშაობს მათთვის, მოვახდინოთ ძლიერი ინსტიტუტების კონსოლიდაცია და დავიწყოთ იქიდან, რაც ყველაზე მეტად აწუხებს ხალხს – სამართლის უზენაესობა, ანტიკორუფციული ძალისხმევა. ჩვენ უნდა გავწმინდოთ სისტემა კორუმპირებული მოსამართლეებისგან, კორუმპირებული საჯარო მოხელეებისგან, სამომავლოდ ეს არის ჩვენი ძალისხმევა. აქამდე მუშაობდა სქემები კერძო ფინანსური ინტერესების გათვალისწინებით, ეს უნდა ჩაბარდეს წარსულს. ნაკლები ვისაუბროთ, მეტი ვაკეთოთ“, – ამბობს მოლდოვის პრეზიდენტი, რომელიც თვლის, რომ ამ უმძიმესი გამოწვევების დასაძლევად ევროპული ერთობა მისი ქვეყნის გვერდით დგას. ეს გამოწვევები კი ერთნაირია სამივე ქვეყნისთვის.
„ევროკავშირი სოლიდარობის ნიშნად თქვენს გვერდით დგას… თქვენი რეფორმები გამოწვევების წინაშეა და ჩვენი საერთო მიზანია, რომ ერთად გადავლახოთ ეს გამოწვევები“, – მიმართა ევროპული საბჭოს პრეზიდენტმა შარლ მიშელმა საქართველოს, უკრაინისა და მოლდოვის პრეზიდენტებს.
„ჩვენ ერთად უნდა დავიცვათ ადამიანის უფლებები და კანონის უზენაესობა, თანასწორი უფლებები, უარი ვთქვათ დისკრიმინაციაზე, მხარი დავუჭიროთ გამოხატვის, შეკრებისა და პრესის თავისუფლებას, რაც განსაზღვრავს ვინ ვართ ჩვენ და ეს კეთილდღეობის საუკეთესო გარანტიაა“, – აღნიშნა მან და ახსენა “ტრამპლინი უფრო დიდი თანამშრომლობისთვის ყველა სფეროში“.
ყველა გამომსვლელის სიტყვებში თვალნათლივ ჩანდა ახალი გრანდიოზული ამოცანის ძირითად არსი: ევროპული საბჭოს პრეზიდენტის თითქმის ყოველდღიური ჩართულობა საქართველოს პოლიტიკურ ცხოვრებაში და ადგილობრივი პოლიტიკოსების მიერ შექმნილ კრიზისებში, მისი ვიზიტები სომხეთსა და აზერბაიჯანში, ასევე რეგიონში მნიშვნელოვანი პროექტების განხილვა, მიუთითებს ევროკავშირის სასიცოცხლო ინტერესზე შეიქმნას შავი ზღვისპირა რეგიონი, რომელიც იქნება სტაბილური, დემოკრატიული, უსაფრთხო.
ამ გზავნილებმა თუ ჩვენი პოლიტიკური ელიტისა და მედიისთვის “უმნიშვნელოდ“ და “მეორეხარისხოვნად“ ჩაიარა, უკიდურესად გამაღიზიანებელი აღმოჩნდა რუსეთისთვის; ამას, პირველ რიგში, ამ დღეების მედიაგამოხმაურებებიც მოწმობს. მედიაგამოხმაურებები მასობრივი აგრესიული განწყობებისთვისაა “საჭირო“, ხოლო ჩვენი ქვეყნისთვის საზიანო სტრატეგიების შემუშავება და ამუშავება რუსულ პოლიტიკურ წრეებში კიდევ უფრო გაძლიერდება. ამ ვითარებაში კიდევ უფრო მეტი წნეხი,ფარული და ღია აგრესია, ცრუ ინფორმაციის მასირებული შტურმი, მინავლული კონფლიქტური კერების გაღვივების მცდელობებია მოსალოდნელი.
დეკლარაცია, რომელსაც მხარეებმა სიმბოლურად პეტრას ციხე-სიმაგრეში მოაწერეს ხელი, ხაზს უსვამს, რომ „ევროკავშირში გაწევრიანება არის მიზანი, რომელიც ჩვენ სამ სახელმწიფოს აერთიანებს. ევროპულ ინტეგრაციას ჩვენი ქვეყნებისთვის ალტერნატივა არ გააჩნია და ამ სუვერენულ არჩევანზე ვერცერთი მესამე მხარე გავლენას ვერ მოახდენს“.
და ეს რომ ასე მოხდეს, რაა საჭირო ჩვენი ქვეყნისთვის? ამისთვის, მაია სანდუსი არ იყოს, საჭიროა ბევრი შრომა და ნაკლები უშვერი ლანძღვა-გინება; ამისთვის საჭიროა ხელისუფლებამ დაგვარწმუნოს, რომ სახელმწიფო არსებობს და მუშაობს ჩვენთვის; ამისთვის საჭიროა ქვეყანაში მოქალაქემ იპოვოს სამართალი; ამისათვის საჭიროა ყველაფერი კორუმპირებული საჯარო მოხელის კი არა, ქვეყნის სასარგებლოდ კეთდებოდეს; რომ ხელისუფლებამ იგრძნოს ქვეყნის მომავალზე პასუხისმგებლობის ტვირთის თავზარდამცემი სიმძიმე; რომ ოპოზიციური ხედვა “ქვა ქვაზე ნუ ყოფილას“ კი არა, ალტერნატიულ და უფრო გამართულ პროგრამებს გულისხმობდეს; რომ არასამთავრობო სექტორმა, ბიზნესმა, მედიამ, მოქალაქემ გააცნობიეროს საფრთხეები, რასაც კოლექტიური თუ ინდივიდუალური უპასუხისმგებლობა გვიქადის.
ავტორი: ლისა კოროშინაძე