1 დეკემბერს, თბილისში, ხორავას ქუჩაზე მომხდარი სასტიკ მკვლელობაში ბრალდებული ერთ-ერთი არასრულწლოვანი სამართალდამცველების მიერ 3 დღის განმავლობაში იძებნებოდა.
იგი, გასულ ორშაბათს სამართალდამცავებს თავად ჩაბარდა, თუმცა, მის ამ ნაბიჯამდე გავრცელდა ინფორმაცია, რომ ბრალდებული გ. ჯ. თავს ერთ-ერთ სამონასტრო კომპლექსს აფარებდა.
ამ თემაზე განმარტების გაკეთება პატრიარქის მოსაყდრეს, მეუფე შიოსაც მოუხდა:
„მე არ მაქვს ინფორმაცია და არ მგონია, რომ ერთ-ერთმა ბრალდებულმა თავი ეკლესიას შეაფარა. უწმინდესი ძალიან განიცდის ამ ამბავს, ყოველი ჩვენგანისთვის, ჩვენი ერისთვის ეს არის საზარელი და სასტიკი ტრაგედია. ასეთი რამე არ უნდა ხდებოდეს. ღმერთმა აცხონოს მათი სულები“, _ აღნიშნა ჟურნალისტებთან საუბრისას მეუფემ.
სწორედ ამ კომენტარის გაკეთებიდან რამდენიმე საათში გამოცხადდა გ. ჯ პოლიციაში, რომელიც, „გურია ნიუსის“ მიერ მოპოვებული ექსკლუზიური ინფორმაციით, მართლაც მონასტერს აფარებდა თავს.
ეს ფაქტი ჩვენთან საუბრისას იმ ტაძრის მსახურმა დაადასტურა, სადაც არასრულწლოვანი ძებნილი 2 დღის განმავლობაში იმყოფებოდა. მისივე ინფორმაციით, გ. ჯ. თავდაპირველად დასავლეთ საქართველოს ერთ-ერთ სამონასტრო კომპლექსში იყო, ხოლო მოგვიანებით, სასულიერო პირის დახმარებით აღმოსავლეთ საქართველოში, სხვა კომპლექსში გადაიყვანეს.
ის, რომ დანაშაულში ბრალდებულ პირები ეკლესიას თავს ხშირად აფარებენ, უცხო არავისთვის არის. თუმცა, ამ თემაზე ღიად არავინ საუბრობს. არადა, არა ერთი შემთხვევა არსებობს იმისა, რომ სამართალდამცავებს მკვლელობაში და ყაჩაღობაში ეჭვმიტანილი პირი სწორედ მონასტრიდან გამოსული დაუკავებიათ.
სამართალდამცველები ჩვენთან პირად საუბრებში ამბობენ, რომ ამის შესახებ ინფორმაცია აქვთ, თუმცა, კონკრეტული მოქმედება არ შეუძლიათ:
_ სამონასტრო კომპლექსში ჩხრეკის ჩატარების უფლება არ გვაქვს. რომც გვქონდეს თუნდაც დადასტურებული ინფორმაცია, ვერ მივალთ და ვერ დავიჭერთ. ამისთვის საჭიროა საპატრიარქოს თანხმობა. მთელი რიგი პროცედურებია გასავლელი _ სასამართლო დადგენილება უნდა აიღო, საპატრიარქოში წარადგინო, მათ ნებართვა უნდა მოგცენ, რასაც, ბუნებრივია, დრო სჭირდება და დამნაშავე ადვილად მოახერხებს გაქცევას, _ აღნიშნა ჩვენთან საუბრისას შინაგან საქმეთა სამინისტროს ერთ-ერთმა მაღალჩინოსანმა, რომელიც მიიჩნევს, რომ ეს არასწორი მიდგომაა:
_ როცა საუბარია დამნაშავეზე, რომელმაც ჩაიდინა მკვლელობა, ყაჩაღობა ან სხვა დანაშაული და მას შენ მფარველობ, დანაშაულის თანამონაწილე ხარ. ჩვენს ქვეყანაში არსებობს კანონი, რომელსაც ყველამ უნდა სცეს პატივი, ყველამ უნდა დაიცვას, თუმცა, სამწუხაროდ ასე არ ხდება, _ აღნიშნავენ სამართალდამცავები.
როგორც აღმოჩნდა, ეს პრობლემა გურულ პოლიციელებსაც აწუხებთ. როგორც გვითხრეს, შემოქმედის ეპარქიის რამდენიმე მონასტერში დანაშაულში ბრალდებული ან ძებნილი პირები ხშირად შეუფარებიათ.
გვითხრეს ისიც, რომ რამდენიმე წლის წინ, ჩოხატაურის ერთ-ერთი მონასტრიდან წამოსულ ერთ-ერთ პირს, რომელიც რამდენჯერმე იყო ნასამართლევი, პოლიციელებმა ჩოხატაური-ოზურგეთის გზაზე, ავტომანქანაში იარაღი აღმოუჩინეს. ყოფილა შემთხვევა, როცა ამავე მონასტრიდან წამოსული და გზაში დაკავებული პირი ძებნილი ყოფილა.
უდაბნოს მონასტრის წინამძღვარი მამა მარკოზი, რომელსაც სპეციალური ნებართვა აქვს და აღსარების ჩასაბარებლად ციხეშიც კი შედის, ჩვენთან საუბრისას ამბობს, რომ დამნაშავეებს არ მფარველობს.
კითხვაზე, რამდენად სწორად მიაჩნია, როდესაც ეკლესია იფარებს სამართალდამცავების მიერ ძებნილ დამნაშავეებს, გვპასუხობს, რომ ეს არასწორია.
მისივე თქმით, თუ მასთან ტაძარში ძებნილი მივა, ეცდება, რომ პოლიციაში მისვლაზე დაითანხმოს.
_ მამაო, ხშირად საუბრობენ, რომ დამნაშავეები, რომლებსაც პოლიცია ეძებს, თავს უდაბნოს მონასტერს აფარებენ… როგორც გვითხრეს, მონასტერში შესვლის უფლებას თქვენ პოლიციას არ აძლევთ…
_ ასეთი რამ არასდროს მოხდარა.
_ სამართალდამცველები ამბობენ, რომ ბევრჯერ ყოფილა შემთხვევა, როცა თქვენი მონასტრიდან წამოსული ადამიანები დაუკავებიათ…
_ ჩემს დამოკიდებულებასთან მაგას არავითარი მნიშვნელობა არ აქვს. არასდროს ამიკრძალავს არვისთვის, პოლიციისთვის განსაკუთრებით, რომ შემოსულიყო და თავისი საქმე გაეკეთებინა.
_ ყოფილა შემთხვევა, როცა შემოსულან?
_ კი, როგორ არა. თუმცა, არავინ დაუჭერიათ. შემოსულან ინფორმაციის ნიადაგზე, დაუთვალიერებიათ და წასულან.
_ მამა მარკოზ, თქვენია აზრით, რა იწვევს ეჭვებს იმის შესახებ, რომ ეკლესია დამნაშავეებს მფარველობს?
_ არ ვიცი. ეტყობა, რაღაც მიუვალია ადგილებია. ჰგონიათ, რომ აქ მოდიან და თავს აფარებენ ალბათ, არ ვიცი. ბევრი მოსულა ისეთი ადამიანი, რომელსაც კრიმინალური წარსული ჰქონდა, მაგრამ რა მოხდა? ჩვენ ხელს არ ვუშლით ასეთ ადამიანებს. მაგისთვის არის უფალი მოსული, რომ ცოდვილები მოაქციოს და გონს მოიყვანოს. კრიმინალს კი ნამდვილად არ ვმფარველობთ და ვეწინააღმდეგებით ყველანაირად. თუ ვინმე მოსულა, ვალდებულები ვართ, რომ დავაყენოთ იმ გზაზე, რომ წავიდეს, ჩაბარდეს და მოინანიოს.
_ იმ შემთხვევაში, თუ ძებნილი მოვიდა და შეფარება გთხოვათ, როგორ მოიქცევით _ შემოუშვებთ მონასტერში თუ პოლიციაში დარეკავთ?
_ არ ვიცი, ეგ როგორ ჩამეთვლება, მაგრამ პოლიციაში არ დავრეკავ, თუმცა, მოვუწოდებ, თვითონ მივიდეს და ჩაბარდეს _ იქ არ გავაჩერებ, _ თქვა ჩვენთან საუბრისას მამა მარკოზმა.
ჯიხეთის ტაძრის წინამძღვარი მამა ანდრია ამბობს, რომ ყველაფერი შეიძლება მოხდეს:
_ ეს ცხოვრება სცენაა. ყველა თავის როლს თამაშობს _ თქვენც, მეც, პრეზიდენტიც, მაღაზიის გამყიდველიც. ყველა იბრძვის არსებობისთვის. მთავარია, რომ ადამიანი მართალი იყოს. ვერ გეტყვით, ვინ ვის იფარავს, მაგრამ ცხოვრებაში ყველაფერი ხდება. დავბერდი უკვე და ამ ცხოვრებაზე მეცინება. ყველაზე მეცინება აბსულუტურად _ მართალზეც, დამნაშავეზეც, _ ამბობს მამა ანდრია.
_ ისიც სასაცილოა, თუ დამნაშავეს ეკლესია შეიფარებს?
_ ალბათ, კეთილ საქმეს აკეთებენ.
_ თქვენ ფიქრობთ, რომ ეს კეთილი საქმეა?
_ სიკეთე ის არის, ადამიანს რომ შია და საჭმელს მისცემ, მწყურვალს წყალს დაალევინებ. ყველას თავისი ჯვარი აქვს ამ ცხოვრებაში. ახლა იმერეთიდან მოვდივარ (საუბარი ჩაწერილია 5 დეკემბერს) და რადიოში გადმოსცეს უკრაინაში სააკაშვილის დაკავების და გამოშვების ამბავი. ავტომანქანაში ერთი ადამიანი იჯდა და დაჭერილ სააკაშვილს აგინებდა. როგორც კი გაიგო, რომ გაათავისუფლეს უცებ დაიწყო მისი ქება. შაურიანს აქვს ორი მხარე. ჩანს, ერთი მხარე როგორია _ მეორეა ყველაზე საინტერესო, უკანა მხარე, _ გვითხრა მამა ანდრიამ.
კითხვაზე, რას იზამს მაშინ, თუ მასთან დამნაშავე მივა და შეფარებადს თხოვს, ასე გვპასუხობს:
_ ნამდვილად არ შევიფარებ და ვეტყვი, რომ ცოდვისთვის პასუხი აგოს, სასჯელი მოიხადოს.
_ პოლიციაში დარეკავთ?
_ არასდროს არ მიფიქრია, რომ „ჩამშვები“ ვყოფილიყავი.
_ ფიქრობთ, რომ ეს „ჩაშვებაა“?
_ კი, ასე მგონია. საერთოდ, ვფიქრობ, რომ ყველაფერზე თავის არიდება ჯობს. სხვის საქმეში ჩარევა იცით, რას ნიშნავს? ნაკელში რომ ჩადგე და გახეხო. უკეთესია, მოერიდო, სუნი არ აგივიდეს იმის, რაც იმან ქნა. ყველაზე მთავარია, რომ ადამიანი ღმერთის წინაშე მართალი იყოს. ყველაზე მართალი ადამიანი ყველასგან გარბის. ადამიანმა მხოლოდ ღმერთთან უნდა იმეგობროს _ ეს კი ლოცვითაა შესაძლებელი.
_ მამაო, რატომ არის „ჩაშვება“ თუკი მკვლელობისთვის ძებნილს მართლმსაჯულებას ჩააბარებთ? თქვენ, როგორც ადამიანს, ხომ გაქვთ ვალდებულება, რომ დანაშაული არ დაფაროთ?! ასე ე. წ. „ქურდული მენტალიტეტისკენ“ ხომ არ მივდივართ, რომლის აღმოფხვრა ნორმალური საზოგადოებისთვის აუცილებელია?
_ 40 წელია, ეკლესიაში ვარ. რამდენიმე ხნის წინ, დიდუბის ეკლესიაში შევედი და ერთი ქალბატონი მეკითხება, რომელი წყობა და რომელი მთავრობა ჯობსო. მე ვუთხარი ძალიან სწორი პასუხი _ კომუნისტების დრო კომუნისტებისთვის იყო კარგი, შევარდნაძის დრო _ შევარდნაძისტებისთვის; მიშას დრო _ „ნაციონალებისთვის“ და „მეოცნებეების“ დრო იმათთვისაა სასურველი, ვინ ოცნებობდა,-მეთქი.
_ კონკრეტულ კითხვაზე არ მპასუხობთ _ თუ დამნაშავეზე ვიტყვით, რომ დამნაშავეა, თუ მოძალადეს ვამხელთ, ეს იმას ნიშნავს რომ „ჩამშვებები“ ვართ?
_ მე რომ „ჩამშვები“ ვყოფილიყავი, სხვა კუთხიდან მივიდოდი ეკლესიაში. მე მაგ კუთხიდან არ მოვსულვარ _ ღმერთის სადიდებლად მოვედი ეკლესიაში.
_ მამაო, ღმერთის დიდება და მსახური იმას ნიშნავს, რომ თვალი დავხუჭოთ დანაშაულზე?
_ დამნაშავე უნდა დაისაჯოს აუცილებლად. ამის მომხრე ვარ. მან უნდა გამოისყიდოს დანაშაული, _ ამბობს ჯიხეთის ტაძრის წინამძღვარი.
მამა ანდრიას თქმით, არასდროს ქონია შემთხვევა, მისთვის დამნაშავეს თავშესაფარი ეთხოვოს.
_ ერთი გახსოვდეთ _ ღმერთს თავისი ხალხი ჰყავს და როცა ღმერთს თავისი ხალხი არ ეყოლება, ეს ქვეყანა დაიღუპება, _ ამბობს სასულიერო პირი.
ჯუმათის სამონასტრო კომპლექსის წინამძღვარი მამა მიქაელი მიიჩნევს, რომ „ეს ძალიან ფაქიზი საკითხია და ასე უცებ პასუხის გაცემა რთულია“:
_ რა თქმა უნდა დამნაშავე ყოველთვის უნდა ჩაბარდეს, მღვდელი ვალდებულია რომ დამნაშავეს აუხსნას ეს, _ გვითხრა მამა მიქაელმა.
_ მამაო, ეს არის თემა, რომელზეც ყველა კულისებში საუბრობს და ხმამაღლა თქმას ერიდებიან, თუმცა, ფაქტია, რომ ამ მიმართულებით პრობლემებია… პოლიცია აღნიშნავს, რომ მონასტრებში შესვლის უფლება არ აქვთ და იქ არ უშვებენ…
_ თუკი ასეთ რამეს ამბობენ, მაშინ უნდა დააკონკრეტონ. როცა ზოგადად საუბრობენ და ილანძღებიან, მოძღვრების უფლებები ილახება.
_ თქვენთან, ჯუმათის მონასტერში ყოფილა პოლიცია შემოსული?
_ ჩვენთან ყველა შემოდის ტაძარში და ლოცულობს.
_ ჩვენ ვგულისხმობთ კონკრეტულ საგამოძიებო მოქმედებებს. დამნაშავე უძებნიათ მონასტერში?
_ ახლა სხვაგან ვარ და ნამდვილად არ მახსოვს _ შეიძლება იყო, შეიძლება _ არა.
მამა მიქაელის თქმით, ბოლო დროს განვითარებული მოვლენები და ის ფაქტი, რომ არასრულწლოვანის მკვლელობის ბრალდებით ძებნილი მონასტერმა შეიფარა, მისთვის უცნობია:
_ მონასტერში ტელევიზორი არ გაქვს. შესაბამისად, არ ვიცი, რა მოხდა, ვინ ვინ შეიფარა, _ აღნიშნა მამა მიქაელმა.
იურისტები განმარტავენ, რომ სასულიერო პირები ჩვეულებრივი მოქალაქეები არიან და კანონის შესაბამისად, მათაც აქვთ ვალდებულება დანაშაულის და დამნაშავის ადგილმდებარეობის შესახებ სამართალდამცავებს აცნობონ.
სპეციალისტების თქმით, რომ ამ მიდგომებით, რასაც მართლმადიდებელი ეკლესია ამ კატეგორიის დამნაშავეების მიმართ იჩენს, არასწორია და ეს ნორმალური, დემოკრატიული საზოგადოების ჩამოყალიბებას ხელს უშლის.