თავიდანვე აღვნიშნავ, რომ ჩვენში მიწავაშლას კულტურას სათანადოდ არ აფასებენ. არადა, ის უნიკალური მცენარეა სამკურნალო თვალსაზრისით.
მიწავაშლა ამერიკიდან ევროპაში მეჩვიდმეტე საუკუნეში შემოიტანეს. მეთვრამეტე საუკუნეში _ რუსეთში, იქედან კი საქართველოში გავრცელდა.
რა არის მისი უპირველესი ღირსება, დანარჩენ თვისებებთან ერთად?
მიწავაშლა დიაბეტით დაავადებულთათვის პირდაპირ მისწრებაა, მარტივად რომ ვთქვათ. ის ორგანიზმში ითავსებს ინსულინის როლს _ შლის შაქარს!
რაც შეეხება სასურსათო სარგებლობას, მას კარტოფილის მსგავსადაც წვავენ, ჭამენ უმადაც, კეთდება სხვა კერძები; სპირტის და არყის გამოხდაც კი შესაძლებელია მისგან.
ჩემს ბავშვობაში, მიწავაშლას ჩვენს ბოსტანში თესავდნენ და მოჰყავდათ _ დედას დიაბეტი ჰქონდა და ბებია-ბაბუების რჩევით იყენებდა მას და შედეგიანადაც! მოგვიანებით, მე, როგორც მეურნემ, ჩემ საქმიანობაში, მიწავაშლას მოყვანაც დავისახე მიზნად _ ახლა საკმაო ნათესი მაქვს.
მიწავაშლასგან იღებენ ფქვილს, რომელიც დანამატების სახით პურ-პროდუქტებისთვის გამოიყენება. უძველესი დროიდან მას კოსმეტიკურ საშუალებადაც იყენებდნენ. ყველაზე მთავარი რაც არის, ესაა მისი ერთნაირად სარგებლიანობა, როგორც ადამიანისთვის, ისე ცხოველთა საკვებად.
მიწავაშლას ტოპინამბურიც ჰქვია, რაც ინდიელთა ერთ-ერთ ტომს _ ტოპინამბოებს უკავშირდება. ლიტერატურული ცნობით, ეს მცენარე თავდაპირველად მათ მოჰყავდათ.
და მაინც, უდიდესი ღირსება და სამკურნალო მნიშვნელობა, რაც მიწავაშლას გააჩნია, არის დიაბეტით დაავადებულთა სამკურნალო ეფექტი. მასში ძალიან დიდი რაოდენობითაა ინსულინი. შესწევს შაქრის ძალზე აქტიურად დაშლის უნარი. დიაბეტით დაავადებულებს შეუძლიათ პირდაპირ ჭამონ მიწავაშლა _ ის ითავსებს ინსულინის როლს და ზოგჯერ სააფთიაქო საშუალებებზე მეტად ეფექტურიცაა.
მიწავაშლა, ასევე, საუცხოოა ჯანმრთელი ადამიანის საკვებად _ მას ორგანიზმიდან გამოაქვს სხვადასხვა შლაკები.
დღეისთვის საქართველოში მიწავაშლა აქა-იქ აქვთ მოშენებული, თუმცა, აქტიურად არ მოჰყავთ. საჭიროა მისი ასე ვთქვათ, გაპიარება, თუ ახალ, თანამედროვე ტერმინოლოგიას მოვიშველიებთ.
რამდენად სასარგებლო და ძვირფასია მიწავაშლა, იმდენად ადვილად მოსაყვანი და ასევე ადვილად შესანახია.
ჩვენ ვურჩევთ ჩვენს მეურნეებს, დათესონ და მოიყვანონ მიწავაშლა და შეუდგნენ მის აქტიურად გამოყენებას.
მიწავაშლას ტუბერები ჩამოგავს კარტოფილისას. არის მოყვითალო, თეთრი, მოიისფრო, წითელიც კი, რამაც არ უნდა დაგვაბნიოს.
შესაძლებელია, დავთესოთ ჩვეულებრივად, როგორც კარტოფილს ვთესავთ. ადრე გაზაფხულიდან მოყოლებული. შეიძლება ახლაც დავთესოთ. მწკრივებს შორის 60-70 სმ დაშორება უნდა იყოს, რიგებს შორის კი _ 30 სმ. მიწავაშლა ყვავილობის დაწყებისას უნდა გავთოხნოთ, ასევე, გავანოყიეროთ სასუქით. შემოდგომაზე კი ამოვიღებთ მის ბოლქვებს.
მიწავაშლა, ისევე, როგორც ნებისმიერი კულტურა, მწირ ნიადაგს ვერ ეგუება. დანარჩენზე კი პრეტენზიული არ არის და ყველგან ხარობს.
ცხოველებისთვის მისი ფოთლებიც საუცხოოა, როგორც სასილოსე მასალა და ბოლქვებიც დაჭრილი სახით. მე ჩემს სამეურნეო პრაქტიკაში აქტიურად ვიყენებ.
მიწავაშლას გაშენება იაფი ჯდება იმ კუთხითაც, რომ დათესვიდან მომდევნო 7-8 წლის მანძილზე, თავისით ამოდის და ახალ თესლს ჩაყრა არ სჭირდება.
ჩემი, როგორც გამოცდილი მეურნის რჩევაა, აქტიურად იფიქროთ მიწავაშლასთვის საკარმიდამო ნაკვეთში ფართობის დათმობაზე.
აკაკი ღლონტი,
ფერმერი, აგრონომი
