რა არის პოსტკოვიდი (პოსტკოვიდური სინდრომი) და რა სიმპტომებით ვლინდება ის

ბევრი კორონაინფიცირებული პაციენტისთვის დაავადება მარტივად არ სრულდება და გარკვეული სიმპტომები ინფექციის გაქრობის შემდეგაც კვირების, ხანაც თვეების განმავლობაში ნარჩუნდება.

ამას ეწოდება პოსტკოვიდ მდგომარეობა ან „ხანგრძლივი COVID“.

მიუხედავად იმისა, რომ COVID-19-ით დაავადებულთა უმეტესობას აქვს მსუბუქი სიმპტომები ან საშუალო სიმძიმის ავადობა, მომავალში შემთხვევების დაახლოებით 10-15% მძიმდება და 5% საერთოდ კრიტიკულიც კი ხდება.

ვირუსმა შეიძლება დააზიანოს ფილტვები, გული, თირკმელები, კანი და ტვინი, რაც ჯანმრთელობის სხვადასხვა პრობლემების რისკს ზრდის. ყველაზე საინტერესო კი ის ფაქტია, რომ პოსტკოვიდი შეიძლება ჰქონდეთ იმ პაციენტებსაც, ვისაც Covid-19-ით ინფიცირების დროს სიმპტომები საერთოდ არ ჰქონიათ.

ხანგრძლივი COVID-ის შესახებ

ის, თუ რა დრო სჭირდება COVID-19-ისგან გამოჯანმრთელებას, ყველასთვის განსხვავებულია.

ბევრი ადამიანი თავს უკეთ გრძნობს რამდენიმე დღეში ან კვირაში და უმეტესობა სრულად გამოჯანმრთელდება 12 კვირის განმავლობაში. მაგრამ ზოგიერთი ადამიანისთვის სიმპტომები შეიძლება უფრო დიდხანს გაგრძელდეს.

ნებისმიერი ასაკის ადამიანს, რომელსაც ჰქონდა COVID-19, შეიძლება მოგვიანებით განუვითარდეს პოსტკოვიდი.

კვლევის მონაცემები ასევე მიუთითებს იმაზე, რომ პოსტკოვიდ სინდრომი მოზრდილების მსგავსად ბავშვებშიც ვლინდება.

ბავშვებში ყველაზე გავრცელებული სიმპტომებია:

• დაღლილობა
• თავის ტკივილი
• უძილობა
• წონის დაკლება
• გამონადენი ცხვირიდან
• კონცენტრაციის პრობლემები
• კუნთებისა და სახსრების ტკივილი
• ხველა
• და ერთ-ერთი ყველაზე სერიოზული გართულება _ პირველი ტიპის დიაბეტი.

რა არის კორონავირუსის ინფექციის გრძელვადიანი შედეგები?

CDC-ის მონაცემების თანახმად, ყველაზე გავრცელებული ხანგრძლივი სიმპტომებია დაღლილობა, ქოშინი, ხველა, სახსრების ტკივილი და გულმკერდის ტკივილი.

სხვა სიმპტომები ასევე მოიცავს:

• მეხსიერების, ან ძილის პრობლემები;
• კუნთების ტკივილი ან თავის ტკივილი;
• აჩქარებული გულისცემა;
• ყნოსვის ან გემოს დაკარგვა;
• დეპრესია ან შფოთვა;
• უძილობა;
• გულის რითმის დარღვევა;
• ჰაერის უკმარისობა;
• ხმაური ყურებში, ყურების ტკივილი;
• ცხელება
• თავბრუსხვევა;
• სიმპტომების გაუარესება ფიზიკური ან გონებრივი აქტივობის შემდეგ;
• გამონაყარი კანზე.

სუნთქვის პრობლემები COVID-19-ის შემდეგ

COVID-19-ის გართულებულ შემთხვევას ფილტვებში მუდმივი პრობლემების წარმოქმნა შეუძლია. სუნთქვის გართულება და ქოშინი კი შესაძლოა ყველაზე მსუბუქმა ინფექციამაც გამოიწვიოს.

ფილტვების გამოჯანმრთელება COVID-19-ის შემდეგ შესაძლებელია, მაგრამ მხოლოდ გარკვეული დროის შემდეგ. შესაძლოა თვეები დასჭირდეს ადამიანის ფილტვის ფუნქციის საბოლოო აღდგენას.

ორგანოთა დაზიანება

მიუხედავად იმისა, რომ COVID-19 განიხილება, როგორც დაავადება, რომელიც ძირითადად გავლენას ახდენს ფილტვებზე, მას შეუძლია დააზიანოს მრავალი სხვა ორგანოც.

ორგანოები, რომელთა დაზიანებაც Covid-19-ს შეუძლია:

გული;

ფილტვი;

ტვინი;

თირკმელები.

პოსტკოვიდური პრობლემები:

სისხლის შედედება, სისხლძარღვების პრობლემები;

დაკარგული ან დაქვეითებული ყნოსვა და გემო და ა.შ.

ნევროლოგიური პრობლემები „პოსტ-Covid”-ის დროს

ბევრ ადამიანს, ვინც გამოჯანმრთელდა Covid-19-ისგან, განუვითარდა ქრონიკული დაღლილობის სინდრომი, რთული აშლილობა, რომელსაც ახასიათებს უკიდურესი დაღლილობა. მდგომარეობა უარესდება ფიზიკური ან გონებრივი აქტივობით, მაგრამ არ უმჯობესდება დასვენების დროს.

ასევე შესაძლოა ადგილი ქონდეს სხვა ნევროლოგიურ სიმპტომებს , მათ შორისაა მუდმივი თავის ტკივილი, დაღლილობა, აზროვნების და კონცენტრაციის გაძნელება და ყველაზე ხშირი პოსტკოვიდური გამოვლენა–უძილობა.

Covid-19-ის დაძლევის შემდეგ, ზოგიერთ ადამიანს ხანგრძლივი შფოთვა, დეპრესია და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სხვა პრობლემები აწუხებს. ფიზიკური ცვლილებები, როგორიცაა ტკივილი და სისუსტე, შეიძლება გართულდეს ხანგრძლივი იზოლაციით, სტრესით.

პაციენტებს, რომლებიც ჰოსპიტალიზებულნი იყვნენ, გამოჯანმრთელება განსაკუთრებით უჭირთ. საავადმყოფოში ხანგრძლივი დროის გატარება ფსიქიკურთან ერთად ფიზიკური ჯანმრთელობის პრობლემების წარმოქმნის რისკსაც უკავშირდება.

შაქრიანი დიაბეტი COVID-19-ის შემდეგ

კავშირი COVID-19-სა და დიაბეტს შორის, განსაკუთრებით ტიპი 2 დიაბეტს შორის, არსებობს.

დიაბეტი ტიპი 2 კორონავირუსის ინფექციისთვის ერთ-ერთ რისკ-ფაქტორს წარმოადგენს. უფრო მეტიც, როგორც პრაქტიკამ აჩვენა ზოგიერთ პაციენტს ტიპი 2 დიაბეტის ნიშნები COVID-19-ისგან გამოჯანმრთელების შემდეგ გამოუვლინდა. ბავშვებში კი ტიპი1 დიაბეტი ფიქსირდება.

ასაკობრივი კატეგორია, ვისაც პოსტკოვიდური სიმპტომები ხანგრძლივად აღენიშნება:

• 50 წელს გადაცილებულები.
• ადამიანები, რომლებსაც Covid-19-ის მძიმე ფორმა ჰქონდათ.

რა იწვევს პოსტკოვიდ სინდრომს?

,,პოსტკოვიდის“ გამომწვევი მიზეზები ჯერ-ჯერობით ბოლომდე გამოკვლეული არ არის.

მოსაზრება იმის შესახებ, რომ პოსტ-Covid სინდრომი ძირითადად მაღალ რისკ-ჯგუფში მყოფ ადამიანებს უვლინდებათ, სიმართლეს არ შეესაბამება.

რა თქმა უნდა, ასეთ ადამიანებს (მაღალი წნევა, დიაბეტი, ზედმეტი წონა ან სხვა პირობები) Covid-19-ის დაძლევა შესაძლოა უფრო მეტად გაუჭირდეთ, თუმცა ამ რისკ-ფაქტორებსა და კოვიდის შემდგომ გამოვლენილ სიმპტომებს შორის მკაფიო კავშირი ნამდვილად არ არსებობს,

რადგანაც პოსტ-Covid შესაძლოა დაფიქსირდეს იმ ადამიანებშიც, ვისაც დაავადების ძალიან მსუბუქი სიმპტომები ჰქონდა.

საუკეთესო გზა ამ გრძელვადიანი გართულებების თავიდან ასაცილებლად არის COVID-19-ის პრევენცია:

პოსტ-COVID სინდრომის პრევენციის საუკეთესო გზა თავად კორონავირუსის პრევენციაა!!! ამაში გვეხმარება:

ვაქცინაცია, რომელიც არამხოლოდ თქვენი, არამედ გარშემომყოფების დაცვაშიც დაგეხმარებათ. პაციენტებს, რომლებსაც გაკეთებული აქვთ კორონავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინა, ნაკლებად სავარაუდოა,რომ სიმპტომები ერთ თვეზე მეტი ხნის განმავლობაში აღენიშნებოდეთ.

ასევე პრევენციის მექანიზმია ის კოვიდ-რეგულაციები, რომლებიც მართალია შერბილდა ,მაგრამ ჯერ-ჯერობით არსებული რეალობის გათვალისწინებით, სავალდებულოა.

აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს ისიც, რომ კოვიდის გადატანის შემდეგ არ ღირს მოდუნება და გათამამება, რადგან გახშირდა ომიკრონის ქვეშტამებით რეინფიცირების შემთხვევები და ასევე ხშირი და საყურადღებოა პოსტკოვიდური სინდრომი.

აიცერით, გაიკეთეთ ბუსტერდოზა

არ დავივიწყოთ, რომ  კოვიდ-19 ვერაგი ვირუსია!