თქვენი პასუხი ადვილი გამოსაცნობია _ სამივე. ტალახსა და მტვერში სიარული არაა სასიამოვნო, წყალი სიცოცხლისთვის აუცილებელია; ღიად მომდინარე, ეზოებში ჩამოსული ფეკალიები ჩვენს ჯანმრთელობას სიცოცხლესთან შეუთავსებელ საფრთხეს უქმნის. სხვათა შორის, “ავადსახსენებელი ევროპის” და “გლობალური ომის პარტიის” ამერიკაში, აზიის ნებისმიერ მოწესრიგებულ ქვეყანაში, დასახლებული პუნქტის დაფუძნება სწორედ წყლის, კანალიზაციის, ენერგომატარებლების სისტემების და კომუნიკაციის საშუალებების დაგეგმვა-მოწყობით იწყება. ამგვარი გამოცდილება საქართველოშიც არსებობდა დმანისის, ბოლნისის გერმანელებით დასახლებულ პაწია, კოხტა უბნებში, სადაც ყველა ქუჩა, სასიცოცხლო ინფრასტრუქტურა წინასწარ იგეგმებოდა და ეს ინფრასტრუქტურა სოფლის, უბნის საერთო, ხელშეუხებელი საკუთრება იყო. რუსული საბჭოური აგრესია ამ გერმანულ კოლონიებსაც შეეხო და 40 ათასი “ქართველი გერმანელი” შუა აზიასა და ციმბირში გაასახლეს. ქალაქების გაფართოება და დასახლება კი უსისტემოდ, სასიცოცხლო ინფრასტრუქტურის წინასწარ დაუგეგმავად, “რუსული სისტემით” დღემდე გრძელდება.
ჩვენ ახლახან გიამბეთ ლანჩხუთში მცხოვრები მოქალაქეების წუხილის შესახებ, რომლებიც ოცდამეერთე საუკუნეში სრულიად ელემენტარულს _ ჯანმრთელობისთვის უსაფრთხო სასმელ წყალს, კანალიზციის მოწესრიგებულ სისტემას და ასფალტირებულ ქუჩას ითხოვენ. ჯერ კიდევ გასული, 2023 წლის 25 იანვრის სხდომაზე, ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტის საკრებულომ დაამტკიცა საკითხი, რომ ქალაქ ლანჩხუთის ცხრა ქუჩაზე, სარეაბილიტაციო სამუშაოები უნდა გახორციელებულიყო. ამ საკმაოდ მასშტაბური პროექტისთვის 4 მილიონ 500 ათასი ლარის გახარჯვა დაიგეგმა. მერიის ინფრასტრუქტურის სამსახურის მიერ წარმოდგენილ დოკუმენტში, ქუჩების ჩამონათვალში, ნახსენები იყო გურიელის ქუჩაც; ამ ქუჩის მცხოვრებლები, წლებია, ასფალტის საფარის დაგებას ითხოვენ.
“ველოდებით სასწაულსა და ღვთის წყალობას. მარტო გვპირდებიან, რეალური კი, ჯერჯერობით, არაფერი ჩანს. არადა, რამდენი წელია მოლოდინით ვცხოვრობთ, გამგეობაში განცხადებაც დავწერეთ და ა, ვნახოთ, წელს მაინც თუ მოხდება სასწაული”, _ ამბობდნენ მაშინ გურიელის ქუჩის მობინადრეები. თუმცა, როგორც ფაქტებმა ცხადჰყო, არაერთი დაპირების მიუხედავად,”სასწაულისა და ღვთის წყალობის” მოლოდინი გურიელის ქუჩის მცხოვრებლებს ამჯერადაც გაუცრუვდათ _ აქ ასფალტის საფარი არც 2023 წელს დაიგო! სამწუხაროდ, დიდი ალბათობით, არც 2024 წელს უნდა ჰქონდეთ აქაურებს ამ “წყალობის” იმედი.
გურიელის ქუჩა
“ცხრა ქუჩის ჩამონათვალში, მაშინ, ნამდვილად შედიოდა გურიელის ქუჩა, გაზეთშიც გამოქვეყნდა და ახლა გვეუბნებიან არ შედისო. კომპეტენტურმა პირმა გაგვცეს პასუხი: არის თუ არა გურიელის ქუჩა ამ სიაში და თუ ამოიღეს, რატომ? აგვიხსნან! ნახევარი საუკუნეა ამ ქუჩაზე ვცხოვრობ და ჯერ აქ ასფალტი არ გვღირსებია. დაპირებები იცოცხლეთ, უამრავია, ახლა გვეგონა, გვიკეთებდნენ და შეჩერებულიაო… რა დავაშავეთ, ველოდებით პასუხს”, _ დაწერა რამდენიმე დღის წინ ლანჩხუთის მერიის ფეისბუქგვერდზე გურიელის ქუჩის მცხოვრებმა, გულო ჭყოიძემ.
მერიის განმარტებით კი, გურიელის ქუჩაზე სარეაბილიტაციო სამუშაოების ვერგახორციელება წყალმომარაგების კომპანიის მიერ დაგეგმილ სამუშაოებს უკავშირდება:
“გურიელის ქუჩაზე გაერთიანებული წყალმომარაგების კომპანია სამუშაოებს გეგმავს, რის დასრულების შემდეგაც, დაიგება ასფალტის საფარი”, _ განმარტა გულო ჭყოიძის პასუხად ლანჩხუთის მერიის პრესსამსახურის წარმომადგენელმა მაკა სულაბერიძემ.
რაც შეეხება ქალაქში წყალმომარაგების ახალი სისტემის მოწყობას, ამ კუთხით სამუშაოების დაწყება 2022 წლის დეკემბერში დაანონსდა საქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს მიერ:
“ქალაქ ლანჩხუთის წყალმომარაგების სისტემის პროექტირება-მშენებლობა იწყება.
საქართველოს პრემიერ-მინისტრის ინიციატივით დაწყებული სახელმწიფო პროგრამის _”მშენებლობა განვადებით” ფარგლებში, ქალაქ ლანჩხუთის წყალმომარაგების სისტემის პროექტირება-მშენებლობაზე ხელშეკრულება გაფორმდა”, _ ეს განცხადება საქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტრომ, საკუთარ ოფიციალურ ფეისბუქგვერდზე, 2022 წლის ცხრა დეკემბერს გაავრცელა.
უწყების ცნობით, ხელშეკრულებას ხელი მოაწერეს საქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს გაერთიანებული წყალმომარაგების კომპანიის დირექტორის მოადგილემ ნინო ნაროზაშვილმა და ტენდერში გამარჯვებული კომპანიის შპს “საბა” დირექტორმა არჩილ ხაბურძანიამ.
“პროექტის მიხედვით, ქალაქ ლანჩხუთის 24-საათიანი წყალმომარაგებით უზრუნველსაყოფად, მოეწყობა ახალი ჭაბურღილები და სატუმბი სადგური. რეაბილიტირდება არსებული საქლორატორო. გარდა ამისა, დანაკარგების აღმოფხვრის მიზნით, მოეწყობა 22-კმ-მდე წყალმომარაგების ქსელი და 11,5 მ მაგისტრალური მილი. დამატებით რეაბილიტირდება 1,5 მ-მდე არსებული მაგისტრალური მილი.
სამშენებლო სამუშაოები 2025 წლის ბოლოს დასრულდება. ჯამურად პროექტირება-მშენებლობის ვადა შეადგენს ხელშეკრულების გაფორმებიდან, არა უმეტეს, 37 თვეს, მაგრამ არაუგვიანეს 2025 წლის 31 დეკემბრისა.
პროექტს, სახელმწიფო ბიუჯეტიდან, 36 მილიონ ლარზე მეტი მოხმარდება.
პროექტის დასრულების შედეგად, ქალაქ ლანჩხუთის მოსახლეობა, 24-საათიანი, ხარისხიანი წყალმომარაგებით იქნება უზრუნველყოფილი”, _ ვკითხულობთ წყალმომარაგების კომპანიის მიერ, 2022 წლის ცხრა დეკემბრით დათარიღებულ განცხადებაში.
რაც შეეხება კომპანია “საბას”, ის ბაზარზე 2006 წლის ზაფხულიდან ფიგურირებს და მის საქმიანობად სამშენებლო სფერო სახელდება. კომპანიას სულ მონაწილეობა მიღებული აქვს 53 ტენდერში. აქედან მოგებული აქვს – 12, წაგებული კი _ 39; ორი ტენდერი კი არშემდგარადაა გამოცხადებული. წყალმომარაგების კუთხით, შპს “საბას” გურიაში შესრულებული აქვს ოზურგეთში ანასეულის უბნის წყალმომარაგების სისტემის რეაბილიტაციის სამშენებლო სამუშაოები, რომლის ღირებულებამ თითქმის ექვსი მილიონი (5 957 356.17) ლარი შეადგინა.
საგულისხმოა, რომ გურიელის ქუჩის ასფალტირების თემამ, რომელიც, როგორც უკვე გითხარით, ქალაქის წყალმომარაგების სისტემის მოწყობის გამო ფერხდება, დაახლოებით ერთი თვის წინ, საკრებულოს სხდომაზეც გაიჟღერა. სხდომაზე მყოფ მუნიციპალიტეტის მერს, ალექსანდრე სარიშვილს, ქალაქის მაჟორიტარმა დეპუტატმა კახა კვიტაიშვილმა კითხვით მიმართა:
“ვიცით ქალაქში აქტიურად მიმდინარეობს ქუჩებზე ასფალტის საფარის დაგება, რაც ძალიან გვახარებს. გურიელის ქუჩასთან დაკავშირებით კი, რაღაც შეფერხებებია. ბატონო ალეკო, გაზეთშიც იყო ამაზე ინფორმაცია და გვაინტერესებს, წყალკანალის მხრიდან ხომ არ არის სიახლეები, რა ვითარებაა ამ საკითხთან დაკავშირებით?!” _ იკითხა კვიტაიშვილმა.
მერის თქმით კი, ყველაფერი იმაზეა დამოკიდებული, თავის მხრივ როდის დაიწყებს სამუშაოების გახორციელებას წყალმომარაგების კომპანია:
“გურიელის ქუჩაზე ჩვენ არანაირი პრობლემა არ გვაქვს _ საჭირო თანხა ბიუჯეტში გვიდევს, სამუშაოების შემსრულებელი კომპანიაც გამოვლენილია, მაგრამ რადგან ქალაქში იცვლება წყალმომარაგების ქსელი თავიდან ბოლომდე და კეთდება ცენტრალური მაგისტრალი, რომელმაც უნდა გადმოკვეთოს რამდენიმე მონაკვეთი, მათ შორის გურიელის ქუჩა, ამიტომაც ვერ ხერხდება აქ ასფალტის დაგება. ველოდებით როდის დაიწყებს სამუშაოებს წყალმომარაგების კომპანია. სამინისტროც საქმის კურსშია ამ საკითხთან დაკავშირებით. წყალმომარაგების კუთხით საკმაოდ დიდი და მასშტაბური პროექტი უნდა გახორციელდეს ქალაქის ტერიტორიაზე. როგორც ამბობენ, ივლისის ბოლომდე ვერ დაიწყებენ. წყალგაყვანილობისთვის გურიელის ქუჩაზე საკმაოდ დიდი ზომის მილია ჩასადები. ასფალტი რომ დავაგოთ, მერე ნახევარი მოსაჭრელი იქნება და ამიტომაც ვართ გაჩერებულები.
ფაქტია, რომ ჩვენი მიზეზით არაა ამ ქუჩაზე გზის რეაბილიტაციის სამუშაოები შეჩერებული. ყველა ქუჩის რეაბილიტაცია ხორციელდება, რომელიც გეგმაში იყო, მხოლოდ გურიელის ქუჩაზე წარმოიშვა მსგავსი პრობლემა, მაგრამ იმედია, ძალიან მალე იქნება მოგვარებული როგორც წყლის, ისე ასფალტის საკითხი”, – თქვა ალექსანდრე სარიშვილმა.
ცნობისთვის: გარდა გზის საფარისა, გურიელის ქუჩაზე კანალიზაციის სისტემაც პრობლემას წარმოადგენს.
“ძალიან გვაწუხებს საკანალიზაციო სისტემის არარსებობა. წვიმის მოსვლის გვეშინია _ ფეკალიებით ივსება ეზოები. იყო დაპირება, რომ კანალიზაციის პრობლემას მოგვიწესრიგებდნენ, მაგრამ მოტყუებულები დავრჩით, მერე გვითხრეს, არაო. სანიაღვრე არხის გაკეთება ამჯობინეს, საკანალიზაციო სისტემის გაყვანა სირთულეებთანაა დაკავშირებულიო. რატომღაც ხელისუფალთაგან მოძულებულები ვართ გურიელის ქუჩის მცხოვრებლები. ლამის ყველა ქუჩა და ყველა შუკა მოაასფალტეს და სირცხვილია, ქალაქის ცენტრში ასეთი მოუწესრიგებელი ქუჩა იყოს”, _ წლებია პრობლემას აჟღერებს ამ ქუჩის მოსახლეობა.
საკანალიზაციო სისტემის მოუგვარებლობა, სამწუხაროდ, ქალაქის სხვა ქუჩების მოსახლეობასაც აწუხებს; მაგალითად, ანალოგიური პრობლემა აწუხებს გია ურუშაძის ქუჩის მცხოვრებლებსაც, რომლებიც პრობლემის მოსაგვარებლად ასევე წლებია დახმარებას ითხოვენ ადგილობრივი ხელისუფლებისგან:
“21-ე საუკუნეში იმას ვითხოვთ ადამიანები, რომ ფეკალიები არ ჩამოგვდიოდეს ყოველი გაწვიმებისას ეზოებში და სახლებს არ გვიტბორავდეს! ამ ქუჩაზე სულ მთლიანად, თავიდან ბოლომდე მოსაწესრიგებელია კანალიზაცია. არხიდან გადმოსული კანალიზაციის მილების შიგთავსიანი წყალი ჩამოედინება ჩვენს ეზოებში! გაუსაძლის პირობებში ვართ ყველა გაწვიმებაზე”, _ ამბობენ ურუშაძის ქუჩის მცხოვრებლები.
პრობლემური საკანალიზაციო ჭა ურუშაძის ქუჩაზე,
საიდანაც წვიმისას ფეკალიები გადმოდის
ურუშაძის ქუჩის პრობლემის თაობაზე “გურია ნიუსი” არაერთხელ წერდა. დაახლოებით ერთი წლის წინ, ჩვენთან საუბარში, ამ თემას “ლელოს” ადგილობრივი ორგანიზაციის ლიდერი და საკრებულოს წევრი გოჩა ჯანაშიაც გამოეხმაურა. მან საკრებულოს სხდომებზეც არაერთხელ გაამახვილა ყურადღება კანალიზაციის საკითხზე. მისი თქმით, ეს პრობლემა იმდენად მტკივნეულია, რომ გადაუდებელ რეაგირებას მოითხოვს:
“ეს თემა ათეული წელია აწუხებს ლანჩხუთის მოსახლეობას. კანალიზაციის სისტემები ქალაქის უმეტეს უბნებში საერთოდ არ არსებობს, სადაც არის, იქ უკვე მოძველებულია და ხშირად გამოდის წყობიდან. ამას ემატება ის, რომ ყველა გაწვიმებაზე საცხოვრებელი ეზოები იტბორება და ფეკალური მასები ეზოებში ჩადის. განსაკუთრებით გაუსაძლისია ურუშაძის ქუჩის მცხოვრებთა ყოფა, რომლებმაც არაერთხელ მიმართეს ადგილობრივ ხელისუფლებას, მაგრამ _ ამაოდ. მესმის, ადგილობრივი ხელისუფლება მართლაც შეწუხებულია ამ პრობლემით, მაგრამ საკუთარი ძალებით ამის მოგვარება შეუძლებელია. ისიც ვიცი, რომ ცენტრალური ხელისუფლება არაერთხელ ჩააყენეს საქმის კურსში, თუმცა, პრიორიტეტთა ნუსხაში ჯერ სხვა პრობლემებზე მუშაობენ _ იწყება ქალაქ ლანჩხუთის წყალმომარაგების პროექტი, რომელიც 35 მილიონი ლარით ფინანსდება და გულისხმობს ჭაბურღილების წყლით ქალაქის მცხოვრებთა მომარაგებას. ეს, თავისთავად, საშური თემაა, მაგრამ პრიორიტეტულად უფრო გვიან რომ გახორციელებულიყო, არ იყო პრობლემა, მით უმეტეს, რომ ქალაქის წყლის ხარისხი ურიგო როდია. თუმცა, ასე გადაწყვიტეს და ადგილობრივ ხელისუფლებას ამას არც შეეკითხებოდნენ, სამწუხაროდ. არადა, ფეკალიები ისევ ჩაედინება ღია არხში, რომელიც ავტობანის გასწვრივ გადის და არც გადამამუშავებელი კოლექტორი არსებობს! ეს კი, რბილად რომ ვთქვათ, ზიანს აყენებს ჩვენს ჯანმრთელობას, მუნიციპალიტეტის ეკოლოგიურ და ჰიგიენურ გარემოს. ჰოდა, ის, რაც სასწრაფოდ გასაკეთებელია, ამაზე გადაწყვეტილება არ არსებობს”, _ ამბობდა ერთი წლის წინ ჯანაშია “გურია ნიუსთან” საუბრისას.
ავტობანის მიმდებარედ, ღია არხში ჩამდინარე კანალიზაცია
ის, რომ თემა მტკივნეულია ჯანაშიას გარდა, ჩვენთან საუბარში ქალაქის მაჟორიტარი დეპუტატი კახა კვიტაიშვილიც ადასტურებდა. თუმცა, ვერაფერს ამბობდა პრობლემის გადაჭრის შესაძლებლობებზე:
“ამ ეტაპზე არაფერია. ეს საკითხი წყალმომარაგების კომპანიის მოსაგვარებელია. არაერთხელ გვქონდა კომპანიასთან საუბარი, მაგრამ ფაქტია, რომ ჯერჯერობით, ეს საკითხი ვერ მოგვარდება, რადგან პრიორიტეტად წყალმომარაგების პროექტი ჩაითვალა, რომლის ღირებულებაც 35 მილიონიანი ლარია.
უნდა გითხრათ, რომ ის, რაც ურუშაძის ქუჩაზე ხდება, ჩემთვის მართლაც მტკივნეულია. ხშირად ვფიქრობ ამ პრობლემის მოგვარების გზებზე, მაგრამ, სამწუხაროდ, ამ ეტაპზე ვერაფერს დაგპირდებით გარდა იმისა, რომ წელს ქუჩის იმ ნაწილზე, რომელიც რკინიგზის გადაღმა მდებარეობს სანიაღვრე არხები მოეწყობა, შესაძლებელია, ასფალტის საფარიც დაიგოს”, _ გვითხრა ქალაქის მაჟორიტარმა დეპუტატმა 2023 წლის ზაფხულში.
როგორც წყალმომარაგების კომპანიის ლანჩხუთის ფილიალში გავარკვიეთ, აღნიშნული პრობლემების მოსაგვარებლად, გარკვეული სამუშაოები შესრულდა, მაგრამ ამ პრობლემის მოგვარება შეუძლებელია სანამ… ახალი საკანალიზაციო სისტემის მოწყობა არ მოხდება! თუმცა, ამაზე, ჯერჯერობით, საუბარიც არაა.
რაც შეეხება ურუშიძის ქუჩას, სადაც გადის თითქმის მთელი ქალაქის საკანალიზაციო მასა, აქ წყალმომარაგების კომპანიამ გაწმენდითი სამუშაოები ჩატარდა, მაგრამ აქედან წამოსული ფეკალიები კვლავაც ავტობანის მიმდებარე ღია არხში ჩაედინება!
სოფო წილოსანი,
ლისა კოროშინაძე
