შსს ადასტურებს აზერბაიჯანის მოქალაქის, ჰუსეინ ბაკიხანოვის გარდაცვალების ფაქტს. JAMnews-ს შინაგან საქმეთა სამინისტროში უთხრეს, რომ საქმეს 115-ე, თვითმკვლელობამდე მიყვანის მუხლით იძიებენ.
უწყებაში მედიასაშუალებას განუმარტეს, რომ შემთხვევა 14 ივლისს მოხდა. ანუ, მედიაში ამ ინფორმაციის გავრცელების მომენტისთვის, ბაკიხანოვი 15 დღის გარდაცვლილი იყო.
ოფიციალური ვერსიით, ბაკიხანოვმა თავი მოიკლა.
ვინ იყო ჰუსეინ ბაკიხანოვი? რა მოხდა 14 ივლისს და რატომ და როგორ დაიმალა ეს ინფორმაცია ორი კვირის განმავლობაში?
შსს-ში განუცხადეს, რომ ჰუსეინ ბაკიხანოვი 14 ივლისს, მაღალსართულიანი შენობის სახურავიდან გადმოხტა.
საუბარია თბილისის ცენტრში მდებარე, მაღალი კლასის სასტუმრო “რუმსზე”. ამ სასტუმროში აზერბაიჯანელ ბლოგერს სამსახური უნდა დაეწყო და გასაუბრებისთვის იყო მისული.
“რუმსის” ადვოკატმა კახა წერეთელმა, JAMnews დაუდასტურა, რომ ჰუსეინ ბაკიხანოვს სასტუმროში ნამდვილად უნდა დაეწყო მუშაობა ტექნიკურ პოზიციაზე. (ჯემნიუსის ინფორმაციით, სამზარეულოში, ჭურჭლის მრეცხავად). მან გასაუბრება წარმატებით გაიარა და სხვა თანამშრომლებთან ერთად, მას სასტუმროს ინფრასტრუქტურას აცნობდნენ.
ადვოკატის თქმით, შემთხვევა ნამდვილად მოხდა 14 ივლისს. წერეთელი ამბობს, რომ სასტუმროს თანამშრომლები შეესწრნენ, როგორ ავიდა ბაკიხანოვი სახურავზე.
ადვოკატი ამბობს, რომ შემთხვევისთანავე ადგილზე გამოიძახეს სასწრაფო დახმარების სამსახური და სამართალდამცავი უწყება. მისივე თქმით, მაშინვე დაიწყო მოკვლევა და სასტუმროს თვითმხილველი თანამშრომლები გამოკითხეს კიდეც.
ეს ფაქტი “ჯემნიუსს” დაუდასტურეს შინაგან საქმეთა სამინისტროშიც.
რა ვიცით ამ დროისთვის აზერბაიჯანელ ბლოგერზე
ავთანდილ მამედოვი აზერბაიჯანის მოქალაქეა, რომელიც ასევე ცხოვრობს თბილისში და საკუთარ თავს პოლიტიკურ დევნილს უწოდებს.
ამედოვი უფლებადამცველობით საქმიანობას ეწევა და ხშირად ეხმარება საქართველოში მყოფ თანამემამულეებს. ბაკიხანოვიც ერთ-ერთი მათგანი იყო.
მამედოვი გვიყვება, როგორ აღმოჩნდა ბაკიხანოვი საქართველოში და რა იცის მისი გაუჩინარების შესახებ.
ჰუსეინ ბაკიხანოვი საქართველოში გაზაფხულზე ჩამოვიდა, მას შემდეგ, რაც ბაქოში ერთ-ერთი ოპოზიციური აქციის მიმდინარეობის დროს პოლიციამ დააკავა. იგი 15 დღე ჰყავდათ ციხეში. როგორც თავად ჰყვებოდა, იქ სცემდნენ და შეურაცხყოფას აყენებდნენ.
გათავისუფლების შემდეგ ბაკიხანოვმა დატოვა აზერბაიჯანი და საქართველოში ჩამოვიდა, როგორც თავშესაფრის მაძიებელი. თბილისში იგი ავთანდილ მამედოვს დაუკავშირდა, რადგან მისი უფლებადამცველობით საქმიანობის შესახებ იცოდა. ასევე, ბაკიხანოვს თბილისში ჰქონდა კონტაქტი ადვოკატთან არტურ განიევთან.
როგორც მამედოვი ჰყვება, ბაკიხანოვი ძველ თბილისში დასახლდა.
ჰქონდა ფინანსური პრობლემები და ხშირად ეძებდა სამსახურს, თარგმნიდა, ასევე მუშაობდა მშენებლობაზეც.
“ამიტომ, არ გამოვრიცხავ, რომ იგი სასტუმროში მისულიყო დასასაქმებლად,” – უყვება მამედოვი JAMnews–ს.
როგორც მამედოვი ამბობს, ბოლოს ბაკიხანოვს 12 ივლისს ელაპარაკა. ბიჭმა მას პოლიციის ტელეფონიდან დაურეკა და უთხრა, რომ თავისუფლების მოედანზე ხუთამდე ადგილობრივი აზერბაიჯანელი თავს დაესხა და სცემა.
მამედოვი ამბობს, რომ ცემის ფაქტის შესახებ ბაკიხანოვმა პოლიციის გარდა სახალხო დამცველის ოფისსაც შეატყობინა.
მამედოვმა JAMnews-ს უთხრა, რომ ბაკიხანოვი მას ხშირად ურეკავდა, და როცა 12 ივლისის შემდეგ რეკვა შეწყვიტა, მამედოვმა მისი ძებნა ჯერ ნაცნობებთან დაიწყო.
მამედოვი ამბობს, რომ მას არ სჯერა პოლიციის ოფიციალური ვერსიის:
“ის არ ჰგავდა სასოწარკვეთილ ადამიანს. პირიქით, გეგმებს აწყობდა. ამ ბოლო დროს, რაღაც გახშირდა შემთხვევები, რომ აზერბაიჯანის ხელისუფლების კრიტიკოსები თავს იკლავენ – ბაირამ მამედოვი სტამბოლში, ვუგარ რზაევი ბელგიაში. მე არ მჯერა ამ დამთხვევების,” – ამბობს მამედოვი.
იგი ფიქრობს, რომ ბაკიხანოვის გარდაცვალება პოლიტიკურ მოტივს უკავშრდება. ამბობს, რომ თავადაც იკვლევს მომხდარს და იმედი აქვს, რომ დეტალებს დაადგენს.
კითხვები, რომლებზეც მკაფიო პასუხები არ არსებობს
ოფიციალური ვერსიის არც აზერბაიჯანელ ჟურნალისტს, აფგან მუხტარლის სჯერა. მუხტარლი იყო ერთ-ერთი პირველი, ვინც 29 ივლისს, სოციალურ ქსელში, ჰუსეინის გარდაცვალების შესახებ დაწერა.
მას რამდენიმე დეტალი აკვირვებს, მათ შორის, რატომ იყო დღემდე დამალული ამ ფაქტის შესახებ, მაშინ, როდესაც შემთხვევა ორი კვირის წინ მოხდა. და მაშინ, როდესაც საქართველოს სამართალდამცავი უწყება უმნიშვნელო ინციდენტზეც კი, როგორიცაა მაგალითად, ავარია, სწრაფად ავრცელებს ინფორმაციას საჯაროდ.
მუხტარლის ბევრი კითხვა აქვს:
“რუმსის” ადვოკატი ამბობს, რომ ჰუსეინს სამსახურის დაწყება სურდა და ის სამსახურში იმავე დღეს აიყვანეს. შემდეგ მას ვიღაცამ დაურეკა მეშვიდე სართულიდან და ჰუსეინი აზერბაიჯანულ ენაზე, გაბრაზებული საუბრობდა.
თუმცა, არანაირი დოკუმენტი მისი სამსახურში აყვანის არ არსებობს. რატომ არის პრობლემა დამალული?
გარდა ამისა, მე-7 სართულზე დარჩა ჰუსეინის ტელეფონი და საფულე. ადამიანი, რომელიც ტელეფონზე საუბრობდა, რატომ დადებდა მას იატაკზე და გადახტებოდა?
ირკვევა, რომ სასტუმროს თანამშრომლები შეესწრნენ, რატომ არ შეუშალეს მათ ხელი?…
12 ივლისს მას თავს დაესხნენ თბილისის ცენტრში და სცემეს. 14 ივლისს ის ვარდება მეშვიდე სართულიდან. პოლიციის განცხადება არ მეჩვენება დამაჯერებლად”, – წერს მუხტარლი.
ჰუსეინ ბაკიხამოვის ცხედარი ამჟამად პროზექტურაშია. მის ამოსაცნობად სწორედ ავთანდილ მამედოვი და ადვოკატი გასანოვი იყვნენ მისული.
მამედოვი ამბობს, რომ ბაკიხანოვის ოჯახმა აზერბაიჯანში ასევე ახლა შეიტყო მისი გარდაცვალების შესახებ.
ის “ძალიან უცნაურს” უწოდებს იმ ფაქტს, რომ ახალგაზრდა კაცის გარდაცვალების ამბავს “პოლიცია ორი კვირა მალავდა”. ასევე, აეჭვებს კი, რომ საქმის კურსში არ არის საქართველოში აზერბაიჯანის საკონსულო.
“ჯემნიუსი” ესაუბრა თითქმის ყველა იმ ორგანიზაციას, რომლებიც საქართველოში მცხოვრები მიგრანტებისა და თავშესაფრის მაძიებელი ადამიანების თემებზე მუშაობენ.
მათ გვითხრეს, რომ ბაკიხანოვის შესახებ არაფერი იცოდნენ.
საქართველოს მოქალაქე, აქ მცხოვრები, ეთნიკურად აზერბაჯანელი აქტივისტები, ვინც პირადად, ან მეგობრების მეშვეობით იცნობდნენ ჰუსეინს, ამბობენ, რომ ის არ იყო აზერბაიჯანში ძალიან ცნობილი, ინფლუენსერი ბლოგერი.
ისინი ამბობენ, რომ აზერბაიჯანისადმი ძლიან კრიტიკულად განწყობილი ადამიანები საქართველოში აღარ მოდიან. ისინი აქ თავს ვეღარ გრძნობენ უსაფრთხოდ.
აზერბაიჯანელი ბლოგერის გარდაცვალების საქმეში ომბუდსმენი ჩაერთვება
აზერბაიჯანელი ბლოგერის, ჰუსეინ ბაკიხანოვის გარდაცვალების საქმის შესწავლა საქართველოს სახალხო დამცველის აპარატმა დაიწყო.
ეს ინფორმაცია ომბუდსმენის აპარატმა JAMnews-ს წერილობით აცნობა.
სახალხო დამცველის აპარატში გვითხრეს, რომ ჰუსეინ ბაკიხანოვმა მათ ორჯერ მიმართა დასახმარებლად. თავდაპირველად მაისში. მაშინ მას საერთაშორისო დაცვის სტატუსის მოპოვება სურდა.
მეორედ კი კომუნიკაცია ივლისში შედგა. მას შემდეგ, რაც ბლოგერს თბილისის ცენტრში ჯგუფურად გაუსწორდნენ.
სახალხო დამცველის აპარატში აცხადებენ, რომ ორივე შემთხვევაში, მათ ბლოგერს გაუზიარეს იურიდიული დახმარების გამწევი ორგანიზაციების საკონტაქტო ინფორმაცია:
„ასევე განვუმარტეთ ჩვენი აპარატის მანდატი და შევთავაზეთ იმ შემთხვევაში, თუ სამართალდამცავი ორგანოების მხრიდან მიმართ უფლებების დარღვევას ექნებოდა ადგილი, შეეძლო ჩვენთვისაც მოემართა“, – ვკითხულობთ ომბუდსმენის აპარატიდან JAMnews-ისთვის გამოგზავნილ წერილში.
ბაკიხანოვის გარდაცვალების შესახებ ინფორმაცია შემთხვევიდან ორი კვირის შემდეგ, 29 ივლისს გავრცელდა. ამბავი მისმა აზერბაიჯანელმა მეგობრებმა გაავრცელეს. მათ შორის, გერმანიაში მცხოვრებმა ჟურნალისტმა აფგან მუხტარლიმ.
თავდაპირველად, გარდაცვლილის მეგობრები წერდნენ, რომ ოპოზიციონერი ბლოგერი, რომელსაც ბოლო ორი კვირის განმავლობაში ვეღარ უკავშირდებოდნენ, გარდაცვლილი სახლში ნახეს.
მათი ინფორმაციით, ჰუსეინ ბაკიხანოვს პრობლემები ჰქონდა აზერბაიჯანის ხელისუფლებასთან. ის პოლიტიკური მიგრანტი იყო. ბაკიხანოვი თბილისში ცხოვრობდა და აქ თავშესაფარს ითხოვდა.
ბაკიხანოვის 12 ივლისს ჯგუფურად ცემის ფაქტის შესახებ წერდა ამ აფგან მუხტარლიც:
“12 ივლისს აზერბაიჯანელთა ჯგუფმა სცემა თბილისში მცხოვრები ემიგრანტი, რომელსაც აზერბაიჯანში პოლიცია დევნიდა. ჰუსეინმა პოლიციას და სამედიცინო შემოწმებას მიმართა. თუმცა, სამედიცინო შემოწმებამ უარი თქვა შინაგანი ორგანოების გამოკვლევაზე. ერთი კვირის განმავლობაში არ იყო სიახლე ჰუსეინისგან.
ჰუსეინ ბაკიხანოვი დააკავეს 7 მაისს ბაქოში გამართული საპროტესტო აქციის დროს. მას 15 დღიანი პატიმრობა მიუსაჯეს. მან გათავისუფლების შემდეგ ჟურნალისტებს განუცხადა, რომ იგი პოლიციამ აწამა. მან ასევე თქვა, რომ მას პოლიცია ემუქრებოდა გაუპატიურებაზე. თბილისში ყოფნისას ის მუდმივად აკრიტიკებდა აზერბაიჯანის მთავრობას, აზერბაიჯანულ მედიაში და საკუთარ არხზე”, – წერს მუხთარლი Facebook-ზე.
ამ ინციდენტზე თავის იუთუბის არხზე თავად ბლოგერიც ყვებოდა.
“აზერბაიჯანის ხელისუფლების შეთქმულება თუ შემთხვევითობა” – ასე ჰქვია ამ ვიდეოს. ბაკიხანოვი ჰყვება, როგორ დაესხა მას თბილისის ცენტრში ხუთი აზერბაიჯანელი.
ის ამბობს, რომ თავდამსხმელები ორი-სამი დღის წინ გაიცნო.
“დღეს მათ მოულოდნელად შეურაცხყოფა მომაყენეს და რომ ვუპასუხე, თავს დამესხნენ,” – ჰყვება ბლოგერი.
ვიდეო სასწრაფო დახმარების მანქანაშია ჩაწერილი. ბაკიხანოვი ამბობს, რომ თავად დარეკა 112-ში და პოლიცია და სასწრაფო დახმარების სამსახური გამოიძახა.
ვიდეოში ბაკიხანოვი ამბობს, რომ არის დევნილი აზერბაიჯანიდან და სულ რამდენიმე დღე დარჩა, ვიდრე საქართველოში დევნილის ID ბარათს მიიღებს.
ბაკიხანოვის გარდაცვალების შემდეგ, ორგანიზაციამ “უფლებები საქართველო” სპეციალური ბრიფინგი გამართა. ორგანიზაციამ დაადასტურა, რომ ბაკიხანოვს, როგორც თავშესაფრის მაძიებელს, 15 ივლისს, გარდაცვალების მომდევნო დღეს, თავშესაფრის მაძიებლის დროებითი საიდენტიფიკაციო მოწმობა უნდა აეღო.