პარლამენტმა 6 თებერვალს მესამე მოსმენით განიხილა და მიიღო “ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსში” ცვლილების შესახებ კანონპროექტი თანმდევ კანონპროექტებთან ერთად. ცვლილებებს ხელს “ქართული ოცნების” ხმოსნების მიერ არჩეული პრეზიდენტი მიხეილ ყაველაშვილი უკვე აწერს და კანონიც შესაბამისად ძალაშია შესული.
ცვლილებებთან დაკავშირებით, სახალხო დამცველმა 5 თებერვალს ეუთო/ოდირს მიმართა და განაცხადა, რომ “პარლამენტის მიერ ცვლილებების დაჩქარებული წესით განხილვა არ იძლევა მასში სრულფასოვანი მონაწილეობის და ჩართვის შესაძლებლობას” და პარლამენტს მოუწოდა დასკვნას დალოდებოდა და რეკომენდაციები გაეთვალისწინებინა.
თუმცა, ამ დროისთვის კანონში ცვლილებები უკვე შესულია ცვლილებების თანახმად: იზრდება ადმინისტრაციული პატიმრობის ვადები; ადმინისტრაციული სამართალდარღვევისთვის პასუხისმგებლობის დამამძიმებელ გარემოებებს ემატება ახალი გარემოებები; ზუსტდება ვადა, რომლის გასვლის შემდეგ პირი ითვლება ადმინისტრაციულ სახდელდაუდებლად; ზუსტდება წვრილმანი ხულიგნობის ქმედების შემადგენლობა და სახდელთა ზომები; იცვლება ვანდალიზმთან დაკავშირებული სახდელთა ზომები.
ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევად განისაზღვრება სახელმწიფო პოლიტიკური თანამდებობის პირის, პოლიტიკური თანამდებობის პირის, სახელმწიფო მოსამსახურის, სახელმწიფო მოსამსახურესთან გათანაბრებული პირის ან/და საჯარო მოსამსახურის სიტყვიერი შეურაცხყოფა ან/და სხვაგვარი შეურაცხმყოფელი ქმედების განხორციელება სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულების დროს ან სამსახურეობრივი მოვალეობის შესრულებასთან დაკავშირებით; ზუსტდება შეკრების ან მანიფესტაციის ორგანიზებისა და ჩატარების წესის დარღვევისათვის ქმედების შემადგენლობები და იცვლება მათთვის განსაზღვრული სახდელთა ზომები.
ამასთანავე: განისაზღვრება სპონტანური შეკრება/მანიფესტაციის ცნება; რეგულირდება დროებითი კონსტრუქციის დემონტაჟის საკითხები; იკრძალება შეკრების ან მანიფესტაციის ჩატარება დახურულ სივრცეში/შენობაში, მესაკუთრის წინასწარი წერილობითი თანხმობის გარეშე; იკრძალება შეკრების ან მანიფესტაციის ჩატარებისას შენობების შესასვლელების, ავტომაგისტრალების, ხიდების, გვირაბების, ესტაკადების, მუნიციპალიტეტის მიერ განსაზღვრული სატრანსპორტო კვანძებისა და რკინიგზის ბლოკირება.
კანონში შესულ ცვლილებებს საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის ანალიტიკოსი თაზო კირტავა რეპრესიულს უწოდებს.
“კანონში შევიდა არაერთი რეპრესიული ცვლილება. ეს ცვლილებები თავისი შინაარსით გულისხმობს სანქციების არაპროპორციულ მნიშვნელოვნად ზრდას; მათ შორის, ადმინისტრაციული პატიმრობის მაქსიმალური ვადის გაზრდას 60 დღემდე. ასევე, გარკვეული სამართალდარღვევებისთვისაც, რაც დაკავშირებულია სწორედ საპროტესტო გამოხატვასთან, მაგალითად, პოლიციელისთვის დაუმორჩილებლობისთვის სანქციის გაზრდა.
გაჩნდა ახალი სამართალდარღვევა ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსში , რომელიც გულისხმობს სახელმწიფო და საჯარო თანამდებობის პირებისთვის შეურაცხყოფის მიყენებისთვის სანქციის დაკისრებას, მათ შორის, ჯარიმას და ასევე, შესაძლოა, გამოყენებული იქნეს ადმინისტრაციული პატიმრობაც! ერთ–ერთი უარყოფითი ცვლილება, სტანდარტის გაუარესება არის ისიც, რომ შეკრებისა და მანიფესტაციის წესის სამართალდარღვევა, რომელიც აქამდე მთლიანად სასამართლოს მიერ განსჯადი იყო, ახლა ამ სამართალდარღვევის გარკვეული ნაწილები გახდა შინაგან საქმეთა სამინისტროს განსჯადი, რაც ნიშნავს, რომ შინაგან საქმეთა სამინისტრო წარმომადგენელი სასამართლოს გარეშე დააკისრებს პირს ჯარიმას თავისი შეფასების შედეგად და შემდეგ უკვე პირმა სასამართლოში უნდა გაასაჩივროს ეს ჯარიმა! და თუ გაასაჩივრებს, თავად მოუწევს მტკიცება, რომ სამართალდარღვევა არ ჩაუდენია. სამწუხაროდ, პრაქტიკაში ისედაც ასე ხდებოდა, რადგან სასამართლო ყოველთვის შინაგან საქმეთა სამინისტროს პოზიციას ითვალისწინებდა და მეორე მხარეს უწევდა იმის მტკიცება, რომ სამართალდარღვევა არ ჩაუდენია, თუმცა ახლა უკვე,ფაქტობრივად საკანონმდებლო დონეზეც გაუარესდა ეს სტანდარტი“, _ ამბობს საია-ს იურისტი “გურია ნიუსთან” საუბრისას.
კანონში კი რომელიც პარლამენტმა დაჩქარებული წესით განიხილა და 6 თებერვალს მესამე მოსმენით მიიღო, ვკითხულობთ:
“”მუხლი 173. სამართალდამცავი ორგანოს თანამშრომლის, სამხედრო მოსამსახურის, სახელმწიფო დაცვის სპეციალური სამსახურის თანამშრომლის, აღსრულების პოლიციელის,სპეციალური პენიტენციური სამსახურის, საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს გენერალური ინსპექციის ან ამავე სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირის _ დანაშაულის პრევენციის, არასაპატიმრო სასჯელთა აღსრულებისა და პრობაციის ეროვნული სააგენტოს მოსამსახურის ან მასთან გათანაბრებული პირის კანონიერი განკარგულებისადმი ან მოთხოვნისადმი დაუმორჩილებლობა, ან ამ პირის მიმართ სხვა კანონსაწინააღმდეგო ქმედების გახორციელება
- სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულების დროს სამართალდამცავი ორგანოს თანამშრომლის, სამხედრო მოსამსახურის, სახელმწიფო დაცვის სპეციალური სამსახურის თანამშრომლის, აღსრულების პოლიციელის, სპეციალური პენიტენციური სამსახურის, საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს გენერალური ინსპექციის ან ამავე სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირის _ დანაშაულის პრევენციის, არასაპატიმრო სასჯელთა აღსრულებისა და პრობაციის ეროვნული სააგენტოს მოსამსახურის ან მასთან გათანაბრებული პირის კანონიერი განკარგულებისადმი ან მოთხოვნისადმი დაუმორჩილებლობა _ გამოიწვევს დაჯარიმებას 2 000 ლარიდან 5 000-ლარამდე ოდენობით ან ადმინისტრაციულ პატიმრობას 60 დღემდე ვადით.
- სამართალდამცავი ორგანოს თანამშრომლის, სამხედრო მოსამსახურის, სახელმწიფო დაცვის სპეციალური სამსახურის თანამშრომლის, აღსრულების პოლიციელის, სპეციალური პენიტენციური სამსახურის, საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს გენერალური ინსპექციის ან ამავე სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირის _ დანაშაულის პრევენციის, არასაპატიმრო სასჯელთა აღსრულებისა და პრობაციის ეროვნული სააგენტოს მოსამსახურის ან მასთან გათანაბრებული პირის სიტყვიერი შეურაცხყოფა, ლანძღვა-გინება, მასზე შეურაცხმყოფელი გადაკიდება ან/და მის მიმართ სხვაგვარი შეურაცხმყოფელი ქმედების განხორციელება სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულების დროს ან სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებასთან დაკავშირებით (გარდა საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსით გათვალისწინებული შემთხვევისა) _ გამოიწვევს დაჯარიმებას 2 000 ლარიდან 5 000 ლარამდე ოდენობით ან ადმინისტრაციულ პატიმრობას 60 დღემდე ვადით.
- ამ მუხლის პირველი ან მე-2 ნაწილით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ჩადენისთვის ადმინისტრაციულ სახდელდადებული პირის მიერ ამავე მუხლით განსაზღვრული რომელიმე ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ჩადენა _ გამოიწვევს დაჯარიმებას 3 500 ლარიდან 6 000-ლარამდე ოდენობით ან ადმინისტრაციულ პატიმრობას 7 დღიდან 60 დღემდე ვადით.
შენიშვნა:
- ამ მუხლით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ჩადენისთვის პირს ჩამოერთმევა იარაღის ტარების უფლება 3 წლამდე ვადით.
- ამ მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ჩადენის შემთხვევაზე არ ვრცელდება ამ კოდექსის 22-ე მუხლის მოქმედება”.
- კოდექსს დაემატოს შემდეგი შინაარსის 173 (16) მუხლი: “მუხლი 173 (16). საქართველოს სახელმწიფო-პოლიტიკური თანამდებობის პირის, პოლიტიკური თანამდებობის პირის, სახელმწიფო მოსამსახურის, სახელმწიფო მოსამსახურესთან გათანაბრებული პირის ან/და საჯარო მოსამსახურის სიტყვიერი შეურაცხყოფა, ლანძღვა-გინება, მასზე შეურაცხმყოფელი გადაკიდება ან/და მის მიმართ
სხვაგვარი შეურაცხმყოფელი ქმედების განხორციელება სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულების დროს ან სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებასთან ან საქმიანობასთან დაკავშირებით
- საქართველოს სახელმწიფო-პოლიტიკური თანამდებობის პირის, პოლიტიკური თანამდებობის პირის, სახელმწიფო მოსამსახურის, სახელმწიფო მოსამსახურესთან გათანაბრებული პირის ან/და საჯარო მოსამსახურის სიტყვიერი შეურაცხყოფა, ლანძღვა-გინება, მასზე შეურაცხმყოფელი გადაკიდება ან/და მის მიმართ სხვაგვარი შეურაცხმყოფელი ქმედების განხორციელება სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულების დროს ან სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებასთან ან საქმიანობასთან დაკავშირებით (გარდა საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსით გათვალისწინებული შემთხვევისა) − გამოიწვევს დაჯარიმებას 1 500 ლარიდან 4 000-ლარამდე ოდენობით ან ადმინისტრაციულ პატიმრობას 45 დღემდე ვადით.
- ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ჩადენისთვის ადმინისტრაციულ სახდელდადებული პირის მიერ ამავე მუხლით განსაზღვრული რომელიმე ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ჩადენა _ გამოიწვევს დაჯარიმებას 2 500 ლარიდან 6 000 ლარამდე ოდენობით ან ადმინისტრაციულ პატიმრობას 5 დღიდან 60 დღემდე ვადით.
შენიშვნა:
- ამ მუხლით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ჩადენისთვის პირს ჩამოერთმევა იარაღის ტარების უფლება 3 წლამდე ვადით.
- ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ჩადენის შემთხვევაზე არ ვრცელდება ამ კოდექსის 22-ე მუხლის მოქმედება.”.
- 174 მუხლი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:
“მუხლი 174. შეკრების ან მანიფესტაციის ორგანიზებისა და ჩატარების წესის დარღვევა 1. “შეკრებებისა და მანიფესტაციების შესახებ” საქართველოს კანონის მე-5 და მე-8 მუხლებით გათვალისწინებული შეკრების ან მანიფესტაციის ორგანიზებისა და ჩატარების წესის დარღვევა _ გამოიწვევს დაჯარიმებას 2 000 ლარის ოდენობით.
- იმავე ქმედების შეკრების ან მანიფესტაციის ორგანიზატორის მიერ ჩადენა _ გამოიწვევს დაჯარიმებას 5 000 ლარის ოდენობით.
- ამ მუხლით გათვალისწინებული რომელიმე ქმედების ჩადენისთვის სახდელდადებული პირის მიერ ამავე მუხლის პირველი ან მე-2 ნაწილით გათვალისწინებული ქმედების განმეორებით ჩადენა −
გამოიწვევს დაჯარიმებას 6 000 ლარის ოდენობით ან ადმინისტრაციულ პატიმრობას 60-დღემდე ვადით.
- სასამართლოს შესასვლელის ბლოკირება, შეკრების ან მანიფესტაციის მოსამართლის საცხოვრებელ ადგილას ან საქართველოს საერთო სასამართლოში ჩატარება _ გამოიწვევს დაჯარიმებას 5 000 ლარის ოდენობით ან ადმინისტრაციულ პატიმრობას 60 დღემდე ვადით.
- “შეკრებებისა და მანიფესტაციების შესახებ” საქართველოს კანონის მე-9 მუხლით, მე-11მუხლით (გარდა მე-11 მუხლის მე-2 პუნქტის “ა1”, “ა2” და “ზ” ქვეპუნქტებისა) და 11 მუხლით გათვალისწინებული ნორმების დარღვევა _ გამოიწვევს სამართალდამრღვევის დაჯარიმებას 5 000 ლარის ოდენობით ან ადმინისტრაციულ პატიმრობას 15 დღემდე ვადით, სამართალდარღვევის საგნის კონფისკაციით, ხოლო თუ სამართალდამრღვევი ორგანიზატორია _ 15 000 ლარის ოდენობით ან ადმინისტრაციულ პატიმრობას 20 დღემდე ვადით, სამართალდარღვევის საგნის კონფისკაციით.
- ამ მუხლით გათვალისწინებული რომელიმე ქმედების ჩადენისთვის სახდელდადებული პირის მიერ ამავე მუხლის მე-5 ნაწილით გათვალისწინებული ქმედების განმეორებით ჩადენა – გამოიწვევს სამართალდამრღვევის დაჯარიმებას 5 000 ლარიდან 10 000 ლარამდე ოდენობით ან ადმინისტრაციულ პატიმრობას 25 დღემდე ვადით, სამართალდარღვევის საგნის კონფისკაციით, ხოლო თუ სამართალდამრღვევი ორგანიზატორია – მის დაჯარიმებას 15 000 ლარიდან 20 000 ლარამდე ოდენობით ან ადმინისტრაციულ პატიმრობას 60 დღემდე ვადით, სამართალდარღვევის საგნის კონფისკაციით.
- “შეკრებებისა და მანიფესტაციების შესახებ” საქართველოს კანონის მე-11 მუხლის მე-2პუნქტის “ა1
” და “ა2” ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული ნორმების დარღვევა – გამოიწვევს სამართალდამრღვევის დაჯარიმებას 2 000 ლარის ოდენობით ან ადმინისტრაციულ პატიმრობას 7 დღემდე ვადით, სამართალდარღვევის საგნის კონფისკაციით.
- ამ მუხლის მე-7 ნაწილით გათვალისწინებული ქმედების განმეორებით ჩადენა – გამოიწვევს სამართალდამრღვევის დაჯარიმებას 2 000 ლარიდან 5 000 ლარამდე ოდენობით ან ადმინისტრაციულ პატიმრობას 20 დღემდე ვადით, სამართალდარღვევის საგნის კონფისკაციით.
- “შეკრებებისა და მანიფესტაციების შესახებ” საქართველოს კანონის მე-11 მუხლის მე-2პუნქტის “ზ” ქვეპუნქტით გათვალისწინებული ნორმის დარღვევა _ გამოიწვევს სამართალდამრღვევის დაჯარიმებას 5 000 ლარის ოდენობით ან ადმინისტრაციულ პატიმრობას 60 დღემდე ვადით.
შენიშვნა:
- ამ მუხლით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ჩადენისთვის პირს ჩამოერთმევა იარაღის ტარების უფლება 3 წლამდე ვადით.
- ამ მუხლით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ჩადენისთვის ადმინისტრაციულ სახდელდადებული პირის მიერ ამავე მუხლით განსაზღვრული ქმედებისჩადენის შემთხვევაზე არ ვრცელდება ამ კოდექსის 22-ე მუხლის მოქმედება”
ავტორი