ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის დაბა ლაითური, ერთ-ერთი მრავალრიცხოვანი დაბაა მოსახლეობით. აქ მცხოვრებლების თქმით, წლების განმავლობაში არაფერი შეცვლილა. დაბაში მცხოვრებთა რაოდენობა, თითქმის 3 570-ია, შედის 8 რაიონი. აქაურებს უწყლობა, უგზოობა, უმუშევრობა წლების განმავლობაში აწუხებთ. რაც ყველაზე შემაშფოთებელია, რეპორტაჟის მოსამზადებლად მისულებს, ერთი ახალგაზრდაც კი ვერ ვნახეთ, რადგან სამუშაოდ თურქეთში არიან გადახვეწილები, მათ შორის, სკოლის მოსწავლეები.
დაბა ლაითურს ამ პერიოდში სიცოცხლის ნიშანწყალი არ ემჩნევა.
ადგილობრივ მცხოვრებთა გულისტკივილით მონათხრობი ერთმანეთს ჰგავს და სიმძიმით თითოეული ერთმანეთზე უარესია. სოფელში ძალიან ბევრი უკიდურესად შეჭირვებული ოჯახია, რომელთაც, მათი საცხოვრებელი პირობების გათვალისწინებით, სოციალური დახმარება უნდა ჰქონდეთ, მაგრამ არ აქვთ, ზოგსაც ჰქონდა, მაგრამ მოუხსნეს.
ეს ის დაბაა, როცა საპარლამენტო არჩევნებზე მოსახლეობამ მმართველ გუნდს უარი უთხრა.
ლაითურის ერთ-ერთ უბანზე “ქართულმა ოცნებამ” 8 ოქტომბრის არჩევნები წააგო. წაგების მიზეზებზე აქაურებს საკუთარი მოსაზრება აქვთ:
“არსად იქნება ისეთი გაჭირვებული მოსახლეობა, როგორიც ლაითურშია. ახალგაზრდობა სამუშაოდ თურქეთშია გადახვეწილი, სოფელში უფროსი ასაკის ადამიანები ვართ შემორჩენილი, რომლებსაც მიწის ნაკვეთები აღარ გაგვაჩნია, რომ მოსავალი მოვიყვანოთ და პური გვქონდეს.
დანგრეულია სოფლის ცენტრში მდებარე შენობები _ ნაომარს ჰგავს აქაურობა. გაიძახიან _ “ნაცები”, “ნაცებიო”! აღარ არიან, ბატონო, ეგ “ნაცები”. თვითონ გააკეთონ, ამდენი წელია აღარ მობეზრდათ სხვისთვის გადაბრალება?
გადახვეწილია მთელი ლაითური მეზობელ ქვეყანაში სამუშაოდ, დიდი და პატარა _ ყველა იქაა!
25 წელია წყალს ვითხოვთ. არც წყალი გვაქვს, არც _ გზა, არც _ გაზი. “ქართული ოცნება” კი არა, ტყუილების პარტია უნდა ერქვას მაგას _ ამდენი დაპირებები და ტყუილები ამოგვივიდა ყელში, _ ამბობენ ლაითურში.
დაბა ლაითურში ბევრი მრავალბინიანი საცხოვრებელი კორპუსია _ ბინები, რომლებიც ავარიულ მდგომარეობაშია. რამდენიმე ბინის კარზე დავაკაკუნეთ, მაგრამ პასუხი არავინ გაგვცა, ყველგან ერთი მიზეზის გამო _ ბინები დაკეტილია, მისი მცხოვრებლები კი სამუშაოდ თურქეთში არიან წასული.
ყველაზე დიდ პრობლემად, ჯერჯერობით, უწყლობა და უგზოობის რჩება.
“ყველაფერს მოვითმენთ, მაგრამ წყლის გარეშე შეიძლება იცოცხლოს ადამიანმა? ზაფხულში ხელები დაგრძელებული და ჩამომწყდარი გვაქვს _ რომ იცოდეთ, საიდან მოგვაქვს სასმელი წყალი! მთელი ზაფხულის განმავლობაში ჭები დამშრალია. წყაროზეც დავდივართ, სად არ დავეხეტებით. ხან მანქანით მივდივართ, ბალონები მიგვაქვს მდინარეზე, რომ მოვზიდოთ. საშინელ დღეში ვართ. დასალევ წყალზე რომ რიგი იქნება, უარესი პრობლემა რა უნდა იყოს? ყოველ წელს გვპირდებიან, გაკეთდებაო და ვართ ასე, ამდენი ხანია, მოლოდინში. არაფრის იმედი აღარ გვაქვს. სოფლის შემოსავალიც არაფერია სეზონზე მანდარინის და თხილის საკრეფად დადიან. თუ არა და, თურქეთში გადახვეწა და მონური შრომაა ჩვენი შემოსავალი, რასაც ათასი შიში და ფიქრი ახლავს…
ყველა ბოსტანში ვმუშაობთ, ვწვალობთ, სიმინდს თუ მოვიწევთ, ეგაა სულ ჩვენი შემოსავალი. ახლა შიმშილობაა, ბაბუა! ამ ჩაის კი ხედავთ, რა უქნეს; დაანგრიეს ამხელა ჩაის ფაბრიკები. ჩემი შვილები უმუშევრები არიან. არავინ მუშაობს ამ სოფელში. თურქეთში არიან გადახვეწილები. აქ მოკრიფონ ჩაი, რაღა თურქეთში დადიან? ათი–თხუთმეტი წლის ბავშვი თურქეთში რომ წავა სამუშაოდ და 70 წლის მოხუციც, ესაა საქმე? ერთ მოზარდს და ახალგაზრდას ვერ ნახავ სოფელში. ყველა წასულია. იმდენი მარტოხელა და გაჭირვებულია, არ დაიჯერებთ. რა უნდა გააკეთონ აწი ისეთი, რომ ხალხმა სული მოითქვას?„ _ ამბობენ “გურია ნიუსთან“ სოფელში დარჩენილი ხანდაზმული ადამიანები: როზა მალხასიანი, ალბინა კინოსიანი, ლარისა ნაზარაშვილი, გრიგალინ ანტონინა.
დაბა ლაითურში ცენტრალური გზა სულ გაფუჭებულია. მერია-ლაითურის დამაკავშირებელი გზა ჩანგრეული და ამოტეხილია. აღნიშნულ გზაზე არის, ასევე, პატარა ხიდი, სადაც მანქანები დადიან და ისეა ამორტიზირებული, რომ აქაურების თქმით, საშიშია და შესაძლოა, სავალალო შედეგიც დადგეს.
ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის დაბა ლაითურში მკაცრი რეჟიმის ციხის მშენებლობა, რომელიც 5 წლის წინ დაიწყო, კვლავ აქტიურად მიმდინარეობს და ჯერ დასრულებული კიდევ არ არის. ციხე 1600 პატიმარზე იქნება გათვლილი.
ჩვენთან ერთი ხანდაზმული ადამიანი მოვიდა, რომელმაც თავისი პრობლემით დაინტერესება გვთხოვა.
88 წლის მარტოხელა პენსიონერი ლარისა ნაზარაშვილი, დაბა ლაითურის ცენტრში მდებარე მრავალბინიან კორპუსში პირველ სართულზე ცხოვრობს. მისი ცხოვრებისეული ყოფა შემაძრწუნებელია.
“ისე ამომხდება სული, ერთ ჭიქა წყალის დამლევი არავინ არ მეყოლება“, _ გვითხრა მან.
სიდუხჭირეში მცხოვრებ მარტოხელა მოხუცს კი სოციალური დახმარება მოუხსნეს და როგორც შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს სსიპ სოციალური მომსახურების სააგენტოს გურიის სამხარეო ცენტრის მიერ ლარისა ნაზარაშვილისათვის 25 მაისს გაგზავნილ ოფიციალური წერილშია აღნიშნული, სოციალური დახმარება არ დაენიშნა:
“ქალბატონო ლარისა, თქვენს ოჯახში სააგენტოს უფლებამოსილი პირის მიერ გახორციელებული ვიზიტის დროს შეივსო “ოჯახის დეკლარაცია“. ოჯახის სარეიტინგო ქულამ შეადგინა 72760. დღეის მდგომარეობით, ქულათა რაოდენობა არ ითვალისწინებს ფულადი საარსებო შემწეობის დანიშვნას და სამედიცინო დაზღვევის სახელმწიფო პროგრამით სარგებლობის უფლებას, რადგან საარსებო შემწეობის მისაღები ზღვრული ქულა არის 65001“.
“გურია ნიუსის“ კითხვებზე, იგეგმება თუ არა ოზურგეთი-მერია-დაბა ლაითურის დამაკავშირებელი გზის სარეაბილიტაციო სამუშაოები და მერია-ლაითურის დამაკავშირებელი მცირე ზომის ხიდის რეაბილიტაცია, _ამაზე ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის გამგეობაში გვპასუხობენ, რომ მიმდინარე წელს იგეგმება აღნიშნული საგზაო მონაკვეთის მოხრეშვა, ხოლო ხიდის შეკეთება იგეგმება უახლოეს მომავალში, მზადდება პროექტი.
რაც შეეხება უწყლობას, გამგეობის პრესსამსახურის მიერ მოწოდებული ოფიციალური ინფორმაციის საფუძველზე, საქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს მუნიციპალური განვითარების ფონდის დაკვეთით დაბა ლაითურში 5 200 000 ლარის ღირებულების პროექტი გახორციელდება.
“დაგეგმილია დაბა ლაითურის წყალსადენის ქსელის მოწყობა. პროექტის დამფინანსებელია ევროპის საინვესტიციო ბანკი. მშენებლობის დასრულების შემდეგ ეკოლოგიურად სუფთა, ხარისხიანი სასმელი წყლით 3 400 აბონენტი მომარაგდება. ამ დროისთვის, მუნიციპალური განვითარების ფონდმა ტენდერი დაასრულა. მიმდინარეობს შერჩევა გამარჯვებული კომპანიის გამოსავლენად. სამუშაოების დაწყების სავარაუდო თარიღია მიმდინარე წლის ივლისის თვის მე-2 ნახევარი“.