და, შესაბამისად, საავადმყოფოები სახელმწიფოს მფლობელობაში გადავიდა. თუმცა, როგორც გაირკვა, “ადითის” უძრავი ქონება იპოთეკითაა დატვირთული და, შესაბამისად, სახელმწიფო ვერანაირ ინვესტიციას ვერ განახორციელებს.
შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრის პირველი მოადგილე, დიმიტრი მახათაძე “გურია ნიუსთან” საუბრისას ამბობს, რომ ხელისუფლების მთავარი ამოცანა, შეჩერებულიყო გაჩანაგების პროცესი, შესრულებულია:
_ მართალია, საავადმყოფოები სახელმწიფოს მფლობელობაში გადმოვიდა, თუმცა, ამ კლინიკების უძრავი ქონება, ყოფილ მეპატრონეს იპოთეკით აქვს დატვირთული, _ ამბობს მახათაძე.
_ ბატონო დიმიტრი, სახელმწიფოს რა გეგმები აქვს?
_ კლინიკები ფუნქციონირებს, სადაც შესაძლებელია და არის ამის რეალური შესაძლებლობა. ჩვენი ამოცანა, შეჩერებულიყო რღვევის, დესტრუქციის და გაჩანაგების პროცესი, შესრულებულია. ახლა, პირიქით, ხელს ვუწყობთ და იქ სერვისების მიწოდება უწყვეტად გრძელდება იმ შესაძლებლობების და არსებული რესურსის ფარგლებში, რაც არის თითოეულ რაიონში. რაც შეეხება უძრავ ქონებას, ეს საკმაოდ მტკივნეული თემაა _ იპოთეკარი უცხოური კომპანიაა და მათ გარკვეული მოსაზრება აქვთ, რომ დააყენოს თავისი, ე. წ. სარჩელი ამ ქონებაზე. თუმცა, რა უნდა უყოს ამ ქონებას და რა რეალური ფასი აქვს, ეს მეორე საკითხია. აქ არ არის ინვენტარზე საუბარი, მხოლოდ შენობებია იპოთეკით დატვირთული.
_ რამდენად არის მოსალოდნელი საავადმყოფოების დახურვა იმ მიზეზით, რომ სახელმწიფო ვერ უზრუნველყოფს მათ შენახვას?
_ “ვერ უზრუნველყოფს” _ გამორიცხულია, სახელმწიფო უზრუნველყოფს ამას, აკეთებს კიდევაც. უფრო მეტიც, ახალი ინფრასტრუქტურული პროექტები მზადდება თითოეულ რაიონში, ხდება არსებული რესურსის გადაფასება, გადაანგარიშება, თუ რა მოცულობით არის მართებული მიწოდებულ იქნას სამედიცინო სერვისები ამა თუ იმ რაიონში და, შესაბამისად, საუბარი გვექნება უკვე მომავალი წლიდან. ახლა მიდის საპროექტო სამუშაოების მომზადება იმისთვის, რომ თითოეული რაიონის საჭიროებიდან გამომდინარე, მოხდეს ახალი სამედიცინო ინფრასტრუქტურის ჩამოყალიბება.
_ როგორც ვიცით, პერსონალთან ახალი ხელშეკრულებები დაიდო და ხელფასებმა შედარებით მოიმატა, თუმცა, ანაზღაურების დროულად მიღება ისევ პრობლემაა _ მათ ერთი თვის ხელფასი მიუღებელი აქვთ…
_ ეს არ არის მართებული მსჯელობა პერსონალის მხრიდან. ჩვენი კოლეგები და თანამშრომლები სხვადასხვა დაწესებულებიდან, რატომღაც, არ უწევენ რეალობას ანგარიშს. სახელმწიფომ, როგორც კი აიღო პასუხისმგებლობა, მათ მიიღეს ანაზღაურება. სექტემბრის ჩათვლით, სახელმწიფოს ვალდებულება გასტუმრებული აქვს. რაც შეეხება ოქტომბრის სახელფასო თანხას, ისინი აუცილებლად მიიღებენ პროცესის მიხედვით.
_ ხელშეკრულების თანახმად, ხელფასები 10 რიცხვში უნდა გაცემულიყო…
_ ეს არის სახელშეკრულებო ვალდებულება, თუმცა, თანხა გადარიცხვამდე საჭიროებს ანალიზს. იმისათვის, რომ მივიღოთ გადაწყვეტილება, უნდა გაანალიზდეს თუნდაც რამდენიმე შემთხვევა, მომსახურებები თითოეული რაიონიდან. მოგეხსენებათ, რომ ეს არის ყველა ერთიანი, ცენტრალიზებული. ცალ-ცალკე გამოყოფილი არ არის და ერთიანი თანხა, რომელშიც არის თითოეული რაიონი, ჩაშლილია. ამდენად, იმ საბუთების დამუშავებას ჩაბარების ვადა აქვს _ კალენდარული თვის დასრულების შემდეგ 10 დღე და შემდეგ 30 დღის განმავლობაში უნდა დამუშავდეს ეს ინფორმაცია. რა თქმა უნდა, 30 დღე ამას არ დასჭირდება და ხელფასები გაცემული იქნება ვადაში. ამას არ ჰქვია დაგვიანება და დარიგდება, სავარაუდოდ, ამ კვირაში.
_ “ადითს” ჩოხატაურსა და ლანჩხუთში ჰქონდა საავადმყოფო. მართალია, ჩოხატაურში “ავერსი” ხსნის გადაუდებელი მომსახურების ცენტს, ასევე, ფუნქციონირებს დიაგნოსტიკური კლინიკა “მამოქლი”, თუმცა, არც ერთ შემთხვევაში ეს არ არის საავადმყოფო, რომელიც სრული დატვირთვით მუშაობს. შეინარჩუნებენ თუ არა მუნიციპალიტეტები საავადმყოფოებს და იქნება თუ არა ისინი მუნიციპალური საავადმყოფოები?
_ ჯერჯერობით, იმაზე საუბარი, ეს მუნიციპალური იქნება, ფედერალური თუ გაგრძელდება იგივე სისტემით, ნაადრევია. რაც შეეხება საავადმყოფოს, რა თქმა უნდა, საავადმყოფო უნდა იყოს რაიონში და არის კიდევაც. არ ვიცი, რა მოსაზრებით არ არქმევენ “ალფას” საავადმყოფოს საავადმყოფოს. თუ გადაუდებელია, იქ არის სტაციონარული საწოლები.
_ თუმცა, “ალფას” ჯერ არ გაუხსნია საავადმყოფო ჩოხატაურში…
_ “ალფას” აქვს სტაციონარული პროფილი. მათ მიღებული აქვთ საქმიანობის უფლება და, შესაბამისად, იქნებიან. რაც შეეხება ახალ გადაწყვეტილებას, როგორც გითხარით, მიმდინარეობს საპროექტო ანალიზი და თითოეული რაიონის საჭიროებიდან გამომდინარე, სერვისების ჩამონათვალი _ სერვისების ნუსხა იქნება იდენტიფიცირებული ამის მიხედვით. დუბლირებას, რა თქმა უნდა, აზრი არ აქვს. თუმცა, კერძო ტიპის დაწესებულებს, ექნებათ მკაცრი პირობა, რომ ეს სერვისები გარკვეული მყარი გარანტიით შეინარჩუნონ ისეთი პირობით, რომ მოსახლეობას სამედიცინო სერვისების მოწოდების პრობლემა არ შეექმნას.
_ ბატონო დიმიტრი, მოსახლეობის პრობლემები თუ მოდის თქვენამდე? მაგალითად, ჩოხატაურელები გამართულ სამედიცინო მომსახურებას ვერ იღებენ; საავადმყოფოს არ აქვს კარგი აპარატურა, შენობა… მედპერსონალიც ნელ-ნელა ტოვებს საავადმყოფოს. მთიანი სოფლებიდან პაციენტების ტრანსპორტირება ქუთაისში ან ოზურგეთში ხდება, რაც დამატებით ხარჯებთან არის დაკავშირებული…
_ რა თქმა უნდა, ეს ინფორმაცია გვაქვს და კიდევ უფრო მეტიც _ “ადითის” ყოფილი საავადმყოფოების ახალი მენეჯმენტი, რომელსაც ერთიანი რეგიონული სამედიცინო ცენტრი ჰქვია, რეგულარულად გვაწვდის ინფორმაციას თითოეული რაიონის შესახებ, მათ შორის, ჩოხატაურისას. ჩოხატაურში ძირითადი სერვისების მიწოდება ხდება. საავადმყოფო, რომელიც არის, ხშირ შემთხვევაში, რეფერალურს აკეთებს ოზურგეთის საავადმყოფოში. ასე ვთქვათ, ამ უკიდურესად ცუდ მდგომარეობაში მყოფი სამედიცინო დაწესებულების რეაბილიტაციის შესახებ გადაწყვეტილება, როგორც გითხარით, ასე მარტივი მისაღები არ არის. რასაც ვაკეთებთ, უნდა იყოს გაანგარიშებული, გეგმაზომიერი და გონივრულ არგუმენტებზე დაყრდნობილი. ჩოხატაურში, თქვენც ბრძანეთ, რომ არსებობს ორი სამედიცინო პროვაიდერი, რომელიც ამ ეტაპზე საკმაოდ მნიშვნელოვან ნაწილს ფარავენ.
_ როგორც უკვე გითხარით, “ალფას” ჯერ არ გაუხსნია სამედიცინო დაწესებულება, ხოლო მეორე კლინიკა მხოლოდ და მხოლოდ დიაგნოსტიკურია. მათ სხვა მომსახურება არ აქვთ და სწორედ ეს არის პრობლემა. არ ვიცი, რამდენად იცნობთ გურიას, მაგრამ, მაგალითად, სოფელ ზემო სურებიდან, რომელიც 30 კილომეტრით არის დაშორებული ცენტრს და გზა ძალიან ცუდია, მშობიარემ ოზურგეთში ჩასვლამდე, შესაძლოა, გზაში იმშობიაროს. იყო რამდენიმე შემთხვევა, როცა ტრანსპორტირების პრობლემები შეიქმნა და ძალიან ცუდი შედეგი დადგა. სწორედ ამიტომ ვსვამთ შეკითხვას _ შესაძლებელია თუ არა პროცესის დაჩქარება, რომ ჩოხატაურელებმა უმოკლეს ვადაში გამართული სამედიცინო მომსახურების მიღება შეძლონ?
_ მერწმუნეთ, რომ რაოდენ ჯადოსნური ჯოხიც არ უნდა იყოს, ძალიან მოკლე ვადაში ვერ ხდება ახალი სამედიცინო დაწესებულების შექმნა. როგორც გითხარით, ქონება იპოთეკით არის დატვირთული და იქ რაიმე საინვესტიციო საქმიანობის გახორციელება სახელმწიფოს არ შეუძლია. სავარაუდოდ, ტექნიკურად დასაფიქრებელიც არის _ ისევ იქ უნდა გაკეთდეს სამედიცინო დაწესებულება, სადაც ახლაა თუ ახალი აშენდეს. ნებისმიერ შემთხვევაში, ამას რაღაც გარკვეული დრო სჭირდება. რაც მთავარია, საუბარია კადრებზე, დატვირთვაზე და სწორად გათვლილ მოთხოვნაზე. როდესაც გაუთვლელად ხდება ინფრასტრუქტურის შექმნა, ცუდი შედეგი დგება. მე კონკრეტულად არ დავასახელებ პერიოდს, დაწესებულებას და ა.შ., მაგრამ საქართველოში, სამწუხაროდ, არის ბევრი შემთხვევა, სადაც არის შექმნილი, ე. წ. ინფრასტრუქტურა, არის გამართული საავადმყოფოები, აღჭურვილობა, სერვისები, მაგრამ ხუთი თვის განმავლობაში არის ოთხი მშობიარობა. ეს კი ნიშნავს იმას, რომ ძალიან მაღალი დონის პროფესიონალი რომ იყოს დასაქმებული და 5 თვის განმავლობაში მან მიიღო 4 მშობიარე, მერწმუნეთ, რომ მეექვსე თვეს უკვე პოტენციური დამნაშავე გახდება, იმდენად დისკრედიტირებული იქნება, როგორც პროფესიონალი _ მას არ ექნება სამუშაო პრაქტიკა. ამ შემთხვევაში, უნდა იყოს გამოყენებული ჯანდაცვის ადმინისტრირების ისეთი ინსტრუმენტი, როგორიც არის რეფერალი, ანუ გაძლიერებული უნდა იყოს პირველადი ჯანდაცვა. გამოვლენილი უნდა იყვნენ ეს პაციენტები, შემცირებული უნდა იყოს ურგენტული შემთხვევები და შესაძლებელი იყოს ამ შემთხვევების გეგმიური მართვა, რეფერირება, ანუ გადამისამართება შესაბამის სამედიცინო დაწესებულებებში, _ ამბობს ჩვენთან საუბრისას მახათაძე.
მინისტრის პირველი მოადგილის თქმით, ამ პრობლემების დროულად მოგვარება მეტ პასუხისმგებლობას მატებს არა მარტო ახალ მმართველ კომპანიას და მმართველ გუნდს, არამედ სახელმწიფოსაც:
_ ეს მთლიანად სახელმწიფოს პასუხისმგებლობაა და ეს პასუხისმგებლობა შესაბამისად იქნება უზრუნველყოფილი, _ დასძინა მახათაძემ.
