სახიფათო დაპირისპირება პრეზიდენტსა და პრემიერს შორის, რომელიც იურისტების ნაწილის აზრით, შესაძლოა, პრეზიდენტის იმპიჩმენტის საფუძველი გახდეს _ გაერო-ს სამიტის შემდეგ, კიდევ ერთი გაუგებრობა დავოსის ეკონომიკურმა ფორუმმა გამოიწვია.
როგორც ირკვევა, ფორუმის ხელმძღვანელობისგან მოსაწვევები პრემიერმაც მიიღო და პრეზიდენტმაც, თუმცა წავა თუ არა დავოსში ერთი ქვეყნიდან ორი დელეგაცია, ჯერჯერობით უცნობია.
სპეციალისტების ნაწილი ფიქრობს, რომ პრეზიდენტმა შესაძლოა დამოუკიდებელი მოქმედებები დაიწყოს, რაც მისი იმპიჩმენტის საფუძველი შეიძლება გახდეს.
რა შემთხვევაში დადგება პრეზიდენტის იმპიჩმენტის საკითხი და არის თუ არა გიორგი მარგველაშვილის ქმედებები კონსტიტუციის საწინააღმდეგო, ამ საკითხზე "გურია ნიუსი“ სპეციალისტებს ესაუბრა.
კონსტიტუციონალისტი ვახტანგ ძაბირაძე განმარტავს, რომ "იმპიჩმენტის საფუძველი სისხლის სამართლის დანაშაული, ან კონსტიტუციის დარღვევაა“.
"ჩემი აზრით, ამ შემთხვევაში პრეზიდენტი, სრულად მოქმედებს კონსტიტუციის ფარგლებში. გარდა ამისა, ეს მოქმედება რომც დაიწყოს, საკონსტიტუციო სასამართლომ უნდა დაადასტუროს, რომ პრეზიდენტმა კონსტიტუცია დაარღვია, ან მის ქმედებაში იკვეთება სისხლის სამართლის დანაშაული, ამის შემდეგ დასკვნა პარლამენტში ბრუნდება და იწყება იმპიჩმენტის მეორე ეტაპი. რაც შეეხება პოლიტიკურ აქტივობას, ეს იმპიჩმენტის საფუძველი ვერ გახდება. მაგრამ თუ პრეზიდენტი შექმნის პარტიას და ის თავად გახდება ამ პარტიის წევრი, რისი უფლებაც მას კონსტიტუციით არ აქვს, მაშინ შეიძლება ეს გახდეს იმპიჩმენტის საფუძველი“, _ აღნიშნავს ძაბირაძე "გურია ნიუსთან“ საუბრისას.
მისივე თქმით, პრეზიდენტი საგარეო საქმეებში ქვეყნის უმაღლესი წარმომადგენელია, ამიტომ მას ყველა ფორუმზე წასვლის უფლება აქვს.
"მთელი 6 თვეა ეს პრობლემა დგას, პრეზიდენტი და პრემიერი ვინ სად უნდა წავიდეს ვერ იგებენ. კონსტიტუციურად, წასვლის უფლება ორივე პირს აქვს. სხვა დასკვნას ამ კონსტიტუციის საფუძველზე ვერ გააკეთებენ. აქ თავად უნდა დაილაპარაკონ უწყებებმა და გადაწყვიტონ, რომელი პირის წასვლა არის მიზანშეწონილი. მართალია, მის მიერ ხელმოწერილი დოკუმენტი მთავრობის კონტრასიგნაციას საჭიროებს, მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მას მოლაპარაკებების და ვიზიტების უფლება არ აქვს“, _ ამბობს ძაბირაძე.
ძაბირაძის მსგავსად ფიქრობს პოლიტოლოგი სოსო ცინცაძეც. ის "გურია ნიუსთან“ საუბრისას აცხადებს, რომ დღევანდელი კონსტიტუციით, პრეზიდენტის იმპიჩმენტის საკითხის დაყენება, გამორიცხულია.
"ცნება – დამოუკიდებელი აქტივობა, არცერთ ქვეყანაში დანაშაულად არ ითვლება. პრეზიდენტი პასიური უნდა იყოს თუ დამოკიდებულად აქტიური? მთავრობასთან შეუთანხმებლად პრეზიდენტი არსად წასულა. ხოლო თუ ის არის პრობლემა, რომ მან მიწვევა მიიღო და წასვლის სურვილი გამოთქვა, ეს დანაშაული არ არის. რასაკვირველია, არსებობს სიღრმისეული წინააღმდეგობები მთავრობასა და პრეზიდენტს შორის; პრეზიდენტი ძალზედ მოუქნელად და არადიპლომატიურად ცდილობს უმნიშვნელო ფაქტად წარმოადგინოს, რომ ეს მხოლოდ ემოციებია, მაგრამ არ გამოსდის. ეს წინააღმდეგობები სერიოზულია და ამ თვალსაზრისით, სიურპრიზები გველს. თუმცა, ის, რომ პრეზიდენტი დამოუკიდებლად აქტიურია, რაც მისი იმპიჩმენტის საფუძველი შეიძლება გახდეს, სასაცილოა“, – ამბობს ცინცაძე.
მისივე თქმით, პრობლემა შეუთანხმებლობაშია.
"კვირა არ გავა, პრემიერსა და პრეზიდენტს შეხვედრა არ მოუწიოთ, კომუნიკაციის დამყარება ყოველთვის შეიძლება. მაგრამ, აქ უფრო სხვა წინააღმდეგობებია და პრეზიდენტს მოუწევს წვრილმან-წვრილმანი დაპირისპირებების ფონზე გალიოს თავისი საპრეზიდენტო ვადა. ჩვენი კონსტიტუცია პრეზიდენტს არ აძლევს უფლებას რომ მიიღოს გადაწყვეტილება დამოუკიდებლად და ეს ცხოვრებაში გაატაროს, ამის უფლება აქვს პრემიერს, ამიტომ მსგავს შეხვედრებზე, სადაც ქვეყნისთვის რაიმე მნიშვნელოვანი საკითხი წყდება, ის უნდა გაემგზავროს. მაგრამ ჯერჯერობით ახალი კონსტიტუციის პირობებში ვერ გაერკვნენ. მთელი რეალური ძალაუფლება მთავრობის და პრემიერის ხელშია თავმოყრილი, მიუხედავად იმისა, რომ პრეზიდენტი ქვეყნის მთავარსარდალია, ის წარმოადგენს საქართველოს საერთაშორისო არენაზე, მაგრამ ამას მთავრობასთან შეთანხმებით აკეთებს. ამ მხრივ, ბევრი რამ ჩასასწორებელი და დასაზუსტებელია. მარგველაშვილს არავითარი იმპიჩმენტი არ ელის, მას დროდადრო ნერვიულობები და პირადი წყენები ელის“, _ აცხადებს ცინცაძე.
განსხვავებული მოსაზრება აქვს "პოლიტიკის და სამართლის ცენტრის“ თავმჯდომარე, ამირან გიგუაშვილს. როგორც იურისტი განმარტავს, პრეზიდენტის დამოუკიდებელი აქტივობები, რომელიც მის კომპეტენციას სცილდება, შესაძლოა, იმპიჩმენტის საფუძველი გახდეს.
"საქართველოს კონსტიტუციის 75-ე მუხლის თანახმად, პრეზიდენტის დამოუკიდებელი აქტივობები, რომელიც მის კომპეტენციას აშკარად სცილდება და არღვევს კონსტიტუციურ წესრიგს, იმპიჩმენტის საფუძველი შეიძლება გახდეს, ამავე კონსტიტუციის 63-ე მუხლით დადგენილი წესით. იმედი მაქვს, ასეთ უკიდურესობამდე არასოდეს მივალთ და პოლიტიკოსებს ეყოფათ გონიერება, იხელმძღვანელონ არა პირადი ამბიციებით, არამედ ქვეყნის ძირითადი კანონის შესაბამისად. არსებული კონსტიტუციით, პრეზიდენტი არის სახელმწიფოს მეთაური და ქვეყნის ერთიანობის გარანტი, რომელიც მხოლოდ კონკრეტულ შემთხვევებშია უფლებამოსილი დამოუკიდებლად იმოქმედოს. ყველა დანარჩენ შემთხვევაში ეს მთავრობის კომპეტენციაა“, _ აცხადებს გიგუაშვილი kvira.ge-სთან საუბრისას.