ყივანახველა მწვავე ინფექციური დაავადებაა, მიეკუთვნება ჰაერ-წვეთოვან ანთროპონოზებს, ხასიათდება სპაზმური ხველის შეტევებით. ყივანახველა, ძირითადად, აღინიშნება ადრეული ასაკისა და სკოლამდელი ასაკის ბავშვებში.
ბოლო პერიოდში, ჩოხატაურში, მსგავსი სიპტომებით ბევრი ბავშვი დაავადდა და მშობლები ეჭვობენ, რომ ყივანახველა გავრცელებულია, რასაც კატეგორიულად უარყოფენ მედიკოსები და საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ცენტრის სპეციალისტები.
ჩოხატაურის "მედალფას" დირექტორი ანტონ ხუნდაძე ამბობს, რომ ყივანახველას სიპტომებით მათთვის არავის მიუმართავს:
_ საავადმყოფოში არ შემოსულა პაციენტი მსგავსი სიპტომებით, თუმცა, იშვიათად ხდება, რომ მასეთ დროს კლინიკას მიმართონ _ ძირითადად, უბნის ექიმებთან მიდიან. როგორც მითხრეს, სოფელ ჩაისუბანში იყო შემთხვევა, როცა მშობელმა თქვა, რომ ბავშვმა მოიხადა ყივანახველა, _ გვითხრა ხუნდაძემ.
კლინიკა "მამქოლის" პედიატრი ვახტანგ გაჩეჩილაძე ყივანახველის გავრცელებას უარყოფს:
_ ჩემთან მსგავსი სიპტომებით პაციენტი არ მოსულა. ითქვა, რომ თბილისშია გავრცელებული, მაგრამ ჩოხატაურში არ გვქონია შემთხვევა, _ ამბობს გაჩეჩილაძე, თუმცა, ადასტურებს, რომ ძლიერი ხველით პაციენტები ხშირად მოჰყავთ კლინიკაში:
_ ამას არანაირი კავშირი არა აქვს ყივანახველასთან, _ განმარტავს გაჩეჩილაძე.
ჩოხატაურის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ცენტრის დირექტორი ნატო ჯიბუტი ამბობს, რომ ჩოხატაურში ყივანახველის შემთხვევა არ დაფიქსირებულა:
_ ყივანახველა აცრით მართვადი ინფექციაა და ჩვენს რაიონში არ ფიქსირდება არც ერთი შემთხვევა.
კითხვაზე, მაშინ რასთან გვაქვს საქმე, როცა ყივანახველის სიპტომებით _ ანუ ძლიერი ხველით, სპაზმებით ბოლო პერიოდში ხშირად მიყავთ პაციენტები სავადმყოფოში, ჯიბუტი გვპასუხობს:
_ კონკრეტულ ბავშვთან მიმართებაში მიდგომა ინდივიდუალურია და მკურნალი ექიმის გადასაწყვეტია მკურნალობის სპეციფიკა.
_ ქალბატონო ნატო, ეს დიაგნოზი ზუსტად შეუძლიათ დასვან ჩოხატაურში?
_ კლინიკური ნიშნებით კი, მაგრამ საჭიროა ლაბორატორიული გამოკვლევების ჩართვა. თუმცა, ჯერ ექიმმა უნდა დასვას საეჭვო ყივანახველაზე დიაგნოზი და სხვა უნდა გამოირიცხოს.
_ სად კეთდება კვლევა?
_ აქ მოვლენ და აიღებენ სისხლს, ოღონდ ექიმმა უნდა დაასაბუთოს.
ნატო ჯიბუტის თქმით, უბნის ექიმები ყველა იმ შემთხვევებს გადაამოწმებენ ბინაზე ვიზიტით, რომელიც საეჭვოა და რომლის შესახებ ინფორმაციები "გურია ნიუსს" მიაწოდეს. მისივე თქმით, დღეს ყველას აქვს საშუალება, რომ ბავშვი დაავადებისგან იყოს დაცული:
_ ყივანახველისგან დასაცავად აუცილებელია აცრა, რაზეც სახელმწიფო ხარჯავს თანხას. პრევენციაში იხარჯება ფული იმიტომ, რომ მკურნალობის ხარჯები თავიდან იქნას აცილებული. ზოგადად, აცრები აუცილებელია და ჩვენი რჩევაა, რომ მშობლებმა დროულად გაუკეთონ ბავშვებს, _ დასძინა ჯიბუტმა.
გადაეცემა ჰაერწვეთოვანი გზით. ყივანახველის განვითარების ალბათობა მატულობს წელიწადის ცივ და ნესტიან დროს.
ინკუბაციური პერიოდი, საშუალოდ, შეადგენს 5-7 დღეს. დაავადება იწყება საერთო სისუსტით, შეუძლოდ ყოფნით, ხმის ჩახლეჩით, სურდოთი და ხველებით. კატარალური მოვლენები ვითარდება 4-5 დღის განმავლობაში; მშრალი ხველა ფილტვებში დიდი რაოდენობით მშრალი ხიხინებით ტემპერატურის უმნიშვნელო მომატებასთან ერთად შეიძლება, აღინიშნებოდეს 8-10 დღის განმავლობაში და უფრო მეტ ხანსაც. მოგვიანებით ვითარდება დაავადების კრუნჩხვითი სტადია; ხველის შეტევას თან სდევს სუნთქვის შეკავება, ვლინდება რამდენიმე კრუნჩხვითი ხველის ბიძგები. ამის შემდეგ დგება ხანმოკლე პაუზა და ღრმა ჩასუნთქვა; შემდგომ ვითარდება შემაწუხებელი, კრუნჩხვითი ხველის შეტევა, ავადმყოფის სახე შეშუპებულია, ჰიპერემიულია, ზოგჯერ მოცისფრო ელფერით. გაძლიერებულ ჩასუნთქვას თან სდევს ენის მნიშვნელოვნად წინ გამოწევა, რომლის ლაგამზეც, კბილით გამოწვეული ტრამვის შედეგად, ჩნდება პატარა ჭრილობა. კრუნჩხვისებურ ხველას, ზოგჯერ, მივყავართ სკლერის სისხლჩაქცევებამდე, ცხვირიდან სისხლდენებამდე. იშვიათად, განსაკუთრებით ადრეულ ასაკში, შესაძლებელია, განვითარდეს ღებინება, უნებლიე შარდვა და დეფეკაცია. კრუნჩხვითი ხველის შეტევის დროს, რამდენიმე ხველებითი ბიძგის შემდეგ, ვლინდება რეპრიზი – მსტვინავი, დაგრძელებული ხმა, რაც გამოწვეულია ჰაერის სწრაფი გატარებით ჯერ კიდევ დახურულ ხმოვან ნაპრალს შორის. ხველის შეტევებს თან სდევს მთელი სასუნთქის მუსკულატურის დაძაბულობა. შეტევის ბოლოს გამოიყოფა მცირე რაოდენობით მინისებრი ლორწო. შეტევების დამთავრების შემდეგ, ბავშვი თავს საკმაოდ დამაკმაყოფილებლად გრძნობს. კრუნჩხვითი სტადიის პირველ 15-20 დღეს, კრუნჩხვითი ხველის შეტევები ხშირდება, ხდება განსაკუთრებით შემაწუხებელი, მძიმე და ხანგრძლივი. დღე-ღამის განმავლობაში შეიძლება იყოს 8-10 დან 30-მდე, ზოგჯერ 40-მდეც შეტევა. მოგვიანებით, ისინი იშვიათდება, მოკლდება, ისე შემაწუხებელი აღარ არის, თუმცა აღინიშნება სქელი, წებოვანი ნახველის გამოყოფა. ხველის შეტევები ქრება დაავადების მე-5 _ მე-6 კვირაზე. კრუნჩხვითი შეტევების განვითარების პიკზე სისხლში აღინიშნება ლეიკოციტოზი, ლიმფოციტოზი, შარდის რაოდენობა მცირდება. ყივანახველას მიმდინარეობა შეიძლება გართულდეს პნევმონიის განვითარებით, რომელიც ჩვეულებრივ გახანგრძლივებულად მიმდინარეობს. ავადმყოფისთვის სიცოცხლის საშიშროებას წარმოადგენს მძიმედ მიმდინარე ბრონქიოლიტი. ყივანახველას ტიპიური და მძიმე ფორმების პარალელურად, არც თუ იშვიათია მისი ატიპიური და წაშლილი ფორმები. წაშლილი ფორმების დროს, ხველის შეტევები მსუბუქად მიმდინარეობს, შეიძლება გაგრძელდეს მხოლოდ რამდენიმე დღე. ატიპიური ფორმები მიმდინარეობენ კრუნჩხვითი ხველის გარეშე. დაავადების ამ ფორმების დროს ბავშვების განწყობილება მნიშვნელოვნად არ იცვლება.
ყივანახველის მკურნალობა ტარდება ბინაზე. ჰოსპიტალიზაცია საჭიროა დაავადების მძიმე ფორმების დროს, ასევე, გართულებების დროს. რეკომენდებულია ავადმყოფის სუფთა ჰერზე ყოფნა. ადრეული ასაკის ბავშვებში მძიმე და საშუალო სიმძიმის ფორმების დროს ან გართულებებისას ინიშნება ანტიბიოტიკები.
ექიმები ამ სიპტომების გამოვლენისას ყველას ურჩევენ, რომ სამედიცინო დაწესებულებებს მიმართონ.
აღსანიშნავია, რომ ნატო ჯიბუტის თქმით, ჩოხატაურში ხშირია ასთმური ბრონქიტები, რომელიც ასევე დიდხანს გრძელდება.
დაავადება იშვიათად იწყება შეტევითი ხველით, რომელსაც თან ახლავს ექსპირატორული ქოშინი, უმნიშვნელო რაოდენობის გამჭვირვალე ნახველის გამოყოფით (ასთმური ბრონქიტი). ბრონქული ასთმის გაშლილი სურათი ხასიათდება მოხრჩობის მსუბუქი, საშუალო ან მძიმე შეტევებით. შეტევებს შესაძლოა, წინ უძღოდეს ცხვირიდან უხვი გამონადენი, შეტევითი ხველა და ა. შ. ასთმური შეტევა ხასიათდება მოკლე ჩასუნთქვითა და გახანგრძლივებული ამოსუნთქვით, რომელიც ისმის გარკვეულ მანძილზე ხიხინებით; საწყის სტადიაზე წყდება ნახველის გამოყოფა, წარმოიქმნება ტკივილი მხრის სარტყლის კუნთებში, გულმკერდსა და მუცლის პრესის მიდამოში. ბრონქული ასთმის გართულებებია: ფილტვების ემფიზემა, ინფექციური ბრონქიტის თანდართვა, დაავადების ხანგრძლივი და მძიმე მიმდინარეობისას ფილტვისმიერი გულის ჩამოყალიბება. დიაგნოზის დადგენა ხდება ექსპირატორული მოხრჩობის ტიპიური შეტევებით, სისხლში და, განსაკუთრებით, ნახველში ეოზინოფილიით, დაწვრილებითი ანამნეზით, ალერგიული გამოკვლევებით, იმუნოგლობულინების I და G გამოკვლევები.
მედიკოსები გვირჩევენ, რომ ასეთი სიპტომების დროს მათ მივმართოთ და დამოუკიდებელი მკურნალობა, რომელიც უმეტეს შემთხვევაში გართულებებს იწვევს, არ დავიწყოთ.
კითხვაზე _ რატომ გახშირდა მსგავსი სიპტომებით დაავადებულთა შემთხვევები და რამდენად სწორია ინფორმაცია, რომ წელს ჩოხატაურში ყველაზე მაღალი ტენიანობა დაფიქსირდა, საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ცენტრში განმარტავენ, რომ ტენიანობის მატება არ ფიქსირდება და ასეთი სიპტომები სწორედ ამ პერიოდში ვლინდება.