ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტში, ჩოჩხათის თემის სოფელ შრომისუბნის მცხოვრების მალხაზ მეგენეიშვილის კუთვნილ ნაკვეთზე, 1995 წელს, ნავთობი აღმოაჩინეს. ნაკვეთი საკარმიდამო სარგებლობაში ჯერ კიდევ კომუნისტურ ეპოქაში გადაეცა მეგენეიშვილის სიმამრს, ხოლო შემდეგ მემკვიდრეობით ერგო მეუღლეს _ თინათინ ფახურიძეს. ოჯახი მიწას სასოფლო სამეურნეო დანიშნულებისთვის იყენებდა. მეგენეიშვილებს მიწის საკუთრების დამადასტურებელი დოკუმენტაციაც სრულ წესრიგში აქვთ, მაგრამ ამას ხელი არ შეუშლია “ვარდების რევოლუციით” მოსული ხელისუფლებისთვის ნაკვეთის პატრონის უფლებები გაეუქმებინა.
პრეზიდენტ შევარდნაძის მმართველობის პერიოდში, როცა მეგენეიშვილების ნაკვეთზე ნავთობ მომპოვებელი სამუშაოები დაიწყო, ჯერ ინგლისური, შემდეგ კი გერმანული კომპანიები მფლობელებს ყოველგვარი წინააღმდეგობის გარეშე უხდიდნენ იჯარის თანხას. “ძველი ინვესტორები 5 წლის განმავლობაში გვიხდიდნენ იჯარის თანხას. მაშინაც კი, როცა ნავთობის ამოღება არ ხდებოდა და მოსამზადებელი სამუშაოები მიმდინარეობდა. არანაირი ხელშეკრულება არ გაგვიფორმებია _ სიტყვიერი შეთანხმების საფუძველზე გვიხდიდნენ ჯერ 750, ხოლო შემდეგ _ 1 000 დოლარს. მართალია, ბუნებრივი რესურსები სახელმწიფოს საკუთრებაა, მაგრამ ეს მიწა ხომაა ჩემი საკუთრება?” _ ამბობს მალხაზ მეგენეიშვილი.
ოჯახმა ორი სასამართლო გადაწყვეტილება წარმოგვიდგინა _ 2009 წლის თერთმეტ დეკემბერს, ოზურგეთის სასამართლოს მოსამართლემ მარინე კიკნაძემ გამოიტანა გადაწყვეტილება, რომლის თანახმად, ინვესტორს, მიწის ნაკვეთის მესაკუთრესთან გარკვეული შეთანხმების მიღწევის გარეშე, აღნიშნულ ნაკვეთზე მუშაობა არ შეეძლო. რადგან ინვესტორსა და ნაკვეთის მესაკუთრეს შორის მაინც ვერ მოხერხდა შეთანხმება, 2011 წლის 25 თებერვალს სასამართლომ ახალი გადაწყვეტილება გამოიტანა, რომელშიც წერია: “ნება დაერთოს მოსარჩელეს, შპს “საქართველოს ნავთობისა და გაზის კორპორაციას” გამოიყენოს მოპასუხე მალხაზ მეგენეიშვილის საკუთრებაში არსებული მიწის ნაკვეთი ნავთობისა და გაზის ოპერაციების წარმოების მიზნით. მათ შორის, ინფრასტრუქტურის მოსაწყობად, მოპასუხისთვის შეთავაზებული პირობების შესაბამისად.”
მალხაზ მეგენეიშვილის ადვოკატი რაულ ხიჯაკაძე განმარტავს, რომ სახელმწიფო კომპანიამ სასამართლოს გადაწყვეტილება არად ჩააგდო: “კომპანია, რომელიც ამ მიწაზე ნავთობის მოპოვებას განახორციელებს, იქნება ეს სახელმწიფო თუ კერძო კომპანია, ვალდებულია მიწის მესაკუთრესთან გააფორმოს ხელშეკრულება, რომელშიც ორივე მხარის პირობები აისახება. ამას ითვალისწინებს “ბუნებრივი რესურსების მოპოვების” შესახებ საქართველოს კანონი. ამ ეტაპზე კომპანია გაურბის მოვალეობების შესრულებას. მეტსაც გეტყვით _ კომპანიის მმართველობა პოლიციას უკავშირდება და მისგან მოითხოვს აღკვეთოს მეპატრონის ყოველგვარი ქმედება საკუთარ ნაკვეთზე.”
უსიამოვნებები “ნაციონალური” ხელისუფლების მოსვლის შემდეგ დაიწყო და როგორც მეგენეიშვილები ამტკიცებენ, წლებია გრძელდება. რევოლუციის გზით მოსულმა ახალმა ხელისუფლებამ, “ნავთობისა და გაზის სახელმწიფო კორპორაციის” საშუალებით, ახალ ინვესტორს, ინდურ-ქართულ კომპანია “ვიპ ჯორჯიას”, საშუალება მისცა ნაკვეთის მეპატრონის უფლებები საკუთრებაზე ფაქტობრივად გაეუქმებინა.
მალხაზ მეგენეიშვილის მეუღლე თინათინ ფახურიძე იხსენებს 2010 წლის ზაფხულში მომხდარ ინციდენტს, როცა საკუთარი ნაკვეთიდან პოლიციამ ძალის გამოყენებით გაიყვანა: “რადგან ახალი ინვესტორი უარზე იყო, ჩვენთან ხელშეკრულება გაეფორმებინა და იჯარის გადასახადი გადაეხადა, გადავწყვიტეთ, საკუთარი ძალით დაგვეცვა ჩვენი კუთვნილი ქონება. ნაკვეთზე ვიყავით, როცა კუდ-ის 14 მანქანა მოვიდა. იყვნენ ლანჩხუთის პოლიციის სამმართველოს თანამშრომლებიც. განსაკუთრებით აგრესიულობდნენ ლაშარელა ჩხაიძე და შმაგი ურატაძე. ჩხაიძემ უშვერი სიტყვებით გვაგინა მეც და ჩემს მეუღლესაც. შემდეგ მე და ჩემი უმცროსი შვილი _ ლაშა მეგენეიშვილი ძალით ჩაგვსვეს მანქანაში, როგორც ბოროტმოქმედები და ლანჩხუთის პოლიციაში გადაგვიყვანეს. იმ საღამოსვე ოზურგეთში სასამართლო ჩატარდა, რომელმაც დამნაშავედ გვცნო სხვისი საკუთრების დაზიანების მცდელობაში. არადა რეალურად, არანაირი საკუთრება არ დაგვიზიანებია. ადმინისტრაციული სამართალდარღვევისთვის სასჯელიც გამოგვიტანეს და 400-400 ლარი ჯარიმის გადახდა დაგვაკისრეს”.
ლაშა მეგენეიშვილიც ადასტურებს, რომ პოლიციამ ზედმეტი ძალა გამოიყენა: “შმაგი ურატაძემ თავში რომ ჩამარტყა, გონება დავკარგე. რომ გამოვფხიზლდი, უკვე მანქანაში ვიჯექი და ხელბორკილები მეკეთა”, _ იხსენებს იგი.
ამ საქმის აბსურდულობას კიდევ უფრო ამძაფრებს ოზურგეთის სასამართლოს მიერ გამოტანილი ორი ურთიერთგამომრიცხავი გადაწყვეტილება _ მას შემდეგ, რაც მოსამართლე კიკნაძის გადაწყვეტილებით, კომპანიას გარკვეული ვალდებულებები დაეკისრა, მან ქუთაისი სააპელაციო სასამართლოში იჩივლა და მიწის მეპატრონეს ახალი განჩინება წარუდგინა. მალხაზ მეგენეიშვილი ამბობს, რომ არ იცის, რა ეწერა ამ გადაწყვეტილებაში: “მაგრამ, რადგან ისინი არ აპირებენ არანაირ დათმობაზე წასვლას, ჩვენ კვლავ მივმართეთ სასამართლოს საკუთრების აღდგენის თხოვნით. განხილვა თბილისის საქალაქო სასამართლოში მიმდინარეობდა. დაიკითხა ყველა მოწმე და ის იყო, მოსამართლე სისვაძე ჩვენს სასარგებლო გადაწყვეტილების მიღებას აპირებდა, კორპორაციის იმჟამინდელი პრეზიდენტის ჯანჯღავას მოთხოვნით, საქმე ოზურგეთის რაიონულ სასამართლოს გადაეცა. ალბათ, ოზურგეთელი მოსამართლის მოსყიდვა უფრო ადვილი იყო. ოზურგეთის სასამართლოს მოსამართლემ ლევან ნუცუბიძემ გვითხრა, საკუთარი ნებით დათმეთ ნაკვეთი და, სამაგიეროდ, ჯარიმას _ 34 000 ლარს არ გადაგახდევინებთო. ეს ჯარიმა, თურმე, იმიტომ გვერიცხებოდა, რომ კომპანიას ხელი შევუშალეთ სამეწარმეო საქმიანობაში. რა თქმა უნდა, არც ამაზე დავთანხმდით. ჩემი და ჩემი ოჯახის წევრების ნაკვეთზე ყოფნამ როგორ უნდა შეუშალოს ხელი კომპანიას საქმიანობაში? ყველაფერი ჩვენს დასაშინებლად იყო მოფიქრებული.”
იმ მოტივით, რომ როგორმე შეინარჩუნონ უფლება ნაკვეთზე, რომელიც ოფიციალურად მათ ეკუთვნის, მეგენეიშვილებმა გადაწყვიტეს იქ თხილის ნარგავები გაეშენებინათ.
მიწა სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობისთვის თითქმის გამოუყენებელია, რადგან ტერიტორიის დიდი ნაწილი ნავთობითაა დაჭაობებული. ოჯახმა 3 000 კვადრატული მეტრი ფართობის დაახლოებით 30 პროცენტი შეიძლება გამოიყენოს დანიშნულებისამებრ. იმის შესახებ, რომ აღნიშნულ ნაკვეთზე თხილის დარგვას აპირებდნენ, მალხაზ მეგენეიშვილმა წინასწარ აცნობა ლანჩხუთის პოლიციას.
ამაზე, ეტყობა, “ნავთობისა და გაზის სახელმწიფო კორპორაციის” ადმინისტრაციამაც იზრუნა და ლანჩხუთის პოლიციის სამმართველოს “ცხელ ხაზზე” შეტყობინება დატოვა, რომ მათი კუთვნილი ქონების დაზიანება აპირებდნენ.
სოფელ შრომისუბანში ლანჩხუთის პოლიციის თანამშრომლები მოვიდნენ, რომლებიც სიტუაციის კურიოზულობას თავადვე აღიარებდნენ. გამოძახებაზე მოსული სოფელ ჩოჩხათის უბნის ინსპექტორი მერაბ მოისწრაფიშვილი უკვე რამდენიმეჯერ იმყოფებოდა აღნიშნულ ნაკვეთზე. მისი მისამართით ოჯახს პრეტენზიები არ აქვს:
_ რის საფუძველზე მოხდა თქვენი გამოძახება?
_ დაგვირეკეს კომპანიიდან, რომ მიწაზე, რომელზეც მათი კუთვნილი ცისტერნებია განლაგებული, უცხო პირები შევიდნენ და უკანონოდ ახორციელებენ თხილის ნარგავების გაშენებას.
_ თქვენ ხელის შეშლას აპირებთ?
_ ჩვენ ვალდებული ვართ, ყოველ გამოძახებაზე მოვახდინოთ რეაგირება. შევადგენთ აქტს, რომ ადგილზე ვიყავით და აღვწერთ ყველაფერს, რაც აქ ხდება, _ გვითხრა უბნის ინსპექტორმა.
ადვოკატის განმარტებით, 2011 წლის 25 თებერვლის გადაწყვეტილებით, სასამართლომ ნება დართო “ნავთობისა და გაზის კორპორაციას”, რომლის უფლებამონაცვლეცაა დღეს “ვიპი ჯორჯია”, გამოიყენოს ტერიტორია ნავთობისა და გაზის მოპოვების მიზნით, მაგრამ ისე, რომ მიწის მფლობელთან შეთანხმდეს გარკვეულ პირობებზე. სასამართლომ მალხაზ მეგენეიშვილს დააკისრა ვალდებულება, დაუთმოს თავის ნაკვეთზე სამანქანო გზა კომპანიას. ნაკვეთის პატრონმა შეასრულა ეს ვალდებულება, კომპანია კი კვლავ თავს არიდებს სასამართლო გადაწყვეტილების შესრულებას.
მოსამართლე მარინე კიკნაძე ამბობს, რომ მისი დამოკიდებულება ამ საქმისადმი მის მიერვე მიღებულ გადაწყვეტილებაშია ასახული, ხოლო იმ შემთხვევაში, თუ კორპორაცია არ ასრულებს სასამართლოს გადაწყვეტილებას, მოსარჩელემ აღსრულების ბიუროს უნდა მიმართოს.
მალხაზ მეგენეიშვილი იმ დევნაზე საუბრობს, რომელსაც ძალოვანი სტრუქტურები მასზე და მის ოჯახზე წლების განმავლობაში ახორციელებდნენ: “მას შემდეგ, რაც ახალი ინვესტორს იჯარის თანხა მოვთხოვეთ, ჩვენი მისამართით ნამდვილი დევნა დაიწყო. ჩემი უმცროსი ვაჟი ჩემივე მანქანით ლანჩხუთში იმყოფებოდა. იგი საპატრულო პოლიციამ გააჩერა. მისთვის საბუთებიც კი არ მოუთხოვიათ, ისე აიძულებდნენ მანქანის საბარგული გაეღო. გვაქვს ინფორმაცია, რომ ნარკოტიკის ჩადებას უპირებდნენ. მაშინ ლაშა იმან გადაარჩინა, რომ შემთხვევით შეხვდა მაშინდელი პროკურორი შოთა ჩხაიძე, რომელიც ჩვენი ოჯახის ახლობელია. მან გადაარჩინა მაშინ ჩემი შვილი, თორემ დიდ შარში გაგვხვევდნენ. 7 წელია ასე გრძელდება. ვფიქრობდით ახალი მთავრობის მოსვლის შემდეგ გამოსწორდებოდა სიტუაცია, მაგრამ ჯერჯერობით არაფერი არ იცვლება,” _ ამბობს მეგენეიშვილი.
2011 წლის 25 თებერვლის სასამართლოს გადაწყვეტილებაში ისიცაა აღნიშნული, რომ მფლობელს შეუძლია ნაკვეთი შემოღობოს: “მეგენეიშვილების ნაკვეთზე მოსული აღმასრულებელი დაიბნა _ ვერ გაიგო რომელი გადაწყვეტილება შეესრულებინა,” _ განმარტავს ადვოკატი.
ჩვენ “ნავთობისა და გაზის სახელმწიფო კორპორაციის” აღმასრულებელ დირექტორს გიორგი სუთიაშვილს დავუკავშირდით, რომელმაც ამ საქმის კომენტირებისგან თავი შეიკავა და კომპანიის ადვოკატთან გადაგვამისამართა, თუმცა, მის მიერ მოცემულ ტელეფონის ნომერზე არავინ გვიპასუხა.
როგორც მეგენეიშვილების ადვკატი რაულ ხიჯაკაძე ამბობს, მათ დაუკავშირდა იურისტი გიორგი ბეგიაშვილი. იგი წინა ინვესტორის უფლებებს იცავდა, რის შემდეგაც კერძო იურიდიული პრაქტიკა დაიწყო. მის მფლობელობაშია იურიდიული ფირმა “ბეგიაშვილი და კომპანია”. ამჟამად, როგორც ჩანს, ბეგიაშვილი “ვიპი ჯორჯიას” ინტერესებს იცავს. მან ნაკვეთის მესაკუთრეს მოლაპარაკებაზე წასვლა შესთავაზა.
2012 წლის 31 აგვისტოს, “ვიპი ჯორჯიას” სახელით, მალხაზ მეგენეიშილმა მიიღო წერილი, რომელშიც აღნიშნულია, რომ კომპანია შეიძენს აღნიშნულ მიწის ნაკვეთს, მაგრამ აუცილებელია გასაწევი ხარჯი განსახილველად წარედგინოს “საქართველოს ნავთობისა და გაზის კორპორაციას”, რათა ხარჯები აღიარებულ იქნას მიზნობრივ ხარჯებად. ოფიციალურ დოკუმენტს ხელს აწერს “ვიპი ჯორჯიას” დირექტორი ანდონტრა რამეშ ჩანტერ სინჰი.
ამ საქმესთან რაიმე კავშირს ლანჩხუთის პოლიციის სამმართველოს თანამშრომელი შმაგი ურატაძე კატეგორიულად უარყოფს: “არც კი ვიცი, რომელ საქმესთან დაკავშირებით მირეკავთ. ასეთი არაფერი მახსენდება.”
მასალის მომზადებისას დაგვიკავშირდა მალხაზ მეგენეიშვილის ვაჟი ლაშა მეგენეიშვილი, რომელმაც შეგვატყობინა, რომ კომპანია თანახმაა მოლაპარაკებები აწარმოოს ნაკვეთის მეპატრონესთან და გარკვეულ დათმობებზეც წავიდეს.