პრესსამსახურები არჩევნების შემდეგ _ ჟურნალისტების თვალით

მეორე ნაწილს კი მიაჩნია, რომ ახალი ხელისუფლების პირობებში, უფრო მეტი თავისუფლება და საჯაროობა აქვთ.

თემის აქტუალურობიდან გამომდინარე, რეგიონის მასშტაბით აჭარაში მოქმედი მედიასაშუალებების ჟურნალისტები გამოიკითხა. კითხვარი პროფესიულ-სოციოლოგიური სიზუსტით არ იყო შედგენილი, თუმცა საშუალებას იძლევა აჭარაში მომუშავე ჟურნალისტების აზრი გადმოსცეს. ანონიმურ გამოკითხვაში 32 ჟურნალისტმა მიიღო მონაწილეობა.

გამოკითხულთა 47% თვლის, რომ 2012 წლის 1 ოქტომბრის არჩევნების შემდეგ, აჭარის მთავრობის პრესსამსახურთან მუშაობა უფრო გამარტივდა, ვიდრე გართულდა. ჟურნალისტთა 12%-ისთვის მუშაობა ძალიან გამარტივდა. გამოკითხულთა 35% კი თვლის, რომ მთავრობისა და პრესსამსახურის ცვლილების მიუხედავად, ჟურნალისტების მუშაობის მხრივ ვითარება არ შეცვლილა. ახალი პრესსამსახურის მუშაობას უარყოფითად მხოლოდ გამოკითხულთა 6% აფასებს.

აჭარის მთავრობის პრესსამსახურის ხელმძღვანელი ნათია სირაბიძე თვლის, რომ ჟურნალისტებთან მუშაობისას მთავარი, გახსნილობა და მისაწვდომობაა.

“შეიძლება რაღაც ისე კარგად არ მიდის, რადგან დოკუმენტები, რომელსაც ჟურნალისტები ითხოვენ, არ არის ჯერ დამუშავებული. წინა ხელისუფლების დროინდელი დოკუმენტები შეიძლება ვერ მოიპოვონ ისე სწრაფად და ამ კუთხით შეიძლება ისე მარტივად არ არის საქმე. რამდენიმე კვირაში ჩვენი საიტის პრეზენტაციას გავმართავთ. ამ საიტზე გვექნება დახვეწილი საძიებო სისტემა. ყველა ნორმატიული აქტი თუ ბრძანება აიტვირთება საიტზე და ნებისმიერს შეეძლება მისი ნახვა,” _ამბობს სირაბიძე.

მისი თქმით, მუშაობაში მნიშვნელოვნად მთავრობის თავმჯდომარე არჩილ ხაბაძეც ეხმარება. თუკი მთავრობის თავმჯდომარე სამუშაო გრაფიკის გამო ვერ ახერხებს ჟურნალისტებთან კომენტარის გაკეთებას, ამ შემთხვევაში, კომენტარი მთავრობის სხვა უფლებამოსილი პირის მიერ კეთდება: “ერთდადერთი პრობლემა არის ის, რომ ხანდახან არის შეხვედრებზე და ვერ ახერხებს ჩაეწეროს ჟურნალისტს. ამიტომ, ხან პრესსამსახური აკეთებს კომენტარს ან იურიდიული სამსახურის ხელმძღვანელი, ხან კიდევ აპარატის ხელმძღვანელი. თუ აუცილებლად უნდათ მთავრობის თავმჯდომარის ჩაწერა, ამაზეც არ ვეუბნებით უარს. კიდევ ერთი პრობლემა არის ის, რომ როდესაც ჟურნალისტები ითხოვთ ინფორმაციას, ჩვენ გვინდა, რომ სრულყოფილი ინფორმაცია მოგაწოდოთ. თუ ინფორმაცია არის დამუშავებული, მარტივია, მაგრამ თუ არ არის დამუშავებული – ამას დრო სჭირდება,” _ დასძენს აჭარის მთავრობის საზოგადოებასთან ურთიერთობის დეპარტამენტის ხელმძღვანელი.

აჭარის მთავრობისაგან განსხვავებით, აჭარის უმაღლესი საბჭოს პრესსამსახურის მუშაობასთან დაკავშირებით ჟურნალისტებს განსხვავებული აზრი გააჩნიათ. გამოკითხულთა 30% თვლის, რომ ახალი მოწვევის უმაღლესი საბჭოს პრესსამსახურთან მუშაობა ძალიან გართულდა. 40%-ის აზრით უფრო გართულდა, ვიდრე გამარტივდა. ჟურნალისტთა 21%-ის აზრით კი, ვითარება უცვლელი დარჩა. სამი ჟურნალისტი კი თვლის, რომ უმაღლეს საბჭოსთან მუშაობა უფრო გაუმარტივდა.

გამოკითხვის შედეგების გაცნობის შემდეგ, აჭარის უმაღლესი საბჭოს პრესსამსახურის ხელმძღვანელმა მარინა კუპრეიშვილმა კომენტარის გაკეთება არ ისურვა. პირად საუბარში კი აღნიშნა, რომ იგი გამოკითხვის შედეგებს არ ენდობა და ეს უფრო “ვიღაცის” დაკვეთილ გამოკითხვას წარმოადგენს.

კიდევ ერთი უწყება, სადაც ახალი ხელისუფლების უფლებამოსილების ცნობის შემდეგ მასმედიასთან ურთიერთობის ხელმძღვანელი შეიცვალა, აჭარის ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტროა. იური ფენის მუშაობას გამოკითხულთა 35 % დადებითად აფასებს. ჟურნალისტთა მეოთხედის აზრით, ვითარება უფრო გართულდა, ვიდრე გამარტივდა. კოლეგების იგივე ოდენობა კი თვლის, სამინისტროს მხრიდან მედიის მიმართ დამოკიდებულება უცვლელი დარჩა.

“ინფორმაციული კუთხით ჩვენთვის რისთვისაც მოუმართავთ, ჩვენგან პრობლემა არ ყოფილა. მაგრამ ერთი რამ შეიძლება ითქვას, რომ ხშირად ხდება მოგვმართავენ შეკითხვით და რიგ შემთხვევაში, ჩვენს კომპეტენციას არ ეხება. მაგალითად, პრივატიზების თემა. არის ობიექტები და ტერიტორიები, რომლებიც ჩვენს სამინისტროს ეკუთვნის, ზოგი მერიას ეკუთვნის, ზოგი კი აჭარის მთავრობას. ზოგჯერ ირკვევა, რომ ეს არ არის ჩვენს დაქვემდებარებაში და ეს გარკვეულწილად იწვევს გაუგებრობას. შეკითხვას როცა აყალიბებ, შეგიძლია შეხვიდე, ათასგვარი საიტი არსებობს და ნახო ვის ბალანსზეა. ჩვენ ჩვენი მხრივ რა თქმა უნდა ვცდილობთ გავარკვიოთ, კონკრეტული შენობა იქნება თუ მიწის ნაკვეთი, ვის ბალანსზეა, _ ამბობს აჭარის ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტროს პრესსამსახურის ხელმძღვანელი იური ფენი, _ პრინციპი ასეთია, შემოდის შეკითხვა და საკითხი ჩვენი მხრიდან არ უნდა იყოს დამალული. არც ერთი კითხვა არ არის, რომელზე პასუხიც არ გაგვიცია,” _ დასძენს იგი.

გამოკითხულ ჟურნალისტთა უმრავლესობა დადებითად აფასებს აჭარის ჯანდაცვის პრესსამსახურის მუშაობას. გამოკითხულთა 57%-ისთვის არჩევნების შემდეგ სამინისტროსთან მუშაობა უფრო მარტივი გახდა, ხოლო 40%-ისთვის ვითარება უცვლელია.

აჭარის ჯანდაცვის სამინისტროს პრესსამსახურის ხელმძღვანელი ლიზა თედორაძე აღნიშნულ თანამდებობაზე არჩევნებამდე რამდენიმე თვით ადრე დაინიშნა. აქტიური ჟურნალისტური კარიერის შემდეგ, მისთვის ალბათ უფრო მარტივი აღმოჩნდა გაეგო, რა სურთ ჟურნალისტებს. იგი ამბობს, რომ მისი მუშაობის დადებითად შეფასება ალბათ სწორედ ამ გარემოებას უკავშირდება. “როცა ჟურნალისტად ვმუშაობდი, იგივე პრინციპით ვმუშაობ ახლაც. ჩემთვის მთავარი იყო მალე გამეკეთებინა მასალა და ყოფილიყო სრულყოფილი. ვიცი ისიც, რომ ჟურნალისტს ძალიან რთული სამუშაო აქვს და ვცდილობ, გავუმარტივო მუშაობა, ეს იქნება დროულად ინფორმაციის მიწოდება თუ მასალების გადაგზავნა წინასწარ. გარდა ამისა, მე, რომ არ მქონდეს ამისი ნება სამინისტროსგან და უშუალოდ მინისტრისაგან, ასე მარტივად, ასე უმოკლეს დროში ვერ გავაკეთებდი. ამისი სურვილი არის უშუალოდ მინისტრისგან, რომ არ დარჩეს კითხვა პასუხის გაცემის გარეშე,” _ ამბობს ლიზა თედორაძე.

გამოკითხული ჟურნალისტები დადებითად აფასებენ აჭარის განათლების, მეცნიერების და სპორტის სამინისტროს პრესსამსახურის მუშაობასაც. გამოკითხულთა 76%-ის აზრით, ვითარება უცვლელი დარჩა. 24% კი თვლის, რომ მუშაობა უფრო გაუმარტივდათ. “პირველ რიგში, აღსანიშნავია ის, რომ ჩვენი სამინისტროს ფუნქცია არის ღია და გამჭვირვალე. ჩვენთან არ არსებობს დამალული თემა და პასუხგაუცემელი კითხვა. მეც ეს მიმარტივებს მუშაობას და ჟურნალისტებიც ალბათ ამიტომ არიან კმაყოფილები,” _ ამბობს მასმედიასთან ურთიერთობის სამსახურის ხელმძღვანელი თეა ვადაჭკორია.

მუშაობის სტილი არ შეუცვლია სოფლის მეურნეობის სამინისტროს პრესსამსახურს. ასე თვლის გამოკითხულთა 67%. ჟურნალისტთა 30% კი თვლის, რომ მათი მუშაობა სამინისტროს პრესსამსახურთან დადებითი კუთხით შეიცვალა.

აჭარის სოფლის მეურნეობის სამინისტროს პრესსამსახურის ხელმძღვანელის როინ გოგაძის თქმით, იგი მაქსიმუმს აკეთებს, რომ ჟურნალისტებს მუშაობა გაუადვილდეს: “მე არც ერთ ჟურნალისტთან, არც ერთ მედიასაშუალებასთან პრობლემა არ მქონია. როცა მაქვს რაიმე ღონისძიება, ყველას ვურეკავ და ვეუბნები. თუ ვინმეს აქვს პრობლემა, უნდა მითხრას და ამიხსნას. პრესრელიზს ვუმზადებ ისეთს, რომ აბსოლუტურად ყველა კითხვაზე ვცდილობ ამომწურავი პასუხი იყოს. თუ ვინმეს უნდა რესპონდენტი სხვადასხვა თემასთან დაკავშირებით ვაწერინებ აუცილებლად,” _ ამბობს გოგაძე.

გამოკითხულმა ჟურნალისტებმა დადებითად შეაფასეს ბათუმის მერიისა და საკრებულოს პრესსამსახურების მუშაობაც. ბათუმის საკრებულოს პრესსამსახურის მუშაობას უფრო გამარტივებულად გამოკითხულთა 28% აფასებს. 69%-ისთვის კი გურანდა აბულაძე მუშაობას ძველ სტილში აგრძელებს. გურანდა აბულაძის თქმით, იგი არც ერთ სატელეფონო ზარს არ ტოვებს უყურადღებოდ: “ვცდილობ, რომ გადავამოწმო ინფორმაცია და არც ერთი კითხვა არ დამრჩეს პასუხ გაუცემელი. ამავე დროს, ეს არ არის მხოლოდ ჩემზე დამოკიდებული. ჩემთვის ირაკლი ჩავლეიშვილი არის მე-3 საკრებულოს თავმჯდომარე, ვისთანაც მიმუშავია. ალბათ მარტო ჩემი დამსახურება არაა და ეს ჩემი ხელმძღვანელობის დამსახურებაცაა. ვცდილობ, რომ ვიყო უფრო კონტაქტური და ობიექტური,” _ ამბობს საკრებულოს პრესსამსახურის ხელმძღვანელი გურანდა აბულაძე.

“განსაკუთრებული ცვლილება მუშაობის ტემპის შესუსტების ან პირიქით არ იგრძნობა. ჩვეულ რეჟიმში ვაგრძელებთ მუშაობას. მოსახლეობას პერიოდულად ვაწვდით ინფორმაციას, ყველა იმ პროექტების შესახებ, რომელსაც ბათუმის მერია ახორციელებს. პარალელურად, ჟურნალისტებისთვის საინტერესო ცალკეულ საკითხებზე ვმუშაობთ. მოსახლეობის დიდი ნაწილის ინტერესი არის მერიის მიმართ, რადგან სწორედ მერია ახორციელებს პროექტებს, რომელიც უშუალოდ ქალაქის მოსახლეობას პირადად ეხება, მაგალითად, ქალაქის კეთილმოწყობა მერიის პრეროგატივას წარმოადგენს, აქედან გამომდინარე, მერიის პრესსამსახურის მუშაობა შრომატევადია. ჩვენ ვცდილობთ, რომ მოსახლეობას მივაწოდოთ ინფორმაცია ყველა იმ პროექტის შესახებ, რომელსაც მერია ახორციელებს ან მოსახლეობას თავად შეუძლია ისარგებლოს ამით,” _ ამბობს ბათუმის მერიის პრესსამსახურის ხელმძღვანელი ირინა შერვაშიძე. შერვაშიძის მუშაობის სტილი გამოკითხვაში მონაწილე ჟურნალისტთა 68%-ს აზრით არ შეცვლილა. 29%-ის აზრით კი არჩევნების შემდეგ ბათუმის მერიასთან მუშაობა უფრო გაუმარტივდათ.

გამოკითხვის ბლანკში კითხვაზე “რომელ უწყებასთან ურთიერთობა არის თქვენთვის უფრო მარტივი” ჟურნალისტებს რამდენიმე პასუხის შემოხაზვის შესაძლებლობა ჰქონდათ. გამოკითხულთა 22% ყველაზე მარტივად საურთიერთობო უწყებად აჭარის ჯანდაცვის სამინისტროს ასახელებს. პროცენტულად მეორე ადგილზეა ბათუმის საკრებულო. მესამე ადგილზე თანაბარი 17-17%-ით ბათუმის მერია და აჭარის განათლების სამინისტროა. შემდეგ ადგილს აჭარის მთავრობა იკავებს, რომელსაც თანაბარი პროცენტულობით ფინანსთა სამინისტრო და სოფლის მეურნეობის სამინისტრო მოყვება. მარტივად საურთიერთობო უწყებებს შორის ბოლო ადგილი აჭარის უმაღლეს საბჭოს უჭირავს.

გამოკითხულ ჟურნალისტთა უმრავლესობის აზრით, მათთვის სიტუაცია შედარებით გამოსწორდა, თუმცა კომუნიკაციის პრობლემა კვლავ არის საქართველოს თავდაცვის სამინისტროსთან და შინაგან საქმეთა სამინისტროსთან.