ვრცელ ანგარიშში მნიშვნელოვანი ადგილი ეთმობა გასული წლის აგვისტოს ბოლოს ლაფანყურში განვითარებულ მოვლენებს. ანგარიშის ეს მონაკვეთი ძირითად ეყრდნობა კონფიდენციალურ წყაროებს, რომლებსაც უჩა ნანუაშვილი მათივე უსაფრთხოებიდან გამომდინარე არ ასახელებს.
საქართველოს სახალხო დამცველმა შეისწავლა ლოპოტას ხეობაში სოფელ ლაფანყურთან 2012 წლის აგვისტოში განვითარებული მოვლენები.კონფიდენციალური წყაროებისა და გარდაცვლილთა ოჯახის წევრების მიერ მიწოდებული ინფორმაცია განსხვავდება იმ დროს ძალოვანი უწყებებისა და მაღალი თანამდებობის პირების მიერ გაჟღერებული ოფიციალური ინფორმაციისაგან, რომლის მიხედვითაც ლაფანყურში ჩეჩენი მებრძოლების ჯგუფი თითქოს ჩრდილოკავკასიიდან შემოვიდა.
ლოპოტას ხეობაში ლაფანყურის სპეცოპერაციაში მონაწილე მებრძოლებთან და მეთაურებთან დაახლოებული კონფიდენციალური წყაროს მიერ მიწოდებული ინფორმაციით საქართველოს შსს-ს მაღალი თანამდებობის პირების მითითებით 2012 წლის თებერვლიდან დაიწყო მოლაპარაკებები ევროპის სხვადასხვა ქვეყნებში მცხოვრებ ჩეჩნეთის ომის ვეტერანებთან ,ჩეჩენ დევნილებთან და ჩეჩენთა წინააღმდეგობის მოძრაობის წარმომადგენლებთან.წყაროს ინფორმაციით საქართველოს ძალოვანი უწყებები ჩეჩენ მეომრებს ჰპირდებოდნენ ეწ”კორიდორს”ჩეჩნეთში გადასასვლელად, ასევე საქართველოში წვრთნას, აღჭურვას და ჩეჩნეთში გადასვლისათვის ყოველგვარი პირობის შექმნას.
მარტის თვიდან ევროპის სხვადასხვა ქვეყნებდან საქართველოში ჩეჩნების ჩამოსვლა დაიწყო.მათთვის თბილისის სხვადასხვა უბანში, ძირითადად კი საბურთალოზე დაიქირავეს ბინები. საქართველოს შს მაღალჩინოსნების დაპირების თანახმად ყოველთვიურად ჩეჩნეთში 50 მებრძოლს გადაუშვედნენ
სახალხო დამცველის ინფორმაციით იმ პერიოდში საქართველოში დაახლოებით 120 ჩეჩენი და სხვა ჩრდილოკავკასიური წარმოშობის მებრძოლო ჩამოვიდა, რომლებსაც შსს მაღალჩინოსნები აეროპორტში ხვდებოდნენ და დაქირავებულ ბინებში გადაჰყავდათ.
შსს მაღალი თანამდებობის პირები მეომრებს ჩუქნიდნენ და უფორმებდნენ იარაღს, ასევე აძლევდნენ მართვის მოწმობებს და სხვა საჭირო დოკუმენტაციას.ლაფანყურში დაღუპულ ასლან მარგოშვილის სახელზე 2012 წლის 23 ივლისს გაცემულია სტეჩკინის ტიპის იარაღი შენახვის უფლებით .
ჩეჩენი მებრძოლები წვრთნებს გადიოდნენ ვაზიანისა და შავნაბადას სამხედრო ბაზებზე.ისინი დაყვეს ჯგუფებად , მათი ინსტრუქტორები იყვნენ საქართველოს ძალოვანი უწყებების თანამშრომლები და ასევე გამოცდილი ჩეჩენი მეომრები
2012 წლის ზაფხულში ევროპიდან ჩამოსული ჩეჩნების რაოდენობა იმდენად თვალში საცემი გახდა, რომ ამაზე ადგილობრივი პანკისელებიც მიანიშნებდნენ.
კონფიდენციალური წყაროს ცნობით ჩეჩენი მებრძოლების ჯგუფთან უშუალო კავშირი ჰქონდათ შსს მინისტრის მოადგილე გია ლორთქიფანიძეს და შსს მაღალჩინოსნებს-სანდრო ამირიძეს და ზურაბ მაისურაძეს.
2012 წლის მარტიდან ჩეჩენი მეომრების წვრთნა დაგეგმილზე დიდხანს გაგრძელდა, რასაც მეომრებში უკმაყოფილება მოჰყვა. ჩეჩენი საველე მეთაურების მიერ მოწოდებული ინფორმაციით სტანდარტულ შემთხვევაში მებრძოლთა გაწვრთნას 2-3 კვირა სჭირდება.ჩეჩნები სულ უფრო ხშირად მოითხვდნენ საქართველოდან გადასვლას, თუმცა დრო იწელებოდა.
ახლოვდებოდა 2012 წლის არჩევნები, ჩეჩენ მეომრებში გაჩნდა ეჭვი რომ შესაძლოა მათი დაგეგმილზე მეტი ხნით საქართველოში გაჩერება დაკავშირებული ყოფილიყო საარჩევნო პროცესთან და მათ გამოყენებასთან პოლიტიკური მიზნით.წყაროს ინფორმაციით მებრძოლები თავისუფლად გადაადგილდებოდნენ საქართველოში, მათ შორის ლოპოტას ხეობაში , არ ერიდებოდნენ ადგილობრივ მოსახლეობას , თუმცა არ შედიოდნენ მათთან ახლო კომუნიკაციაში.
ლაფანყურის სპეცოპერაციამდე რამდენიმე დღით ადრე ჩეჩნების ერთი ჯგუფი ”პიკაპებით” შეიყვანეს ლაფანყურში. ”პიკაპები ”ეკუთვნოდა შსს-ს ანტიტერორისტულ ცენტრს. მებრძოლებს თან ჰქონდათ საკვები, იარაღი და სხვა საჭირო ნივთები
კონფიდენციალური წყაროს ცნობით სავარაუდოდ საქართველო-რუსეთის საზღვრისკენ ჯგუფის შესაძლო გადასვლის აღკვეთის მიზნით ლაფანყურის სპეცოპერაციის დაწყებამდე 2 დღით ადრე საზღვრის დაღესტნის მონაკვეთზე სპეცდანიშნულების რაზმები ვერტმფრენებით გადასხეს.გამოკითხულთა ვარაუდით დესანტის გადასხმის მიზანი ჩეჩენი მეომრების ჩრდილოეთსიკენ გადასავლის აღკვეთა იყო.ამავედროს ლაფანყურში დაბანაკებული ჩეჩნები ითხოვდნენ დაპირებულ ”კორიდორს”,თუმცა საქართვლოს ხელისუფლებამ მათ ამაზე უარი უთხრა და იარაღის დაყრა უბრძანა.ჩეჩნებმა იარაღის დაყრაზე უარი თქვეს და მოითხოვეს უკან პანკისში დაბრუნება, რის შემდეგაც ისინი მზად იყვნენ იარაღი დაეყარათ.
დაძაბული ვითარების განმუხტვის მიზნით შსს-ს თანამშრომლებმა შუამავლობა სთხოვეს ჩეჩნებისთვის ავტორიტეტულ ადამიანებს, თუმცა შეიარაღებულმა ჯგუფმა მათაც უარი განუცხადა იარაღის ჩაბარებაზე
უარის შემდეგ საქართველოს შეიარაღებულმა ძალებმა დაიწყეს სპეცოპერაცია რა დროსაც დაიღუპა რამდენიმე ჩეჩენი და საქართველოს შეიარაღებული ძალების თანამშრომლები,რომლებიც ჩეჩენ მეომრებს ლაფანყურში გადასვლის პირველივე დღიდანახლდნენ თან . მათ მოვალეობაში შედიოდა ჯგუფის სამედიცინო მომსახურება მეგზურობა და ინსტრუქტაჟი.
როგორც ირკვევა თვეების მანძილზე ჩეჩენ მებრძოლებს ქართველ სამართალდამცავებთან ჩამოუყალიბდათ მეგობრული ურთიერთობა და არ სჯეროდათ მათი ღალატის.
წყაროს ცნობით სპეცოპერაციაში მონაწილეობდა ავიაციაც.სწორედ ავიაციამ გაუხსნა ცეცხლი ჯგუფის წევრებს , რის შედეგადაც გარდაიცვალა შვიდი ჩეჩენი, ცხრა კი ცოცხალი გადარჩა..ცოცხალდდარჩენილებმა ვალეს სასაზღვრო გამშვები პუნქტიდან თურქეთში გადასვლა შსს მაღალჩინოსნების დახმარებით მოახერხეს . სახალხო დამცველი რეკომენდაციით მიმართავს საქართველოს პარლამენტს შეიქმნას დროებითი საგამოძიებო კომისია, რომელიც გამოიკვლევს ლაფანყურში მომხდარ ფაქტს.სახალხო დამცველი ამავე დროს საგამოძიებო უწყებას სთხოვს მაღალი საზოგადოებრივი ინტერესიდან გამომდინარე გამოძიების მიმდინარეობასთან დაკავშირებული ინფორმაცია პერიოდულად გაასაჯაროვოს .