მსოფლიოში მრავალი ძველი მანუსკრიპტი, საიდუმლო ტაბულა და წარწერების გრაგნილი არსებობს, რომლის გაშიფრვასაც ისტორიკოსები და ლინგვისტები აქტიურად ცდილობენ. მიუხედავად ყველაზე თანამედროვე და დახვეწილი ტექნოლოგიებისა, კაცობრიობა მაინც განაგრძობს თავის მტვრევას გამოუცნობი ნაწერების ამოხსნაში. ჩანაწერების სიმბოლოები ხშირად ძალიან მარტივია: წერტილები, ხაზები, ადამიანისა თუ ცხოველების გამოსახულებები… მაგრამ რას ნიშნავს ისინი? გაუგებარია.
ბეილის შიფრი
ბეილის შიფრი – ეს არის სამი კომპლექტისაგან შემდგარი შიფრი, რომელიც საგულდაგულოდ მალავს ერთ-ერთ ყველაზე დიად საგანძურს ამერიკულ ისტორიაში: მრავალ ათას ფუნტ ოქროს, ვერცხლსა და ძვირფას თვლებს. განძი პირველად აღმოჩენილი იქნა უცნობი ადამიანისაგან, რომლის სახელიც ტომას ჯეფერსონ ბეილია, იგი 1818 წელს ოქროსმაძიებელი გახლდათ კოლორადოში.
საინტერესოა რომ შიფრის გასაღები, ცნობილი ამერიკული დამოუკიდებლობის დეკლარაციაა.
დაშიფრული ტექსტი მიანიშნებდა ადგილს, სადაც განძი მდებარეობდა ბერფონდ კაუნთში (ვირჯინია). დღეისათვის განძის მაძიებლები დეტალურად (ხშირად უკანონოდ) ეძებენ ამ აურაცხელ განძეულს ბერფონდ ქაუნთის ბორცვებზე.
ზოდიაქოს წერილი
ზოდიაქოს წერილი – ეს ოთხი დაშიფრული წერილის სერიაა, რომელიც როგორც ვარაუდობენ დაწერილი იყო ცნობილი სერიული მკვლელის მიერ, რომელიც სან–ფრანცისკოს მცხოვრებლებს ატერორებდა 1960-იანი წლების ბოლოსა და 1970 წლების დასაწყისში. წერილი როგორც ჩანს დაწერილი იყო ჟურნალისტებისა და პოლიციის დაცინვის მიზნით. აქედან მხოლოდ ერთი წერილის გაშიფრვა მოხერხდა, ხოლო დანარჩენი კი გამოუცნობი დარჩა.