PHR-მა თბილისის საქალაქო სასამართლოს პატარა ბიჭის ლ.ხ.-ს და მისი დედის დაცვის მიზნით მიმართა. როგორც ორგანიზაციაში ამბობენ, სასამართლოს არც პირველმა და არც მეორე ინსტანციამ ბავშვის და დედის სიცოცხლის და ჯანმრთელობის უსაფრთხოების უზრუნველყოფის მიზნით, არაფერი გააკეთა.
საქმე ეხება 17 წლის ლ-ს, რომელიც დედასთან ერთად ცხოვრობს თბილისში. ლ-ს აქვს აუტისტური სპექტრის დარღვევა, მძიმე გონებრივი ჩამორჩენილობით და ქცევის დარღვევით. სასამართლოსთვის დაუყოვნებელი მიმართვის საფუძველი გახდა ბავშვის უმძიმესი ქცევითი აშლილობა, რომელიც შეიცავდა ბავშვისა და დედის სიცოცხლის და ჯანმრთელობის რეალურ, ყოველდღიურ რისკებს.
ბავშვი ყოველდღიურად იყენებს ფიზიკურ დაზიანებას ასევე აზიანებს დედას. რის გამოც ორივე იმყოფებიან მძიმე მდგომარეობაში. დაზიანებები იმდენად მძიმეა რომ მათი კვალი დიდ ხანს რჩება სხეულზე. ამტვრევს ავეჯს, ამსხვრევს შუშის დეტალებს რომელიც განსაკუთრებით მაღალი რისკის შემცველია ბავშვისთვის. ჭარბი წონის და ფიზიკური ძალის გამო, დედის მხრიდან, შეუძლებელია ბავშვის აგრესიული ქცევის მართვა, მისი დამორჩილება და მისი დაცვა დაზინებისგან. ბავშვის მიღებაზე უარი თქვა როგორც ფსიქიატრიულმა საავადმყოფომ, ასევე დღის ცენტრმა, რომელიც ქცევის გამოწვევის მქონე ბავშვებს დახმარებას უწვევს. დღესდღეობით არ არსებობს არანაირი სათანადო სერვისი, რომელიც ბავშვს და დედას სიცოცხლის ხელყოფის საფრთხისგან დაიცავს.
“სახელმწიფოს აქვს სერვისი მძიმე და ღრმა გონებრივი ჩამორჩენის მქონე ბავშვებისთვის ბინაზე მოვლის ქვეპროგრამა, თუმცა ეს ითვალისწინებს სპეციალისტის მხოლოდ 12 საათიან მეთვალყურეობას, რაც ამ კონკრეტულ შემთხვევაში საკმარისი არ არის, რადგან ღვიძილის პერიოდში მოზარდს სულ სჭირდება მეთვალყურეობა. ბავშვის და დედის უსაფრთხოებისთვის საჭირო იყო პერსონალური ასისტენტის და ქცევის თერაპევტის დანიშვნა, რისთვისაც მივმართეთ ჯერ ჯანდაცვის სამინისტროს და შემდეგ საქართველოს მთავრობას, თუმცა რეაგირება არცერთი მანგანისგამ არ მოჰყოლია. ამის შემდეგ მივმართეთ სასამართლოს”,– განაცხადა “გურია ნიუსთან” PHR -ის იურისტმა, სოფო მენაბდიშვილმა.
სასამართლოს მიეწოდა დეტალური მტკიცებულებები (ფოტო, ვიდეო, სხვა სახის დოკუმენტები) ბავშვის და დედის ფიზიკური დაზიანებების და სიცოცხლის რისკის თაობაზე. ასევე მიეწოდა პროფესიონალების წერილობითი მოსაზრებები ბავშვის და დედის დაცვისთვის გადაუდებელი აუცილებლობის შესახებ და ამის გათვალისწინებით ჩამოყალიბდა მოთხოვნები:
შესაბამისი პროფესიონალების მიერ, 18 საათის განმავლობაში ბავშვზე ინდივიდუალური ზრუნვა (უსაფრთხოების მიზნით);
ბავშვისთვის ქცევითი თერაპევტების მომსახურების მიწოდება;
პროფესიული კონსილიუმის გამართვა.
ბავშვის საქმე განიხილა პირველი ინსტანციის მოსამართლემ, ბაია ოტიაშვილმა, ხოლო სააპელაციო სასამართლოში მოსამართლე დიმიტრი გვრიტიშვილმა.
ორივე ინსტანციის სასამართლო გაეცნო ბავშვის სიცოცხლისთვის რისკის შემცველ არაერთ მტკიცებულებას, გაეცნო დედის წინაშე არსებული საშიშროებები, განიხილა პროფესიონალების მოსაზრებები ბავშვის გადაუდებელი საჭიროებების შესახებ და ვერ დაინახა ბავშვის და დედის სიცოცხლის დაცვის მიზნით 18 საათიანი ინდივიდუალური დამხმარის და თერაპევტის დანიშვნის საჭიროება. სასამართლომ მხოლოდ კონსილიუმის დანიშვნის მოთხოვნა დააკმაყოფილა, რომელიც დღემდე არ ჩატარებულა. სააპელაციო სასამართლომ კი აღნიშნული გადაწყვეტილება ძალაში დატოვა.
“დღეის მდგომარეობით, კვლავ არსებობს სიცოცხლის და ჯანმრთელობის ყოველდღიური რისკი როგორც ბავშვისთვის ისე დედისთვის. იმისათვის რომ ბავშვმა არ დაიზიანოს სხეული, დედა საკუთარ სხეულზე ზიანის მიყენების საშუალებას აძლევს. ასეთ მომენტში ზიანის შესამცირებლად დედა იცვამს სქელ ქურთუკს და ელის, როდის გადაივლის ბავშვის მწვავე ქცევა”.
PHR-ს მიაჩნია, რომ, ბავშვის უფლებების დარღვევით, საქართველოს სასამართლო სისტემამ (ორი ინსტანცია) უგულებელყო ბავშვის და დედის აუცილებელი საჭიროებები და ამით საფრთხე შეუქმნა მათ სიცოცხლესა და ჯანმრთელობას.
“გამომდინარე იქედან, რომ საქართველოში ამ განაჩენს ვეღარ გავასაჩივრებთ, გადაწყვეტილი გვაქვს საერთაშორისო მექანიზმების გამოყენება”, – უთხრა “გურია ნიუსს” სოფო მენაბდიშვილმა.
[sexy_author_bio]
