ქარელის რაიონში, სოფელ ფცაში, ღვთისმშობლის სახელობის მონასტერში, რომელიც რუის-ურბნისის ეპარქიაში მდებარეობს, ერთადერთი მონაზონი დედა ტაისია (დიანა ოსაძე) ცხოვრობს.
ახლა, ამ მონასტერში, სასულიერო ცხოვრება და, ასევე, სამეურნეო საქმიანობა რომ არსებობს, მისი დამსახურებაა.
ადგილობრივ მცხოვრებთა თქმით, ძნელია, დაიჯერო, რომ ეს ყველაფერი ერთი ადამიანის შესაძლებლობის ფარგლებში ეტევა.
_ აქაურობა ნაგავსაყრელად იყო ქცეული. ძველი ციხის საბუხრეში ბუები თუ იკივლებდნენ. ახლოს მისვლაც კი არ უნდოდა არავის. მერე კი ისე მოხდა, ჩვენი სოფლის მკვიდრი მოვიდა და აქაურობა ამ ერთმა ქალმა, ამჯერად უკვე მონაზონმა, სულიერების მოკრძალებულ სივრცედ აქცია, ირგვლივ კი ბაღნარი ააბიბინა, _ ამბობენ ისინი.
უხარიათ და ამაყობენ, რომ დედა ტაისიას საქმიანობა, ღვთის სადიდებლად არის მიმართული და ამ განცდას თანასოფლელებში აძლიერებს.
დედა ტაისია (დიანა ოსაძე) ფცაში დაიბადა. როგორც თავად გვიამბობს, პატარაობიდანვე, როცა აზროვნების უნარი მიეცა, ფიქრობდა იმაზე, რომ მას რაღაც სასულიერო საქმე უნდა ეკეთებინა. დაამთავრა სკოლა. მერე კი თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფსიქოლოგიის ფაკულტეტი წარჩინებით დაასრულა. აქედან უნივერსიტეტის ახალციხის ფილიალში მიიწვიეს ლექციების წასაკითხად. რამდენიმე წელი იქ იმუშავა.
_ ერთხელაც, ერთგვარი განსაცდელის შემდეგ, ეკლესიას მივაშურე… თბილისში, იოანე ნათლისმცემლის დედათა მონასტერში. მამა რევაზთან (სიხარულიძე) მივედი… ამის შემდეგ დაიწყო დიდი გზა სულიერებისა, რომელიც არის ყველაზე დიდი უნივერსიტეტი.
ზუსტად ცხრა წელი ავჭალის, იოანე ნათლისმცემლის ეკლესიაში იმსახურა. შემდეგ კი, როგორც თავად ამბობს, საკუთარ სოფელში დაბრუნების ჟამი უფლის ნებით დადგა.
დღეს ის მარტო ცხოვრობს მონასტერში და თითოეული დღე, რომელიც ლოცვაში თენდება, დატვირთულია ღვთიურ ფუტკართან ფუსფუსში, ბოსტანში თუ ხეხილოვნებში საქმიანობით.
ამ ტერიტორიაზე მეფე ერეკლეს დროინდელი ციხე იდგა, იმ დროისთვის სტრატეგიული დანიშნულების მქონე, სულ რაღაც შვიდი წლის წინ კი ეს ადგილი ნაგავსაყრელად იყო ქცეული. დღეს რომ აქ სულიერების კერაა და ირგვლივ ბაღ-ბოსტანი ბიბინებს, ფუტკარი ზუზუნებს, მღვდელი ლოცვებს აღავლენს, მხოლოდ დედა ტაისიას თაოსნობითა და უმეტესი წილი შრომით მიღწეული შედეგია.
როგორ შეუთავსა მან სასულიერო და სამეურნეო საქმე ერთმანეთს ისე, რომ ყველას დაანახა, რა შეუძლია ერთ ადამიანს?
_ სოფელ ფცაში, ბაგრატიონ-დავითაშვილების დროინდელი (მე-18 საუკუნე) ეკლესიაა. ძველ დროში სტრატეგიულ ფუნქცია ეკისრა. მერე კი მივიწყებული, სანაგვედ ქცეულ გარემოში, შესაბრალისად ჩანდა.
რუის-ურბნისის ეპარქიის მეუფე იობს თხოვნით მივმართე და როგორც კი ხსენებული ციხის მონასტრად კურთხევა მოხდა, დავიწყე ფიქრი იმაზე, რომ იქვე საცხოვრებელი ფართი მიმეშენებინა, რომ ღამის გასათევი მქონოდა. მერე კი აქაურობა ჯერ ნაგვისგან გამეწმინდა. მალე გამოჩნდა კეთილი ადამიანი, ჩვენივე სოფლის მკვიდრი გელა ბერუაშვილი და ეს საქმე სისრულეში მოიყვანა. დიდხანს ვასუფთავებდი იქაურობას… ხან გულიც მიმდიოდა, ისეთი აუტანელი ანტისანიტარია იყო… ასე დავამსგავსე გარემოს და ხეხილოვნები თუ ბაღჩა-ბოსტანი, რასაც აქ ხედავთ, ჩემი ნაშრომია უფლის შეწევნით და უფლის სადიდებლად, _ გვეუბნება დედა ტაისია.
არც სასმელი და არც სარწყავი წყალი ჰქონდა. სხვადასხვა ადგილებიდან ეზიდებოდა. საქმის მცოდნეც თავად გამონახა და ჭა ამოაღებინა. ამბობს, რომ სასწაული სიხარული შეიგრძნო. როცა ცივი, უგემრიელესი წყლის გემო იგრძნო.
მონასტერში ახლა მარტო ცხოვრობს. ნახევარ ჰექტარ ფართობზე თავად დარგო ვაზი, ხეხილოვნები, ყოველ წელს რგავს და უვლის ბოსტნეულ კულტურებს ისე, რომ შემოსავლის წყაროც გაუჩნდა.
_ ალექსანდროულის ჯიშის ვაზის ლერწები რომ მაჩუქეს, ვენახის არაფერი ვიცოდი. დავრგე. გაიხარა. ასე დავიწყე ვაზის მოვლა და შემდეგ ყურძნის დაწურვაც. მალე სასწაული მოხდა _ ციხის საბუხრეში ფუტკარმა ნაყარი მოიყვანა. ეს იყო ნამდვილად სასწაული. კარგა ხანს ვერ ჩამოვიყვანეთ. მერე დაგვეხმარა კეთილი ადამიანი და ჩავსვით სკაში. ამჯერად მეფუტკრის პროფესიის ათვისებაც მომიხდა… _ გვიამბობს დედა ტაისია.
ფუტკარიც გამრავლდა და მალე მალამოების დამზადებაც დაიწყო.
_ ადამიანებს სჭირდებათ სიდამწვრის, ჭრილობის დასაამებელი და შემხორცებელი საშუალებები. ბევრს ვეხმარები. ხშირად რეალიზაციას ვახდენ. მონასტერს, ასე ვთქვათ, თავისი საჭიროებები აქვს. მიწას ვამუშავებ, მოსავალი მომყავს. სასულიერო ცხოვრება სამეურნეო საქმიანობას არ გამორიცხავს _ ასეც უნდა იყოს, რასაც ყოველთვის ვერ ვხედავთ. ცოდვაა ადამიანი, ვისაც მიწასთან შრომა ეზარება, _ ამბობს და მისეულ მოსაზრებას გვთავაზობს მიწასთან შრომის თაობაზე.
_ ზოგადად, დღეს ადამიანის შრომა ღირსეულად არ არის დაფასებული და ანაზღაურებული. თავგადაკლული გარჯა, რაც დღეს მშრომელ კაცს უხდება, ისე ღლის, რომ უფალზე ფიქრისთვის აღარ სცალია! ამიტომ ადამიანზე უნდა იფიქროს არა მხოლოდ უფალმა, უფლის საკადრისად _ თვით სახელმწიფომ! გარდა ამისა, არის მეორე ფაქტორიც _ ადამიანი მაინც შრომობს იმდენს, რამდენიც მას არ სჭირდება! დააკვირდით, ათ ლუკმას სადაც მიირთმევს, იქ ხშირად ორიც საკმარისია! მერე კი, ამ თავგადაკლული შრომის შედეგად ისეც ხდება, ჯანმრთელობას კარგავენ და ეს ჯაფით და წვალებით ნაშრომი, კვლავ ჯანმრთელობის დასაბრუნებლად სჭირდებათ. “შეეჩვიე ცოტას მოხმარებას, მიეჩვიე დახმარებას” _ მამა გაბრიელის ეს სიტყვები მეგზური უნდა იყოს ჩვენთვის. სურვილების ასრულების ზედა ზღვარი არ არსებობს! მამა გაბრიელის სიტყვები, საუკეთესო ცხოვრების წესის შესაქმნელად, უტყუარი ფორმულაა, _ ამბობს დედა ტაისია და ძნელია, არ დაეთანხმო.
ფცას მონასტერი, რომლის კეთილმოწყობასა და შემოგარენის განაშენიანებაზე გამუდმებით ზრუნავს დედა ტაისია, მას სევდიანი ისტორიებითაც დახვდა _ მონასტრის ერთ მხარეს, სადაც კიპარისის და ნეკერჩხლის ხეები გარემოს გასამშვენიერებლად და სუფთა ჰაერისთვის დარგო, მიწაში ორმოების ამოღებისას, მოულოდნელად ადამიანების ძვლებს წააწყდა. ასეთი არა ერთი შემთხვევა იყო. ამიტომ გადაწყვიტა, ეს ძვლები ერთ ჭურჭელში მოეგროვებინა. მერე მღვდელს, მამა გიორგის თხოვა, პანაშვიდი აღევლინა აქ განსვენებულთათვის, რომლებიც ქრისტიანული რწმენით და წესით ცხოვრობდნენ და ძვლები გამოყოფილ ადგილზე, მიწას მიაბარა.
_ ეს ყველაფერი ხომ უფლის ნებით ხდება? პირველად რომ ვნახე ადამიანის ძვლები, ისევ იმავე ადგილზე დავფალი. მერე, მორიგი ხე რომ დავრგე, კვლავ აღმოჩნდა. ამიტომ შევაგროვე და მივუჩინეთ ადგილი. მას შემდეგ, მუდამ ვცდილობ, რომ აღნიშნულ მხარეს მიწა ნაკლებად მოვჩიჩქნო. დასარგავი უკვე დარგული მაქვს _ მრავალწლოვანი დეკორატიული მცენარეები. ეს ყველაზე დიდი საქმეა, მგონი, რაც აქ მხვდა წილად. ადამიანებს ხშირად უკითხავთ _ ამდენს შრომობ, მუდამ აქ ხარ. ასე მარტომ ძვლები რომ აღმოაჩინე, არ გეშინიაო? აბა, რის უნდა მეშინოდეს? ეს ხომ უფლის ნებაა, ეს ხომ ყველაზე დიდი სიახლოვეა ადამიანთან… _ თითქმის ჩურჩულით ამბობს.
მერე კი კეთილი სურვილი გაგვიმხილა _ რაკი თქვენ სამეურნეო საქმით დაინტერესებულ, ჩვენს გამრჯე ხალხთან გაქვთ კომუნიკაცია, ძალიან მინდა, გითხრათ და გადასცეთ მათ, რომ შემოსავლის წყარო და მამოძრავებელი ძალა მიწა უნდა იყოს. ნუ შეუშინდებით საჭირო შრომას, რომელიც ღვთის სადიდებლად უნდა იყოს მართული! ნურც განსაცდელი დაგზაფრავთ, რადგან ეს უფლის ნებით კი არა, უფლის დაშვებით ხდება, რომ ისევ თავისთან დაგაბრუნოს. უფლის და შრომის სიყვარულმა გაგაძლიეროთ!
ავტორი