ქართველები თავისებური წეს-ჩვეულებების მატარებელი ხალხი ვართ და უცხოეთში ყოფნისას, სხვადასხვა თავშესაქცევ ისტორიებში ხშირად ვვარდებით. გამონაკლისს არც სპორტსმენები და მომღერლები წარმოადგენენ. ამ პროფესიის ხალხს საზღვარგარეთული თავგადასავლების შესახებ მრავალი გასახსენებელი გააჩნია.
დღევანდელ სახალისო მოგონებებს სპორტით დავიწყებთ და ქართველი ძიუდოისტების იაპონურ „თავგადასავალს“ მოგიყვებით. იმ პერიოდში ყოფილი ფალავნები „მურში“ მუშაობდნენ. ამ „შემთხვევას“ ბატონი გულბათ ავალიანი გაიხსენებს.
„გასული საუკუნის ოთხმოციან წლებში, შუა „პერესტროიკის“ დროს, „მურმა“ სამი სვანი, როგორც ძველი ძიუდოისტები – არმაზ მარგველიანი, ალიოშა ლიპარტელიანი და მე იაპონიაში გაგვგზავნა. რათა მათი სპეცრაზმის მზადების სისტემას გავცნობოდით და მათთვის კი, ჩვენი გამოცდილება გაგვეზიარებინა. ეს იყო ერთგვარი გაცვლითი პროგრამა და ერთი თვის განმავლობაში ტოკიოში ვცხოვრობდით. სიმართლე გითხრათ, იაპონელებმა უფრო მეტი ისწავლეს ჩვენგან, ვიდრე ჩვენ – მათგან. ისინი ისე იყვნენ გახარებულები, რომ დღიური ხელფასის ნორმა გაგვიორმაგეს და მთელ თავისუფალ დროს ბარებში „ვგულაობდით“. თუმცა, ფულს მხოლოდ მე და ალიოშა ვხარჯავდით. არმაზი კი ამ ფულით სხვადასხვა იაპონურ საქონელს ყიდულობდა ოჯახისთვის. ჩვენი სასტუმროს ნომერი მისი ნივთებით იყო სავსე.
სასტუმრო ტოკიოს ცენტრში მდებარეობდა და იქ ერთი უნიფორმიანი, ჭაღარა, ზრდილობიანი შვეიცარი მუშაობდა, რომელსაც განსაკუთრებულად უხაროდა ჩვენი დანახვა. როცა დაგვინახავდა, დიდი მოწიწებით დაგვიკრავდა თავს, კარს გაგვიღებდა და განუწყვეტლივ გვიცინოდა, რევერანსებს გვიკეთებდა. ეს არც იყო გასაკვირი, რადგან ყოველ შესვლა-გამოსვლაზე, მას მე და ალიოშა დოლარებს ვჩუქნიდით.
რაც უფრო ახლოვდებოდა უკან გამომგზავრების დრო, ჩვენი სასტუმროს ნომერი უფრო და უფრო ივსებოდა არმაზის ნივთებით. ბოლოს იმდენი დაუგროვდა, რომ ყველაფერს მარტო ვერ მოერია და რადგან ჩვენ არ მივეხმარეთ, ადგილობრივ თანამშრომლებს იაფად მოელაპარაკა და ავტობუსამდე მათ ჩაატანინეს ნაყიდი ნივთები.
მოკლედ, ნომრიდან ასეთი თანამიმდევრობით ჩამოვედით – წინ ორი უნიფორმიანი ახალგაზრდა მიდის არმაზის ნივთებით დატვირთული, უკან მათ არმაზი მიჰყვება, რომელსაც ორივე ხელით უზარმაზარი კომბინირებული მაგნიტოფონი უჭირავს, ბოლოს კი მე და ალიოშა მივყვებით. შვეიცარმა ჩვენი „კორტეჟი“ რომ დაინახა, ჩვენკენ ღიმილით გამოქანდა და ალიოშამ მითხრა: ახლა ნახე არმაზის სეირიო… შვეიცარი არმაზს მიუახლოვდა, მხარზე ხელი დაადო, გაუღიმა და იაპონური აქცენტით სვანურად უთხრა: წახვედი, შე წუწკო, ახვაროო… არმაზი შეცბა. გაოცებისგან ხელები გაშალა. ძვირფასი აპარატურა ხელიდან გაუვარდა და მოპრიალებულ იატაკზე დაენარცხა… არმაზი ჩვენკენ მოტრიალდა და გაოცებული სახით გვითხრა, ხედავთ, სვანური ტოკიოშიც სცოდნიათო…
მე და ალიოშამ კარგა ხანს ვიხარხარეთ და როცა დავმშვიდდით, ალიოშა გამოტყდა, რომ სამი კვირის განმავლობაში ასწავლიდა იაპონელ შვეიცარს ამ ფრაზას და ამაში 20 დოლარი აჩუქა. არმაზს ზარალი იაპონელებმა აუნაზღაურეს და უფრო კარგი ხარისხის აპარატურა მოუტანეს თვითმფრინავში“.
ალბათ გახსოვთ თავის დროზე გახმაურებული მუსიკალური კინოფილმი „ორერა“ სრული სვლით“. სურათზე მუშაობის დროს ქართველმა მუსიკოსებმა გემით მთელი მსოფლიო შემოიარეს. წყნარი ოკეანის ერთ-ერთ პატარა კუნძულზე ქართველებს სასიამოვნო სიურპრიზი ელოდათ. ამ ამბავს ბატონი გენო ნადირაშვილი მოგვიყვება.
„გაშლილ ოკეანეში მივცურავთ – „ორერა“ სრული სვლით“. სამი კვირის თავზე ვიღაც დალოცვილმა იყვირა: „ზემლია!”
– კუნძულზე არავინ გადავა! – მკაცრად გაგვაფრთხილა გემის კაპიტანმა გოგიტიძემ.
ცდუნება დიდია.
როცა შებინდდა, რობერტ ბარძიმაშვილს გავენდე:
– მოდი, მენავე მოვქრთამოთ!
– დვა ბუტილკა ჩაჩა! – შევთავაზე ჩვენს რუს მენავეს.
– ნეტ! ოპასნო, ბრატცი! – გვრეხვა უარი.
– ტაგდა – კანიაკ!
– ნეტ, ნეტ! – გაასავსავა ხელები, – კაპიტან ნაკაჟეტ!
– ჩეტირე ბუტილკა „ხვანჭკარა“, – გავპარჭყე ოთხი თითი.
– ტოლკა ჩეტირე ჩასა, – დაგვანახვა ოთხი თითი, – ოთხ საათში მოგაკითხავთო.
კუნძული. კაფე „ოტელ ტაიტი.“ ხორხოცი, ჟრიამული, ცეკვა-თამაში, ფოიერვერკები, აზელილი ევროპა-აზია-ამერიკა… ორგიაა გაქანებული.
ჩუმად გადანახული დოლარები გვიჭყავის ჯიბეში.
მკვირცხლმა ოფიციანტმა ცარიელი მაგიდა გაგვიჩალიჩა. დავსხედით. რობერტმა ჩამწერი აპარატურა მოიმარჯვა (რუსო ტურისტო!).
– დვა ბუტილკა ვისკი ი ზაკუსკა! – ვაჯახე შეკვეთა განგსტერულად.
ოფიციანტი რუსულში ისე რა ერკვეოდა:
– ხომ არ მომეჩვენა და ორი სირჩა ხომ არ ბრძანეთ?
– დვა ბუტილკა-თქვა! – შევუბღვირე. გიჟია ესო, იფიქრა და გავარდა. მალე ჩვენი სუფრა ორმა ბოთლმა ვისკიმ და შემწვარ-მოხრაკულმა კიბო-ხოჭო-ლოკოკინებმა „დაამშვენა“.
ამასობაში მსუქან-მსუქანი მეორე ოფიციანტი მოგვიახლოვდა და სუფთა ქართულით გვეუბნება:
– რაშია საქმე, ბიჭებო? ქართველები ხართ?
ამის გარდა ამ გადაჯუნგლებულ კუნძულზე ყველაფერს ველოდი და დავიბენი.
– კაცო, ჯერ არ დამილევია და უკვე მაგრად ვარ… ვინ ხარ, ბოშო, შენ?
– ტიტუ! ქართველები ყოფილხართ, თქვენ შემოგევლეთ! – გადაირია გურული ტაიტელი. თურმე, დედა ალჟირელი ჰყოლია, მამა – გურული ღლონტი და, თვითონ სადაური იყო, თავად არ იცოდა. გადაგვეხვია, ჩაგვპროშნა…
– ეს მატლები რა თქვენი საკადრისიაო, – მოხვია ხელი ყველაფერს და ორ წუთში ისეთი ღორის მწვადები მოაშიშხინა, გემო ახლაც მახსოვს.
ამდენ ემოციას რას გავუძლებდი და მოვიყუდე ვისკი პირდაპირ ბოთლით, „ბორჯომივით“.
შეწყდა ცეკვა-თამაში. დააცეცეს და დაშტიმეს თვალები.
მოგვიახლოვდა ვიღაც შეზარხოშებული ფრანგი ბიჭი – ბონჟურო.
– ბონჟურ, ბონჟურ!
– ვისკი? – მიმითითა ბოთლზე.
– ვისკი, – არ შევეპუე.
– და, ასე სვამ ბოთლიდანო?
– ჰო-მეთქი.
გადაირია:
– შენ თუ მაგას ბოლომდე დალევ, აგერ 500 დოლარიო, – დადო მაგიდაზე.
მაგის ნახევარსაც დავჯერდებოდი, მაგრამ, იყოს ეგრე-მეთქი, – გავიფიქრე. მოვიმხე ბოთლი. ცოტა კი გამიჭირდა, მაგრამ… 500 დოლარი ჩავიდე ჯიბეში, რამაც ჩვენი დანახარჯიც აანაზღაურა და ბლომადაც დამრჩა.
მერე ევროპულზე გადავედი და ყლუპ-ყლუპით ვსვამდი. თან, გმირი ვარ. ყველანაირი კანის ფერის მქონე გოგოები ჩემთან ცეკვავენ. ერთმა ზანგმა გოგომ ყურზეც მაკოცა (მეტზე არ მივუშვი – რა იცი, რა სჭირს?).
ეს „აფრო-გურულიც“ ხომ გვერდიდან არ გვცილდება – სისხლი მაინც სისხლია და სულ დადნა სიყვარულში. ამასობაში (ასეთ დროს ხომ დრო თითებსშუა იპარება) ჩვენი მესაიდუმლე ნავიც მოგვადგა – დროა, წამოდითო.
წამოდით კაია, ვინ გვიშვებს? არის ერთი გამიშვი – არ წახვიდე! საქმეში ხარ?! როგორც კი შევცურდით წყალში, არ გამოგვყვა ორი დახუნძლული ნავი უკან?! – თქვენთან გვინდაო…
ავიპარეთ ყველანი გემზე. შუაღამეა, ყველას სძინავს. ჩუმად შევიპარეთ გემის ბარში, ჩავრაზეთ შიგნიდან კარი და – წავიდა „დაგუდული გრიალი“. რიჟრაჟზე ჩაეწყვნენ თავიანთ ნავებში და დაგვემშვიდობნენ გულაჩუყებულები.
დილით გოგიტიძემ თავის კაიუტაში დაგვიბარა. პახმელიაზე ვარ, თან – მთვრალი.
– არ გეგონოთ, ვერაფერი გავიგე – გვტუქსავს მე და რობერტს, – მაგრამ, ასეთი ცენზის ბიჭები არ შეგარცხვინეთ და არ შეგიშალეთ ხელი. უნდა დამეჯარიმებინეთ, მაგრამ, გადავიფიქრე და პირიქით, მადლობას გიხდით.
– მადლობას რაში გვიხდი, ბატონო? – მასხრობა გვგონია.
– რაში და, რაც ბარში ნაყარ-ნუყარი იყო, ყველაფერი გაასაღეს თქვენმა სტუმრებმა. ბარმენი დოლარების თვლას ვერ აუდისო“.