The Telegraph– ის ინფორმაციით, უჰანის ლაბორატორიასთან დაკავშირებულ მეცნიერებს ადანაშაულებენ საშიში ექსპერიმენტების ჩატარებაში, რამაც შეიძლება ვირუსის გაჟონვა გამოიწვიოს.
გავრცელებული ინფრმაციით, მეცნიერებს ბრალი დასდეს მერსის მსგავს ვირუსზე საშიში ექსპერიმენტების ჩატარებაში, რამაც შესაძლოა პანდემია გამოიწვიოს.
ჩრდილოეთ კაროლინას უნივერსიტეტის გუნდმა ოთხშაბათს გამოაქვეყნა ნაშრომი Science Advances-ში, სადაც დეტალურად იყო აღწერილი, თუ როგორ მოახდინეს მერსის მსგავსი ღამურის ვირუსის სინთეზი და გამოიყენეს ის ადამიანის უჯრედებისა და ჰუმანიზებული თაგვების დასაინფიცირებლად.
ცნობისთვის, მერსი ერთ-ერთი ყველაზე მომაკვდინებელი ვირუსია, რომელიც კლავს ადამიანების დაახლოებით 35 პროცენტს, რომლებსაც ის აინფიცირებს.
გუნდში შედიან პროფესორი რალფ ბარიკი და ტრევორ სკობეი, რომლებიც მუშაობდნენ უჰანის ვირუსოლოგიის ინსტიტუტის პროფესორ ში ჟენგლისთან.
ახალ ექსპერიმენტში მათ გამოიყენეს „საპირისპირო გენეტიკა“ მერსის მსგავსი ღამურის ვირუსის ხელახალა შესაქმნელად, სახელწოდებით BtCoV-422, რომელიც შეაგროვა ში ჟენგლის გუნდმა ჩინეთში 2019 წელს.
მეცნიერებმა განაცხადეს, რომ მათ ჩაატარეს უახლესი კვლევა, რათა შეემოწმებინათ, იმოქმედებს თუ არა ანტივირუსული საშუალებები ინფექციის წინააღმდეგ, მაგრამ ექსპერტებმა გააფრთხილეს, რომ ექსპერიმენტები ზედმეტად სარისკო იყო მცირე სარგებლისთვის.
ანტონ ვან დერ მერვემ, ოქსფორდის უნივერსიტეტის მოლეკულური იმუნოლოგიის პროფესორმა ტელეგრაფს განუცხადა: „რადგან კორონავირუსები სწრაფად ვითარდება, ეს ექსპერიმენტები შეიცავს ისეთი ვარიანტების წარმოქმნის რისკს, რომლებიც უკეთესად აინფიცირებენ ადამიანის უჯრედებს და, შესაბამისად, ადამიანებს.
ადამიანის და აღჭურვილობის შეცდომა ნიშნავს, რომ ექსპერიმენტების ჩამტარებლის ინფექცია არის რისკი და ინფიცირებულს შეუძლია ინფექციის გავრცელება ლაბორატორიის გარეთ და პანდემიის დაწყება.
„მიუხედავად იმისა, რომ რისკი შედარებით დაბალია, შედეგები პოტენციურად დამღუპველი იქნება და ჩემთვის გაუგებარია რა არის სარგებელი”.
“არ არსებობს ასეთი სამუშაოს გამოყენების პერსპექტივა ვაქცინის ან ანტივირუსული პრეპარატის შესაქმნელად, რადგან მათი ტესტირება შესაძლებელია ადამიანებზე მხოლოდ რეალური პანდემიის დროს. მეჩვენება, რომ ეს ექსპერიმენტი უბრალოდ არ არის გამართლებული. ”
პროფესორმა ბარიკმა შეიმუშავა “უკუ გენეტიკა” ტექნიკა, რომელიც არა მხოლოდ საშუალებას აძლევს ვირუსს გააცოცხლოს მისი გენეტიკური კოდიდან, არამედ მეცნიერებს საშუალებას აძლევს “აურიონ და შეუთავსონ” ნაწილები სხვა ვირუსებისგან.
ახალ ექსპერიმენტებში ჯგუფმა დაადგინა, რომ ვირუსი „ეფექტურად მრავლდება“ ადამიანის სასუნთქ გზებსა და ფილტვების უჯრედებში და იწვევდა ინფექციებს თაგვებში, მაგრამ ანტივირუსული საშუალებები გარკვეულწილად ეფექტური იყო.
თუმცა, ექსპერტებმა განაცხადეს, რომ იგივე ექსპერიმენტები შეიძლებოდა ჩაეტარებინათ BtCoV-422-ის ცილა უვნებელ ფსევდოვირუსში ჩასმით.
”ფსევდოვირუსის ექსპერიმენტები უნდა ყოფილიყო პირველი, რაც მათ გააკეთეს ამ ცოცხალი ვირუსის შექმნამდე”, – თქვა ერთმა მეცნიერმა, რომელმაც ანონიმურად დარჩენა არჩია.
”ისინი პირდაპირ გადავიდნენ ცოცხალი ვირუსის ტესტირებაზე ადამიანის უჯრედულ კულტურაში. მათ ჩაატარეს ექსპერიმენტები ჰუმანიზებულ თაგვებზე – რაც წარმოადგენს გაქცევის უფრო მაღალ რისკს, ვიდრე უბრალოდ უჯრედული კულტურა.
”მე რომ მენახა ფსევდოვირუსის მსგავსი შედეგები, მე ვიტყოდი, რომ ეს უნდა შეჩერდეს: ვირუსი პოტენციური საფრთხეა. ნუ გააგრძელებთ ცოცხალი ვირუსის გამოყენებას.”
მარკ ლიპსიჩმა, ჰარვარდის უნივერსიტეტის ეპიდემიოლოგიის განყოფილების პროფესორმა, რომელიც კამპანიას აწარმოებდა საშიში ლაბორატორიული სამუშაოების წინააღმდეგ, ასევე თქვა, რომ გაურკვეველია, რატომ შექმნა მათ გუნდმა ცოცხალი ვირუსი.
”ღირს კითხვა, თუ რატომ შექმნეს ლაბორატორიაში ვირუსი, რომელსაც მათი ვარაუდით, აქვს უნარი დააინფიციროს ადამიანები, როდესაც მათ შეეძლოთ ამის გაკეთება უფრო უსაფრთხოდ ფსევდოვირუსებით,” – თქვა მან.
”ჩემთვის გაუგებარია, რატომ ვერ გამოიყენეს ფსევდოვირუსები კითხვაზე პასუხის გასაცემად, თუმცა მე მზად ვიქნები პასუხის გასაგებად.”
ექსპერტებმა ასევე გააფრთხილეს, რომ ექსპერიმენტები ჩატარდა ბიოუსაფრთხოების დონეზე (BSL) 3 დონეზე, ვიდრე BSL-4 უსაფრთხოების უმაღლეს დონეზე.
”სამწუხაროდ, BSL-3 ლაბორატორიებიდან შემთხვევითი გამოშვებები საკმაოდ ხშირია”, – დასძინა პროფესორმა ვან დერ მერვემ.
”ექსპერიმენტები პოტენციურად პანდემიურ ორგანიზმებზე უნდა ჩატარდეს მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ არსებობს აშკარა სარგებელი კაცობრიობისთვის და უნდა ჩატარდეს შეკავების უმაღლეს დონეზე.”
The Telegraph-მა კომენტარისთვის კვლევის ავტორებს მიმართა.
