ქობულეთის მუნიციპალიტეტის სოფელ ხუცუბანში მცხოვრები მცირე მეწარმე, ნათელა ბაუჟაძე, რომლის საქმიანობა ორასზე მეტი ჯიშის ვარდისა და არა ერთი ეგზოტიკური მცენარის მოვლა-პატრონობაში გამოიხატება, თავდაპირველად საქმეს ერთი არასამთავრობო ორგანიზაციის პროექტის _ “ღირსეული სიბერისთვის”, ფარგლებში შეუდგა.
საქმე გამოუვიდა. თუმცა, შემდეგ, განმეორებითი მცდელობისას, ეს გზა უშედეგო აღმოჩნდა.
ამიტომ, როგორც თავად და მისი ვაჟიშვილი ამბობენ, ჩავიდნენ მეზობლის ღელეში, მოჭრეს ოცი ღერი აკაციის ბოძი, პრიმიტიულად გადახურეს სახელდახელო სათბური და დაიწყეს ყვავილთა სამყაროს დედოფლებისთვის სულის ჩაბერვა.
_ “დედას ვარდები” დავარქვი იმთავითვე. სახელიც კარგი გამოვიდა და საქმეც კარგად წავიდა წინ. ახლავე უნდა გითხრათ, თუ გამოცდილებაზე შემეკითხებით გზა და გზა, უნდა გირჩიოთ, რომ მსგავს საქმეს თუკი წამოიწყებს ვინმე, ფულს დიდ და თანამედროვე სათბურში ნუ გადაყრის. საკმარისია ცელოფნით გადახურო კარგად გამაგრებული ხეები, _ ამბობს ქალბატონი ნათელას ვაჟი ზურა ბაუჟაძე.
დედა-შვილს ახლა ასობით ჯიშის ვარდის მოვლა-პატრონობა უხდება. კარგად განვითარებული საოჯახო მცირე ბიზნესი სხვათათვის საუკეთესო მაგალითია, თუ რა შეუძლია სწორად დაგეგმილ, დაუღალავ შრომას.
_ ვარდებს სიგრილე უყვართ ზოგადად. სამმაგი ყურადღება სჭირდება დაავადებების კონტროლს. თუ ხალხური საშუალებები ამართლებს, კარგია, მაგრამ პესტიციდებსაც მივმართავ, რომ რაიმე დაავადება არ შემოიპაროს. ამას გარდა, ვაკვირდები თითოეულ ჯიშს. მაგალითად, “ბრიოზამ” და “ქეთრინ მორლეიმ” საუკეთესო შეგუების უნარი აჩვენეს _ ბუგრი ნაკლებად ეტანებოდა, ყვავილობაც უხვი იყო. მოკლედ, ყველაფერი ინდივიდუალურია, მთავარია, ადამიანს ნებისყოფა და სურვილი ჰქონდეს, რომ საქმე აკეთოს, _ მიიჩნევს ქალბატონი ნათელა.
კორონავირუსის ფაქტორმა საკმაოდ დიდი ზარალი მიაყენა ბაუჟაძეების მცირე ბიზნესს, თუმცა, როგორც თავად ამბობენ, თვალი არ მოუხუჭავთ, მუხლი არ ჩაუხრიათ და მიუხედავად იმისა, რომ სიჩქარეში ერთხელ წაიქცა ქალბატონი ნათელა, ხელიც იღრძო და ათასობით ლარის პროდუქციაც ეზარალა, არ დაანება პანდემიის სივერაგეს მისი პატარა სამოთხისთვის დაღი დაემჩნია. კეთილ ხუმრობაზეც, რომ აქ, ქობულეთში “სამოთხის კლასტერიც” არსებობს მისი ბაღნარად ქცეული კარმიდამოს სახით, იყოს ნება თქვენიო, ღიმილით დაგვეთანხმა.
კითხვაზე, კონკრეტულად რა გახდა ზარალის მიზეზი, ბაუჟაძეები ამბობენ, რომ პროდუქციის საკმაო ნაწილი იმის გამო გაუფუჭდათ, რომ პრეპარატები ვერ იშოვეს.
_ვერ ვიყიდეთ კონტეინერები, რის გამოც უამრავი ვარდი თუ სხვადასხვა ყვავილი ჩაურგავი დაგვრჩა და დაკნინდა. თუმცა, ბოლქვიანების გადარჩენა იმ კუთხით შევძელი, რომ ჩახმა და მალე თავად ბოლქვებს ამოვიღებ, რითაც ზარალს შევამცირებ. რაკი ქალაქები ჩაიკეტა, ერთადერთი გამოსავალი იყო , ინტერნეტის მეშვეობით გამოგვექვეყნებინა, რომ ონლაინრეჟიმში მივაწვდიდით ნებისმიერ მსურველს ნებისმიერი ყვავილის ნერგს, რომელიც ჩვენ გვქონდა. ასევე გამოვიყენეთ ჩვენი, ყვავილების ტრფიალთათვის გახსნილი დახურული ჯგუფი: „ქართული ბაღი“, რომელიც ყველაზე ღია სწორედ პანდემიის პირობებში გახდა და უამრავი ადამიანის დასახმარებლად ელვისებური ფუნქცია შეიძინა. კორონამ ზარალი გვაჩვენა შორიდან, მაგრამ გავუმკლავდით…_ გვიამბობს ნათელა ბაუჟაძე.
_რამდენად ქმედითი იყო საკურიერო სამსახური და ინტერნეტმაღაზიები. ამ მხრივ თუ იმოქმედეთ?
_ რა თქმა უნდა. რაც ვისაუბრე, სწორედ ეს წრე იყო ჩვენი სამოქმედო არეალი. ინტერნეტმაღაზიის მეშვეობით ადვილად არჩევდნენ სასურველ დეკორატიულ მცენარეებს, ნებისმიერ ჯიშის ვარდებს და შესაძენად გვიკვეთავდნენ. მერე თითოეულ შეკვეთას კარგად ვფუთავდით და საკურიერო სამსახურის მეშვეობით ვაწვდიდით მსურველს შეუფერხებლად. ნერგებს ვაგზავნიდით საქართველოს ყველა კუთხეში და უნდა ვთქვა, რომ უდიდესი ძალისხმევის ფასად შევძელით ის, რომ დაბრკოლება არსად შეგვქმნია არც ჩვენ და არც აღნიშნულ სამსახურს. რაც მთავარია, ჩვენი საქმიანობა თითქმის არ შეფერხებულა.
ბაუჟაძეების ვარდებს მთელი საქართველო იცნობს. ქობულეთელი დედაშვილის ნაჩუქარი ნაირფერი ვარდებითა თუ სხვადასხვა ყვავილებით გახარებული არაერთი ადამიანი ჩვენთან საუბარში ამბობს, რომ ამ ნაძღვენით საკუთარ ეზოებში პატარ-პატარა ე.წ. კუნძულები გააკეთეს. შორი-შორ თუ ახლო-მახლო დარგულ , ჯგუფებად თავმოყრილი ყვავილების სამყოფელს კი, პირობითად „კოვიდის კუნძულები“ შეარქვეს.
ნათელა ბაუჟაძე დამშვიდობებისას კმაყოფილებას იმის გამო გამოთქვამს, რომ ახლა ქვეყანაში ფონი გაუმჯობესებულია..
_ამიტომაც ჩვენ _ მე, ჩემი შვილი და იგივე შვილები _ ჩემი საყვავილეთიც უკეთ ვგრძნობთ თავს, _ ამბობს ის და გვთავაზობს რჩევას ყვავილების მოყვარულთათვის, მათთვის, ვისაც სურს, მცირე საოჯახო ბიზნესი ამ კუთხით წამოიწყოს და ოჯახის ეკონომიკური ყოფა გააძლიეროს. გასაჭირში კი, რომლის დადგომას არავის უსურვებს, უნარი და ფხა გამოიჩინონ და პრობლემაც დაძლიონ და მეგობრებიც, რიგითი ადამიანებიც გაახარონ სულიერი საზრდოთი, რაც ფიზიკურ სარჩოზე არანაკლებ როლს ასრულებს ადამიანის არსებობისა და თვითმყოფადობის სრულქმნის საქმეში.
რჩევა ნათელა ბაუჟაძისგან:
_ ნიადაგის მომზადება ნაკელით, კირით და გრუნტის ხრეშით უნდა მოხდეს, რომ მიწამ ისუნთქოს. ეს ზოგჯერ ავიწყდებათ და მთავარი აქცენტი ნაკელზე გადააქვთ.
რაც შეეხება მიწას ქოთნებში მოსათავსებელი ნერგებისთვის, აუცილებლად უნდა გაიცრას, შეიზილოს ნაცრითა და კირით. “გიბსის” (მუყაოს) ნარჩენები ბევრგან გადასაყრელად აქვთ მშენებლობებზე. საუკეთესოა იმის ნამწვი _ კირის მაგივრობას წევს. ერთ კვ. მეტრზე 50 გრამს მოაყრით. მერე კი ყურადღება არ უნდა მოაკლოთ არც ერთ პროცესს. ადამიანივითაა _ როგორც ზრდი და უვლი, შედეგიც ისეთივე იქნება, _ ღიმილიანი ქალბატონი ცდილობს, მაქსიმალურად გაგაცნობიეროს ნაცად საქმეში.
ბაუჟაძეები, საკუთარი გამოცდილების საფუძველზე ამბობენ, რომ ვარდებს, ისევე, როგორც პომიდორს, ყოველი წვიმის შემდეგ სჭირდებათ შეწამვლა. ვარდების შესაწამლ საუკეთესო საშუალებად მიიჩნევენ ათ ლიტრ წყალში გახსნილ ორ გრამ კონფიდორს.
რაც შეეხება სხვა სახეობის ყვავილებს, ბაუჟაძეებს სარეალიზაციოდ, ასევე, აქვთ ბაიები, ტიტები, აზალიები, იები. უმეტესად ნერგები, ნახევრად გაშლილი ყვავილებით იყიდება. რეალიზაციას ძირითადად შემოდგომასა და გაზაფხულზე ახდენენ.
“კარმიდამო ჩემი” წარმატებულ საქმიანობას უსურვებს გამრჯე ოჯახს, რომელმაც საკუთარი მცირე დანაზოგით და დიდი შრომით მიაღწია შესაშურ შედეგს.