სოფლის ცენტრში ახალგარემონტებული ადგილობრივი გამგეობის და სკოლის შენობები დგას, იქვეა ახალაშენებული ტაძარი. ჩვენი ყურადღება სკოლამ მიიქცია _ აცანის საჯარო სკოლის დიდი, გარემონტებული შენობა, მაგრამ არც თუ ისე ბევრი მოსწავლე.
იმის შესახებ, თუ რა იყო მიზეზი ასეთი სიმშვიდისა, მით უმეტეს, როცა ბავშვები შესვენებაზე იმყოფებოდნენ, საჯარო სკოლის დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელს ანდრო ქინქლაძეს გავესაუბრეთ.
ანდრო ქინქლაძე: “ჩვენი სკოლის პრობლემას სწორედ ბავშვების კონტიგენტის ნაკლებობა წარმოადგენს. 2000 წლამდე 180 მოსწავლე გვყავდა, ახლა მხოლოდ 92 გვყავს. ეს ყველაფერი ეკონომიურ მდგომარეობას უკავშირდება. მოსახლეობის გასვლა ინტენსიურად მომდინარეობდა, რამაც დიდი დაღი დაასვა ჩვენს სკოლას. წელს პირველი კლასი გვყავს, რომელიც 10 ბავშვისგან შედგება. მაგრამ ყოფილა სავალალო ვითარება _ მაგალითად შარშან არ გვყავდა პირველი კლასი, შესაბამისად, წელს მეორე კლასი არ არსებობს. ბავშვების რაოდენობა სხვა კლასებშიც მცირეა _ მესამე და მეექვსე კლასებში სამ-სამი ბავშვი გვყავს. ეს ციფრი, რა თქმა უნდა, იმასთან შედარებით, რაც ამ სკოლას ახსოვს, სასაცილოა, მაგრამ იმედს ვიტოვებთ, რომ სოფლის მეურნეობის პრობლემების მოგვარების შემდეგ მოსახლეობა სოფლებს დაუბრუნდება და ჩვენი სკოლაც დაიბრუნებს ბავშვებს.”
ჩვენ ინგლისური ენისა და მუსიკის გაკვეთილებს დავესწარით. მასწავლებლები სამ-სამ ბავშვს უტარებდნენ გაკვეთილს.
ვინაიდან საჯარო სკოლის დირექტორმა ბავშვების სიმცირე სოფლიდან მოსახლეობის მიგრაციას დაუკავშირა, ჩვენც დავინტერესდით და აცანელ გიორგი მათითაიშვილს ვესაუბრეთ, რომელმაც გვიამბო თავისი სოფლის შესახებ და გულისტკივილი გამოთქვა სოფლიდან მოსახლეობის წასვლასთან დაკავშირებით: “1990 წელს აცანის მოსახლეობა 2 626 შეადგენდა და აქ 500 ოჯახი ცხოვრობდა. მას შემდეგ დაიწყო მიგრაცია, რამაც სისტემატური სახე მიიღო. მიზეზი გაუბედურებული სოფლის მეურნეობაა. მიგრაცია იმდენად დიდია, რომ როდესაც მიცვალებული გვყავს, ხალხს ვეხვეწებით, რომ არ წავიდნენ და გაგვასვენებინონ გარდაცვლილი. ახალგაზრდები აღარ არიან, ყველა საშოვარზეა წასული. დღესდღეობით ძალიან ბევრი სახლი დაიკეტა, ზოგი დაიშალა უპატრონობისგან. მაგალითად, ჩემ უბანში, “წყაროსუბანს” ვეძახით, 44 ოჯახიდან 22 წასულია. საიდან გვეყოლება ბავშვები, როცა ახალგაზრდა არ გვყავს, ოჯახები არ იქმნება?” _ გვითხრა გიორგი მათითაიშვილმა.
აცანის თითქმის ყველა უბანი მოვიარეთ. ქუჩაში ხალხი ნაკლებად ჩანდა. ძირითადად, მართლაც ბოქლომდადებულ ჭიშკრებსა და გავერანებულ, მიწასთან გასწორებულ სახლებს წავაწყდით.
გამოიწვევს თუ არა სოფლის მეურნეობის აღორძინება სოფლიდან წასული მოსახლეობის უკან დაბრუნებას, ეს უცნობია, ან როგორ გვეცოდინება, როცა ჯერ არაფერი დაწყებულა სოფლის მეურნეობის აღორძინებისთვის. ამასობაში კი სკოლას მოსწავლეები აკლდება, სოფელს ბავშვების ჟრიამული, კერებს კი მოფუსფუსე დიასახლისების ხელი.
