ნარკოლოგი ზურაბ სიხარულიძე სოციალურ ქსელში მორიგ პოსტს ავრცელებს.
“ნარკოტიკი, რომელიც აქტიურად გამოჩნდა ბაზარზე და არის ძალიან ტოქსოურია, იყიდება, როგორც მეფედრონი ან ალფა-პვპ ან და შერეულია სხვა და სხვა ნარკოტიკებში.—–
ეს არის ნაროტიკი რომელიც იპყრობს შენ გონებას და გომონენს!!
კლეფედრონი (4-CMC) — კიდევ ერთი “კრისტალი”, რომელიც დარტყმას იქით უფრო იძლევა, ვიდრე სიამოვნებას
კლეფედრონი — იგივე 4-ქლორომეთკათინონი — ეკუთვნის სინთეზური კათინონების ოჯახს. ქიმიურად ჰგავს მეფედრონს, მაგრამ ქლორის ატომი აძლევს სხვა ტოქსიკურ პროფილს. გარეგნულად — თეთრი ან მოყვითალო კრისტალები ან ფხვნილი. ხშირად იყენებენ შესუნთქვით, ზოგჯერ ყლაპავენ ან ხსნიან და ინიექციურად იღებენ.
რას იძლევა?
მოქმედებს დოფამინის და ნორადრენალინის დაბრუნებაზე — ანუ აგზავნის ადამიანს ეგრეთ წოდებულ “აპზე”:
ენერგია, ეგო, ლაპარაკი, მუსიკის გაძლიერება, სექსუალური მოტივაცია — მაგრამ ნაკლებად ეიფორია და ემოციური სიახლოვე, რაც მეფედრონის ეფექტია
რისკები?
• ნეიროტოქსიურობა — კვლევები ცხადად აჩვენებს, რომ კლეფედრონი აზიანებს ნეირონებს.
• გულის რისკები — ტაქიკარდია, არტერიული წნევის მატება, არითმიები.
• სიფსიხე და ფსიქოზები — განსაკუთრებით დიდ დოზებზე ან შერევით.
• დამოკიდებულება — სწრაფად ვითარდება ფსიქოლოგიური მიჯაჭვულობა; “ერთი ხაზი” ხშირად სრულდება binge-ით.
• გადაზიდვა და მოტყუება — საქართველოში და სხვა ქვეყნებში მას ხშირად ყიდიან მეფედრონის სახელით, ანუ მომხმარებელი არ იცის, რას იღებს სინამდვილეში.
საკვანძო მომენტი: კლეფედრონი ბევრად უფრო ტოქსიკურია და არაპროგნოზირებადია, ვიდრე მეფედრონი. სიამოვნება ნაკლებია, ზიანი — მეტი. როგორც ერთმა მომხმარებელმა თქვა: “გარტყმის მეტი ვერაფერი ვიგრძენი.
კლეფედრონის მომხმარებლები რეანიმაციაში ხვდებიან მაშინ, როცა ვითარდება:
1. ჰიპერთერმიული სინდრომი (გადახურება)
ინტენსიური ფიზიკური აქტივობა + ვაზოკონსტრიქცია + სეროტონინერგული აგზნება იწვევს სხეულის ტემპერატურის მკვეთრ მატებას (39–41°C).
კლინიკურად:
• ცხელი, მშრალი კანი
• დაბნეულობა
• თირკმლის ან ღვიძლის ფუნქციის დაქვეითება
• კრუნჩხვები
• დამთავრდება მულტიორგანული უკმარისობით, თუ დროულად არ მოხდა ინტერვენცია.
2. კრუნჩხვები და აგზნებული დელირიუმი
კათინონებმა (განსაკუთრებით კლეფედრონმა) შეიძლება გამოიწვიოს დოფამინერგული ზედაქტიურობა, რაც ზოგჯერ გადადის:
• გადაუვალ აგზნებულ მდგომარეობაში (Excited Delirium Syndrome)
• ხშირია ტაკიპნეა, ტაქიკარდია, ძლიერად გამოხატული პარანოია და ძალადობრივი ქცევა
ეს მდგომარეობა საფრთხის ქვეშ აყენებს როგორც პაციენტს, ასევე პერსონალს და ხშირად საჭიროებს სედაციას, სუნთქვის მხარდაჭერას, ინტენსიურ მონიტორინგს.
3. რაბდომიოლიზი + თირკმლის მწვავე უკმარისობა
გადაჭარბებული აგზნების, ტემპერატურის მატებისა და დეჰიდრატაციის ფონზე ვითარდება:
• კუნთოვანი ქსოვილის დაშლა
• მუქი შარდი, ურია
• ჰიპერკალიემია და საშიში არითმიები
4. გულ-სისხლძარღვთა კოლაფსი ან არითმიები
კლეფედრონის ვაზოკონსტრიქტორული ეფექტები და ნორადრენალინის ზრდა იწვევს:
• ჰიპერტენზიურ კრიზს, ტაქიარითმიას
• შემდეგ — გულის შეტევას, აკვაპულს, მიოკარდიუმის დაზიანებას
5. მძიმე ფსიქოზური კრიზი ან სუიციდური ქცევა
კონკრეტული შემთხვევები ფიქსირდება, როცა კლეფედრონის აბსტინენციის ან ბინჯის შემდეგ პაციენტი მძიმე ფსიქოზური ან დეპრესიულ-სუიციდური მდგომარეობით ხვდება რეანიმაციულ განყოფილებაში (ზოგჯერ ბენზოდიაზეპინებისა და ალკოჰოლის ერთდროული გამოყენების ფონზე).
როგორ უნდა დავეხმაროთ-
• პირველადი სიმპტომების სწორად ამოცნობა გადამწყვეტია: თუ ადამიანი აჩვენებს ჰიპერთერმიის, კუნთოვანი სპაზმების, ან დეზორიენტაციის ნიშნებს — აუცილებელია დაუყოვნებელი გადამისამართება რეანიმაციულ სერვისში.
• ზოგჯერ უკვე ფატალური გართულებები ვითარდება 3-4 საათში ბინჯის დაწყებიდან, განსაკუთრებით, თუ ადგილი აქვს მრავალჯერად მიღებას.
ეს არის და მგონი, როცა გაქვს ასეთი ინფორმაცია, არ უნდა გარისკო მაგის მიღება!!” _ წერს ნარკოლოგი.
