“ლაზიკას აშენებს ჩვენი პატრონი?! აქაურობას შეხედეთ, ჩვენ შეგვხედეთ, რატომ არ ვითვლებით ადამიანებად? კაცები თურქეთში დავდივართ ჩაის საკრეფად, მონებივით გვექცევიან იქ. 20 თეთრის შესატყვისია 1 კილოგრამის ფასი. ესეც მხოლოდ ერთი თვით. მიწა მაინც გვქონდეს, ვიმუშავებდით! სამი წლის წინ მოიყვანეს შუქი, მაგრამ იმდენად დაბალია შუქი, ღამით სანთელს ვანთებთ, პური რომ დავინახოთ. ტელევიზორიც არ მუშაობს. ადგილობრივი არჩევნების წინ ჭა ამოიღეს, მაგრამ ორ თვეში ჩაიქცა და ახლა გაუქმებულია. რომელი ერთი გითხრათ? იქნებ, იცით, მონაზე უარეს ადამიანს რა ჰქვია? აი, ის ვართ ჩვენ! ცხრა მთას იქით წავალთ, ოღონდ სამუშაო იყოს,” _ ხელის ჩაქნევით საუბრობენ ჯურღმულად ქცეული კორპუსების მკვიდრნი.
მკითხველს რომ ჩვენი სტატიის სათაური გადამეტებულად არ მოეჩვენოს, თავიდანვე ვეტყვით _ ვინც ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის დაბა ნასაკირალის მეხუთე მიკრორაიონს ეწვევა და იქ მდებარე საცხოვრებელ კორპუსებს, უფრო სწორად ნანგრევებს, ნახავს, უკან მოუხედავად მოქუსლავს, რომ თავში “სინკარი” არ დაეცეს ან აქაურთა ყოფის შემხედვარეს, გული საგულეს დაურჩეს.
დაბა ნასაკირალის მეხუთე მიკრორაიონი ქალაქ ოზურგეთის ცენტრიდან 2 კილომეტრით არის დაშორებული. მიუხედავად ქვეყანაში არსებული მძიმე სოციალური ფონისა, აქ მცხოვრებთა ყოფა მხოლოდ ფილმებში ნანახს ჰგავს. ჯერ კიდევ ზეზეულად მდგარი საცხოვრებელი კორპუსების მობინადრეებს, ზემოდან ჭერი ენგრევათ და დაბლა იატაკი ეშლებათ. ჩამონგრეულ ფანჯრებზე გადმომჯდარი არა ერთი ბავშვი ცნობისმოყვარეობას ვერ მალავს _ უკვირთ ის, რატომ ვართ ჩვენ გაკვირვებული. მათ სხვა ყოფა არ უნახავთ და წართმეულ ბავშვობას ჩვეულებრივად აღიქვამენ.
როგორც ახალგაზრდა დედა შუშანა აბუსერიძე ქვითინით ყვება, მას, ოთხ შვილთან ერთად, ორ საწოლზე სძინავს ოთახში, სადაც სინესტის აუტანელი სუნია: _ სულ 150 ლარის ამარა ვართ, ეს თანხა ეძლევა ბავშვებს დახმარების სახით. ჩემს მეუღლეს თავის ქრონიკული ტკივილი აქვს. ახლა მაინც სამუშაოს საძებრად არის წასული, თუმცა, სადაა? შეგიძლიათ, სადმე სამუშაო მომაძებნინოთ? მიწა მაინც გვქონდეს, რაღაცას მოვიწევდით. ვართ ამ ჩამონგრეულ ოთახში, ბავშვებს პირში უცვივათ გაჯის ნაფლეთები, _ ამბობს ქალბატონი შუშანა.
ულამაზესი ვეფხია, ანა, დათო და ანრი მტირალ დედას უხმოდ შესცქერიან _ მათ ასაკი არ აძლევთ საშუალებას, ამ ყველაფერში გაერკვნენ.
ზაურ გიორგაძეს ექვსი შვილი ჰყავს. ისიც ჭერჩამონგრეულ ბინაში ცხოვრობს და იმას ნატრობს, მიწის პატარა ნაკვეთი მაინც ჰქონდეს, რომ მოსავალი მოიწიოს: _ მხოლოდ საბოსტნე ადგილი მაქვს. დახმარება იმიტომ არ დამინიშნეს, მობილური გაქვსო, რომელიც 20 ლარად ვიყიდე. ძროხა გყავსო, თურმე ეს პატარა ძროხა, მთელი ავლადიდება ყოფილა. სოროში და ჯურღმულში რომ ვცხოვრობთ, ეს რატომ არ გაიოცეს? გადაიღეთ, სად ვათევთ და აჩვენეთ მაგათ, ძაღლს არ შეაგდებს კაცი ასეთ სამყოფში. 15 ღერი შიფერი მოგვცეს გამგეობიდან და 30 ადგილზე დასახურია ეს კორპუსი. ხომ ვერ გვეტყვიან, როგორ ვამყოფინოთ? აგერ აწყვია ყველა, არსად წაგვიღია. არჩევნებზე ყველას ხმა უნდათ, შიფერი კი ორი კინკილა გეყოფათო. ასეთი ანგარიში იციან მაგათმა!
ნოდარ გორგაძე ამბობს, რომ ერთადერთი დამეწყრილი კაცია ამ მიკრორაიონში: _ მე ვარ დამეწყრილი და უბედური კაცი. 1989 წელს, როცა აჭარაში სტიქიური უბედურება მოხდა, აქ ჩამომასახლეს კომუნისტებმა. მას შემდეგ, ჩემთვის არაფერი შეცვლილა. ახლა აქაურთა საფიქრალი ლუკმის შოვნაა და ამისთვის თურქეთისკენ გვიჭირავს თვალი, ისიც სეზონურად. ვაი, რომ უკან იქედანაც ხშირად ხახამშრალს გვიშვებენ. ბევრი შემთხვევა იყო, ამუშავეს ხალხი და ანაზღაურება არ მისცეს, რადგან ჩვენები არალეგალურად არიან იქ და თუ იკადრეს, ვერც ვერაფერს ეტყვი. აქ კარგად მყოფს ვერავის ნახავთ, თუმცა, უმთავრესი პრობლემა ეს ამორტიზებული საცხოვრებელი კორპუსებია. აქ, ფული რომ გადაუხადო, ნორმალური ადამიანი მაშინაც არ გაათევს ღამეს. ახლა უპირველესი საქმე ამ კორპუსების დახურვაა, თუ ამ ათი ცალი შიფერიანად თავზე არ დაგვენგრა ყველაფერი. მთლიანად ამორტიზირებულია სამივე კორპუსი. ვინმეს ერთხელ რომ ნორმალურად შეეკეთებინა, ცამეტივე ოჯახი მოთავსდებოდა შიგ, მაგრამ ამას გულიანი და გეგმიანი კაცი სჭირდება.
ეთერ მურვანიძე ახლახან მომხდარ ამბავს იხსენებს, თუ როგორ გადმოვარდა მესამე სართულიდან ბეტონის ფილა: _ ერთ-ერთი საცხოვრებელი კორპუსიდან “სინკარი” გადმოვარდა და ბედად, იქვე მოთამაშე ბავშვებს აცდა. ღმერთს მადლობას ვწირავთ, საშინელება რომ არ მოხდა. ყოველი დღის გათენებას შიშით ვუყურებთ, როგორ დავიცვათ თავი და ვიშოვოთ პური. ჩვენთვის ცხოვრება ჯოჯოხეთია!
აქ მცხოვრები რუსი ეროვნების ქალბატონი რაისა სამოხინა ამბობს, რომ 1946 წლიდან საქართველოში ცხოვრობს და აქვე სურს, დაიკრძალოს:
_ შვილი რუსეთში გარდამეცვალა და იქ არის დაკრძალული. გოგონაც რუსეთში მყავს გათხოვილი. ჩემი ბაბუა და ქმარი აქ განისვენებს. მე სააკაშვილი არ მაგდებს საქართველოდან, პუტინი კი პენსიას მიგზავნის, რუსეთის მოქალაქეც ვარ, არავის ვემდური, _ ამბობს იგი.
აქაურების პრობლემაა საცხოვრებელი კორპუსების წინ მდებარე საძირკვლამდე ჩაშლილი ნანგრევები, რომელიც ქვეწარმავლების საბუდრად და კისრის მოსატეხადაა მოფანტული.
_ ამ ბეტონ-ღორღის გატანა ჩვენი ძალებით შეუძლებელია _ ტრაქტორი და თანხა სჭირდება. იქნებ, ამაში მაინც დაგვეხმარონ?! შუქი, სამი წლის წინ, რამაზ ნიკოლაიშვილის დახმარებით მოიყვანეს, მაგრამ ტრანსფორმატორი შორს დგას და ამიტომ დაბალი ძაბვაა. უსანათლოდ მაინც არ ვვარგივართ, ნემსში ძაფს ვერ ვუყრით, ესაა, კედელს არ დაეჯახო, იქნებ, თავით, _ ამბობენ იქაურები.
ნასაკირალის მეოთხე მიკრორაიონის ანალოგიურ კორპუსებში მცხოვრებთ, იგივე პრობლემები აწუხებთ, იმ განსხვავებით, რომ წყალი მუდამ აქვთ.
რევაზ და მერი გიორგაძეებს ხუთი შვილი ჰყავთ. მათგან ერთს, სკოლის მოსწავლეს მეცხრე კლასში სწავლა მიატოვებინეს: _ წიგნი ვერ ვუყიდე და ტანსაცმელი, ტყუილად რატომ იაროს? პრობლემებს რა დამილევს, რომელს გავუმკლავდე? შვილები თურქეთში დადიან ლუკმა-პურის ფულის საშოვნად, მაგრამ ეს არაფერს გვშველის, რადგან სეზონურ სამუშაოზე ბევრს ვერაფერს იღებენ. მაღაზიაში უკვე 500 ლარის ნისია მაქვს, რით გადავიხადო, არ ვიცი, _ ამბობს მერი გიორგაძე და თავს დაჩაგრულად მიიჩნევს იმის გამო, რომ სოციალური დახმარება ოთხ თვეში გაუუქმეს, _ რძალს თავისმა მამამ ტელევიზორი უყიდა და ისე გაიოცა სოციალურმა აგენტმა, თითქოს მსგავსი არაფერი ენახოს. სად ვცხოვრობთ, კი ხედავთ, გვაწვიმს, ცემენტი თუ აგური თავზე გვეშლება. ნეტა, ვის ეძლევა დახმარება, ჩვენზე უარესი ვინ ჯანდაბაა, ხომ ვერ გვეტყვით?
აღნიშნულ კორპუსში ორი _ ოთხი და შვიდსულიანი ოჯახი ცხოვრობს. ოჯახის უფროსები აქაც იგივეს ამბობენ: _ სულ ათი ღერი შიფერი მოგვცეს და კორპუსის დახურვას აზრი არ ჰქონდა, საკმარისი არ იყო და წვიმის წყალს მაინც ვერ შევაკავებდით.
მიწისზედა ჯურღმულებში მკვიდრთ, როგორც თავის თავს უწოდებენ დაბა ნასაკირალის მეოთხე-მეხუთე მიკრორაიონების მცხოვრებლები, უპირველეს პრობლემად მაინც საცხოვრებელი კორპუსების კატასტროფული მდგომარეობა მიაჩნიათ. 14 ღატაკი ოჯახიდან, მხოლოდ ორს აქვს სოციალური დახმარება, ყველა უმუშევარია. დასძენენ, რომ არჩევნებში მონაწილეობის მიღებას არ აპირებენ, რადგან წინა არჩევნების დროს დანაპირებიდან არაფერი შეუსრულებიათ. 1940 წელს აშენებული კორპუსები მონაცვლეობით ინგრევა და ვიდრე ის დღე დამდგარა, როცა დიდ-პატარა ცოცხლად დავიმარხებით, ლაზიკის მშენებლობაში ხელი არ შეგეშალოთო, _ სარკასტული ირონია გამოგვაყოლეს გორგაძეემა, გიორგაძეებმა, მურვანიძეებმა. პატარა აბუსერიძეებმა კი ხელი დაგვიქნიეს და თითქოს შეგვახსენეს, რომ ამ გვარს თავისი ღირსეული სიტყვა აქვს ნათქვამი საქართველოს ისტორიაში.