დღეს, საქართველოს მართლმადიდებელი სამოციქულო ეკლესია მირონ – ლუკიის მთავარეპიკოსპოსის წმინდა ნიკოლოზ საკვირველმოქმედის ხსენების დღეს აღნიშნავს.
წმინდა ნიკოლოზ სასწაულმოქმედი მცირე აზიაში, ლუკიის მხარის ქალაქ პათარში 257 წელს მდიდარ და ღვთისმოშიშ ოჯახში დაიბადა. მისი მშობლები დიდი ხნის განმავლობაში ევედრებოდნენ ღმერთს მათთვის შვილი ებოძებინა. მათ უფლის წინაშე აღთქმა დადეს, რომ თუ პირმშო შეეძინებოდათ, მას უფალს მიუძღვნიდნენ და ღვთისმსახურად აღზრდიდნენ. ღმერთმა მათი ვედრება შეისმინა. წმინდა ნიკოლოზის დაბადებისთანავე მისი დედა, რომელსაც წლების მანძილზე მძიმე სენი ტანჯავდა, სრულებით განიკურნა. ნათლისღებისას კი ჩვილი ემბაზში დამოუკიდებლად დადგა ფეხზე. წმ. ნიკოლოზმა ყრმობიდანვე კარგად შეისწავლა საღმრთო წერილი. პათარის ეპისკოპოსმა იგი ჯერ მედავითნედ დაადგინა, შემდეგ კი მღვდლად აკურთხა. წმინდანმა მშობლებისგან მემკვიდრეობით მიღებული ქონება ღარიბებს დაურიგა, რის შემდეგაც წმინდა მღვდელმთავარი ჯერ პალესტინაში გაემგზავრა, მოგვიანებით კი იერუსალიმის სიწმინდეები მოილოცა. სამშობლოში დაბრუნებული წმ. ნიკოლოზი განდეგილი ცხოვრებისკენ ისწრაფოდა, თუმცა სხვა იყო ღვთის ნება. მას თავად უფალი გამოეცხადა და ძვირფასი თვლებით შემკული სახარება უბოძა, ყოვლადწმინდა ღვთისმშობელმა კი მღვდელმსახურის შესამოსელი -ომოფორი- უწყალობა. ამ ამბიდან მცირე ხნის შემდეგ წმინდა ნიკოლოზი მირონ-ლუკიის მთავარეპისკოპოსად აირჩიეს.
დიოკლიტიანეს მეფობის დროს ქრისტიანთა მასობრივი დევნა მიმდინარეობდა, არეულობის ჟამს წმ. მღვდელმთავარიც დააპატიმრეს. საპყრობილეში მყოფი წმინდა ნიკოლოზი ქრისტიანებს რწმენაში განამტკიცებდა და იქაური მძიმე ყოფის დაძლევაში ეხმარებოდა. მოციქულთასწორი კონსტანტინე დიდის გამეფების შემდგომ წმინდა ნიკოლოზი თავის სამწყსოს დაუბრუნდა. 325 წელს მან მონაწილეობა მიიღო ნიკეის პირველ საეკლესიო კრებაში, სადაც ქრისტიანობის ერთიანობის სიმბოლო- მრწამსი – მიიღეს.
წმინდა ნიკოლოზი 85 წლის ასაკში გარდაიცვალა. ადგილობრივ საკათედრო ტაძარში წლების განმავლობაში უხრწნელად იყო დაცული მისი წმინდა ნაწილები. მათგან მირონი მოედინებოდა, რომლითაც მრავალი ადამიანი იკურნებოდა. 1087 წელს წმინდა ნაწილები იტალიის მცხოვრებლებმა ქალაქ ბარში გადააბრძანეს, რადგან მირონ-ლუკიაში მას მაჰმადიანების მხრიდან საფრთხე დაემუქრა.
