საჯარო სამსახურის ბიუროს ვებ-გვერდზე ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის მერის კონსტანტინე შარაშენიძის დეკლარაცია გამოქვეყნდა, რომელიც 29 იანვარსაა ჩაბარებული.
დეკლარაციაში წერია, რომ კონსტანტინე შარაშენიძის შვილმა გოდერძი შარაშენიძემ 2019 წელს შეიძინა ბინა ქალაქ თბილისში, რომლის ღირებულება შეადგენს 132 209,5 ლარს. კონსტანტინე შარაშენიძის მეუღლემ რუსუდან მდინარაძემ მემკვიდრეობით მიიღო აგარაკი და მიწის ნაკვეთი კურორტ ბახმაროში (მიწის ნაკვეთი _ 64 კვ. მ). ასევე 2019 წელს, მემკვიდრეობით მიიღო სოფელ ვაკიჯვარში 1490 კვ.მ. მიწის ნაკვეთი (თანამესაკუთრეები: კობა მდინარაძე, ნიჟა მდინარაძე, სოფო რუსიეშვილი).
დეკლარაციის მიხედვით, მანამდე კონსტანტინე შარაშენიძე ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის სოფელ დვაბზუში სამი მიწის ნაკვეთს ფლობდა, რომელიც 2006 წელს იყიდა: 1) 2400 კვ.მ. _ 300 დოლარი; 2) 1800 კვ.მ. _ 200 დოლარი; 3) 2 300 კვ.მ. _ 300 დოლარი.
კონსტანტინე შარაშენიძის მეუღლის რუსუდან მდინარაძის დეკლარირებულ ქონებას შეადგენდა 2015 წელს მემკვიდრეობით საცხოვრებელი სახლის მიღებული: 25%-ი ოზურგეთში, სოფ. ვაკიჯვარში, 327,96 კვ.მ (კობა მდინარაძე ნიჯა მდინარაძე, სოფიკო რუსიეშვილი _ თანამესაკუთრეები); 25% მიწის ნაკვეთი ოზურგეთში, სოფ. ვაკიჯვარში, “ჩალიანი”, 5000 კვ.მ (კობა მდინარაძე ნიჟა მდინარაძე სოფიკო რუსიეშვილი _ თანამესაკუთრეები).
მერის ოჯახის წევრები კი ფლობდნენ: შვილი გოდერძი შარაშენიძე 100%-ი 525 კვ.მ. მიწის ნაკვეთის, რომელიც 2016 წელს 5000 ლარად შეიძინა ოზურგეთში, სოფელ ნატანებში; დედა როზა გოგუაძე – მემკვიდრეობით მიღებული მიწის ნაკვეთის 100%-ი ქალაქ ოზურგეთში, იოსებ კეჭაყმაძის ქუჩა, #8(ყოფ. 26 მაისის ქ.), 280 კვ.მ. როზა გოგუაძე _ 100%-ი მემკვიდრეობით მიღებული საცხოვრებელი ოზურგეთში, იოსებ კეჭაყმაძის ქუჩა, #8(ყოფ. 26 მაისის ქ.), 322,6 კვ.მ.
დეკლარაციაში ასევე წერია, თუ რა თანხა მიიღეს კონსტანტინე შარაშენიძემ და მისმა ოჯახის წევრებმა 2019 წელს. კონსტანტინე შარაშენიძემ 2019 წლის პირველი იანვრიდან 2019 წლის 31 დეკემბრის ჩათვლით, 28 223,8 ლარი მიიღო; რუსუდან მდინარაძემ ა(ა)იპ ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის მოსწავლე-ახალგაზრდობის და სარეაკრიაციო დაწესებულებათა გაერთიანებაში მხატვრის ხელფასის სახით _ 3 763,2 ლარი; როზა გოგუაძემ საქართველოს პედაგოგთა და მეცნიერთა თავისუფალი პროფკავშირის ოზურგეთის რაიონული ორგანიზაციის ხელმძღვანელის ანაზღაურების სახით _ 7937,24 ლარი; გოდერძი შარაშენიძემ შპს “ასკანგელ ალიანსის” ლოჯისტიკის მენეჯერის ხელფასის სახით, 2019 წლის 15 აპრილიდან 31 დეკემბრის ჩათვლით _ 8141,74 ლარი.
კონსტანტინე შარაშენიძეს 2018 წელს ფულადი სესხი – 45 000 ლარი აქვს აღებული “ვი თი ბი” ბანკისგან და მის დასაფარად 8968,3 ლარი აქვს გადახდილი; ამავე ბანკიდან 2019 წელს ფულადი სესხი (თანამსესხებელი გოდერძი შარაშენიძე) 73 517 ლარი აქვს აღებული და მის დასაფარად 771,77 ლარი (გასავალი) აქვს გადახდილი.
მერის დეკლარაციაში ვკითხულობთ, რომ მის შვილს გოდერძი შარაშენიძეს ზეპირი გარიგების საფუძველზე, 60 000 ლარი აქვს ნასესხები ფიზიკური პირისაგან 21.10.2019-ს და ეს თანხა შემოსავალში უფიქსირდება.
კონსტანტინე შარაშენიძის მიერ შევსებული დეკლარაციის მიხედვით, იგი ა(ა)იპ სოფლისა და სოფლის მეურნეობის განვითარების სააგენტოს ბენეფიციარია და მოცვის ბაღის გასაშენებლად იმპორტირებული ნერგების შესაძენად დაფინანსება – 21 948,9 ლარი აქვს მიღებული.
“ახალგაზრდა ადვოკატების” იურისტი ნიკა მენოგნიშვილი “გურია ნიუსთან” საუბარში განმარტავს: “საჯარო სამსახურში ინტერესთა შეუთავსებლობისა და კორუფციის შესახებ” საქართველოს კანონი, ისევე, როგორც საქართველოს მთავრობის 2019 წლის 29 მარტის დადგენილება #178 “თანამდებობის პირის ქონებრივი მდგომარეობის დეკლარაციის წარდგენის წესისა და იმ თანამდებობის პირთა თანამდებობრივი რეესტრის დამტკიცების შესახებ, რომელთათვისაც სავალდებულოა ქონებრივი მდგომარეობის დეკლარაციის შევსება”, განსაზღვრავს ადგილობრივი თვითმმართველობის – მუნიციპალიტეტის მერის ვალდებულებას, კანონმდებლობით განსაზღვრულ ფარგლებსა და ვადაში წარმოადგინოს თანამდებობის პირის ქონებრივი მდგომარეობის აღმრციხველი დეკლარაცია, რაც ემსახურება საჯარო მმართველობის პროცესის ეფექტურობასა და მის გამჭვირვალობას, კანონის უზენაესობის უზრუნველყოფას და შედეგად – სამართლებრივი სახელმწიფოს პრინციპის გახორციელებას.
ვინაიდან, საზოგადოება დაინტერესებულია საჯარო დაწესებულებაში ინტერესთა შეუთავსებლობისა და კორუფციის თავიდან აცილების პრობლემატურობით, ლოგიკურია, რომ დიდი ყურადღება ექცევა საჯარო მოხელეების თანამდებობრივ დეკლარაციებს. ჩვენს შემთხვევაში, მომართვიდან გამომდინარე, ყურადღება მიიქცია კონსტანტინე შარაშენიძის 29.01.2020 დეკლარაციამ (#123441).
პრობლემატურ საკითხს წარმოადგენს ის, თუ რამდენად აძლევს საჯარო მოხელეს კანონმდებლობა უფლებას, ისარგებლოს სახელმწიფო პროგრამით და ექცევა თუ არა ეს კანონით აკრძალული საჩუქრის რეგულირების ფარგლებში.
უპირველეს ყოვლისა, “დანერგე მომავალი” სახელმწიფო პროგრამის დამტკიცების შესახებ” საქართველოს მთავრობის #56-ე დადგენილების საფუძველზე, უნდა განვსაზღვროთ, თუ ვის აქვს პროგრამაში მონაწილეობის მიღების უფლება. ამავე დადგენილების მე-7 მუხლის პირველი და მეორე ნაწილების საფუძველზე, ნათელია, რომ ბაღის კომპონენტის მიზნობრივი ბენეფიციარი შეიძლება იყოს ა) საქართველოს მოქალაქე ფიზიკური პირი ან ინდივიდუალური მეწარმე; ბ) საქართველოში დაფუძნებული საწარმო, მათ შორის, რეგისტრირებული სასოფლო-სამეურნეო კოოპერატივი. მეტიც, ბაღის კომპონენტის ბენეფიციარი არ შეიძლება იყოს ისეთი საწარმო, რომელშიც პირდაპირ ან ირიბად სახელმწიფო ფლობს წილს, პაის, აქციებს. კონსტანტინე შარაშენიძე დეკლარაციაში მიუთითებს, რომ იგი არ ეწევა სამეწარმეო საქმიანობას. შესაბამისად, აღნიშნულზე დაყრდნობით იკვეთება, რომ მან, როგორც ფიზიკურმა პირმა მიმართა ა(ა)იპ სოფლისა და სოფლის მეურნეობის განვითარების სააგენტოს. აქედან, გამომდინარე, მხოლოდ და მხოლოდ უნდა დავადგინოთ ის, შეუძლია თუ არა საჯარო მოხელეს, როგორც ფიზიკურმა პირმა, ისარგებლოს სახელმწიფო პროგრამით.
“საჯარო სამსახურში ინტერესთა შეუთავსებლობისა და კორუფციის შესახებ” საქართველოს კანონის მე-5 მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, ამ კანონის მიზნებისთვის, “საჩუქარი” არის საჯარო მოსამსახურისთვის უსასყიდლოდ ან შეღავათიანი პირობებით გადაცემული ქონება ან გაწეული მომსახურება, ქონებრივი ვალდებულებისაგან სრულად ან ნაწილობრივ გათავისუფლება, რომელიც წარმოადგენს საერთო წესიდან გამონაკლისს. საჩუქრების ჯამური ღირებულება კი არ უნდა აღემატებოდეს მისი თანამდებობრივი სარგოს წლიური ოდენობის 15%-ს.
საინტერესოა, წარმოადგენს თუ არა სახელმწიფო პროგრამა საერთო წესიდან გამონაკლისს. რა არის საერთო წესიდან გამონაკლისი? საქართველოს საჯარო სამსახურის ბიუროს მიერ მომზადებულ და გამოცემულ გზამკვლევზე დაყრდნობით, (www.csb.gov.ge/media/1599/საჩუქარი-საჯარო-სამსახურში.pdf)) საერთო წესიდან გამონაკლისი ნიშნავს, როდესაც შეთავაზებული უპირატესობებითა და შეღავათებით სარგებლობს ექსკლუზიურად მხოლოდ საჯარო მოსამსახურე ან მისი ოჯახის წევრი და შეთავაზებები ყველასთვის ხელმისაწვდომი არ არის. თუკი შეთავაზებული უპირატესობები და შეღავათები ხელმისაწვდომია ნებისმიერი მსურველისთვის, საჯარო მოსამსახურეს ან მისი ოჯახის წევრს ამ უპირატესობებითა და შეღავათებით სარგებლობა არ ჩაეთვლებათ აკრძალულ საჩუქრად.
ჩვენს შემთხვევაში, სახელმწიფო პროგრამით სარგებლობის უფლება არ აქვს მიკუთვნებული ექსკლუზიურად მხოლოდ ამ საჯარო მოხელეს, არამედ, ნებისმიერ მსურველს, რომელიც შესაბამისი წინაპირობების დაცვით მიმართავს სააგენტოს დაფინანსების მისაღებად. შესაბამისად, სახელმწიფო პროგრამით სარგებლობა “საჩუქრის” რეგულირების ფარგლებში, არ ჯდება, რაც კონსტანტინე შარაშენიძის ამ ქმედების (დაფინანსების მიღება) მართლზომიერებაზე მიუთითებს.
რაც შეეხება კონსტანტინე შარაშენიძის შვილის მიერ ფიზიკური პირისგან ზეპირი შეთანხმების საფუძველზე სესხის მიღებას, ნიკა მენოგნიშვილი განმარტავს: “სესხის ხელშეკრულება, საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 624-ე მუხლის თანახმად, შეიძლება, დაიდოს როგორც ზეპირად, ისე წერილობით.
კონსტანტინე შარაშენიძის დეკლარაციაში მითითებული ის ფაქტი, რომ გოდერძი შარაშენიძემ ფიზიკური პირისგან, ზეპირი ხელშეკრულების დაფარვის საფუძველზე, შემოსავლის სახით მიიღო 60000 ლარი, იძლევა სუბიექტური ინტერპრეტაციის შესაძლებლობას, თუმცა არა სამართლებრივის.
დეკლარაციის შევსებასა და შინაარსთან დაკავშირებული საქართველოს კანონმდებლობა, კერძოდ, საქართველოს კონსტიტუცია, საჯარო სამსახურის შესახებ საქართველოს კანონი, საქართველოს მთავრობის #178-ე დადგენილება, საჯარო სამსახურში ინტერესთა შეუთავსებლობისა და კორუფციის შესახებ საქართველოს კანონი, კერძოდ, ამ კანონის მე-5 მუხლის პირველი ნაწილი ა.შ. არ უკრძალავს თანამდებობის პირის ოჯახის წევრს, დადოს ზეპირი სესხის ხელშეკრულება, ან სხვა რაიმე სახის ხელშეკრულება ფიზიკურ და იურიდიულ პირებთან, არ უდგენს მას ხელშეკრულების ფორმის დაცვის ვალდებულებას, შესაბამისად, სამართლებრივი კუთხით, აღნიშნული ქმედება კანონიერია”, _ განმარტავს ორგანიზაცია”ახალგაზრდა ადვოკატების” იურისტი.