ბოლო პერიოდში გახშირდა ლეპტოსპიროზის შემთხვევები.
რა დაავადებაა ლეპტოსპიროზი, როგორია დაავადების გავრცელების მხრივ მდგომარეობა ოზურგეთში – ამის შესახებ ოზურგეთის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ცენტრის ეპიდემილოგს, ელზა სიმონიშვილს ვესაუბრეთ.
სიმონიშვილი აღნიშნავს, რომ მართალია დაავადების შემთხვევები გახშირდა, თუმცა აქვე უნდა ითქვას,რომ ეს არ გახლავთ სამედიცინო სფეროში უცნობი და ახალი დაავადება, რადგან ამ ზოონოზური ინფექციური დაავადების ბუნებრივი კერები აღრიცხულია საქართველოს თითქმის ყველა რეგიონში, ხოლო ავადობის ყველაზე მაღალი მაჩვენებელია აჭარაში.
“ჩვენს მუნიციპალიტეტშიც ყოველწლიურად გვხვდება ლეპტოსპიროზის ლაბორატორიულად დადასტურებული შემთხვევები.
მიმდინარე წლის განმავლობაში ოზურგეთში დაფიქსირებულია ლაბორატორიულად დადასტურებული ხუთი შემთხვევა, ამათგან ორი პაციენტი, მკურნალობის კურსს გადის ამჟამადაც.
გვყავს აგრეთვე ერთი საეჭვო შემთხვევა, რომლის ლაბორატორიული კვლევის პასუხსაც ველოდებით”,_ ამბობს სიმონიშვილი.
_ რა იწვევს დაავადებას?
_ ბაქტერია, რომლის რეზერვუარი ბუნებაში შესაძლოა იყვნენ გარეული და შინაური ცხოველები, რომლებიც გამონაყოფებით (ძირითადად შარდით) აბინძურებენ წყალს, ნიადაგს, საგნებს, საკვებ პროდუქტებს.
აღსანიშნავია ის ფაქტიც, რომ ლეპტოსპიროზისათვის დამახასიათებელია კარგად გამოხატული სეზონურობა.
კონკრეტულად ჩვენს შემთხვევაში ხუთი პაციენტიდან:
-ერთის ინფიცირების გზა უცნობია,
-ორი მათგანი მეველეა, რომლებმაც ასევე წყაროს წყალიც გამოიყენეს სასმელად,
-ხოლო დანარჩენ პაციენტებს შეხება ჰქონდათ შინაური ცხოველებისა (ძაღლები) და მღრღნელების გამონაყოფებთან-ექსკრემენტებთან.
_ როგორია დაავადების გადაცემის გზები?
_ ადამიანი ინფიცირდება ცხოველების შარდით დაბინძურებულ წყალსა და ნიადაგთან კონტაქტის შედეგად,. Leptospira ადამიანის ორგანიზმში იჭრება ლორწოვანი გარსის, დაზიანებული კანის, აგრეთვე დაბინძურებული საკვები პროდუქტების საშუალებით, (ალიმენტური), ასევე კონტაქტური გზით (დაავადებული ცხოველის სისხლთან და ქსოვილებთან კონტაქტით).
ზოგჯერ დაავადებას ახასიათებს ეპიდაფეთქება, ანუ ერთროულად საერთო ტერიტორიაზე დროის ხანმოკლე პერიოდში დაფიქსირებული შემთხვევები, რომლებიც უმეტესად დაკავშირებულია ბუნებრივ და ხელოვნურ წყალსატევებში ბანაობასთან.
_ როგორია ლეპტოსპიროზის კლინიკური სურათი?
_ ლეპტოსპიროზი კლინიკურად შეიძლება გამოვლინდეს როგორც შედარებით მსუბუქად მიმდინარე) დაავადება, ასევე მძიმე ფორმებით, რომელიც მოიცავს: თირკმლების უკმარისობას, სუნთქვის ორგანოების მძიმე დაზიანებებს, პნევმონიას, ფილტვის ჰემორაგიას, რეციდივებს 3-4 ჯერადი ტემპერატურული ტალღით, რომელსაც ხშირად ახლავს მენინგეალური მოვლენები (ლეპტოსპიროზული მენინგიტი), მიოკარდიტს, ბრადიკარდიას, სისხლის წნევის დაქვეითებას, ვლინდება სხვადასხვა ტიპის გამონაყარითა და სისხლჩაქცევბით მთელ ტანზე. გართულებული შემთხვევები სრულდება ლეტალობით (სიკვდილიანობით).
_ რაც შეეხება ძირითად რისკფაქტორს?
_ დაავადება ხშირად არის პროფესიული, რისკის ჯგუფები არიან:ვეტერინარები, სამხედროები, მესაქონლეები, მეთევზეები. შემთხვევები ხშირდება ზაფხულში, ბანაობის სეზონზე, თუმცა მისი ერთეული შემთხვევები მთელი წლის განმავლობაში გვხვდება.
მონაცემები გვიჩვენებს, რომ საქართველოში (მ/შ ჩვენს მუნიციპალიტეტში) ადამიანთა დაინფიცირება ძირითადად ხდება სასოფლო–სამეურნეო სამუშაოს შესრულებისას, ღია წყალსატევების წყლის გამოყენებისას, შინაური ცხოველების მოვლისას, მღრღნელებთან კონტაქტისას.
ინკუბაციური პერიოდი-ძირითადად 10 დღეა, მერყეობს 2-დან 30 დღემდე.
ლეპტოსპიროზით ყველა ადამიანი ხდება ავად, ვისაც აქვს რისკის ფაქტორებთან შეხება. დაავადებისადმი მგრძნობიარეა ყველა ასაკი.
_ როგორ უნდა დავიცვათ თავი ლეპტოსპიროზისგან?
_ დაავადებისგან თავდაცვა შესაძლებელია,თუ დაიცავთ შემდეგ ღონისძიებებს: არ იცურაოთ და არ გამოიყენოთ წყალი, რომელიც შესაძლოა დაბინძურებული იყოს დაავადებული ცხოველების შარდით; პირადი პროფილაქტიკის დაცვა (სპეცტანსაცმელი, რეზინის ფეხსაცმელი, ხელთათმნები) დაბინძურებულ ნიადაგთან, წყალთან, ცხოველთა ქსოვილებთან ან შარდთან კონტაქტისას; ყოველთვის დაიბანეთ ხელები ცხოველებთან ურთიერთობის შემდეგ; დაბინძურებული ზედაპირების დასამუშავებლად გამოიყენეთ ანტიბაქტერიული სითხე. აუცილებელია დერატიზაცია – მღრღნელებთან ბრძოლის ღონისძიებები.
_ როგორ მოვიქცეთ დაავადებისთვის დამახასიათებელი ნიშნების გამოვლენისას?
_ პაციენტმა კლინიკური ნიშნების გამოვლენისთანავე უნდა მიმართოს სამედიცინო დაწესებულებას, რათა ექიმის მიერ მოხდეს დროული და ზუსტი კლინიკური დიაგნოსტირება და შესაბამისი მკურნალობა, როგორც ამბულატორიულ, ასევე ჰოსპიტალიზებულ შემთხვევაში. ასევე გასათვალისწინებელია, რომ ცხელებით მიმდინარე სხვადასხვა დაავადებების ზუსტი დიაგნოსტირებისათვის აუცილებელია კლინიკური დიაგნოზი დადასტურებული იყოს ლაბორატორიული კვლევის საფუძველზე.
