ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის სოფელ შუაამაღლებაში მცხოვრები, მრავალმხრივი საოჯახო მეურნეობის მესაჭე ტარიელ ჯიბუტი, ჭიშკართან მისვლისთანავე გვეუბნება:
_ ერთი ბაჭიით და მარნით დავიწყე საქმე და კარგია, თუ ასე სახელგანთქმული გავხდი… მარანს რატომ ვახსენებ, იცით? ვაზი და ღვინო ქართველი კაცის ძარღვი და სისხლია. ბოლო დროს, გურული ჯიშების გაშენებაზე ბუმია და ჩემზეც აღმატებულად იმოქმედა. ბოცვრის ნაკელი (ცურცლი) ერთ-ერთი საუკეთესო გამანოყიერებელი ნიადაგისთვის. საკმიელას მოშენებას მივყევი ხელი. სხვა გურული ჯიშებიც “შემოვიშენე” _ ჯანი, ჭუმუტა, კამური, ცივჩხავერა… როცა ბოცვრის ბაჭია შვილიშვილს აჩუქეს, აღმოჩნდა, მდედრობითი სქესის იყო. გადავწყვიტე, გამეზარდა. მერე ინტერნეტს მივუჯექი ახლანდელი ახალგაზრდებივით და ვისწავლე, მარა რა ვისწავლე, _ ხუმრობს და სიცილს ვერ იკავებს ჩვენი გულღია მასპინძელი.
მართლაც, საგულდაგულოდ მოვლილ კარმიდამოში, სადაც ვაზის, ხეხილოვნების, თხილის ნარგავების სიმრავლეა, ყველა კუთხეშია განთავსებული ბოცვრის გალიები. სათვალავი არ აქვს, თუმცა, მაინც ვეკითხები: _ ხუთასი იქნება? პასუხს არ აგვიანებს: _ კი, მგონი… იყოს, რამდენიც გინდა, _ კვლავ იუმორი ეძალება ტარიელ ჯიბუტს და მიგვიძღვება სანაშენეში, მერე კი ღია სივრცეში, სადაც არაერთგან არის განთავსებული გალიები. ყველა გალიიდან ნაირნაირი ფერის და სიდიდის ბოცვრები იცქირებიან.
_ ის ბაჭია, მდედრობითი სქესის რომ აღმოჩნდა, მოვუძებნე მეწყვილე. დავიწყე კალიფორნიული ჯიშით. მალე იზრდება, მეხორცული ჯიშია. მერე ახალზელანდიური, საბჭოური შინშილას და გერმანული რიზელის ჯიშისაც შევიძინე და დავიწყე შესაბამისი შეჯვარება. თავიდან კალიფორნიული კალიფორნიულს რომ შევაჯვარე, სუსტი გამოდგა. მერე დავიწყე შერეული ჯიშების გამოყვანა და გაამართლა. გამძლე, შედარებით ადვილად მოსავლელია _ მალე მრავლდება, მალე იზრდება, გემო და სასარგებლო თვისებები ხომ, ბოცვრის ხორცს უნიკალური, საუცხოო აქვს. ყველა ოჯახმა უნდა მოაშენოს. ზოგადად, ცხოვრება გაჭირდა, მაგრამ სოფელში მცხოვრებ, მიწის მფლობელ ჯანმრთელ კაცს რომ მოშივდება, ის უნდა დატოვო იმ შიმშილთან და გაჭირვებასთან, _ გვეუბნება ბატონი ტარიელი.
ბოცვრის ფერმა მის საოჯახო-სამეურნეო საქმიანობაში წინა პლანზე წამოიწია. სულ სამი წელია, რაც ამ საქმეს ხელი მიჰყო. ამბობს, რომ ახლა მისი უმთავრესი საქმიანობა ვაზის და ბოცვრის მოვლაა, თუმცა, აქვს საყანე ფართობი, ოჯახში ჰყავთ მეწველი ძროხა, ქათმები, ღორი. ერთი სიტყვით, შერეული მეურნეობის ტიპს განეკუთვნება ტარიელ ჯიბუტისა და თამარ ყაჭეიშვილის საოჯახო სამყარო. თუმცა, როგორც დასაწყისში ვთქვით, ახლა ყურადღების ცენტრში ბოცვერია. მცირე ბიზნესის დაწყებაც ამ კუთხით გადაწყვიტეს.
ბატონი ტარიელი ამბობს, რომ როცა ბოცვრის მომრავლება დაგეგმა, მის გამოკვებაზეც სერიოზულად იფიქრა, რომ ყველაზე მთავარი ნიშა _ ბიოპროდუქციის მწარმოებლის სტატუსი ჰქონოდა. 3 000 კვ.მ. ფართობზე სოიო დათესა. სიმინდი ისედაც მოჰყავდა.
_ მე ის მიკვირს, სახელმწიფო რატომ არ უნდა აფინანსებდეს ისეთ პროექტს, სადაც მებოცვრეობის მოშენებაზე იქნება აქცენტი. თუ მოვლის საქმეს ერთგულად მიჰყვები, ქათამზე და ყველა შინაურ ცხოველ-ფრინველზე ადვილი მოსავლელია. რაოდენობით, ხარისხით, შემოსავლის და სარგებელ-მარგებლიანობით არათუ ჩამოუვარდება რომელიმეს, უკეთესიცაა. სხვა რა უნდა გვინდოდეს? უქოლესტერინო ბოცვრის ხორცზე რასაც ინტერნეტში ვკითხულობ და საკუთარ სახლშიც გამოვცადე მისი უპირატესობა და სარგებლიანობა, სხვა რით უნდა დავკავდე და დავინტერესდე? _ გაკვირვებული სვამს კითხვას ჩვენი მასპინძელი.
ბატონ ტარიელს, როგორც თავად ამბობს, მომხმარებლებიც ჰყავს სხვადასხვა რესტორნიდან. პანდემიის პირობებში, მყიდველთა რაოდენობა შემცირდა. მიიჩნევს, რომ ერთი კილოგრამი ბოცვრის ხორცი 18 ლარადაც იაფია. ეს არის დღეს არსებული ფასი.
თუ როგორია ბოცვრის მოშენება-მოვლის თანმიმდევრული წესი, ტარიელ ჯიბუტი გვარწმუნებს, რომ გაცილებით ადვილია, ვიდრე რომელიმე შინაური ცხოველის თუ ფრინველის მოვლა და მზადაა, ყველა დაინტერესებულ მეურნეს დაეხმაროს რჩევებით:
_ ბოცვერს, რაც მთავარია, საკვები არ უნდა მიაკლო და სიცხემ არ უნდა შეაწუხოს. დღეში ორჯერ ვაძლევ საკვებს _ დილას და საღამოს, ბალახს, სტაფილოს თუ კომბოსტოს ნარჩენებს. ეს რომ უყვარს, ბავშვობაშიც გვაქვს ნასწავლი, სხვა თუ არაფერი. ერთ თვემდე მაკეობს. 15-მდე ბაჭიას შობს. თუმცა, 7-8 ცალს ვუტოვებ, რომ მალე გაიზარდონ და დედა ზედმეტად არ გადაღალონ. ერთი თვის შემდეგ, დამოუკიდებელ კვებას იწყებენ. ერთი სასაცილო ამბავი უნდა გითხრათ _ ზოგი მეუბნებოდა, დედა ბოცვერს 15 დღე არ უნდა შეხედო, როცა ბაჭიებს შობს, თორემ ყველა დაიღუპებაო (იცინის). “თვალის ცემის” ასეთ გაგებაზე, ერთ-ერთ ჩემს ფეისბუკმეგობარს ვუამბე _ მასაც ჰყავს ბოცვრები. სასაცილოდ არ ეყო. მითხრა, “შენ თავად თუ გაანადგურებ, უკეთეს წესს ვერ მოიფიქრებო. იქნებ, გაიჭყლიტა რომელიმე ბაჭია, ჭამა და წყალი არ უნდა? ან წამალი სჭირდება, რა იცი, რა გაუჭირდება ამ 15 დღის მანძილზეო”.
ტარიელ ჯიბუტის თქმით, განსაკუთრებულ მკურნალობასაც არ ითხოვს ბოცვერი. უმეტესად, ბაჭიების შობის შემდგომ სჭირდება ცოტა თერაპიის ჩატარება და ასევე, ბეწვის დამუშავება უსუნო პრეპარატით. სამი თვის ბოცვერი სამ კილოგრამამდე იწონის, რაც ასაკის შესაბამისად, საუკეთესო შედეგია.
_ ყველაფერი ხარისხიანი აქვს. ბოცვრის ქონს ვერც ერთი მალამო ვერ სჯობს. ადრე, კომუნისტების დროს, კი იყო ბოცვრის ფერმები, მაგრამ მაინც მაგ კომუნისტებმა შეურაცხყვეს გლეხის სტატუსი _ საკუთრებაში არ უნდა გყავდეს ბევრი, ჩვენ უნდა დავთვალოთ, რამდენი ძროხა თუ ინდაური გყავთო. მე ახლა ინდაურებიც ბევრი მყავს. ბოცვერიც ხომ მოვაშენე და ეს რომ ასე ყოფილიყო სულ, ქვეყანა უფრო წინ იქნებოდა. კი იყო კომუნისტების დროს მებოცვრეობის ბევრი სანაშენე მეურნეობა, მაგრამ სად, ვისთვის და რატომ ყიდდნენ, ამას კერძო პირს, გლეხს არავინ ეკითხებოდა. დღეს, ძირითადად, დაკარგულია მებოცვრეობის დარგი და რომ მოძლიერდეს, სახელმწიფომ უნდა იფიქროს გლეხის ამ კუთხით დაფინანსებაზე. თვითონ გლეხმაც უნდა გამოიღვიძოს, შრომა არ დაიზაროს და ასე ერთობლივად, ეკონომიკური სიძლიერე მოვა ჯერ ოჯახში და მერე ქვეყანაში. მეტი პოპულარობა, მეტი რეკლამა… თუ რას ეძახით? გაპიარება სჭირდება ბოცვრის ხორცს, _ იცინის ბატონი ტარიელი.
ამ დროისთვის, როგორც გვეუბნება, 30 დედა ბოცვერი გაჩერებული ჰყავს. შეჯვარება რომ მოახდინოს, 150-მდე ბაჭიას მიიღებს ერთ თვეში, რასაც საგანგებო მზრუნველობა სჭირდება. მალე ბალახი წამოვა, უფრო დათბება და მისივე თქმით, უფრო ორიენტირებულ შედეგზე გავა.
ჩვენი რესპონდენტი, როგორც ვთქვით, მზად არის, ყველა დაინტერესებულ პირს, მოტივირებულ მეურნეს გაუწიოს დახმარება; ურჩიოს, როგორ მოაშენოს ბოცვერი. თუმცა, ხაზგასმით ამბობს, რომ მაქსიმალურად მოტივირებული შრომა უნდა ჩაიდოს ამ საქმეში, თუ გვინდა, რომ შედეგი მივიღოთ. წუხს იმაზე, რომ შრომა ეზარებათ, თორემ ეს საქმე საკმაოდ ადვილია.
_ უმეტესობას რომ ეყოლება, საუცხოო ხორცსაც მიირთმევს და ამდენ გაყინულ ხორცს, ქათამია თუ ღორი, არ შემოგვაჩეჩებენ. სახელმწიფომ უფრო მეტად იმაზე უნდა იზრუნოს, ხალხმა მოაშენოს, ყველას ჰყავდეს ბოცვერი. ნაკლებად უნდა იყვნენ დაინტერესებულები გაყინული ხორცის შემოტანით, რაც ერთეულ პირებს აძლევს დიდ შემოსავალს. ხალხი კი ვერ ახერხებს წარმატებულ ეკონომიკური საქმიანობას. ესაა პრობლემის არსი, _ ამბობს წარმატებული ფერმერი და ბოლოს ოჯახურ იდილიაზეც საუბრობს:
_ ჩემი მეუღლე, თამარ ყაჭეიშვილი ჩემივე თანასოფლელია. შორს არ გავუშვი! ერთ ენაზე ვსაუბრობდით. აბა, სხვა რომ მომეყვანა, როგორ მესწავლებინა გურული “მოი, წაი”? ოთხი ქალიშვილი მყავს. ორ-ორი ქორწილი მქონდა, თითო წელში და რომ მცოდნოდა ასე ადვილად გაფრინდებოდნენ, კიდე ვიფიქრებდი მომდევნო ოთხზე. აბა, რაფერ?! ცხრა შვილიშვილი მყავს და ვუგზავნი სულ სამწვადედ თუ ჩაქაფულისთვის ბოცვრის ხორცს. მე სანადიროდ წასვლა აღარ მჭირდება. ადრე დავრბოდი და ახლა რეიზა უნდა გევიქცე, კურდღელი სახლში მყავს და ღვინო მარანშია. დადიან მეგობრები, ახლობლები, შვილები, შვილიშვილები და მიხარია ეს წუთისოფელი. თუ ვარგიხარ კაცი, შრომასაც ძალიან შედეგიანად მოასწრებ და ლხინსაც, _ ენაწყლიანობაც მოიშველია და ქალბატონ თამარს გასძახა, ბოცვრის მწვადი მოართვი ჩვენს სტუმრებს, მე აი ბოცვრები უფრო სტუმრებიზა და ახლობლებიზა მყავს, ვიდრე ფულის საკეთებლადო.
გურულ სტუმართმოყვარე “ყაძახს” სად გაექცევით? ჩადგა კარში და “მიგვრეკა” სუფრასთან, სადაც სადღეგრძელოს “დავალებაც” მოაყოლა, ამბავი მიმიტანეთ მთავრობასთან მოსიარულე კაცებთან, ყური მეტად მოადეთ გლეხკაცის გულს და კარმიდამოსო…
წარმატებულ, კვლავ დაუღალავ შრომას ვუსურვებთ გარჯისა და სიყვარულის ენაზე მოსაუბრე, დაუღლელ გურულ კაცს, ტარიელ ჯიბუტს, ვის კარმიდამოზეც თვალის გადავლება ბევრად მეტს ეუბნება მნახველს, ვიდრე ერთი სტატია.
