ირმა გოლიაძე სრულიად ჯანმრთელი ექთანი იყო, რომელიც ათეულობით წლის განმავლობაში, ჯერ ოზურგეთის სამშობიარო სახლში, მერე კი კლინიკა “მედალფაში“, როგორც სამეანო–გინეკოლოგიური განყოფილების საოპერაციოს უფროსი მედდა, პროფესიონალურად, დაუღალავად იბრძოდა პაციენტების სიცოცხლის გადასარჩენად.
“ერთად ვიდექით 30 წელი საოპერაციო მაგიდასთან და ჩემი მარჯვენა ხელი იყო“, _ ასე ამბობს მისი ხელმძღვანელი და კოლეგა, კლინიკა “მედალფას“ დირექტორი დავით მდინარაძე ირმას შესახებ.
სამწუხაროდ, მისი სიცოცხლე, სულ ახლახან, კოვიდ-19-მა იმსხვერპლა. პანდემიის დაწყებიდან დღემდე, გურიაში კორონავირუსით 150-მდე მედიცინის მუშაკი დაინფიცრდა; აქედან, ორი მათგანი _ ექთანი ირმა გოლიაძე და ექიმი ნანა ცინცაძე, გარდაიცვალნენ.
დავით მდინარაძე, ექიმი, კლინიკა “მედალფას“ დირექტორი: „ირმა გოლიაძე იყო მედიცინის მუშაკი, კლინიკა “მედალფას“ თანამშრომელი და კიდევ ერთხელ ვუსამძიმრებ მის ოჯახს. ეს იყო ახალგაზრდა ქალი, 52 წლის, რომელიც მუშაობდა ჯერ წლების წინ ძველ სამშობიარო სახლში, სამეანო–გინეკოლიგიური განყოფილების საოპერაციო უფროსი მედდა იყო; შემდეგ, 2011 წლიდან ამავე თანამდებობაზე მუშაობდა აღნიშნულ კლინიკაში. ერთად ვიდექით 30 წელი საოპერაციო მაგიდასთან და ის იყო ჩემი მარჯვენა ხელი. მას არანაირი სხვა ჩივილები ჯანმრთელობასთან დაკავშირებით არ ჰქონდა და არ აწუხებდა.
ერთ დღეს მოხდა ის, რომ დაინფიცირდა კორონავირუსით. პირველ ეტაპზე ის იწვა სტაციონარში კლინიკა “მედალფაში“, რის შემდეგ გადაყვანილი იქნა სამეგრელოში, რუხის კლინიკაში. სამწუხაროდ, მისი გადარჩენა ვერ მოხერხდა. მიზეზი შეიძლება არის ის, რომ ადამიანები არ ვიცავთ იმ რეკომენდაციებს, რომელიც აუცილებელია, გახდეს ჩვენი ცხოვრების წესად: ხელების დეზინფექცია, პირბადის გამოყენება და დისტანცია. პანდემიისას ან უნდა არსებობდეს მედიკამენტი, რომ დავლიოთ და დავამარცხოთ ეს ვირუსი ან უნდა ჩავიტაროთ ვაქცინით აცრა. ვაქცინის გაკეთების გარეშე ამ ვირუსს ვერ დავამარცხებთ. პირადად მე “ასტრაზენეკა“ გავიკეთე და ამით ჩემი სათქმელი ვთქვი.
აქამდე, ვაქცინაციის დაბალი მაჩვენებელი გვქონდა, მაგრამ ბოლო დღეებში აღინიშნება მატება. ცხოვრების ჩვეულ რეჟიმში დასაბრუნებლად, გამოსავალი მხოლოდ ვაქცინაციაა! ხომ უნდა დავამარცხოთ ეს ვირუსი ერთხელ და სამუდამოდ?!“ _ ამბობს დავით მდინარაძე.
COVID-19-ის ეპიდაფეთქების მართვის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი სტრატეგიაა ჯანდაცვის სფეროს მუშაკების დაცვა და მათი ინფიცირების პრევენცია. ინფექციის გადაცემის ჯაჭვში სამედიცინო პერსონალს, ხშირ შემთხვევაში, წამყვანი როლი აქვს. მსოფლიოს მასშტაბით, ჯანდაცვის სფეროს წარმომადგენლების ინფიცირების წყარო არის არა მარტო პაციენტი, არამედ ოჯახური და სოციალური კონტაქტები. სხვადასხვა წყაროს მიხედვით, ჯანდაცვის სფეროს წარმომადგენლების დაინფიცირების სიხშირე, მსოფლიოში 5-დან 20%-მდე მერყეობს.
საქართველოს მთავრობამ, პანდემიის პირველივე ეტაპზე ბრძოლის სტრატეგიის შემუშავებისას მომზადებულ დოკუმენტში, გაითვალისწინა ზემოთ თქმული და ცალკე თავად გამოჰყო ჯანდაცვის სფეროს მუშაკების დაცვის და მათი ინფიცირების პრევენციის საკითხი.
პანდემიის პირველ ეტაპზე, საქართველოში ჯანდაცვის სფეროს წარმომადგენლების COVID-19-ით დაინფიცირება დადასტურებული შემთხვევების 13%-ში აღირიცხა. როგორც “კოვიდ-19-ის წინააღმდეგ საქრთველოს მთავრობის მიერ გატარებული ღონისძიებების ანგარიშში“ ვკითხულობთ, სამედიცინო პერსონალის დაინფიცირების შემთხვევების მინიმუმამდე შემცირების მიზნით, “ჯანდაცვის სამინისტრომ ინფექციის პრევენციისა და კონტროლის საკითხებში ტრენინგებისა და პირადი დაცვის საშუალებების უზრუნველყოფის გარდა, კოვიდ 19-ისა და ცხელების კლინიკების მენეჯერებთან ერთად დანერგა პერსონალის 2-კვირიანი როტაციის სქემა. სამედიცინო ქსელში ინფექციის გავრცელების აღკვეთის მიზნით, შეიზღუდა პერსონალის დასაქმება კოვიდისა და ცხელების კლინიკების გარდა სხვა კლინიკებში, რომლებიც აგრძელებდნენ სხვა სტანდარტული სერვისების მიწოდებას. კოვიდ 19-ის პროგრამაში ჩართულ სამედიცინო დაწესებულებებში შეიქმნა 2 –კვირიანი ცვლების დროს პერსონალის სათანადოდ დასვენების პირობები. ანტისხეულებზე სწრაფი ტესტირება ჩაუტარდა კოვიდის და ცხელების კლინიკების სამედიცინო პერსონალს, სასწრაფო სამედიცინო დახმარების ყველა თანამშრომელს. სამედიცინო პერსონალი ექვემდებარება რეგულარულ ტესტირებას პჯრ/RT-PCR ტესტით მაქსიმალური დიაგნოსტიკური სიზუსტის მიზნით“.
თუმცა, ეს ანგარიში მხოლოდ პანდემიის პირველ ეტაპს მოიცავს და მონაცემებიც მოძველებულია. შემდეგში, ინფექციის პიკური გავრცელების პერიოდში, კიდევ უფრო მნიშვნელოვანი გახდა მედპერსონალის დაინფიცირებისა და სიკვდილისაგან ფიზიკური გადარჩენა _ დინფიცირების და გარდაცვალების შემთხვევებმა იმატა. სამწუხაროდ, არაერთგზის მცდელობისა, ორი კვირაა, ჯერ-ჯერობით ჩვენ ვერ მოვიპოვეთ ზუსტი სტატისტიკა, თუ რამდენი მედიცინის მუშაკი გარდაიცვალა და რამდენი დაინფიცირდა საქართველოში პანდემიიდან _ დღემდე.
ვაქცინაციის სქემაში, პირველ რიგში, სამედიცინო პერსონალის ვაქცინაცია დაიგეგმა, თუმცა, მოხდა ისე, რომ მსურველთა რაოდენობა ძალიან მცირე აღმოჩნდა.
კლინიკა “მედალფას“ 79 წლის ექიმი ნანა ტრაპაიძე წუხს, რომ ძვირადღირებული ვაქცინა, რომელიც საქართველოში შემოვიდა, არ გაფუჭდეს ჩვენი ინერტულობის გამო. თავად კი, ასაკის მიუხედავად, აუცილებლად აპირებს აცრას:
„ვაქცინა, რომელიც შემოტანილია საქართველოში და დიდი თანხა დაჯდა, არ უნდა გაფუჭდეს. ვაქცინის გაკეთებას თავისი გაკეთების დრო და თავისი წესები აქვს. ეს არის ერთადერთი იმედი, რომ წელს თუ არა, მომავალ წელს მოიხსნება ის შეზღუდვები, რომელმაც ჩვენი ჩვეული ცხოვრება უკუღმა გადააბრუნა. მე პირადად აუცილებლად ავიცრები. უბრალოდ, ახლა ჩემს კოლეგას, რომელიც ჩემ გვერდით მუშაობს, დაემართა კოვიდი და იძულებული ვარ, 12 დღით გადავდო ეს აცრა. მერე აუცილებლად ავიცრები; ეს იმდენად სერიოზული ვირუსია, იმდენი გართულებები მოჰყვება, ძალიან მეშინია _ ხშირად მიწევს პაციენტებთან ურთიერთობა და საკმაოდ ასაკიანიც ვარ. გირჩევთ, როცა აცრას გადაწყვეტთ, კარგად უპასუხეთ იმ კითხვებს, რომელსაც ვაქცინაციამდე დაგისვამენ“.
ოჯახის ექიმსა და პრე ჰოსპიტალური გადაუდებელი სამედიცინო დახმარების სპეციალისტს დათო ჩხარტიშვილს ვკითხეთ, თუ რატომ მოხვდნენ ვაქცინაციის გეგმის პირველი ეტაპის ასაცრელებს შორის მედიცინის მუშაკები.
_ სხვა მიკერძოების გამო კი არა, იმიტომ, რომ ყველაზე დიდ რისკ ჯგუფში ვართ, ყველაზე მეტად ჩვენ გვაქვს ინფექციასთან, ინფიცირებულთან შეხება; მედიცინის მუშაკები მართლა ამ ბრძოლის წინა ხაზზე დგანან.
_ რას ფიქრობთ, რა იყო მიზეზი, რომ მედიცინის მუშაკების დიდმა ნაწილმა ვაქცინაციაზე უარი განაცხადა?
_ შეიძლება ადამიანს მიაჩნია, რომ აქვს ანტისხეულები; ამიტომ, ხომ არ ჩავატაროთ ჯერ ანტისხეულების კვლევა და ვაქცინაციაც ამის მიხედვით ხომ არ ჩავატაროთ?! უკვე წამოვჭერი მე ეს საკითხი. ძალიან ბევრ ექიმს მიაჩნია თვლის, რომ გადატანილი აქვს კოვიდი და ბევრის აზრით, 6 თვე იცავს. შესაძლოა, ამიტომაც არ იყო ვაქცინაციის პროცესში ექიმების, მედიცინის მუშაკების აქტიურობა. შეიძლება, უბრალო მოსახლეობამ არ იცოდეს, რა არის ანტისხეული, მაგრამ ექიმმა იცის და ზედმეტ შარში რატომ უნდა გაეხვეს, როცა თვლის, რომ აქვს ანტისხეული?!
_ თქვენ პირადად, თუ გაიკეთეთ აცრა?
_ მე, პირადად, ჯერჯერობით, არ გამიკეთებია აცრა. დავრეგისტრირდი “ასტრაზენეკაზე“, შემდეგ მოხდა ის, რაც მოხდა _ ახალგაზრდა ექთნის გარდაცვალებას ვგულისხმობ. ექიმი ვარ და მაინტერესებს პრეპარატის მოქმედების მექანიზმი, მაინტერესებს მისი ხარისხი. აღმოჩნდა, რომ რამდენიმე ქვეყანამ, რომლებსაც ძლიერი მარეგულირებელი ჰყავთ ჯანდაცვის სისტემაში, გააჩერა “ასტრაზენეკას“ გამოყენება. შემდეგ ზოგმა ქვეყანამ განაახლა, მაგრამ განაახლა 55 წელს ზევით მოსახლეობისთვის. შესაბამისად, მეც თავი შევიკავე. ველოდები უახლოეს დროში როგორ განვითარდება მოვლენები. შეიძლება, განაახლონ “ასტრაზენეკას“ გამოყენება იმ ქვეყნებმაც, რომლებზეც ვსაუბრობთ. შესაბამისად, მეც ავიცრები. რაც შეეხება “ფაიზერს“, მაქვს კითხვები მისი მოქმედების მექანიზმთან დაკავშირებით. “ფაიზერზე“ არ ყოფილა რაიმე ხარისხობრივი პრობლემა; პრინციპში, რომც მინდოდეს, “ფაიზერზე“ ამოწურულია ყველა დოზა. რაც შეეხება ჩემს დამოკიდებულებას ვაქცინაციის მიმართ, გეტყვით, რომ ვაქცინაცია აუცილებელია. აცრას ვუკეთებ მე ჩემს შვილებს, ანტივაქსერი არ ვარ, მაგრამ, როცა საქმე ეხება ახალ ვაქცინას, ძალიან სიფრთხილით უნდა მოვეკიდოთ. მე მაინც ვამჯობინებ ტრადიციულ წესზე დამზადებულ ვაქცინას. თუმცა, ამის მინუსი არის ის, რომ დროში გაწელილი პროცესია. შესაბამისად, მე ველოდები ასეთ ვაქცინას.
_ თქვენი გადაწყვეტილება ხომ არ მოახდენს გავლენას სხვა ადამიანებზე?
_ მე არ ვაკეთებ ანტივაქსერულ პროპაგანდას. ეს არის ჩემი პირადი გადაწყვეტილება. მაქვს კანონიერი უფლება, რაღაცას შევხედო ეჭვის თვალით, რაღაც მომწონდეს, ან არ მომწონდეს. მერე რა, რომ ექიმი ვარ, მეც მაქვს ჩემი ინტერესები, მეც მინდა სიცოცხლე და მეც მინდა ჯანმრთელობა. მაქვს უფლება ახალს და შეუსწავლელს შევხედო ეჭვის თვალით. ეს არის მიზეზი, რის გამოც აქამდე აცრა არ გამიკეთებია.
მაქვს კიდევ მეორე არგუმენტიც: უკვე სამი ტალღა გადავიტანე, ოჯახშიც მქონდა კორონავირუსის შემთხვევა და მე არ მემართება; მიუხედავად იმისა, აბსოლუტურად დაუცველიც ვყოფილვარ კორონავირუსით დაავადებულ ადამიანთან მისული, ჯერჯერობით, არ მემართება. შეიძლება ვფიქრობდე კიდეც, რომ ანტისხეულების მატარებელი ადამიანი ვარ, თან ასაკობრივადაც არ ვარ ისეთი რისკის შემცველ ჯგუფში და ან ჯანმრთელობის მხრივ, რომ მეშინოდეს. ზოგადად, ყველა ადამიანი ინდივიდუალურია. ზოგადად, მედიცინაც ასეა _ უნდა უმკურნალო არა დაავადებას, არამედ ადამიანს, ესაა ამოსავალი წერტილი. ვთვლი, რომ მოცემულ მომენტში, არ ვდგავარ იმ აუცილებლობის წინაშე, რომ თავქუდმოგლეჯილი გავიქცე და ავიცრა ნებისმიერი შემოთავაზებული ვაქცინით. კიდევ ერთხელ ვადასტურებ ჩემს სიმპათიას ტრადიციული წესით დამზადებული ვაქცინების მიმართ. სხვათა შორის, ჩინური “სინოფარმის“ ვაქცინა სწორედ ტრადიციული მეთოდითაა დამზადებული, თუმცა მის ეფექტურობაზე ჯერ ვერაფერს გეტყვით, _ ამბობს ჩვენთან საუბარში დათო ჩხარტიშვილი.
დათო ჩხარტიშვილს მისი კოლეგის, ახლახან გარდაცვლილი ლანჩხუთელი ექიმის ნანა ცინცაძის შესახებაც ვესაუბრეთ:
_ ქალბატონი ნანა იშვიათი ადამიანი იყო თავისი სიკეთით, სითბოთი… მართლა გამორჩეული, ძალიან პოზიტიური. მე, პირადად, ბევრი სიკეთე მახსოვს მისგან, თუნდაც პროფესიული დახმარება _ როგორ მეხმარებოდა, როგორც თავის უმცროს კოლეგას. საოცარი ადამიანი იყო. კარგი პროფესიონალი დააკლდა ლანჩხუთის სამედიცინო წრეს და მთლიანად საქართველოს, _ გვითხრა დათო ჩხარტიშვილმა.
“ თუ შეიძლება რამე დადებითი ითქვას ადამიანზე, ეს პიროვნება იყო ასეთი _ კეთილშობილი და ადამიანების მოყვარული“ _ ასე ახასიათებს გარდაცვლილ ექიმს ნანა ცინცაძეს მისი კოლეგა, რეგიონული ჯანდაცვის ცენტრის ხელმძღვანელი თინათინ გოგუაძე:
_ ქალბატონმა ნანამ ინფექცია მიიღო პაციენტისგან. ჩვენთანაც მუშაობდა და “მედალფაშიც“. ხშირად უწევდა გამოძახებები არასამუშაო საათებში კოვიდინფიცირებულებთან, მდგომარეობის დამძიმების გამო და ის არასოდეს იზარებდა მათთან მისვლას. როგორც ჩანს, დიდი კონცენტრაციით მიიღო ვირუსი და ვინც ქალბატონი ნანას ოთახში იჯდა, ის მედპერსონალიც დაინფიცირდა. უცებ დამძიმდა ნანას მდგომარეობა და სამწუხაროდ, ტრაგიკულად დასრულდა…
ნანა ჩვენთან თითქმის 30 წელი მუშაობდა. საოცრად კარგი ადამიანი, კარგი დედა, შესანიშნავი მეუღლე, ძალიან კარგი, დასაყრდენი მეგობარი. არასოდეს არც პაციენტთან, არც კოლეგასთან პრობლემა არ ჰქონია. პირიქით, ყოველთვის ცდილობდა გაენეიტრალებინა მწვავე სიტუაცია… _ ამბობს ქალბატონი თინათინი.
თინათინ გოგუაძე მიიჩნევს, რომ ვირუსისგან გარდაცველების და მძიმე შემთხვევების თავიდან ასაცილებლად, მხოლოდ ერთი გზაა- ვაქცინაცია.
_ ინფექციურ დაავადებებთან და მით უფრო კოვიდთან მიმართებაში, რომელიც ჯერ კიდევ შეუსწავლელია და რომელიც გზადაგზა ამჟღავნებს თავის თვისებებს, გამოსავალი ვაქცინაციის გარდა, არაფერია. მითუმეტეს, რომ მყარი პრეპარატი, რომელსაც დაეყრდნობა მედიცინა და რომელიც დროულად ჰოსპიტალიზირებულ პაციენტს 100%-ით განკურნავს, ჯერჯერობით, არ გვაქვს. რაც შეეხება სამედიცინო პერსონალში აცრის დაწყებას, ჩემს დაწესებულებაში, დაახლოებით, 30%-ს გადატანილი აქვს კოვიდინფექცია და საჭიროა გარკვეული დრო. პერსონალის ნაწილი კონტაქტში იყო კოვიდინფიცირებულებთან და ასეთმა პირებმაც უნდა დაიცვან გარკვეული პერიოდი, რომ მოემზადონ ასაცრელად. ამ შემთხვევებმა განაპირობა, გარკვეულწილად, ინერტულობა. მაგრამ ეს ინერტულობა, დამატებით, გამოწვეულია ინფორმაციის ნაკლებობითაც. უარყოფითი გავლენა იქონია სოციალურ ქსელში დაწერილმა კომენტარებმაც _ სიახლის მიმართ ყოველთვის სკეპტიკურად ვართ ქართველები განწყობილი, მით უმეტეს, რომ ვაქცინა ძალიან სწრაფად დამზადდა. ალბათ, საჭირო იყო უფრო ინტენსიური მუშაობა. მართალია, იწერებოდა და კეთდებოდა კომენტარები ვაქცინის სიკეთეზე, მაგრამ, ამავდროულად, კეთდებოდა უარყოფითი შეფასებებიც, იმავე ჩვენი კოლეგებიდანაც, რომლებიც საქართველოს საზღვრებს გარეთ მუშაობენ. ყოველივე ამან განაპირობა სკეპტიკური განწყობა ვაქცინაციის პროცესისადმი; ძალიან იმოქმედა იმ უბედურმა შემთხვევამაც, რაც ჩვენს ახალგაზრდა კოლეგას დაემართა…
სამწუხაროდ, ძალიან მძიმე შტამებია წამოსული ან იმავე შტამის მძიმე შემთხვევები გვხვდება. ჩვენი დაწესებულების შემთხვევებიდან ქალბატონი ნანა, კლასტერი იყო 4 ექიმი და 2 ექთანი, რომლებიც საკმაოდ მძიმედ დაინფიცირდნენ. ჰოსპიტალიზირებულია ყველა მათგანი. შესაბამისად, ვაქცინაციის გარდა, სხვა გამოსავალი არ არის და უკვე დაიწყო ინტენსიურად ასაცრელი კონტიგენტის პორტალზე დარეგისტრირება.
რაც შემეხება მე, გადატანილი მაქვს კოვიდინფექცია; 120 დღე გადის 14 აპრილისთვის და რა თქმა უნდა, დავრეგისტრირდები. იმ ვაქცინას გავიკეთებ, რომელიც ჩემთვის იქნება ხელმისაწვდომი. ვაქცინაციის გარდა, სხვა გამოსავალს მე ვერ ვხედავ.
_ ბოლო სტატისტიკა ადასტურებს, რომ “მესამე ტალღა“ გვიახლოვდება. რას გვირჩევთ, რა იქნება თქვენი რეკომენდაცია?
_ სამწუხაროდ, “მესამე ტალღა“ მოსალოდნელია. ძალიან მიკვირს, რომ ადამიანებს კიდევ არ სჯერათ. უკვე გაღიზიანებას იწვევს ის ფაქტი, რომ ქუჩაში მოსაუბრე ადამიანები ერთმანეთთან პირბადის გარეშე დგანან. არის ოჯახებით გადასვლა სხვა ოჯახებში პირბადეების გარეშე და ასე შემდეგ… ჩვენ, სამედიცინო პერსონალი არავის ვამადლით მომსახურებას, მაგრამ თუ ხალხმა არ გაითავისა ვირუსის საშიშროება, არაფერი გამოვა. რამდენი ექიმი დაიღუპა მხოლოდ იმის გამო, რომ ადამიანებმა არ დაიცვეს ის რეკომენდაციები, რასაც 24 საათის განმავლობაში უსმენენ ტელევიზიიდან, უყურებენ და კითხულობენ, ეცნობიან სოციალურ ქსელში?! ყველგან ესმით, რომ აუცილებელია გაიკეთონ პირბადე, დაიცვან დისტანცია. პირბადის გაკეთება ვერ ისწავლეს ადამიანებმა _ უკეთიათ არასწორად, მხოლოდ პირზე, ნიკაპზე…
არ ვიცი, სხვაგან რა მდგომარეობაა, მაგრამ გურიაში, თითქმის დაწყებულია “მესამე ტალღა“. ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტში საკმაოდ მომატებულია კოვიდ ინფიცირების შემთხვევები. ოჯახებშია მოდებული, რადგან, ერთ ოჯახში თუ ვინმე გახდა ავად, მეორე ოჯახიდან მოსანახულებლად კოლექტიურად მიდიან! ვერ გაითავისეს ადამიანებმა კოვიდის არსებობა. შეიძლება წლების შემდეგ ჩვეულებრივი ვირუსული ინფექცია იყოს, მაგრამ ახლა მისი თვისებები ბოლომდე არ არის შესწავლილი და ამიტომ, მკაცრად უნდა დაიცვას ყველამ ის რეკომენდაციები, რასაც სპეციალისტები გვაძლევენ _ პირბადე, ჰიგიენა და სოციალური დისტანცია. მართალია, ხალხი დაიღალა არსებული მდგომარეობით და პირბადის ტარებით, მაგრამ ჩვენც დავიღალეთ, მედიცინის მუშაკები, განსაკუთრებით ისინი, ვინც კოვიდგანყოფილებაში და რეანიმაციაში მუშაობენ.
ვახტანგ კალოიანი, „ნიუ ჰოსპიტალის“ კრიტიკული მედიცინის დეპარტამენტის დირექტორი: „აცრის შემთხვევაში, მედიცინის მუშაკები იქნებიან უსაფრთხოდ და მათ შეეძლებათ მშვიდად გააგრძელონ მუშაობა. ის სტრესი, რაც ჰქონდათ ექთნებს და ექიმებს ამ რთულ ვითარებაში არ ექნებათ _ ეს კი ყველაზე მნიშვნელოვანი და მთავარია. მთავარია, რომ ვაქცინა ჩვენ გვაზღვევს მძიმე შემთხვევისგან და გარდაცვალებისგან. რომც დაგვემართოს, რის გარკვეული მცირე შანსი მაინც არსებობს, ის წავა მსუბუქად, რთული გაციების სტილში. რატომ არ იცრებიან? – იმიტომ, რომ სრულად ინფორმირებულები არ არიან; სამწუხაროდ, ზუსტი ინფორმაცია რისკებზე, ვთქვათ შედეგებზე, ეფექტურობაზე, სამწუხაროდ, არ აქვთ და ამიტომაც ბევრი იკავებს თავს. ყველას ერთად უნდა ემუშავა _ სამინისტროსაც, ასოციაციებსაც, პროფესიულ ჯგუფებს და კარგად ინფორმირებული მედიცინის მუშაკები მზად იქნებოდნენ აცრისთვის. შემდეგ, ევროპაში ორი კვირით “ასტრაზენეკას“ შეჩერებამ, რა თქმა უნდა, პრობლემები შექმნა და სანდოობა ცოტა შეამცირა, თუმცა, მოგვიანებით ვაქცინაცია ჩვეულებრივად გაგრძელდა და არაერთი ქვეყანა იყენებს ამ ვაქცინას. ბრიტანეთში 25 წამში იცრება 1 ადამიანი და შესაბამისად, მათ უკვე აქვთ იმის საშუალება, რომ შეამცირონ გარკვეული შეზღუდვები“.
ვახტანგ კალოიანი მიიჩნევს, რომ საქართველოში გარკვეული როლი ითამაშა ახალციხეში ვაქცინის გაკეთების შემდეგ ახალგაზრდა ექთნის გარდაცვალების ფაქტმაც, მაგრამ, ძირითადი მიზეზი საინფორმაციო ველის მოუმზადებლობა იყო; ამისთვის, ზრუნვა კი 2020 წლის შემოდგომაზე უნდა დაწყებულიყო.
„ახლა ნელ–ნელა იმატებს აცრების რაოდენობა, მაგრამ ის არ არის, რაც უნდა იყოს. ყველას, რომლებიც იკეთებენ ვაქცინას ან ეწინააღმდეგებიან ვაქცინაციას, სრული და დამუშავებული ინფორმაცია უნდა მიეწოდოს და შემდეგ ისინი მიიღებენ გადაწყვეტილებას. თუ ჩვენ მათ დავაძალებთ, უფრო ცუდ შედეგს მივიღებთ. თავის დროზე რომ გამართული ინფორმაცია მიგვეწოდებინა საზოგადოებისთვის, ახლა 3-ჯერ და 4-ჯერ მეტი ადამიანი გვეყოლებოდა აცრილი. ადამიანებს უნდა ვაჩვენოთ, რომ ისინი მზად არიან აცრისთვის და ამისთვის, თავის მხრივ, სამედიცინო დაწესებულებებიც შესაბამისად არიან აღჭურვილები.
პანდემიის დასრულების, ადამიანების გადარჩენის ერთადერთი გზა ვაქცინაციაა და ეს კარგად უნდა გვესმოდეს. ვაქცინა უსაფრთხოა, ის არ იწვევს არც კიბოს და არც უშვილობას, როგორც მიზანმიმართულად ავრცელებენ მითებს, ცრუ ინფორმაციას. უნდა დავძლიოთ ინერტულობა, რომელიც ჩვენს ქვეყანაში სუფევს ვაქცინასთან დაკავშირებით“, _ ამბობს ვახტანგ კალოიანი.
პანდემიის პირველივე დღეებში, როცა მსოფლიო შეძრწუნებული აცნობიერებდა, რომ რაღაც განსაკუთრებულ საფრთხესთან ჰქონდა საქმე, ერთადერთი იმედი სამედიცინო პერსონალის პროფესიონალიზმი, ვაქცინის ან მედიკამენტის შექმნის მოლოდინი იყო.
სამედიცინო პერსონალს _ უფროსს, საშუალოს, უმცროსს, თქვენ წარმოიდგინეთ, სტუდენტსაც კი, წარმოუდგენლად დაჩქარებული ტემპით მოუხდა მობილიზება; საჭირო გახდა მძიმე და კრიტიკული შემთხვევების მართვის, ცხელების შემთხვევაში ონლაინ კონსულტაციის გაწევის, ტესტირების მასობრივი კამპანიების დროს ნაცხის აღების ტექნიკის სწავლება ძალიან სწრაფად და შეზღუდული რესურსების პირობებში. როგორც “კოვიდ-19-ის წინააღმდეგ საქართველოს მთავრობის მიერ გატრებული ღონისძიებების ანგარიშში“ ვკითხულობთ, ამ საქმეში, ჩვენს ქვეყანას დიდი დახმარება გაუწიეს ამერიკის დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტმა, ამერიკის საერთაშორისო განვითარების სააგენტომ, ჩეხეთის მთავრობამ (ჩეხეთის კარიტასი), ფონდმა “ღია საზოგადოება-საქართველომ“, აივ/შიდსთან, ტუბერკულოზსა და მალარიასთან ბრძოლის გლობალურმა ფონდმა. აუცილებელია, ვიცოდეთ, ვინ გაიღო წვლილი ჩვენი სამედიცინო პერსონალის უკეთ მობილიზებისთვის და პატივისცემა გამოვხატოთ მათ მიმართ. მართალია, ახლა სამედიცინო პერსონალი უკეთაა მობილიზებული და ცოდნით აღჭურვილი, მაგრამ უკიდურესად მძიმე ვითარებასთან გასამკლავებლად, მხოლოდ ეს არ აღმოჩნდა საკმარისი და ახლა, როცა ქვეყანაში ნანატრი ვაქცინა უკვე არსებობს,“მესამე ტალღის“ მოლოდინში, მედიცინის მუშაკები (სოციუმი, რომელიც სახელმწიფომ ვაქცინაციის სქემაში პირველ რიგში განათავსა!) უნდა გააქტიურდნენ და აიცრან, რადგან უცნობი და შეუბრალებელი ვირუსისგან დევნილ საზოგადოებას, უთანასწორო ბრძოლაში გასამარჯვებლად მხოლოდ ჯანმრთელი და უვნებელი მედიცინის მუშაკების იმედი აქვს!
გიორგი გირკელიძე, ლისა კოროშინაძე
