ოზურგეთში, დღეისთვის ერთი კილოგრამი სიმინდის ფქვილი 5 ლარი ღირს. ღერღილი კი _ 7 ლარი. ერთი კილოგრამი სიმინდის ფასი 3 ლარია.
“ა, ბატონო, აიგდეთ ახლა მჭადი მასხრად, თოხი და ყანა… მოსანატრი გაგიხდებათ. სულ ძუნძულით გეიქცევით მიტოვებულ ყანებში…”
“ვინ მიატოვა ყანა?! მიგვატოვებინეს. დახვნა-დათესვა რაც ღირდა წელს, რამდენ ოჯახს ჰქონდა მაგის შესაძლებლობა? აგრობარათების იმედად მტერი იქნა, უვარგისი რეცეპტივით რომ გამოგვიწერა მთავრობამ…” _ ასე საუბრობენ გურულები ოზურგეთის ბაზარში და ყველანაირი პროდუქტის გაძვირების ფონზე, ამბობენ, რომ არ ელოდნენ მჭადის ფქვილის ფასის ზრდას.
სავარაუდოდ, ფასი კიდევ უფრო მოიმატებს, რადგან წელს საყანე ფართობები მოსახლეობის მცირე ნაწილმა დათესა. უამინდობის გამო კი, ხარისხიანი მოსავალი ვერც აღნიშნულ ფართობებში აიღეს.
_ ერთის მხრივ, ძალიან კარგია, რომ გლეხის, მეურნე ადამიანის ნაშრომის ფასმა მოიმატა. ასანთის ფასი რომ გასამმაგდება, ყველის და ნიგვზის ფასი რატომ არ უნდა გაიზარდოს? ადვილად გააგდო თოხი ხელიდან ადამიანმა, მიწას ადვილად შეელია. არ არსებობს ნორმალური ხელშემწყობი პირობები სახელმწიფოს მხრიდან. ყველამ ვნახეთ, როგორი სისტემით გაიცა აგრობარათებით დახმარება _ თითქმის ნახევარმა მოსახლეობამ ვერ მიიღო. ამასთანავე, მნიშვნელოვან როლს ვერც ეს დახმარება ასრულებს. მე ყოველთვის უსასუქო მოსავალს ვიღებ _ დიდი საყანე ფართობი არ მაქვს. ზოგადად, მიწასთან ასეთი მიდგომა, როცა ის გაქვს, არ შეიძლება. აშკარა უკუსვლაა და ასე არ უნდა გაგრძელდეს, _ გვეუბნება მეურნე აკაკი ღლონტი.
“გურია ნიუსი” სიმინდის მოსავლის აღების სეზონის დაწყების პარალელურად სხვადასხვა სოფლის მცხოვრებლებს თუ წარმომადგენლებს ესაუბრა.
მათი უმეტესობა ამბობს, რომ როგორც არასდროს, ისე მცირე მოსავალია წელს. მიზეზი ამ ყველაფრისა არის ის, რომ გაზაფხულზე მოსახლეობის უმეტესობამ ვერ მოახერხა საყანე ფართობების დათესვა.
_ ვერ დათესა ხალხმა ყანები. საწვავი, დახვნა, სათესლე მასალა, სასუქი, ვეგეტაციის პერიოდში თოხნა _ ეს ყველაფერი წარმოუდგენლად მაღალი ფასი გახდა. ჭანიეთში 15-მდე ოჯახმა დათესა წელს სიმინდი. ეს არის ცუდი რეალობა, _ ამბობს მერის წარმომადგენელი ჭანიეთში ზაზა სალუქვაძე.
ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის სოფლებს შორის, შედარებით ყველაზე უკეთ, როგორც ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის მერის წარმომადგენელი სოფელ ნაგომარში მიხეილ ცქიტიშვილი ამბობს, ამ სოფელში დაითესა ფართობები:
_ სოფელ ნაგომარს 107 ჰა ფართობი აქვს. 130 ჰა ფართობი დაითესა. მოსახლეობის, თითქმის, 80%-მა დათესა წელს ყანები. ეს, წინა წლებში არ მომხდარა. ყველა შეშინებული იყო. პროდუქციის, ზოგადად, ყველაფრის გაძვირების ფონზე. უამინდობის გამო, მოსავალი, შედარებით მაინც მცირე იქნება, თუმცა, სიმინდი, უმეტესად, ყველა ოჯახს ექნება, _ გვეუბნება მიხეილ ცქიტიშვილი.
სოფელ ცხემლისხიდის მკვიდრი, დავით მამალაძე, რომელიც სოფელში ცნობილია თავისი შრომისმოყვარეობით, ამბობს, რომ მოსავალი უკვე აიღო და დააბინავა კიდეც:
_ მოვახერხეთ ყანის დათესვა. ჩვენ “ჩალიანში” გვაქვს ფართობი. საკმაო მოშორებითაა სოფლიდან და ვერ ახერხებს ხალხი ტრანსპორტირებას. სასაცილოცაა და სატირალიც _ ხუთმა პროცენტმა თუ მოახერხა დათესვა. ახალგაზრდებს მოტივაცია არ აქვთ. უმეტესობა გაქცეულია სოფლიდან. ვინც დარჩა, რით და როგორ დათესოს? ყიდის ხალხი მიწებს ჩალის ფასად, ხელისუფლებას უხარია, რაც მეტი დაუთესავი ფართობი დარჩება. მიყიდიან მერე უცხოელ ინვესტორებს, _ გვეუბნება დათო მამალაძე, რომელიც ამავე დროს ოზურგეთში ლეიბორისტული პარტიის რაიონული ორგანიზაციის თავმჯდომარეა და როგორც თავად ამბობს, მუდამ მშრომელი ადამიანების ინტერესების დასაცავად იბრძოლებს.
სიმინდის მოსავლის სიმცირეზე გვესაუბრა ლიხაურის მკვიდრი ნინო სალუქვაძე:
_ ჩემს ოჯახს წელს სიმინდი არ დაუთესავს. ვერ შევძელით. სამეზობლოშიც თითო-ოროლა ადამიანმა დათესა. ყველას სურდა ყანის დათესვა, მაგრამ ვერ შეძლეს.
ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის მერის წარმომადგენელი სოფელ ლიხაურში ნანა წითლიძე ამბობს, რომ სოფლის მოსახლეობის თითქმის ნახევარმა ყანები დათესა:
“ახლა დაწყებულია ყანების მოტეხვა. მთავარია, ამინდმა “შეუწყოს ხელი”, _ გვითხრა მან.
ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის სოფლების საყანე ფართობები, რომლებიც თითოეულ სოფელს მეტ-ნაკლები რაოდენობით აქვს, ბოლო ათწლეულის მანძილზე ყველაზე ნაკლებად დაითესა.
_ სტატისტიკაც არ უნდა ამას. ისევ ჩვენ, ხალხი თუ ვიღონებთ რაიმეს, რომ ეს მდგომარეობა შევცვალოთ. ძალიან გაჭირვებული , “დაბნელებული” წლები გავიარეთ და მაშინ ვახერხებდით ყანების დათესვას. მხოლოდ მთავრობისკენ ხელის გაშვერა არ შველის საქმეს. ყველა დაშორდა მიწას. ის მარჩენალია და როცა გულს აიცრუებ მასზე, შედეგი ასეთი გვექნება, რაც გვაქვს, _ ამბობს ელდარ თავაძე, ჭანიეთის მკვიდრი, რომელიც 40 წლის მანძილზე მუშაობდა აგრონომად და, როგორც თავად გვეუბნება, არ ახსოვს სადმე ფართობი დაუთესავი დარჩენილიყოს.
ავტორი